OHEEffl ES HET IMOMSSEW SBK,
SKEWS- El UfBTSnU-lUJ ¥0011 DE
s
1880.
No. 102
V IJ F-E N-E E R T I G 8 T E J
I
22 DECEMBER.
WOENSDAG
BEZUINIGING.
ie
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
Ilk I. it (01RAVI.
BIAA'EALA Mb
er.
ter
ke
M.
5
I*
S N E E K21 December,
van
>0
m-
er-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fi.franco per post ƒ125.
AJle brieven en stukken» uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
Ten gevolge de plaatsing van den Commies
der Posteryen H. Coopmans aan het Postkantoor
te Arnhem, is van af 20 dezer aan de dienst van
rde
ten
let
ton
;en
sk-
4
'/o
r
id-
m-
ias
i-
1-
en
as
iet
voorraad overgegaan voor t 9000 aan H. D Tjeenk
Willink te Haarlem. Die van Multatuli, vormen
de 16 deelen, waaronder zijn 7 bundels aldeën”
»Max Havelaar,” «Minnebrieven” enz., brachten
met den voorhanden aanzienlijken voorraad op
120,000 en werden gekocht door Jac, G. Robbers
te Rotterdam.
De Haagsche correspondent van het Paleis van
Justitie bericht dat de beschuldigde W. M. de
Jongh sedert eenige dagen zijn bekentenis groo-
teodeels herroepen heeft, en thans weder, gelijk-
in het begin, volnoudt, dat hij wel den brand
brief heeft geschreven, maar niet den jeugdigen
Bogaardt gedood. Verder weigert hij zich over
de Zaak uit te laten, zelfs tegenover zyn verde
diger, en hij belooft op de ter echtzitting alles wel
behoorlijk te zullen zeggen. Zooals men weet
komt de zaak Donderdag voor.
Ten tweeden male is door den gemeenteraad
van Danlumadeel het verzoek, om proeven met
het gebruik van stoom op den tramweg tusschen
Dokkum en Veenwouden te nemen, van de hand
gewezen.
i welvaart-ver-
zulk een on
gen. In deze eerste week zijn 110 leden f 3
contributie per jaar) toegetreden.
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7'Z, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
De Amsterdammer verneemt, dat de Vereeni-
ging tegen de kwakzalverij, welke door de heeren
dr. Vilus Bruinsma te Leeuwarden en dr. G. W.
Bruinsma te Steenbergen wordt opgericht, zich
aanvankelijk reeds in eenigen steun mag verheu-
het Postkantoor te Sneek verbonden de Com
mies der Posterijen F. H. van de Ramhorst de
Brouwer, vóór die tijd ten Postkantore Leeuwar
den werkzaam geweest.
Mej. H. M. Stüvel, hulponderwijzeres aan
de Meisjesschool alhier, is benoemd tot leerares
in de Gymnastiek aan de middelbare school voor
meisjes te Groningen.
■f Te Hoornsterzwaag, Jubbega en Sehurrega,
is eene afdeeling van de Maatschappij tol Nut
van ’t Algemeen opgericht, welke, minder eigen
genoegen beoogende, vooral tracht le werken voor
het volksbelang aldaar. Zij zal daarvoor volks
lezingen houden, bibliotheeken oprichten en indu-
strieelen arbeid aanmoedigen en steunen.
•f In de gemeente Schoterland kan het benoo-
digde kapitaal voor de kanalisatie der Tjonger
door de onverschilligheid der landeigenaren, niet
bijeen gebracht worden, zoodat dit belangrijk
werk hoogstwaarschijnlijk nog niet eens uitge
voerd kan worden.
BEKENDMAKING.
Sneekdoen te weten
dat ter Provinciale Griffio tegen den prijs van
25 Cent, verkrijgbaar is gesteld de enkel pro
vinciale en huishoudelijke Begrooting, voor de
dienst van 1881.
