MfflS-Bl 1DÏMWIHUJ WOR DI
L
id
A
g
No. 47
'J
n
3e
00
ar
Z A T IM J I>
Ö-.
IT J U 31 T.
10 millioen uitgegeven, terwijl
aan
11.
11.
>0
zal haar later kunnen lezen en
33
v.
Io.
30
i.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden.
2e
10,
V
1:
n-
10
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents’
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Zondag a. s. zal te ’s Ilage de vergadering
plaats hebben der afgevaardigden van de vrij-
metselaars-loges van het Nederlandsche Groot-
Oosten, ter verkiezing van een Grootmeester-
nationaal in de plaats van wijlen Z. K. II. Prins
Frederik,
van het hoofd
A
N.
Jl. Zaterdag heelt eene tweede samenspreking
plaats gehad tusschen den voorzitter der Eerste
Kamer, dien dag te ’s Hage aangekomen, zijn
ambtgenoot van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal en den vice-president van den Raad
van State.
Aan het departement van waterstaat is jl.
Woensdag aanbesteed het maken van een hoofd
gebouw op het station Sneek, ten behoeve van
den spoorweg van Stavoren naar Leeuwarden.
Minste inschrijver de heer B H. Trooster te
Zwolle voor f 73497. De begrooting was
f 77900.
De procureur-generaal bij het gerechtshof te
Leeuwarden heeft cassatie aangeteekend tegen
het arrest, door gezegd hof in hooger beroep"5op
10 Juni 1882, gewezen, tengevolge verwijzing
van den hoogen raad, tegen S. A. D., oud 29
jaren, visscher, wonende te Bolsward, waarbij
deze is ontslagen van alle rechtsvervolging ter
zake van het in open vischtijd bevisschen van
eens anders vischwater, zonder schriftelijk be
wijs van vergunning van den eigenaar of recht
hebbende.
Genoemde S. A. D. was nl. door een opzich
ter der jacht en visscherij wegens het visschen
met een zegen in de Abbegaster opvaart, welke
de schrijver, dat nog andere biljetten dan alleen
van f 10 in omloop zullen worden gebracht. Het
ware z. i. te hopen, dat de regeering nieuwe
van f 50 uitgaf, mits beter dan vroeger van die
van f 10 onderscheiden, desnoods zelfs weder de
oude, indien eerst de vorige van f 10 ingetrok
ken en vergoten zijn. Maar waarom geen van
f 5 of ook van f 500 Het zou een goede con
cordantie zijn met die van f10 en f50, en de
circulatie ware geenszins onmogelijk, daar de
bankjes van f 1000 voor een waarde van niet
minder dan omstreeks 50 millioen gld. in ons
verkeer worden opgenomeu. Voor alles wenscht
de schrijver muntbiljetten van f5, die de Bank
niet verlangt, maar ook niet mag uitgeven. In
Duitschland, Oostenrijk-Hongarijo, Rusland, Italië
en de Vereenigde Staten wordt het geriefelijke
van dergelijke muntbiljetten door de ervaring
bevestigd, en er is geen aannemelijke grond, om
te veronderstellen, dat het verkeer hier te lande
andere eisehen heeft dan elders.
De Nederlandsche afdeeling van hot Algemeen
Israëlitiesch Verbond {Alliance 'Israelite univer-
selle) hield Zondag hare algemeene jaarlijksche
vergadering te Rotterdam.
Onder de tegenwoordige tijdsomstandigheden
moesten al de overige werkzaamheden tijdelijk
op den achtergrond wijken voor de verrichtin
gen ten behoeve van de vervolgde Joden in Rus
land. Intusschen is de werkkring der Alliance
weder uitgebreid door de oprichting van twee
nieuwe a.deelingen, een te Sneek en een te
Tiel.
