NIEUWS- HI ADVERTENTIE BLAD TOOR DE
GEMEENTE EN DET ARRONDISSEMENT SNEEK,
No. 94
V IJ F-F N-D ERTIG8TE JA A R G A N G.
1880.
WOENSDAG
24 NOVEMBER.
den
opkomt.
SN E E K23 November.
HtllTKALAKD,
SlNMEXLANn.
De raadkamer van het gerechtshof te’ Den
Haag heeft de terechtstelling van W. M. de Joogh
bevolen, ter zake 1°. het door middel van be
drog medenemen en wegleiden van een minder
jarige van de plaats, waar hij door zyn ouders
gesleld was2°. doodslag met voorbedachtenrade
en geleider lage, voorafgegaan en gevolgd door
twee andere misdaden met de strekking de ont
dekking daarvan te vooi komen; 3°. het bij naam
loos geschrift bedreigen met moord, geschied met
bevel om eenige voorgaarden te vervullen.
Vrijdag middag werd van eene voorbereiden
de schooi op de Nieuwe Markt te Amsterdam
een knaapje met geweld ontvoerd en naar een
gereedstaand rijtuig overgebrachtwaarna de
koetsier zijne sweep op de paarden legde en in
Van de 3’20 kiesgerechtigden in deze gemeen
te voor leden van de Tweede Kamer hebben 291
en van de 523 kiesgerechtigden voor leden van
den Gemeenteraad 405 aan de heden plaats ge
had hebbende stemming deelgenomen.
In de Gemeente Wijmbritseradeel zijn door
405 van de 478 kiesgerechtigden voor de Twee
de Kamer en door 552 van de 729 kiesgerech
tigden voor den Gemeenteraad hunne stemmen
uitgebracht.
In het begin van dit jaar is mond- en klauw
zeer- opgenoinen in de wet op de besmettehjke
veeziekten. De bepalingen omtrent aangifte en
afzondering bij alle besmetlelijke veeziekten voor
komende, zijn dus nu ook op deze ziekte van
toepassing.
Thans is mond- en klauwzeer door den districts-
veearts geconstateerd op een stal te Beetgum.
Naar de N. Gron. Crt. verneemt heeft de haar-
knipperij in ’t Groene Weeshuis te Groningen,
waarvan onlangs is gesproken, niet plaats gehad
Wij herinneren onze lezers er aan, dat op
1 Januari 1881. de termijn verstrykt, waarop
alle hypothecaire inschrijvingen, die vóór 1 Jan.
1879 bestonden, vernieuwd moeten zijn. Bij
verzuim van vernieuwing zouden die inschrijvin
gen na 1 Jan. 1881 krachteloos en van onwaarde
zijn.
De Goesche Cour, deelt eenige droevige.bijzon-
derheden mede over de mishandeling, die een
gehuwde vrouw te O verzande heeft moeten onder
gaan van haar echtgenoot en haar dienstmaagd.
Zij is geruimen tijd in een klein vertrek opge
sloten, terwijl haar slechts weinig voedsel werd
verstrekt. De toestand van de ongelukkige, toen
zij weder voor den dag kwam, was ellendig De
man en de meid met wie hij in ongeoorloofde
betrekking stond, zijn gearresteerd. De vrouw
vertoont sporen van verstandsverbijstering, waar
aan zij vroeger ook geleden heeft.