Sneek, den 21 December 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
Be Secretaris,
W. BENNEW1TZ.
Bij de behandeling der staatsbegrooting, waar*
meè de Tweede Kamer zich in de laatste dagen
bezighield, openbaart zich een zucht tot bezuini
ging, die mits doelmatig en praktisch toege
past zeker zeer loffelijk is.
Ónze flnantieele toestand toch er wsrd daar
op reeds meermalen gewezen, laat in de laat
ste jaren te wenschen over. De gewone inkom
sten bleken onvoldoende om de uitgaven te be
strijden; en om de bestaande tekorten telkens met
nieuwe leeningeu to dekken, komt ons, en velen
met ons, wè) als tijdelyk redmiddel, maar niet
als radicaal geneesmiddel, bijzonder aanbevelens-
waardig voor. Eén van beiden dus óf er moeten
nieuwe bronnen van inkomsten worden gevon
den, óf er moet bezuinigd worden op onze,
in sommige opzichten wel wat weelderige huis
houding van staat. Misschien zou men ook Let
een kunnen dcen zonder het andere' na te laten,
rn a. w.de bron vau inkomsten vermeerderen
en tevens die van uitgaven zooveel mogelijk be
perken. Uit eene belasting bijv, op litrt kapitaal
in portefeuille, dat tot dusver het privilegie ge
noot onbelast te zijn eene schromelijke be
voorrechting van den coupon knipper waaraan
de aanhangige rentewet althans gedeeltelijk een
einde tracht ta makenen uit eene belasting
op de goederen in de doode hand, waarvan, bij
consequente toepassing, de opbrengst zeker be
langrijk zou zijn, maar waarvoor men bij ons
steeds schijnt terug fe deinzen als voorden «dood
zelf,” alhoewel, nu de successiebelasting conse
quent werd doorgevoerd en de rente-belasting in
’t vooruitzicht gesteld is, daartegen uit een oogpunt
van billijkheid zeker weinig meer te zeggen valt
uit een en ander nu zouden zeker voor den staat
rijke bronnen van inkomsten geopend worden.
Paste men daarbij het stelsel van bezuiniging toe
dair, waar dit zonder benadeeling van de alge-
meene belangen kan geschieden, dan twijfelen
wij niet, of het evenwicht tusschen inkomsten en
uitgaven zou spoedig hersteld zijn en ons flnanlie-
wezen weer in bloeienden staat komen.
Men begrijpe ons echter welwij wenschen
geen bezuiniging, die ten koste zou gaan van de
inlellectueele en materieele ontwikkeling der na
tie geen beknibbeling dus op de uitgaven voor
onderwys; geen onpractische schrielheid in het
toestaan van gelden voor werken van algemeen
nut, waardoor de bloei van Landbouw, van Han
del en Nijverheid bevorderd en nieuwe bronnen
van inkomsten geopend kunnen worden. Neen!
waar wij spreken van bezuinigen, daar hebben
wij op ’t oog eene flinke besnoeiing van die uit
gaven, die, even improductief als u_.'
slindend, in de laatste jaren tot zulk
rustbarend hoog cijfer geklommen zijn.
Wij behoeven zeker niet le zeggen, dat wij
hier op toog hebben ons alles verslindend Our-
logsbudget, dat, met Marine, nagenoeg een derde
deel onzer Staatsinkomsten verslindt.
Op onze begrooting van Oorlog kunnen en
moeten millioenen bezuinigd worden.
Als er bezuinigd moet worden, schreef de Kamp.
Ct. dezer dagen zeer terecht, dan dient dit aller
eerst te geschieden op de militaire uitgaven, die
de laatste jaren buitensporig opgedreven zijn. Voor
het schrappen van voorgestelde verhoogingen op
traclementen, zooals dit thans door de Kamer
wordt in toepassing gebracht, gevoelen wij weinig
sympathie. Eene uitzondering maken wij alleen
voor de traktementen van de diplomatieke ver
tegenwoordigers in het buitenland, die hoog ge
noeg zyn in verhouding tot de geringe dieusten
die het land van hen geniet. Maar onze bureau.
I ambtenaren zyn in den zegel niet te hoog bezol.