De werkkring op haar normaal gebied staat
ook niet stil. Er zijn ruim 39 scholen in het
Oosten met 6404 leerlingen, waarvan de kosten
f382,612 bedragen, die wel niet geheel door het
verbond worden gedragen, maar toch onder be
heer van het Parijsche bestuur staan. Op
de voorbereidingsschool worden onderwijzers en
onderwijzeressen gevormd tot hoofden der scho
len. De landbouwschool te Jaffa met hare kost
bare bibliotheek, oefent ook een grooten zede-
lijken invloed uit. De Alliance tracht dus bij
voortduring ten zegen der menschheid en der be
schaving te zijn in die streken, waar het onder
wijs nog als ondergeschikt wordt beschouwd.
Voordat de verdere werkzaamheden werden
voortgezet, hield dr. A. Frank, rabbijn te Keulen,
een rede, waarin die gevierde spreker zichzelf
overtrof, zoo heerlijk, zoo bezielend, zoo ziels-
aangrijpend, zoo eenvoudig en zoo innig sprak
hij voor de vuist, ten aanhoore der talrijke ver
gadering en een zeer breede damesschaar, die
tot het einde toe met steeds klimmende aan
dacht en spanning aan de lippen des sprekers
hing. Het onderwerp was dan ook actueelde
rede liep over de gebeurtenissen in Rusland,
de muntbiljet- Haar in al hare voortreffelijke schakeeringen
Deschnj- terug te geven, is onmogelijk binnen de beperkte
ver is daarvan een bepaald voorstander, mits ruimte. Men moet haar gehoord hebben, om
die verhooging binnen zekere niet te ruime I onder den machtigen, overstelpenden indruk te
grenzen bepaald blijve. Er is thans voor slechts I komen en men zal haar later kunnen lezen en
In het laatste nommer van de Vragen des
Tijds wordt door den oud-Minister mr. H. S.
Smidt de wenschelijkheid bepleit der uitbreiding
van het kapitaal der muntbiljetten. De schrij
ver komt in een breedvoerig historisch overzicht
der zaak tot de conclusie, dat zij, die aan het
tot stand komen van de wet van 1852 hebben
medegewerkt, met voldoening op hun arbeid
mogen terugzien, want zij heeft rijke vruchten
opgeleverd, het openbaar verkeer werd er door
geriefd en de Staat bevoordeeld met ongeveer
f400,000 ’s jaars. Die gunstige ondervinding
deed reeds meermalen de vraag rijzen, of het
bedrag der rentelooze schuld van c.
ten niet voor verhooging vatbaar is.
Maandag overleed te Olst, bij Deventer, waar
hij zich tot herstel zijner reeds sinds eenigan
tijd geknakte gezondheid bevond, de heer Anto
nie van Otterloo, leeraar in het handelsrekenen
en de handelsaardrijkskunde aan de openbare
handelschool en secretaris der plaatselijke com
missie van toezicht op het lager onderwijs te
Amsterdam. Hij bereikte den ouderdom van
ruim 65 jaar. De heer van Otterloo werd in
de onderwijswereld zeer geacht en gewaardeerd.
Hij heeft dan ook het onderwijs groote diensten
bewezen. Sedert 1869 was hij onafgebroken
lid en, bij herhaling zoo als ook voor dit jaar,
voorzitter van het hoofdbestuur van het Neder-
landsch onderwijzersgenootschap.
Maandagmorgen is door de Pruisische politie
aan de rij ksveldwachters te Zevenaar overgele
verd de persoon genaamd van Beek, welke on
geveer een half jaar geleden bij zijn transport
van Arnhem naar Zwolle, alwaar hij wegens
verschillende diefstallen terecht moest staan en
welk transport geschiedde door een Arnhemschen
politieagent, is ontvlucht. Hij heeft volgens zijn
bekentenis zich eerst nog een week of vier in
Nederland schuil gehouden, is vervolgens in
Pruisen terecht gekomen, heeft daar met een
kleinhandel eenigen tijd in zijn bestaan voorzien,
totdat, door het overzenden van een valies, zijn
naam aldaar ontdekt werd. Thans bevindt hij
zich te Arnhem in hechtenis.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
de volgende gecommitteerden aangewezen, te
wier overstaan de eiud-examens bij de gymnasia
te Sneek, Leeuwarden en Assen zullen worden
afgenomendr. T. J. Halbertsraa, dr. H. E.
