NIEÜWS- EK ADVERTENTIEBLAD TOOR DE GEMEENTE EK BET ARRONDISSEMENT SNEEK. 1 I k. 9 t I k 1880. ZATERDAG 23 OCTOBER. N I iA A Onze Gcmcente-begrooting. i ro 30 I wlW a 7<-, i U I T DE PERS. 10209,93’ f 89649,76 >0 a 21833,53 55037’53’ t- 10 17515,— 2250,— 6360,— 1200,— 102542,90’ 22941,— 1000 2 an /i« t 16335,— 4065,50 )0 >0 f 10 hartelijk in. en zoo IV (Ontvangsten van ver schillenden aard en toevallige haten) 3) ont- L M )ct. kt a 10 >0 4 Io )0 I: 10 1 1 i 80 2 16 A 5/n 16 9 2531,35’ (176740,76 10,— f 176740/76. In tegenwoordigheid van den Minister Six, de anti-revolutionaire Kamerleden, burgemeester en wethouders der stad, den Senaat der Stedelijke Universiteit enz. is Woensdag jl. in het sierlijk gedecoreerde koor der Nieuwe kerk te Amsterdam, de Vrije Universiteit geopend met eene rede van dr. A. Kuiper over »Souvereiniteil in eigen kring.” De heer Elout van Soeterwoude bood, namens onderscheidene belangstellenden, voor de nieuwe stichting eene gift van een ton gouds aau. Bij afwisseling werd de plechtigheid telkens door orgelspel opgeluisterd. Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS. Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1 25. Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco in te zenden. Naar aanleiding der onlangs te Maastricht voor- ADVERTENTIÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents, voor eiken regel meer 7 7a Gents. Bij abonnement is de prijs be langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever. f 18275, voor het Hooger onderwijs (Gymnasium) f 17330 voor het Middelh. Onderwijs (Hooger BurgerschJ f 19O9oj voor het Lager onderwijs f30025, verdere kosten voor onderwijs f 3550. ons meedeelden, zijn geraamd De Staats-Courant deelt de benoemingen me de der schoofopzieners in de arrondissementen. In de provincie Friesland zijn benoemd Leeu warden jhr. mr. O. de Marees van Swinderen, Harlingen mr. K. Bangma, Dockum mr. E. Star Busmaan, Veenwouden J. J. Gannegieter Hz. Heerenveen J. N. Valkhoff, Beetsterzwaag mr. J. S. baron van Harinxma thoe Slooten, De Lem mer jhr. mr. C. L. van Beyma thoe Kingma, Sneek mr. L. R. Wentholt, Bolsward mr. J. Tjebbes. de zoogenaamde volksconscientie gehoor moet geven, die de doodstraf eischt. of aan de begin selen van een rationeel strafstelsel, die haar ver werpen, enz. enz. enz. Ondertusschen blijven onze te korten en geraakt, ons financieel huis houden al meer en meer uit zijn evenwicht. Maar, wat nood 1 Onze tijd zal het nog wel uithou den, en après nous, welnu dan kome de zond vloed, die alles, ook tekorten ea bankroete huis houdens, overstroomt en wegspoelt. Welk een moedige Kamer, die dit alles aandurft, en, ster bevordering van ’s lands heil ons zulk een toe komst voorbereidt 1” Het Vadert, wijdt mede een hoofdartikel aan 't «ongelukkige besluit der Kamer”, gelijk het blad de beslissing betitelt. Bet brengt voorts den aandrang in herinnering, waarmede reeds sedert jaren door de Kamer op versterking der midde len werd aangedrongen, wijst op de verwijten den minister naar ’t hoofd geworpen, dat bij niet voortvarend genoeg was, en toont dan aan dat het nu genomen besluit al zeer slecht met die vroegere houding overeenstemt. Het blad vraagt, met het oog op de namen der liberale leden die tegen de behandeling stemden, of het toeval is, dat de liberalen die tegenstem den, op een enkele uitzondering, behooreu tol een bekende fractie (aanhangers van Kappeyne) een fractie wier woordvoerders nog wel bij de jongste Amsterdamsche verkiezing niet alleen als ministerieel, maar cok als voorstanders der ren- tebelasting zijn voorgesteld. Het Vaa. besluit aldus »De stemming van Donderdag heeft bewezen, dat het ministerie zwak staat bij dergelijke combinatiën. Wel gold het Donderdag geen kabinefsquaestie, maar waar zich een deel der linkerzijde niet ontziet om tegen eigen redeneering en beschouwing in te stemmen, bestaat het gevaar dat ook bij politieke stemmingen, waarbij het bestaan van een minister of van het kabinet is betrokken, maar al te licht met de rechterzijde zal worden saamgewerkt. Ook in dit opzicht wijst de stemming van Donderdag op een der treurigste verschijnselen in het politiek leven onzer Tweede Kamer.” Het artikel, ’t welk de N. R, C. aan de stem ming wijdt, is als ’t ware gelijkluidend met dat van ’t Vad. Ook de N. R. C. wijst op de nood zakelijkheid om te voorzien in de tekorten op onzen dienst en de middelen te versterken, alsmede op het feit dat de Kamer reeds lang