NIEÜWS- EK ADVERTENTIEBLAD TOOR DE
GEMEENTE EK BET ARRONDISSEMENT SNEEK.
1 I
k.
9
t
I
k
1880.
ZATERDAG
23 OCTOBER.
N
I
iA
A
Onze Gcmcente-begrooting.
i
ro
30 I
wlW a
7<-,
i
U I T DE PERS.
10209,93’
f
89649,76
>0
a
21833,53
55037’53’
t-
10
17515,—
2250,—
6360,—
1200,—
102542,90’
22941,—
1000
2
an
/i«
t
16335,—
4065,50
)0
>0
f
10
hartelijk in.
en zoo
IV (Ontvangsten van ver
schillenden aard en
toevallige haten) 3)
ont-
L M
)ct.
kt
a
10
>0 4
Io
)0
I:
10 1 1
i
80
2
16
A
5/n
16
9
2531,35’
(176740,76
10,—
f 176740/76.
In tegenwoordigheid van den Minister Six, de
anti-revolutionaire Kamerleden, burgemeester en
wethouders der stad, den Senaat der Stedelijke
Universiteit enz. is Woensdag jl. in het sierlijk
gedecoreerde koor der Nieuwe kerk te Amsterdam,
de Vrije Universiteit geopend met eene rede van
dr. A. Kuiper over »Souvereiniteil in eigen kring.”
De heer Elout van Soeterwoude bood, namens
onderscheidene belangstellenden, voor de nieuwe
stichting eene gift van een ton gouds aau.
Bij afwisseling werd de plechtigheid telkens
door orgelspel opgeluisterd.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
Naar aanleiding der onlangs te Maastricht voor-
ADVERTENTIÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel meer 7 7a Gents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
f 18275, voor het Hooger onderwijs (Gymnasium) f 17330
voor het Middelh. Onderwijs (Hooger BurgerschJ f 19O9oj
voor het Lager onderwijs f30025, verdere kosten voor
onderwijs f 3550.
ons
meedeelden,
zijn geraamd
De Staats-Courant deelt de benoemingen me
de der schoofopzieners in de arrondissementen.
In de provincie Friesland zijn benoemd Leeu
warden jhr. mr. O. de Marees van Swinderen,
Harlingen mr. K. Bangma, Dockum mr. E. Star
Busmaan, Veenwouden J. J. Gannegieter Hz.
Heerenveen J. N. Valkhoff, Beetsterzwaag mr.
J. S. baron van Harinxma thoe Slooten, De Lem
mer jhr. mr. C. L. van Beyma thoe Kingma,
Sneek mr. L. R. Wentholt, Bolsward mr. J.
Tjebbes.
de zoogenaamde volksconscientie gehoor moet
geven, die de doodstraf eischt. of aan de begin
selen van een rationeel strafstelsel, die haar ver
werpen, enz. enz. enz. Ondertusschen blijven
onze te korten en geraakt, ons financieel huis
houden al meer en meer uit zijn evenwicht. Maar,
wat nood 1 Onze tijd zal het nog wel uithou
den, en après nous, welnu dan kome de zond
vloed, die alles, ook tekorten ea bankroete huis
houdens, overstroomt en wegspoelt. Welk een
moedige Kamer, die dit alles aandurft, en, ster
bevordering van ’s lands heil ons zulk een toe
komst voorbereidt 1”
Het Vadert, wijdt mede een hoofdartikel aan
't «ongelukkige besluit der Kamer”, gelijk het
blad de beslissing betitelt. Bet brengt voorts den
aandrang in herinnering, waarmede reeds sedert
jaren door de Kamer op versterking der midde
len werd aangedrongen, wijst op de verwijten
den minister naar ’t hoofd geworpen, dat bij niet
voortvarend genoeg was, en toont dan aan dat
het nu genomen besluit al zeer slecht met die
vroegere houding overeenstemt.