’t Paleis van Justitie wijst er op, dat de no
taris Dijkstra, die door het hof onschuldig is ver
klaard, vier en een halve maand van zijn vrijheid
beroofd is. Vier en een halve maand bracht hij
in de cellulaire gevangenis te Haarlem door;
jammer en rouw werd over zijn familie gebracht;
zyn praktijk werd schromelijk benadeeld.
Nauwelijks waren de stukken der instructie van
de Haarlemsche rechtbank bij hel gerechtshof te
Ams’eidam aangekomen, of de onmiddeliijke in
vrijheidstelling des beschuldigden werd bevolen
bij arrest van dit gerechtshof, op 9 Oct, jl. in
raadkamer gewezen. Niettemin was hij op 26
Mei 1880 (Nota bene!) op grond van ontdekking
op heeterdaad te Oosthuizen gearresteerd.
Wat vermogen ajle redeneeringen op grond
van eer. van regeeringswege overgelegde statistiek-,
waaruit de gematigde wijze van toepassing der
preventieve hechtenis in Nederland zou moeten
blijken, tegenover zulke feiten roept het blad
uit.
digd, zoodat verbetering van hunne finanteële
positie waarlijk geen weelde is,
Dergehjke bezuinigingen leggen ook bitter wei
nig gewicht in de schaal Zij doen denken aan 't
uitziften van de mug en het doorzwelgen van den
kemel. Maar anders is het met ’t geen er te
bezuinigen valt op de militaire uitgaven. De ver
minderingen, voorgedi agen op de vestingbegroo-
ting, bedragen 5% ton. Dat zetten minste bloed
bij. Iniusschea zijn wij nog niet voldaan. Wij
zouden meer wenschen. De posten, welke de
Commissie voorstelt te schrappen, betreffen werken
die óf buiten de bedoeling der vestingwet liggen,
óf waaromtrent de plannen naar het oordeel der
Commissie nog niet voldoende vastslaan. Wij
zouden wenschen, dat er ook op da overige posten
verminderd werd, in dien zin, dat de uitgaven,
die nog noodig zijn voor de verdere uitvoering
der vestingwet, over een groeier aantal jaren
werden verdeeld. Inkrimping dus van de jaarlijks
te verwerken som.
Daartegen kan geen bezwaar zijn. Wij hebben
geen haast le maken met de voltooiing van ons
vestingstelsel. Hannibal staat niet voor de poorten.
De politieke omstandigheden van Europa zijn van
dien aard, dat zij ons veroorloven het op ons
gemak te doen Zelfs Rusland noemt zich voor
om belangrijke bezuinigingen op zijne militaire
uitgaven tot stand te brengen. Wat zullen wij
ons dan uitputten Met de uitvoering der vesting
wet is men reeds zeer vér gevorderd. Het overige
kan langzaamaan geschieden.
Ook op de begrooting van het departement
van oorlog hadden wij dieper ingrijpende bezui
niging gewenscht. De voorstellen der Commissie
betreffen alleen de kazernen en het privaat
te Gouda. Viel er dan niet meer te verminderen?
De uitgaven voor de. kazernen, al worden zij nu
geschrapt, komen later terug. De eenige wezen
lijke bezuiniging zou dus zijn, dat voor het privaat
in de kazerne te Gouda f2000 in plaats van
f 4500 zal worden besteed. Voor het overige
blijft de geheele inrichting van het leger op den-
zelfden weelderigen voet.
Zal de Tweede Kamer, die zich op ’t oogen-
blik mei de behandeling van ons weelderig Oor-
logsbudget bezig houdt, op nieuw voldoen aan de
al weer honger gestelde eischen ten behoeve van
ons danaïdenvat en den minister Reuther het
gevraagde toestaan of zal zij rekening hou
dende met de flaantiëele draagkracht der natie
waaronder de overtuiging meer en meer veld
wint, dat de millioenen, aan ons Oorlogsbudget
weggeworpen, nuttiger konden besteed worden
zal zij thans eens een eersten krachtigen stap doen
in de richting, die tot belangrijke bezuiniging kan
leiden op ons op veel te weelderigen voet inge-
richt Oorlogsbudget
Wij hopen van harte, dat de zucht tot bezui
niging bij onze volksvertegenwoordigers niet zal
blijken zich slechts te hebben bepaald lot het
uitziften van muggen om daarna ten slotte toch
kalm over te gaan tot het doorzwelgen van den ge-
heelen kemel. (Zie telegram.)