volle vaart wegreed. Op het angstgeschrei van
de schoulhouderes en het geroep van «kinderdie
ven 1" werd de vigelante spoedig achterhaald door
eene volksmenigte, omsingeld en door een paar
agenten naar h.t naastbij zijnde politie bureau
gebracht, alwaar de outvoerders van het kind
twee vrouwen en twee mannen, na een kort
verhoor voor den commissaris van politie, weder
op vrije voeten gesteld werden, terwijl het ont
voerde kind bij degenen, aan wier zorgen het
wss toevertrouwd, werd teruggebracht. De ont
voerder van het kind was de vader, van zijne
vrouw van tafel en bed gescheiden en wien te
vens bij rechterlijk vonnis het vaderlijk gezag
was ontzegd. Dit voorval had eene aanzienlijke
volksmenigte op de been gebiachl en allerlei
dwaze geruchten waren daaromtrent in een oog
wenk verspreid.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘/a Cents. Bij abonnement is de prjjs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
De Stand, beeft, gelijk men zich herinneren
zal, een vry kras oordeel uitgesproken over de
houding der anti revolutionaire leden van de
Tweede Kamer bij de behandeling van het straf»
wetboek, en het afgekeurd dat zy hun stem had
den gegeven aan een ontwerp, dat «een voort-
i durende verloochening is van de christelijke be-
ginselen.”
De heer De Savornin Lehman, lid der Tweede
I Kamer en tevens hd van de commissie van rap
porteurs, heeft thans een schryven aan de Stand,
-
De Stand. constateert met voldoening, dat de
heer Van ’t Lindenhout openlijk in Het Oosten
er voor uilkomt, dat bij voor zijn weezen van
Neerbosch liever niet van de Klokkenspelers, ook
door hem betiteld als «koddige zangers”, gediend
was geweest. Dat hij voor ’t geld bedankt heeft
wordt niet gemeld.
Het gerechtshof te Arnhem heeft J. Smit, die
den heer v. S. te Wageningen in een brief voor-
waardelyk bedreigd had met brand en moord,
veroordeeld tot een tuchthuisstraf van 10 jaren.
Zooals men weet is thans officieel mededeeling
gedaan van het verzoek om ontslag van
Gouvern.-Gmeraal van Ned.-Indie.
De Regering heeft voorgesteld de Indische
begrooting met f 100,090 te verhoogen, ter be
strijding vm de kosten van vertrek van den te-
genwoordigen en van aankomst van den nieuwen
C O IJ yf*i aoQf.Conoro'11
Die f 100,000 zullen dienen, voor pensioen en
vergoeding der kosten van terugtocht vooi- den
aftredendea gouverneur f20,000; verder voor
den nieuw te benoemen landvoogd f 60,000 we
gens kosten van uitrusting en f 20,000 wegens
reiskosten en tractementen gedurende het tydperk
tusschen zyn vertrek uit Nederland en zyne
aankomst in Indie.
Er zijn thans in ons land 350 byzonderejscho-
len met den Bijbel en die worden bezocht door
ruim 55.000 kinderen.
Ieder leerling kost ongeveer f 20, T welk eene
uitgave vormt van f2'/a millioen gulden.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ4.— franco per post ƒ1,25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
UIT DE PERS.
Nadat de Tijd iets in ’t midden heeft gebracht
over de meening, dat de heer Oppedyk sterk
anti-Catholiek is, vervolgt het blad:
«Niet zoo gemakkelijk als te Maastricht en te
1 ilhurg is de taak, die de Catholieken van het
kiesdistrict Sneek wacht. Een eigen Catholieken
candidaat met goed gevolg in dal district te stel
len, zou een onmogelijkheid en derhalve een on
gerijmdheid zijn. Onze vrienden aldaar weten
dit trouwens zelven zeer goed en openbaren er
dan ook de minste begeerte naar. Zij zijn er te
verstandig en te degelijk voor. Wie tooneelen
mint van onbesuisdheid en onberadenheid, hy
moge die zoeken waar hij wil, maar in geen
geval bij de Friezen met hun ernstigen, nadenken
den en helderen blik. Niet in dit punt alzoo
schuilt de moeielijkheid.
«Evenmin in de vraag naar den
OVERZICHT.