Het blad vraagt, met het oog op de namen der
liberale leden die tegen de behandeling stemden,
of het toeval is, dat de liberalen die tegenstem
den, op een enkele uitzondering, behooreu tol
een bekende fractie (aanhangers van Kappeyne)
een fractie wier woordvoerders nog wel bij de
jongste Amsterdamsche verkiezing niet alleen als
ministerieel, maar cok als voorstanders der ren-
tebelasting zijn voorgesteld.
Het Vaa. besluit aldus »De stemming van
Donderdag heeft bewezen, dat het ministerie
zwak staat bij dergelijke combinatiën. Wel gold
het Donderdag geen kabinefsquaestie, maar waar
zich een deel der linkerzijde niet ontziet om
tegen eigen redeneering en beschouwing in te
stemmen, bestaat het gevaar dat ook bij politieke
stemmingen, waarbij het bestaan van een minister
of van het kabinet is betrokken, maar al te licht
met de rechterzijde zal worden saamgewerkt. Ook
in dit opzicht wijst de stemming van Donderdag
op een der treurigste verschijnselen in het politiek
leven onzer Tweede Kamer.”
Het artikel, ’t welk de N. R, C. aan de stem
ming wijdt, is als ’t ware gelijkluidend met dat
van ’t Vad. Ook de N. R. C. wijst op de nood
zakelijkheid om te voorzien in de tekorten op
onzen dienst en de middelen te versterken, alsmede
op het feit dat de Kamer reeds lang herhaaldelijk
haar bezorgdheid over den toestand van ’s lands
financiën heeft uitgesproken. Daarop noemt het
blad de namen van hen die tegen de behandeling
stemden, wijst op het geheel onvoldoende van ’t
geen enkele der leden aanvoerden voor hun in
deze uit te brengen stem en vervolgt dan
»Er blijft mij niets anders over dan te denken
aan politieke redenen, Bij meer dan één gele
genheid had zich reeds in de vorige zitting min
of meer duidelijk in de liberale partij een eigen
aardige fractie afgefeekend, die een voortzetting
schijnt te willen geven van de welbekende libe
rale opposilie vóór 1874, een oppositiedie de
hand reikte aan de vyanden der liberale partij
om liberale minisleriën of ministers af te breken.
Of het die groep te doen is om zich over den
val van het ministerie-Kappeyne te wreken, dan
of zij zich haasten wil om voor een tweede mi-
nisterie-Kappeyne den weg te banen (dat even
wel, na de in het land gebleken stemming, nog
wel wat duren kan), wy weien het niet. Maar
zeker is het, dat het voor het tot stand komen
van het vele, dat er in onzen tijd voor de veler
hande volksbelangen te doen is, een gevaarlijk
spel kan worden. Aan de kerkelijke partijen is
door de hulp dier fractie een zegepraal verschaft,
die haar moed zal geven voor de toekomst, ge
lijk zij haar reeds terstond een oogenblik van
Onder de afdeelingen van dit hoofdstuk vindt men
o. a. uitgeUokken; aan hoofdelijken omslag f 56,000,
tegen f 61,000 in 1880- De opbrengst der rechten
’oor het gebruik der wateren, kaden en wallen is ge
raatnd op f 2350, opbrengst bruggelden f 1792,75, wik
weeg- en marktgelden aan de waag f 5800, vee en kal
vermarkten f3200; schoolgelden; de H, B. School f 2000,
scholen v. 1. en m. u. 1. onderwijs f 5000; van het
Gymnasium f 5000*
2J O, a. voor huur van een boerenhuis en landerijen
in de gemeente Sneek f 15000
(3) Onder dit hoofdstuk komen vooral in aanmerking
Rijkssubsidie voor het Gymnasium f 6055id voor de
H. B. School f 8500; id voor het lager onder
wijs f 10807,50, opbrengst van de Gasfabriek f 2115,
uitkeering der Commissie belast met het beheer der
Stadsreiniging f 2915,64.
(4 O. a. voor het onderhoud van wegen, straten en
Wallen, vaarten, waterleidingen en bruggen f 10400.
