1
MEWS- n 1NIKHIMM !NR N
llf'f 111 1191H SSIfflI
j rm
M
1881.
No. 9
-E N-D E JR, T
r
w-
kennisgeving.
I!
-*
hebben teruggetrokken.
van
no.
46);
H
i
t
Burgemeester
'U I T
I
r
1
Deze COUBANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.——; franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betreffende, franco
in te zenden.
De Min. van Binnenl. Zaken heeft beslist dat
de uitkeering van 30 pet. in de kosten van het
onderwijs, door het Rijk aan de gemeenten,
i
r
l»
ADVEBTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager, Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
L-
jak
>v
Men schrijft van Urk aan de Stand, dd. 24
dezer Hoe dringend noodzakelijk het is, dat
ons eiland telegrafisch met den vasten wal ver
bonden worde, blijkt thans weer duidelijk, daar
sedert den 11 dezer met geen mogelijkheid brie
ven konden vervoerd of berichten ontvangen
worden. Te meer wordt het verlangen naar
bericht sterker, daar men alhier’ over een twin
tigtal onzer visschers in het onzekere verkeert.
Eenigen hunner zijn Zaterdag den 15 dezer in
het gezicht van het eiland geweest, doch moes
ten, daar de zee met ijs bezet is, elders een goed
heenkomen trachten te vinden.
Naar men verneemt zal het plan tot oprich
ting van een Nederlandschen landbouwraad niet
tot stand komen, daar de groote Hollandsehe en
Friesche maatschappijen van landbouw zich
De Ilooge Raad heeft uitspraak gedaan om
trent het beroep in cassatie van den notaris
J. S. J. te Veen, ingesteld tegen een arrest van
het Gerechtshof te ’s Hertogenbosch, waarbij
hij, met bevestiging van een vonnis der Recht
bank aldaar, is veroordeeld tot 3 maanden een
zame opsluiting ter zake van misbruik van ver
trouwen het arrest van het Hof te ’s Hertogen-
bosch is vernietigd en de zaak verwezen naar
het Gerechtshof te Arnhem.
aflossing van de buitenposten aanleiding geeft
tot een strijd, en wel verdient het opgemerkt te
worden, hoe bij de dieren, ook zonder maat
schappij of bond, het beginsel der onderlinge
verzekering tegen de koude levendig is.
Het prachtwerk „de Rijn”, prijs f25, waar
bij, zooals bekend is, een villa werd verloot, die
evenwel niet door een der inteekenaren maar
door den kooper van het overblijvende gedeelte,
a 2500 exemplaren, getrokken is, die naar gis
sing 1 a 2 gulden per exemplaar betaalde, geeft
tot de volgende rechtsquaestie aanleiding. Een
groot aantal inteekenaren, die dit werk van den-
zelfden boekhandelaar ontvingen, hebben gewei
gerd de laatste afleveringen aan te nemen, om
dat de uitgevers niet aan de voorwaarden van
uitgave voldeden. De boekhandelaar, voor wien
deze geweigerde afleveringen waardeloos zijn,
meent niet verplicht te zijn deze te betalen, of
schoon de uitgevers zulks eischen.
Dezer dagen werd in sommige bladen gemeld.
dat een effectenhandelaar te Amsterdam zich .uit
Een melkboer, die, trots de waarschuwing van
eenige schippers, toch over een pas dichtgevro
ren slop op ’t IJ liep, is er doorgezakt. Zij die
hem waarschuwden hebben den man gered, maar
hem daarop een ongemakkelijk pak slaag gege
ven. Een goede les.
uitsluitend de kosten betreft, uit de wet van 1878
voortvloeiende, zoodat noch wegens aankoopen,
noch wegens uitvoering van werken, die vóór de
invoering dier wet hebben plaats gehad, doch
waarvan de betaling in 1881 en volgende jaren
moet geschieden, aan de gemeenten de rijks-
vergoeding van 30 pet. in de kosten mag worden
uitgekeerd.