Bernhardus Zwcers, de bekende inbreker, die
door de Arnhemsche politie gevat werd, woonde,
naar 'l N. v. d. D. meedeelt, te Amsterdam in
de Si. Jacobsdwarsstraa’ als commensaal bij een
paar rustige lieden in. Hij had daar kennis ge
maakt met het dienstmeisje van een notaris al
hier, en verkeering met haar aangeknoopt.
Zweers was altijd zeer royaal tegenover zijn
beminde en overlaadde haar met geschenken.
Ook zijn aanstaande schoonmoeder werd door
hem herhaaldelyk bedacht. Zoo verraste hij deze
zelfs op St. Nicolaas met een dozijn zilveren le
peltjes. Intusschen vond men die «rijkeljkheid”
van den vrijer wel wat te kras, en het meisje
maakte den beminde opmerkzaam, dat hij wel
wat spaarzamer kon wezen. Toen vertelde bij,
dat de oom in Arnhem, waarheen hy nu en dan
reisde, hem goed bedacht en hem pas weer geld
toegezonden had, waarvan dan ook die lepeltjes
gekocht waren.
Met St. Nicolaas wordt evenwel menig pakje
ontvangen, dat bij onderzoek blijkt niet aan het
ware adres te weren. Zoo ook met de lepeltjes
en tal van andere geschenken door het meisje in
eer en deugd aanvaard, die thans bij de justitie
terecht zijn gekomen.
Verschillende gestolen voorwerpen zijn nog bjj
huiszoeking in de woning van Zweers terugge
vonden.
Voor het hof te Den Bosch stond in de vorige
week terecht J. Fagg, schrijver van een brandbrief
aan den burgemeester van Maastiicht, den heer
H. Pij Is, waarin hij den burgemeester met moord
bedreigde, zoo deze hem niet f 200 gaf.
De brief luidde:
Brussel, 21 October. Mijnheer. Wilt u zoo
goed zijn en betalen aan den brenger dezer
brief de somme van twee honderd guldens zon
der te vragen voor wie dezelve zijn. Of u deze
persoon laat arresteren of niet dat aal uw leven
niet redden. Ik zal naar Frankrijk gaan, en u zal
mij nooit meer zien. Geeft gij het geld niet, gij
zult het met den dood bekoopen; dat zweer ik
bij God en zyn Heiligen.
UEd, doodsvijand A. F. F..r.
Hij gaf dien brief in den avond van 23 Oct.
aan de dienstmeid van den burgemeester af, en
meldde zich nog denzelfden avond aan om de
geëischte som in ontvangst te nemen.
Hij wordt mitsdien beschuldigd van voorwaar
delijke bedreiging met moord bij naamloos geschrift,
en dit na vroegere veroordeeling door den mili
tairen reehter tot kruiwagenstraf van meer dan
een jaar.
De beschuldigde was gedurende de terechtzitting
onverschillig en brutaal. De advocaat-generaal
eischte een tuchthuisstraf voor den tijd van 10
jaren. De verdediger mr. Leesburg gaf zijn leed
wezen te kennen voor dezen persoon te moeten
optreden toen hij hem in de gevangenis bezocht,
had de beschuldigde hem verklaard geene verde
diging noodig te hebben en liever 12 jaar gevan
genisstraf dan 2 jaar celstraf te ondergaan. De
verdediger beval niettemin den beschuldigde in
de clementie van het hof aan.
Bij de veiling van de uitgaven der liquidee-
rende boekhandels-firma G. L. Funke zijn de
werken van Gd. Busken Huei, namelijk diens li
terarische studiën en critieken, 25 deelen en
deeltjes vormende, met den daarvan aanwezigen