herhaaldelijk haar bezorgdheid over den toestand van ’s lands financiën heeft uitgesproken. Daarop noemt het blad de namen van hen die tegen de behandeling stemden, wijst op het geheel onvoldoende van ’t geen enkele der leden aanvoerden voor hun in deze uit te brengen stem en vervolgt dan »Er blijft mij niets anders over dan te denken aan politieke redenen, Bij meer dan één gele genheid had zich reeds in de vorige zitting min of meer duidelijk in de liberale partij een eigen aardige fractie afgefeekend, die een voortzetting schijnt te willen geven van de welbekende libe rale opposilie vóór 1874, een oppositiedie de hand reikte aan de vyanden der liberale partij om liberale minisleriën of ministers af te breken. Of het die groep te doen is om zich over den val van het ministerie-Kappeyne te wreken, dan of zij zich haasten wil om voor een tweede mi- nisterie-Kappeyne den weg te banen (dat even wel, na de in het land gebleken stemming, nog wel wat duren kan), wy weien het niet. Maar zeker is het, dat het voor het tot stand komen van het vele, dat er in onzen tijd voor de veler hande volksbelangen te doen is, een gevaarlijk spel kan worden. Aan de kerkelijke partijen is door de hulp dier fractie een zegepraal verschaft, die haar moed zal geven voor de toekomst, ge lijk zij haar reeds terstond een oogenblik van Onder de afdeelingen van dit hoofdstuk vindt men o. a. uitgeUokken; aan hoofdelijken omslag f 56,000, tegen f 61,000 in 1880- De opbrengst der rechten ’oor het gebruik der wateren, kaden en wallen is ge raatnd op f 2350, opbrengst bruggelden f 1792,75, wik weeg- en marktgelden aan de waag f 5800, vee en kal vermarkten f3200; schoolgelden; de H, B. School f 2000, scholen v. 1. en m. u. 1. onderwijs f 5000; van het Gymnasium f 5000* 2J O, a. voor huur van een boerenhuis en landerijen in de gemeente Sneek f 15000 (3) Onder dit hoofdstuk komen vooral in aanmerking Rijkssubsidie voor het Gymnasium f 6055id voor de H. B. School f 8500; id voor het lager onder wijs f 10807,50, opbrengst van de Gasfabriek f 2115, uitkeering der Commissie belast met het beheer der Stadsreiniging f 2915,64. (4 O. a. voor het onderhoud van wegen, straten en Wallen, vaarten, waterleidingen en bruggen f 10400. Onder de afdeelingen van dit hoofdstuk vinden we o, a. uitgetrokken.- subsidie aau de Alg. Arm voogdij De Begrooting der Inkomsten en Uitgaven onzer gemeente over 1881, waarvan we in vorig nummer reeds de eindcijfers i i is door den Gemeenteraad vasfgesfeld als volgt De In komster) ij 2 Hoofdstuk I (Ontvangsten wegens vroegere diensten) II (Opbrengst van Plaat selijke belastingen) III (Baten en Opkomsten spruitende uit voor werpen, aan de Ge meente in eigendom toebehoorende) 2) De meeste liberale bladen spreken onomwonden hun afkeuring uit over het besluit der Tweede Kamer; om de behandeling der rentewet voor «•'bepaalden tijd (e verdagen, terwijl Dagblad en Amstci d. Cour.f Standaard en Tijd zich er over verheugen. De Amsterdammer, weekblad voor Nederland, (niet te verwarren met de Amsterd. Cour ziet in de stemming het bewijs dat de oude verdeeld heid onder de liberalen nog bestaat. Terwijl alle clericalen, anfi-revolutionairen en conservatieven (op den heer Oorver Hooft na) tegen de behan deling van de rentewet stemden, was er mede een 14tal liberalen die de tegenstanders hielpen. Het zijn de hh. Van der Kaaij, Van Kerkwijk, Kroger, Bergsma, Mirandolle, Rembach, De Meijier, Lenting, Liefiinck, Van Eek, De Bruyn Kops, Schagen van Leeuwen, Tak en Holtzman, ’t Oud spel is weer aanstaande. Reeds vóór de wet in discussie komt ziet men de politieke verdeeldheid, die bij de behandeling van de wet zelf zich zeer waarschijnlijk een economisch masker zal voor binden De leus is en blijft voor eenigen eerst de kliek, dan de partij, en in de laatste plaats de natie Ook de Arh Ct. is over den uitslag zeer ont stemd. Te vergeefs z-gt het blad wees de voorzitter het nauw verband aan tueschen de rentewet en de middelen lot dekking der tekor ten op ons budget te vergeefs wees hij op den veel omvattenden arbeid dien de Kamer nog wacht, en dat er nu nog, in de dagen die aan de begrootingsdebatten voorafgaan, tijd is om de rentewet te behandelen, terwijl zij, bij verder uitstel in dit zittingjaar, dat door de verkiezingen ‘och reeds niet gunstig is voor Jangdurigen ar beid, haar taak niet zal kunnen volbrengen. Te vergeefs toonde de heer Gleichman aan, dat geen ander wetsontwerp zoo rijp voor behandeling is als dit dat