Mtm- U IWEBTfflIMID IO»» DE
ffllffl'TE EI HET 1IIMISSHHT SlfflL
1 1
JiBj
Kalvermarkt
TE SMEEK
o1
BI
Ko. 81.
1881.
loM
Ml
Ml
xH
M|(
Ml
me
Maandagen 17 en 31 Oct. 1881.
9
Z A T ILR I) A G
8 OCTOBER,
voer
anv.
>0,001
water vallen.
;0,00
ST
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
Cents. Bij abonnement is de prijs be-
laat-i
f ge-
i well
swaa
Deze CO UR ANT verschijnt WOENSDAGS on ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betredende, franco
in te zenden.
A-
dus,
Ma-
fig-
Ma
te
en|
)0
3e
-,00’
voor
ord 1
Lan
iard
i f5
10
110,
Lm
2e
0,5?
eeds'
ader
2»
zv.
Te Hillegom is Vrijdagnacht inbraak gepleegd
in de Katholieke kerk. Er zijn eenige geldbus-
sen en een geldkist opengebroken en geledigd,
03\
3
2‘b
57h
O’/3
43/16
5*/16
ADVERTENTIÊN van
voor eiken regel meer 7’/2
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
tol
ht.1,4 -
l»-|
cialo
lersts
in, do
n do
Lingsd
Bij vonnis van de Rechtbank te Leeuwarden
van 3 Oct. jl. is de naamlooze vennootschap
Dn Prinsp.bp Land-ianwinnir.rr-mantsf'.hannii”.
gevestigd te Makkum, welke de droogmaking
der Makkummer-Parregaster en Workuraer me
ren heeft bewerkstelligd, in staat van faillisse
ment gesteld.
en verscheidene gouden en zilveren voorwerpen
gestolen, voor een gezamenlijk bedrag van on
geveer f500. Omtrent den dader of de daders
is nog niets bekend.
komt de opvatting des Ministers omtrent den
eed hierop neer, dat in den eed, dien ook de
Minister noemde: een godsdienstige handeling,
Gv, „«...uvig gK.KgKH w, M1KU UK OlïliU,
zich verschaffen kan, en dat voor den Start die
de Staat is uit eigen kracht onmachtig
gezag .te handhaven en zijne taak te vervullen.
van de Kerk.
lm.
Oet
7
2^
’t Handelsblad zegt, dat geen tiende gedeelte
van de jonge lieden, die op de Ifoogere Burger
school het éind-examen met goed gevolg hebben
afgelegd, inderdaad zijn toegerlist met de kun
digheden, die de hedendaagsche Maatschappij
van elk beschaafd man eischt.
Ze zijn in den regel in hot bezit van zooveel
kennis van natuur- en scheikunde, wis- en werk
tuigkunde, als ze noodig hebben, om de lessen
aan de Polytechnische school te kunnen volgen.
„Ziedaar zegt het blad de groote fout
van ons middelbaar Ouderwijs. Laat er aan elke
Hoogere Burgerschool na de derde klasse eene
afdeeling zijn voor aanstaande leerlingen der Po
lytechnische school; nog beter, laat de vakken,
die te Delft thuis behooren, te Delft onderwezen
worden, maar laat niet 92 a 96 pct. der leer
lingen een alleszins voldoende opleiding missen
ter wille der 8 a 4 pct. die voor Delft bestemd
zijn-
„Maar vooral laat het toezicht op het onder
wijs in alle deelen versterkt en verscherpt wor-
nen, vooral door de commission daartoe uit man
nen van het vak samen te stellen. Dan kan er
geleidelijke opklimming van klasse tot klasse en
Omtrent het vreeselijk spoorweg-ongeluk, waar
van een kort telegram in ons vorig nummer reeds
melding maakte, deelt de N. R. Ot. het volgen
de meê
van school tot school plaats hebben,
men 1
len, dan nu in de aanhoudende vrees der exa-
i ver
vallen en de samenstelling van tal van commis
sion meteen een kolossale bezuiniging op ons
budgetdan zal het aantal nuttige, noodigë
en wenschelijke examens blijken maar zeer ge
ring te moeten wezen; dan zal ook de vacantie
niet te kort zijn om die daarin te laten plaats
hebben en dan «er weer eens met kalmte en met
lust kunnen worden gestudeerd en zonder ge
jaagdheid worden gedoceerddan is er kans, dat
onze vroolijke jongens een poosje langer jongens
blijven en geen oude mannetjes, die bij al de
gewaande „joligheid” elke maand, ja elke week,
eenige uren van onaangename spanning, van hei-
melijken en onbeschrijfelijken angst doorleven, als
voorproef van het vagevuur der examens, waar
ze heengezweept worden.”