De Locomotief begroot de sommen, die de
Atjeh-oorlog tot nu toe gekost heeft, op ruim
153 millioen.
Men schrijft uit Woudrichem aan het Vadert.,
dat de oorzaken van de doorbraak Nieuwkuijk-
Vlijmen door de justitie onderzocht zullen wor
den en dat de officier van justitie te ’s Herto-
genbosch reeds een onderzoek in loco heeft in
gesteld.
„Wij hebben, het is waar schrijft de Tijd
een der artikelen van de Standaard over
het publiek vermaak in het algemeen ook onder
de oogen onzer lezers gebracht, maar hieruit
volgt niet, dat wij met haar tegen de komedie
partij trekken, in dien zin als het blad daar la
ter over schreef. Dat doen wij volstrekt niet.
De Standaard beweert, ondermeer, dat de drama
tische kunst voor christenen in elk opzicht en
altjd onverdedigbaar is. Wij verzoeken ernstig,
niet als voorstanders van deze en soortgelijke
barre stellingen opgeschreven te worden. De
dramatische kunst toch is, in ons oog, een der
edelste kunsten. De ergerlijke uitspattingen van
het hedendaagsch tooneel doen ons ook daarom
te meer leed.
„In zooverre echter de artikelen van de Stand.
die uitspattingen met felle verontwaardiging ver-
oordeelen en in het licht stellen, dat de zooge
naamde pogingen tot verheffing van het tooneel
niets vermogen, en slechts bewerken, dat aan
het afkeurenswaardige en liederlijke een soort
van fatsoenlijken glans wordt gegeven, die de
oppervlakkige menigte misleidt, stemmen wij er
geheel mede in.”
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
de Gemeente Sneek.
Gelet op art. 28 der Wet betrekkelijk de Na
tionale Militie van den 19den Augustus 1861
(Staatsblad no. 72) en artt. 20 en 21 van Z. M.
besluit van den 8 Jen Mei 1862 (Staatsblad
46);
Brengen door deze ter kennisse der belang
hebbenden, dat de loting
H dezer gemeente, die in het vorige jaar
Militie zijn ingeschreven,
ingezeten
van de vreemde'rol” tot „onszelf te doen komen,”
de Gemeente Sneek, voldoende aan de circulaire over.”
Na geconstateerd te hebben, dat tegen dit
betoog niets afdoende is ingebracht (het U. D.
heeft een bestrijding der stelling aangekondigd)
verklaart de Stand, het, tot tijd en wijl zij beter
is ingelicht, er voor te houder, dat het christelijk
publiek hier te lande deze bewijsvoering princi
pieel en afdo.ende heeft geoordeeld.
Het blad geeft toe dat men in het afgetrokkene
een comedie zou kunnen denken, waar een stuk
van zuivere strekking werd vertoond, vertoond
op een wijze die niets te wenschen overlaat.
Maar zelfs dan zou het nog geweerd moeten
worden omdat de acteurs een leven zouden lei
den dat rechtstreeks indruist tegen den eisch
van hun Christelijk hooger,'heilige roeping. Hoe
veel te meer, nu ieder weet dat zulk een ideale
comedie niet bestaat en niet zou kunnen bestaan,
nu onze comedies, die hier te lande en elders
feitelijk bestaan, wel zeer verre van ook maar
eenigermate aan zulk een ideaal te beantwoor
den, integendeel niet slechts in schouwplaatsen
der schandelijkheden ontaard zijn, maar, helaas!
hoe God-tergender en goddeloozer de schande
lijkheid er zich uitspreken en vertoonen durft,
des te drukker bezocht, des te meer in tel zijn,
en in te wijder kring heur zede-verdervenden
en ziel-vergiftigenden invloed uitoefenen.