Onder de afdeelingen van dit hoofdstuk vinden
we o, a. uitgetrokken.- subsidie aau de Alg. Arm voogdij
De Begrooting der Inkomsten en Uitgaven
onzer gemeente over 1881, waarvan we in
vorig nummer reeds de eindcijfers i i
is door den Gemeenteraad vasfgesfeld als volgt
De In komster) ij 2
Hoofdstuk I (Ontvangsten wegens
vroegere diensten)
II (Opbrengst van Plaat
selijke belastingen)
III (Baten en Opkomsten
spruitende uit voor
werpen, aan de Ge
meente in eigendom
toebehoorende) 2)
De meeste liberale bladen spreken onomwonden
hun afkeuring uit over het besluit der Tweede
Kamer; om de behandeling der rentewet voor
«•'bepaalden tijd (e verdagen, terwijl Dagblad en
Amstci d. Cour.f Standaard en Tijd zich er over
verheugen.
De Amsterdammer, weekblad voor Nederland,
(niet te verwarren met de Amsterd. Cour ziet
in de stemming het bewijs dat de oude verdeeld
heid onder de liberalen nog bestaat. Terwijl alle
clericalen, anfi-revolutionairen en conservatieven
(op den heer Oorver Hooft na) tegen de behan
deling van de rentewet stemden, was er mede
een 14tal liberalen die de tegenstanders hielpen.
Het zijn de hh. Van der Kaaij, Van Kerkwijk,
Kroger, Bergsma, Mirandolle, Rembach, De Meijier,
Lenting, Liefiinck, Van Eek, De Bruyn Kops,
Schagen van Leeuwen, Tak en Holtzman, ’t Oud
spel is weer aanstaande. Reeds vóór de wet in
discussie komt ziet men de politieke verdeeldheid,
die bij de behandeling van de wet zelf zich zeer
waarschijnlijk een economisch masker zal voor
binden De leus is en blijft voor eenigen eerst
de kliek, dan de partij, en in de laatste plaats
de natie
Ook de Arh Ct. is over den uitslag zeer ont
stemd. Te vergeefs z-gt het blad wees
de voorzitter het nauw verband aan tueschen de
rentewet en de middelen lot dekking der tekor
ten op ons budget te vergeefs wees hij op den
veel omvattenden arbeid dien de Kamer nog
wacht, en dat er nu nog, in de dagen die aan
de begrootingsdebatten voorafgaan, tijd is om de
rentewet te behandelen, terwijl zij, bij verder
uitstel in dit zittingjaar, dat door de verkiezingen
‘och reeds niet gunstig is voor Jangdurigen ar
beid, haar taak niet zal kunnen volbrengen. Te
vergeefs toonde de heer Gleichman aan, dat geen
ander wetsontwerp zoo rijp voor behandeling is
als dit dat het thans de vraag niet is, welke
financieele beschouwingen thans weder in de af
deelingen der kamer gehouden zijn, maar of niet
de toestand van de schatkist de behandeling eischt
van een ontwerp, dat nieuwe middelen voor onze
rijksuitgaven moet aanwijzen. Te vergeefs deed
de heer Mees opmerken, dat, na alles wat er
in de Kamer al gesproken en geschreven is over
de dringende noodzakelijkheid om een betere
vei houding tussejien onze gewone middelen en
gewone ui’gaven te brengen, het niet te begrij
pen is, hoe men nu nog een uitstel kan verdedi
gen. Te vergeefs, eindelijk, verklaarde de minis
ter van financiën, dat de gansche regeering, met
het oog op de aanstaande begrooling en in de
overtuiging dat versterking van ’s rijks middelen
hoog noodig is, een zco spoedig mogelijke be
handeling wenschelijk acht, Alles was te ver
geefsalles stuitte af op den onwil of op’t gemis
aan moed der Kamer, om ook de renteniers van
hun renten belasting te laten betalen. Het rati
oneels voorstel vaa den president werd verwor
pen de oppositie zegevierde. Het land, voor
hetwelk het algemeen belang gaat boven het
particulier belang der renteheffers is van die
overwinning de dupe.