Men meldt uit Dokkum, dd. 5 Oct.: Heden
avond omsteeks 8 '/2 uur brak ten huize van den
manufacturier F. G. Smit op de broedstraat al
hier een erge brand uit, die steeds maar gevoed
werd door de aanwezige wollen en andere goe
deren. Ofschoon de brandweer spoedig ter plaat
se tegenwoordig was, waren in een oogwenk de
beide belendende perceelen, van den notaris
J. Meijlink en den heer oudgriffier van het kan
tongerecht, mr. Talma, ook aangetast. Bij het
afzenden van dit bericht waren de drie percee
len nog in volle vlam, ofschoon er hoop bestaat
het huis van den heer Meijlink gedeeltelijk te
behouden. Het gerucht gaat dat er een 4-jarig
kindje in verbrand is.
UIT DE PER 8.
Do Kamp. Crt. maakt oonigo vluchtige op
merkingen, naar aanleiding van de rede door den
minister van Justitie uitgesproken in de Tweede
Kamer-zitting van jl. Dinsdag, toen de eedquaes-
tie daar ter sprake kwam, naar aanleiding van
de interpellatie van den heer van Heijdenrij
In de eerste plaats maakt het blad de opm
van de bezwaren togen
kent den ernst van de bezwaren en het karakter
van hen, bij wie die bezwaren bestaan, en dat
hij zich ook geen voldoende rekenschap heeft
gegeven van den vorm, waarin de quaestie van
den eed zich laatstelijk hier te lande en in En
geland heeft voorgedaan.
Dit laatste voor al is geschikt om een zeer
onaangenamen indruk te maken. Wat is hot
geval? Een vertegenwoordiger dos volks, op
wettige wijze gekozen, wordt verhindord de func
tion, waartoe hij door die keuzo geroepen is,
uit te oefenen, omdat van hem wordt gevorderd
eene handeling van kerkelijk ceremonieel, waar
tegen hij, als niet behoorende tot een kerk, be
zwaar heeft. In het geval van den lieer van Har-
togh Heys te Assen heeft zich de quaestie in
dozen vorm voorgedaan. Het is duidelijk, dat
die heer in zijne staatsburgelijke rechten wordt
to kort gedaan. En het is ook duidelijk, dat
hier inbreuk geschiedt op een der gewichtigste
volksrechten. Is het dan te verantwoorden, dat
een Minister van Justitie, do persoon inden Staat,
die het meest van allen geroepen is het recht
te handhaven, deze zijde der quaestie onaange
roerd laat?
De Minister Modderman, die zeer sterk in
phrases doet, eindigde zijne rede met uit te roe
pen Je maintiendrai. Hij bedoelde te zeggen
Ik zal den eed handhaven. Maar heeft hij zich
niet te bekommeren over de handhaving van
gewichtige rechten, welke de grondwet waarborgt?
Maar er is veel meer in deze rede des Mi
nisters, dat een hoogst ongunstigen indruk moet
maken. De Minister heeft zich mot deze rede
geplaatst op een standpunt, dat in onzen tijd het
standpunt van den staatsman niet mag zijn, en
hij heeft een stelsel ontwikkeld, dat geheel be
rust op een theocratischen grondslag. En al
ontbrak er nog iets aan om het hart te stelen
van hen, die in het kerkgeloof het hoogste heil
l zien, (wij beweren niet dat het daarom te doen
was), wijdde de Minister zeer breed uit in be
schouwingen, die wel in een concilie volkomen
op hare plaats zouden zijn, maar in eene politieke
vergadering, in de raadzaal des lands volkomen
misplaatst waren.
Ontdaan van al den theologischen oinhaal,
Uit Veere wordt aan do N.Rott. Ct. geschre
ven, dd. 3 Oct.