En wat nu is, was vroeger en was altijd. Ook
in de klassieke oudheid vertoont zich geheel
hetzelfde kwaad in dezelfde ellendige vormen,
en overal is dit sedert het geval gebleven. De
Standaard haalt dan ook medelijdend de schou
ders op voor ’t werken van hen, die zich in ernst
opmaken om de comedie te verbeteren.
„De liefhebberij-oemedie laten we onbespro
ken,” aldus vervolgt het bl id. Of de leerlingen
van een gymnasium, gelijk oudtijds op de dies
natalis, een stukje willen vertoonen of men
een bruiloft door een kleine opvoering wil op-
vroolijken of ook of men zich onder elkander
oefenen wil in gesticulatie en recitatie, door een
Athalie of Hamlet op te voeren, raakt de door
ons besproken quaestie niet. Dat is dilettantis
me, geen dramatische kunst. Private liefheb
berij, waar nooit publiek vermaak meê kan be
doeld zijn. Ook het „Oberammergauer Passi-
onsspiel” ligt buiten ons kader en zou een af
zonderlijke bespreking eischen. Slechts vermel
den we met ingenomenheid, dat de Amerikanen
dit Lijdensspel hebben afgekeurd en geweerd,
daarin meer homogeen met den klassieken Voe-
tius dan dr. J. J. Doedes, die op den theologi
sche katheter te Utrecht onder de rij zijner op
volgers staat, en die toch nog onlangs in de
Prot. Illustratie er zich met hooge ingenomen
heid over uitsprak.”
„De kerk van Christus aldus besluit de
Stand. heeft dit onreine wezen dan ook
van meet af in zijn leugenachtigen grond door
zién en daarom steeds veroordeeld, zij deed dit
in eiken kerkvorm. En het feit is alzoo geconsta
teerd, dat het voor onzen tijd bleef weggelegd,
bedienaars van den godsdienst schaamteloos als
patronen van het tooneel .te zien optreden, en
christenen, die den Zone Gods hun kinderen in
den doop opdroegen, diezelfde kinderen den weg
vrij te zien laten naar, om nu van niet erger
te spreken, naar de hoogst gevaarlijke tempelen
der dramatische kunst.”
In haar laatste artikel over hetzelfde onder
werp werd door de Standaard op de instem
ming gewezen, die heel het christelijk publiek
er mee betoonde. „Met name is het voor ons
behoefte leest men er op te wijzen, dat
de Tijd zich bij de strekking van een onzer op
stellen heeft aangesloten en alzoo met ons tegen
^e komedie partij kiest.
De felle koude heeft tot dusverre nog weinig
of geen slachtoffers gemaakt onder de dieren
van de Artis te Amsterdam. Dertig a veertig
kachels worden ter verwarming nacht en dag
voor hen onderhouden.
Merkwaardig is het, zegt de Amst. Ct.den
invloed der temperatuur op de verschillende die
ren na te gaan. Hier staat men voor een soort,
die van moeder natuur tegen de kou een dik
ken pels of een vermeerdering van dons heeft
ontvangen ginds voor een rubriek, die, ondanks
de kunstmatige verwarming van haar woningen,
een instinctmatig gevoel van de koude daarbui
ten verraadt. Terwijl de eersten met zeker ge
not de frische lucht in de longen opsnuiven en
den snuit in de sneeuw steken, kruipen de laat-
sten dicht op elkander, om zoo weinig mogelijk
van elkanders dierlijke warmte te verliezen 'en
zooveel mogelijk de aanraking der lucht af te*
snijden. Aardig is ’t hierbij gade te slaan, hoe
door dezen, als zij op een rij zitten, een plaats
je in ’t midden begeerd wordt. In den regel
Wordt dat plaatsje goedwillig en om beurten
voor ieder ingeruimd. Wie, b. v. onder de ze-
bra-vinkjes en de apen, gedurende eenigen tijd
aan een der uithoeken heeft gezeten, komt zich
met algemeene instemming tusschenschuiven,
ten einde min of meer den verkleumden rech
ter- of linkerkant te verwarmen, en ’t is of zijn
nieuwe buren hun best doen hem hierin te hel
pen. Slechts Zelden gebeurt het, dat zulk een
De Standaard bevat op nieuw een artikel
over publiek vermaak. Het blad herinnert nog
maals hoe de bewijsvoering in het vorig artikel
kort en goed hierop neerkwam: „Dramatische
kunst, dien naam waard, eischt dat de tooneel-
kunstenaars heel hun leven aan het tooneel
wijden. Zulk een leven zou dan moeten bestaan
I in het jaar-in jaar-uit zich inwerken en inleven
in een vreemde, vaak zondige rol. Dit onder
drukken, ja, stelselmatig onderdrukken van de
Voor het XVde Nederlandsch Nationaal
Zangersfeest, hetwelk in Augustus a. s. te
Amsterdam zal gehouden worden, hebben 23
vereenigingen haar medewerking toegezegd.