»De Kamer zoo besluit het blad zal zich
nu in de dagen, die de begrooting-discussie voor
afgaan, aangenaam en nuttig bezig houden met
bespiegelingen over de rechten of niet-rechten
der dieren, over de vraag cf overspel, al dan
niet, is een strafrechterlijk misdrijf of men aan
V (Buitengewone
vangsten)
Totaal der Ontvangsten
De Uitgaven zijn geraamd als volgt
Hoofdstuk I. (Jaarwedden en pre
sentiegelden)
II (Kosten van bestuur)
III (Kosten van de zorg
voor de plaatselijke
wegen, straten, plei
nen, vaarten, brug
gen enz.) 4)
IV (Kosten van Brand
weer)
V (Kosten van het onder
houd van Gemeente-
eigendommen en de
wegens die eigendom
men verschuldigde las
ten)
VI (Kosten der Kamer v.
Koophandel en Fabrie
ken en plaatselijke
Gezondheidspolitie)
VII (Uitgaven voor Arm
wezen, Onderwijs, Mi
litie, Schutterijen, Uit-
keeringen enz.)
VIII (Renten, aflossingen
en pensioenen)
IX (Andere uitgaven
niet tot de vorige
hoofdstukken behoo-
rende)
X (Nadeelig slot dar re
kening over 1879)
XI (onvoorziene uitga
ven)
Totaal der Uitgave n
groote voldoening heeft bezorgd. Waarlijk geen
resultaat om met voldoening op terug te zien
zeker niet om op goedkeuring te kunnen rekenen
bij die groote meerderheid van liberalen in het
land, die niet verlangen naar een herhaling van
de politieke verwarring van het vorige jaar, maar
het tegenwoordige ministerie, waar het in vrijzin
nigen geest hervormingen wil tot stand brengen,
in plaats van bemoeilijkt, gesteund wenschen te
zien. Moge de liberale partij, door vroegere er
varing geleerd, niet verder gaan op den verkeer
den weg, maar de leusboven personen, ’s lands
zaak 1 de hoogste wet voor al haar leden zijn.
Daarin ligt haar kracht, ock in het land, tegen
den gemeenschappelijken vijand.”
De Standaard, die zich m het uitstel to-
handeling verheugt. s*eh da uitstel gelijk met
afstel. «Kort voor de verkiezingen doet het
blad opmeiken zal de Staten-Generaal niet
licht een rentewet aacdurven. Rentewetten lijn
zelden populair. Veel voor April zal de strafwet
niet afloopen, daar November en December met
de begrootiug heengaan. Tamelijk gerust kan
men voorshands dus den loop van zaken tot de
generale verkiezingen afwachten.
En hier verblijden we ons zeer
Want het opleggen van nieuwe en zoo zware
belastingen is van oudsher steeds geweest en
dient ook in onze dagen te blijveneen zeer
exceptioneele gezagsdaad, waartoe het volk zijn
bewilliging moet verleenen. En overmits nu het
volk niet dan duor de Kamer kan spreken en
deze Kamer het volk niet meer vertegenwoordigt,
zoo is het van het uiterste belang om de rente-
wet naar September ’81 te verschuiven opdat
althans eenigszins zuiverder oordeel geveld worde
over haar lot.”
De conservatieve Amsterd. Cour, verwijt de
liberalen dat zij, die overal het hoogste woord
voeren, als het op handelen aankomt niet durven,
’t Besluit betrefiende de rentewet is hiervan, vol
gens het blad, een bewijs.
De Spectator gaf dezer dagen in zijn plaat
een bijtende schets aan ’t adres van hen, die
tegen de behandeling der rentewet waren. Een
aantal afgevaardigden zyn ter afwering van de
donderbui, die uit een wolk de rentebelasting
over hen losbarst, onder een zeer groote pa-
rapluie het stratwetboek weggekropen.
As o
a»