Een alleen wonend heer van ruim zestig-jari-
gen leeftijd Was sedert gister morgen 7 ure niet
meer door zijné buren gezien. De politie, daarop
opmerkzaam gemaakt, verschafte zich héden a-
vond toegang tot de gesloten woning en vond
den bewoner in de gang van het voorhuis liggen,
levenloos, met verscheiden gapende wonden aan
het hoofd, half verbrande kleederen en bloed
plassen in verschillende vertrekken. Bij het
lijk vond men een broodmes, benevens een doosje
lucifers. Men weet niet of men hier aan een
misdaad of aan zelfmoord denken moet.
Het nader onderzoek schijnt, naar dé Midd.
Cour, verneemt, meer en meer aanleiding te
geven tot de onderstelling, dat hier aan moord
moet worden gedacht. De justitie zot haar on
derzoek voort.
De Amsterdammer wijst op het zeldzame feit,
dat de Tweede Kamer met bijna algemeene
stemmen iemand bij eerste stemming als eersten
candidaat op een voordracht tot benoeming van
een lid der Algemeene Rekenkamer heeft ge
plaatst. De man, die bij alle partijen sympathie
vond, wiens bekwaamheden en rechtschapenheid
door de geheele Kamer, door partijgenooten en
tegenstanders door deze daad werden gehuldigd,
was jhr. mr. J. A. Sandberg, die bj de stem
bus zijn zetel moest overgeven aan den heer
Van Asch van Wijck Jr. Ook de anti-revolu-
tionairen, zegt de Amsterdammer, hebben ge
meend, hem daarvoor amende honorable ver
schuldigd te zijn.
Tegen den kapitein der stoomboot Louisa,
varende tusschen Rotterdam en Roermond, is
door den brigadier der marechaussee in laatst-
gemelde plaats proces-verbaal opgemaakt, omdat
hij Zaterdag 11. geen pogingen heeft aangewend
om den van die boot gevallen matroos Èlias te
redden, en deze zoodoende den dood in de Maas
vond. Er waren reddingsbooten op het vaartuig
aanwezig, en men zag den ongelukkige in het
Stroetmans café „Belvedere” aan den Wes-
terdoksdijk te Amsterdam, is Maandag totaal door
brand vernield.
De vereeniging voor handel en nijverheid te
Amsterdam heeft met nagenoeg algemeene stem
men besloten den kiezers voor een lid van do
Tweede Kamer aan te bevelen den heer jhr.
mr. J, W. H. Rutgers van Rozenburg, oud-lid
dier Kamer.
In verschillende bladen leest men van tal van
vechtpartjjen. Zaterdag avond heeft een hevige
vechtpartij plaats gehad in een tapperij in de
Jansstraat te Haarlem, tusschen ongeveer 30
husSaren, infanteristen en burgers, waarbij en
kelen zijn verwond geraakt, zoodat geneeskun
dige hulp moest worden ingeroepen. Ook de
politiebeambten, die tusschenbeiden kwam, werden
mishandeld. Twee der belhamels werden in ar
rest genomen.
Te Arnhem kreeg Zondag morgen een korpo
raal der infanterie twist met zijn vrouw, waar
bij hij een mes nam en haar eerst oen schedel-
wonde toebracht en daarna met de punt een
diepe wonde in het linkeroor. Vervolgens ging
hij in een broodkast, waarin hij zich met hetzelf
de mos den hale doorsneed. Beiden werden
eenige oogenblikken later bewusteloos gevonden.
Hoewel de man nog leeft, is zijn toestand hoogst
bedenkelijk, terwijl ook de vrouw weinig hoop
op herstel geeft. Zeven jeugdige kinderen zijn
daardoor op dit oogenblik van ouderlijke zorg
verstoken.
In de Oranjekazerne te Den Haag geraakten
Maandag middag twee beschonken militairen aan
het vechten. De twist ontstond op een portaal
en, evenals voor eenige weken bij soortgelijke
ruzie gebeurde, wierp de een den anderen over
de leuning van de trap, zoodat hij met het hoofd
op de steenen viel. In bewusteloozen toestand
en hevig bloedende werd de man opgenomen en
per brancard naar het hospitaal vervoerd. De
dader is in arrest.