.1 eeu vreemde, vaak zondige rol. Dit onder
drukken, ja, stelselmatig onderdrukken van de
|j| eigen persoonlijkheid, moet aan het karakter een
onware plooi geven. En het christendom, dat
er juist op aan is gelegd, om ons uit „het spelen
van de ingezetenen
voor de
voor zoo ver zij op den
Bisten December 1880 nog in leven waren en
ingezeten van het Rijk zijn gebleven, zal plaats
hebben te Sneek in de Concertzaal, op Woens
dag den 16 Februari e. k., des voonniddags ten
IO’/ï ure;
dat op den 18en dier maand, ter Secretarie
der gemeente door of van wege de lotelingen
aanvraag kan geschieden voor de getuigschriften
ter bekoming van vrijstelling wegens broederdienst
of op grond van te zijn eenige wettige zoon, als
mede dat, om vrijstelling wegens eigen militairen
dienst of die van broeders te verkrijgen, het
paspoort of ander bewijs van ontslag of een uit
treksel uit het stamboek, of een bewijs van
werkelijken dienst, ten minste tien dagen vóór
den dag, waarop de eerste zitting van den Mi-
litie-raad wordt geopend, ter Secretarie voornoemd
moet worden ingeleverd.
Sneek, den 28 Januari 1881.
en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN.
De Secretaris!. W. BENNEWITZ.
Thans kan met zekerheid worden medegedeeld,
dat eene vervolging is ingesteld tegen den persoon
van Bouman, als verdacht van liet afleggen van
een valsch getuigenis in de strafzaak tegen W.
M. de Jongh.
Het onderzoek voor den rechter-commissaris,
belast met de instructie van strafzaken, is aange
vangen, en eenige personen, die de verklaringen
van Bouman ter terechtzitting hebben weersproken,
zijn reeds gehoord.
DE PERS.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van j staat alzoo principieel tegen de dramatische kunst
van heeren Gedeputeerde Staten van den 13
Januari 1881 NS 24, brengen ter kennis van
de ingezetenen, navolgende
UITNOODIGING.
„De Gedeputeerde Staten van de provincie
„Friesland, gelet op het 2e lid van art. 73 der
„wet van 4 Juli 1850 (Staatsblad N°. 37);
„noodigeu de inwoners der provincie uit om,
„zoo zij in andere provinciën in de rijks directe
„belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór den
„1 April aanstaande aan hunne vergadering te
„doen blijken, ten einde door haar daarop kun-
„nen worden gelet bij het opmaken der lijst van
„hoogstaangeslagenen voor de verkiezing van de
afgevaardigden ter Eerste Kamer van de Staten-
„Generaal.”
En zal deze op de gebruikelijke wijze worden
afgekondigd, tevens met plaatsing in de Sneeker
Courant.
Sneek den 25 Januari 1831.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
I
I
«3ÖÜÖ
B I A K A I., A Aft.
s
I
J
J
1
I
V
,S--- C,
•C--
- 4*4*
- -