Moltzer en dr. H. J. Rink, hoogleeraren aan
do Rijks Universiteit te Groningen.
Zondag
10 millioen uitgegeven, terwijl „een paar hon-
9 ne ek, derd millioen aan óanZr biljetten vrij regelmatig
i in omloop kunnen gehouden worden”. De schrij
ver meent dan ook, dat „vermoedelijk een ver
dubbeling van het kapitaal der muntbiljetten
Zondag avond is de wissel wachter nabij het
station Rosmalen, door den laatsten trein van
Nijmegen overreden. Beide boenen werden van
het lichaam gescheiden en de dood volgde
middellijk.
Een vrouw met 4 jeugdige kinderen betreurt
door dit ongeluk het verlies van haar man en
kostwinner.
historie aan
Burgerschool.
12. Behandeling van reclames tegen don
Hoofdebjken Omslag, dienst 1882.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van
op Zaterdag 17 Juni 1882, ’snamidd. 6 uur.
Punten van behandeling:
1. Resumtie der Notulen.
2. Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
3. Behandeling van een adres vaa Th. K.
Bootsma te Goënga.
4. Idem van een schrijven
der openbare school no. 1.
5. Idem van een adres van het bestuur der
Zeilvereeniging „Sneek”.
6. Idem van een adres van de Commissie
van het Muziekcorps der dienstdoende Schutterij.
7. Idem van een adres van het Departement
„Sneek” der Maatschappij tot nut van ’t alge
meen.
8. Idem van een adres van IJ. Rienstra.
9. Vaststelling van het programma der les
sen aan het Gymnasium, cursus 1882/83.
10. Idem van het programma der. lessen
de Hoogere Burgerschool, cursus 1882/83.
11. Voorstel tot verhooging der jaarwedde
van don te benoemen leeraar in de Natuurlijke
het Gymnasium en de Hoogere
Den 16den Juni 1872 werd Filip Louter door
het provinciaal Hof van Gelderland wegens ver
scheidene diefstallen veroordeeld tot eene gevan
genisstraf van drie jaren. Hij wist echter tot hier
toe aan de nasporingen der justitie te ontsnap
pen. Hij begaf zich buitenslands, maar op last
der Duitsche regeering met zijn gezin en inboe
del over de grenzen gezet, deed hij Dinsdag
morgen de terugreis naar zijn vaderland. Het
bevel strekte om hem naar Bommel te brengen
hiertegen had hij bezwaar en daar zich toeval
lig do rij ksveldwachter-brigadier-titulair Timmers,
gestationeerd te Lobithaan boord bevond,
wendde hij zich tot dezen, die echter den gesig
naleerde, dien men 10 jaar op 2 dagen na te
vergeefs had gezocht, herkende en vernam, dat
hij inderdaad Filip Louter was. Zijne arresta
tie volgde onmiddellijk. En tegelijkertijd werd
zijn zoon, die hem vergezelde, in 'hechtenis ge
nomen, als verdacht van diefstal van vee uit de
weide.
Een gelukkig toeval wilde, dat op dezelfde
boot zich de brigadier-majoor-titulair Methorst
bevond, die de behulpzame hand bood en onder
geleide der beide veldwachters werden de Lou
ters, volgens des vaders verlangen, niet naar
Zaltbommel, maar, minder overeenkomstig zijn
wensch, naar het paleis van justitie te Arnhem
gebracht.
Had de uitzetting twee dagen later plaats ge
had of Louter zijne klacht voor zich gehouden,
hij ware niet meer strafbaar geweest.
genieten, want dr. Frank heeft zich bereid ver
klaard, haar in druk uit te geven ten voordeele
der vervolgde Russen.