In den nacht van Zondag en Maandag ont
stond twist tusschen eenige polderwerkers te
Halfweg, waarbij een van hen zwaar aan het
hoofd werd verwond, doordien hem met een uit
den grond gerukten paal een sla gwerd toege
bracht. Men vreest voor zijn leven. De dader
is naar de gevangenis te Haarlem overgebracht.
Te Weert is een zestigjarige man door een
19jarige jongeling, die hem om geld vroeg, ’t
welk hij weigerde, met een mes ernstig verwond.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek herinneren, naar aanleiding van art. 18
der Wet van 4 December 1872 (Staatsblad no.
134), de ingezetenen
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor aan
melden ter Secretarie der gemeente, gelegenheid
wordt gegeven tot kostelooze inenting en her-
enting.
Sneek den 4 Oct. 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
jek.
te opmer
king, dat de Minister
don eed blijkbaar weinig begrijpt, dat hij mis
hen, bij wie die bezwaren bestaan, en dat
gegeven van den vorm, waarin do quaestie
Dan zal
billijker en juister de leerlingen beoordee-
de hoogste waarborg gelegen is, dien de Staat mens; dan zal het meerendeel der examens
waarborg onmisbaar is. Met andere woorden:
om zijn
gezag .te handhaven en zijne taak te vervullen,
liet voornaamste middel daartoe moet hij leenen
van de Kerk.
De onmacht van den staat beleden door den
man, die de eerstgeroepene is om de hoogheid
van den Staat te handhaven en het gezag van
den Staat te doen eerbiedigen 1
Tot welke gevolgtrekkingen, logisch redenee-
rende, de leer door dezen Minister van Justitie
verkondigd, leiden moet, behoeven wij niet aan
te wijzen. Er is geen buitengewone denkkracht
toe noodig, om die gevolgtrekkingen te maken.
De Minister mocht wenschen, dat hij deze
redevoering niet gehouden had. Zijne vele ta
lenten hebben hem vele bewonderaars bezorgd
en zijne eigenaardige welsprekenheid verblindt
velen. Maar wanneer deze redevoering wordt
overgeleverd aan een volgend geslacht, dan zul
len er daaronder zeker niet velen zijn, die aan
het tegenwoordige geslacht dezen staatsman be
nijden zullen.
a
13 S A N K A L, A A
OR COIJRAH
4'/j
45/3
13
De trein, die Maandag avond ten 9.35 uit Amsterdam naar
Rotterdam was vertrokken, kwam tegen half 12 in de nabijheid
van den Beugeldijkschcn weg, onder Overschie, bij de grens on
zer gemeente, op korten afstand van den overgang aan den
Diergaarde-Singel. Aldaar ligt een wissel, die aan de treinen
naar onze stad den loop geeft, hetzij naar het goederenterrein,
hetzij naar het station. Nu was er hier bij het station een tele
gram uit Leiden ontvangen, waarin werd bericht dat er eene
verandering was gemaakt ten opzichte van twee treinen, zijnde
een goederentrein en de genoemde passagierstrein, Volgens de
eerst gemaakte regeling zou deze laatste achteraan komendoch
dit was nu veranderd, zoodat hier eerst de passagierstrein moest
worden verwacht.
Onmiddellijk bij ontvangst van dat telegram werd aan een bij
den stationsdienst aanwezigen voorman last gegeven om dit te
gaan zeggen aan den wissel wachter, die eerst den goederentrein
verwachtte en dus den wissel zoodanig had gelegd, dat deze
trein op het spoor naar het goederenterrein moest loopen. De
voorman ging heen en gaf bij zijne terugkomst aan zyn chef
tc kennen, dat alles in orde was. Toch schynt hij, voor zoover
uit het voorloopig onderzoek blijkt, zijne boodschap niet aan
den wisselwachter te hebben overgebracht. Wat daarvan zij, de
wachter heeft den wissel zoo laten liggen, dat de trein, in plaats
van door te loopen naar het station, op het goedeyenspoor moest
komen. Was dit spoor geheel vry geweest, dan zou er vermoe
delijk niets anders zijn gebeurd dan dat de passagierstrein was
teruggestoomd, of althans ten slotte nog goed was terecht ge-