In den Franscben Senaat werd Donder
dag jl. de interpellatie behandeld van Fresneau,
naar aanleiding van liet sluiten der Jezuïeten
scholen en der inrichtingen, die de vroeger daaruit
verwijderde Jezuieten weder als leeraars hadden
toegelaten. De minister antwoordde dat deze
maatregelen volkomen wettig geweest warenhy
werd echter voortdurend in de rede gevallen,
hetgeen den president aanleiding gaf om eerst
Gavardie en daarna zelfs Buffet tot de orde te
roepen. Deze laatste merkte op, dat het waar
schijnlijk den president moeilijk gevallen was om
den gewezen president van de nationale verga
dering tot de orde te roepen, doch Say antwoordde
dat dit er niets toe deed als president moest
hij zyn plicht doen. De interpellatie werd ten
slotte op voorstel van Jules Simon, ingetrokken,
daar deze deed opmerken, dat de zaak der Jezuïe
tenscholen nog voor den staatsraad als hoogste
ressort kon gebracht worden. De linkerzijde be
schouwde echter die intrekking als een handig
heid, daar de rechterzijde zich zoodoende een
hernieuwd échec bespaarde.
De kamer van afgevaardigden hoorde eerst het
rapport van Faure aan op het voorstel van Lai-
santde conclusie strekte om de gevraagde en
quête naar de handelingen van generaal De Cis-
sey, ex-minister van oorlog, toe te staan. Door
Talandier werd een voorstel gedaan om het ar
tikel der wet van 1849 op te heffen, dat toelaat
om vreemdelingen over de grenzen te zetten.
Daarna werd de behandeling van het voorstel tot
reorganisatie der rechterlijke macht voortgezet.
Bij art. 1 bestreed Cazot het amendement-
«tsvenmin in de vraag naar den persoon, op
‘wie zy hunne stemmen zullen uitbrengen. Twee
kandidaten toch slechts zyn er gesteld, tot welke
hunne keuze beperkt is de heeren Pb. van
Blom te Heerenveen en W. M. Oppedyk te Ylst.
De eerste is als liberaal en schoolwetman voor
de Catholieken volstrekt onaanneembaar, dus rest
slechts de candidatuur des laatsten.
«Wij weten zeer goed, dat van liberale zijde
ons die redeneering niet zoo voetstoots zal wor-
d n toegegeven en verwachten niet anders of
m<n zal ons wijzen op de beschaafdheid, de kunde,
de verdraagzaamheid, de lieftalligheid zelfs van
den heer Blom en daarentegen op de «grimmig
heid,” die e veehyds by de anti-revolutionairen,
•de fjjnen”, waartoe de heer Oppedijk behoort,
Wordt aangetroffen.
«Al ware de heer Oppedyk in het dagelijksche
leven nog zoo zeer den Catholieken vijandig, men
zou hem moeten kiezen. Het meest billijke ei
genbelang spreekt hier te sterk en te luide.
«Maar van die vijandigheid valt bovendien geen
zweem te bespeuren. De heer Oppedyk is een
man, die «op zijn stuk staal”; zal hem dit door
de Catholieken tegenover hel immer wisselend
liberalisme kwalijk worden genomen Ook onder
dit opzicht dus de vraag, welken candidaat
men zijn stem zal geven is de laak der Catho
lieken op aanstaanden Dinsdag niet zoo moeilijk.
«Ea wal de kans aangait, wij houden ons inder
daad overtuigd, dat die dezen keer aanwezig is,
Telkens telkens zijn de antiliberalen in Sneek
vooruitgegaan; de laatste maal bleven zij slechts een
honderdtal stemmen in de minderheid. Zouden deze,
zoo er goed gewe.kt wordt en ieder zijne vrienden
aanspoorl, thans niet te vinden zijn? Zouden er niet
sommige kiezers worden aange.roffen, die vroeger,
toen de nieuwe ondragelijke onderwijswet er nog
met was, in goed vertrouwen konden voertleven,
dat zij er wel niet komen zou, maar die tegen
woordig tot zich zelven spreken: «’hans ga ik
stemmen; zulk een parly-liraonie begint mij te
vervelen?”