het thans de vraag niet is, welke financieele beschouwingen thans weder in de af deelingen der kamer gehouden zijn, maar of niet de toestand van de schatkist de behandeling eischt van een ontwerp, dat nieuwe middelen voor onze rijksuitgaven moet aanwijzen. Te vergeefs deed de heer Mees opmerken, dat, na alles wat er in de Kamer al gesproken en geschreven is over de dringende noodzakelijkheid om een betere vei houding tussejien onze gewone middelen en gewone ui’gaven te brengen, het niet te begrij pen is, hoe men nu nog een uitstel kan verdedi gen. Te vergeefs, eindelijk, verklaarde de minis ter van financiën, dat de gansche regeering, met het oog op de aanstaande begrooling en in de overtuiging dat versterking van ’s rijks middelen hoog noodig is, een zco spoedig mogelijke be handeling wenschelijk acht, Alles was te ver geefsalles stuitte af op den onwil of op’t gemis aan moed der Kamer, om ook de renteniers van hun renten belasting te laten betalen. Het rati oneels voorstel vaa den president werd verwor pen de oppositie zegevierde. Het land, voor hetwelk het algemeen belang gaat boven het particulier belang der renteheffers is van die overwinning de dupe. »De Kamer zoo besluit het blad zal zich nu in de dagen, die de begrooting-discussie voor afgaan, aangenaam en nuttig bezig houden met bespiegelingen over de rechten of niet-rechten der dieren, over de vraag cf overspel, al dan niet, is een strafrechterlijk misdrijf of men aan V (Buitengewone vangsten) Totaal der Ontvangsten De Uitgaven zijn geraamd als volgt Hoofdstuk I. (Jaarwedden en pre sentiegelden) II (Kosten van bestuur) III (Kosten van de zorg voor de plaatselijke wegen, straten, plei nen, vaarten, brug gen enz.) 4) IV (Kosten van Brand weer) V (Kosten van het onder houd van Gemeente- eigendommen en de wegens die eigendom men verschuldigde las ten) VI (Kosten der Kamer v. Koophandel en Fabrie ken en plaatselijke Gezondheidspolitie) VII (Uitgaven voor Arm wezen, Onderwijs, Mi litie, Schutterijen, Uit- keeringen enz.) VIII (Renten, aflossingen en pensioenen) IX (Andere uitgaven niet tot de vorige hoofdstukken behoo- rende) X (Nadeelig slot dar re kening over 1879) XI (onvoorziene uitga ven) Totaal der Uitgave n groote voldoening heeft bezorgd. Waarlijk geen resultaat om met voldoening op terug te zien zeker niet om op goedkeuring te kunnen rekenen bij die groote meerderheid van liberalen in het land, die niet verlangen naar een herhaling van de politieke verwarring van het vorige jaar, maar het tegenwoordige ministerie, waar het in vrijzin nigen geest hervormingen wil tot stand brengen, in plaats van bemoeilijkt, gesteund wenschen te zien. Moge de liberale partij, door vroegere er varing geleerd, niet verder gaan op den verkeer den weg, maar de leusboven personen, ’s lands zaak 1 de hoogste wet voor al haar leden zijn. Daarin ligt haar kracht, ock in het land, tegen den gemeenschappelijken vijand.” De Standaard, die zich m het uitstel to- handeling verheugt. s*eh da uitstel gelijk met afstel. «Kort voor de verkiezingen doet het blad opmeiken zal de Staten-Generaal niet licht een rentewet aacdurven. Rentewetten lijn zelden populair. Veel voor April zal de strafwet niet afloopen, daar November en December met de begrootiug heengaan. Tamelijk gerust kan men voorshands dus den loop van zaken tot de generale verkiezingen afwachten. En hier verblijden we ons zeer Want het opleggen van nieuwe en zoo zware belastingen is van oudsher steeds geweest en dient ook in onze dagen te blijveneen zeer exceptioneele gezagsdaad, waartoe het volk zijn bewilliging moet verleenen. En overmits nu het volk niet dan duor de Kamer kan spreken en deze Kamer het volk niet meer vertegenwoordigt, zoo is het van het uiterste belang om de rente- wet naar September ’81 te verschuiven opdat althans eenigszins zuiverder oordeel geveld worde over haar lot.” De conservatieve Amsterd. Cour, verwijt de liberalen dat zij, die overal het hoogste woord voeren, als het op handelen aankomt niet durven, ’t Besluit betrefiende de rentewet is hiervan, vol gens het blad, een bewijs. De Spectator gaf dezer dagen in zijn plaat een bijtende schets aan ’t adres van hen, die tegen de behandeling der rentewet waren. Een aantal afgevaardigden zyn ter afwering van de donderbui, die uit een wolk de rentebelasting over hen losbarst, onder een zeer groote pa- rapluie het stratwetboek weggekropen. As o a»

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1880 | | pagina 1