Aandrang, om hun droevig lot te verbeteren,
achtte de redenaar overbodig, maar een diepen
geenszins overdreven zou zijn.” Daarbij wenscht j blik wierp hij in het karakter en den aard der
gebeurtenissen, om daaruit een behartigenswaar-
dige leering te trekken voor hart en gemoed.
Een dubbel beeld geven zij ons te zien een
Jahus-kop met een den menschenvriend verblij
dende zijde en met een droevigen, diep betreu-
renswaardigen kanteen die heen wijst naar
het ruwste, scherpste geweld en een die ons
lachend heenwijst naar het ideaal der mensch
heid. Een waarvan een Emilio Castelar had
gezegd, dat wij er vier eeuwen door teruggebracht
wordeneen waarbij de gewelddadigheden der
kruistochten nog verbleeken, omdat deze althans
een idee verborgen, het beginsel der geloofsver
volging tegenover den ruwen, ongebreidelden,
door vuigen roof en vernielzucht ingegeven harts
tocht van thans. Maar een zijde ook, die ons
den mensch toont in den hoogstee graad zijner
beschaving, de menschheid, over wie Gods geest
zweeft in alles en bij allesde menschheidin de
edelste uiting van geest en hart. Dat is het
beeld, waarop Gods oog met welgevallen rust
en dat de geschiedschrijver der 19de eeuw eens
in de annalen der menschheid met geestdrift zal
schetsen.
En is dan voor het vervolg geloof en vrijheid,
vrijheid door geloof en geloof door vrijheid het
middel om de menschheid op de banen der ge
zonde beschaving en ontwikkeling te houden,
treffend was ’thoe de vervolgde en verjaagde
natuurgenooten, thans voornamelijk een wijk
plaats vinden in het land, welks staatsregeling
het eerst het beginsel der vrijheid huldigde;
treffend vooral toen de noodkreet van de ver
drukte broederen het eerst en het meest weer
klank vond in Europa op de gezegende plek,
waarvoor eeuwen reeds de verdrukte Joden een
gastvrij toevluchtsoord vondenin het land der
Bataven in het land dat zelf zijn godsdienst
vrijheid zoo duur had veroverd, in het gezegen
de Nederland, dat zich een lauwerblad te meer
had gevlochten in den on verwelkbaren krans
van zijn roem. O, groot Rusland wat zijt gij
klein 1 riep de spreker in vervoering uito, klein
Holland, wat zijt gij groot 1 O, Ruslands Poten
taat, wat zijt gij te beklagenO, Oranjegeslaeht
wat zijt gij gelukkig met zulke onderdanen 1
Over Holland zweelt Gods geest van humani
teit en broederliefde, die het hart opent voor de
weenende en klagende menschheid, die de hand
opent om hulp te bieden waar nood en druk
nijpen.
Toen de machtige redenaar geëindigd had,
barstte een eindeloos applaus los onder de tot
tranen bewogen toehoorders, die als geëlectri-
seerd waren onder zoo groote welsprekend
heid.
En wat de vergadering gevoelde, dat bleek
later uit het met geestdrift aangenomen voorstel
om het Nederlandsche volk de hulde der dank
bare bewondering van het Algemeen Israëlieti-
sche Verbond te brengen in den vorm van een
adres aan prof. Harting, als hoofd van het U-
treehts centraal comité dat den voornaamsten stoot
aan de humaniteitsbeweging ten onzent heeft
gegeven.
Het grootste deel van de verdere werkzaam
heden was aan overleggingen gewijd omtrent de
verdere werkzaamheid ten behoeve van ’t groote
doel, dat al de aandacht van deze vereeniging
thans vergt.
De volgende jaarvergadering zal te Amersfoort
worden gehouden.
an i mi imiuHa m.
L-
c.
B I N N K L, A B»
on-
o
8
6
i
ge-
M
la
in
.6
a
o;
IA