*En men begtijpe het wel; is Sneek eenmaal ge
wonnen, dan volgt Tiel, dan volgt Zwolle wellicht
Zevenbergen en nog een paar andere districten,
waardoor de verhouding der partijen wordt om
gekeerd en een billijke en rechtvaardige herziening
der partijwet mogelyk wordt.”
gericht, waarin hy tegen dat oordeel 1
9 wijst in de eerste plaals op de grondige be
handeling die het ontwerp, vóór het in de open
bare vergadering aan de orde werd gesleld heeft
ondergaan, waardoor het mogelijk werd dat het
debat in de Kamer zich tot enkele hoofdpunten
bepaalde. r
Daarna bespreekt hij de door de Stand, per
soonlijk tot hem gerichte opmerking, dat het
zitting nemen in een commissie de betrokkenen
minder vrijheid laat, alsmede zyn oppositie ver
lam;. Hij deelt die meaning niet en weerlegt
haar door een korte schets te geven van de
wijze van handelen, waardoor, naar zijn meening,
juist de partij die bij vertegenwoordigde in de
commissie van rapporteurs gebaat was. ’t Is dan
ook niet te loochenen, dal deze wet met «samen
werking der parlyen” is lot stand gekomen.
Het meest belangrijke vraagpunt door de Stand.
aangeroerd hoe kunnen anti-revolutionaire le
den stemmen voor een wetboek «dat een voort
durende verloochening is van de christelijke be
ginselen vereischt, volgens den heer De
Savornin Lohman, nadere opheldering. Hij laat
zich daarover aldus uit: «Het publiek, dat uw
blad maar niet het slrafwelboek leest, moet
door die uitdrukking in de meening worden ge
bracht, alsof onze vrienden en ik, bovenal,
die hen misschien daartoe verleid heb onze
beginselen verloochend hebben, en dat de bepa
lingen van het strafwetboek al een zeer slechte
strekking hebben. Ware dit zoo, voorzeker zoudl
gij recht hebben het te zeggen, mits dan ook uit
de artikelen zelven het goed recht dier bewering
werd aangetoond, en tevens aangewezen werd,
dat over de strekking dier artikelen geen redelijk
verschil van gevoelen bestaan kan, en dat de.
anti-revolutionairen zich niet tegen de artikelen
hebben verzet.
«Het is evenwel niet denkbaar, dat zulk een
beschuldiging door u bedoeld wordt, te minder
omdat dan uw stilzwijgen over die wet gedurende
zoovele jaren onbegrijpelijk zou zijn. Misschiet-;
bedoelt gij alleen, dal de ontwerpers van het
wetboek oen staat als eenigen en hoogsten wet
gever beschouwen. Maar dan zult gij toch moe
ten toestemmen, dat, zoolang de artikelen der
wet de volkomen vrijheid laten om een ander
beginsel aan te nemen, en die artikelen zij
hel ook legen de subjectieve meening der ont
werpers in - met een hooger beginsel niet in
bepaalden en bewusten strijd zijn, de uitdrukking
«voortdureode verloochening van de christelijke
beginselen” onjuist is.”
De Stand, legt bedoelde verklaring niet af,
maar bepaalt zich tot de opmerking, dat de jurist
hier den idealist een weinig heeft getemperd.
Het voegt aan deze opmerking een woord van
dank toe voor de eer welke het te beurt valt,
dat een Kamerlid notitie gelieft te nemen van
hetgeen de pers waagt op te merken.
Vrijdag is te Velp, in den ouderdom van ruim
74 jaar, na een kortstondige ziekte, overleden dr.
Bernard ter Haar, oud-hoogleéraar der Utrechtsche
hoogeschool. De naam van den heer Ter Haar,
als dichter en kerkhistoricus, is in den lande met
roem bekend, al is hij in de laatste jaren ook
iels op den achtergrond geraakt. Zijn «Huibert
en Klaartje”, zyn «St. Paulus-rots” behoorden
indertijd tot de meest populaire stukken van ons
geheele land. De breede lijst zijner werken op
dicht- en geschiedkundig gebied, hier te geven,
zou ons te ver leiden, maar is bet sprekendst
bewys van ’s mans gaven en van de loffelijke
wijze waarop hij er mede heeft gewoekerd.
s i: i:
I l il A A 'I'.
