tote MEnmmssEW s®
ilfflWS- ffl IDWRIWIBUD ÏWS DE
H
f
1882.
No. 52
N
B
J'
JULI.
1
m
-
v.
Io
a
f
A
ia
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Z. M. heeft benoemd tot betaalmeester te
Sneek de heer H. van Kuyk, thans surnume
rair voor de dienst van ’s Rijks schatkist te
Assen.
A
of
2e
0,
r.
i.
;6.
!e
)0
A
S,
n-
1:
n-
;n
Aan het examen voor apothekersbediende,
Dinsdag te Utrecht gehouden, werd door 3 da
mes deelgenomeneen werd afgewezenaan
twee, mej. M. E. J. Gaertner van Amsterdam
en G. Jongbloed van Sneek, werd het diploma
uitgereikt.
Te Vlijtingen (nabij Maastricht) heeft een jon
geling zijn voormalige minnares met een spade
een slag op het hoofd toegebracht, waardoor zij
bewusteloos nederzonk. Meenende haar gedood
te hebben, vluchtte hij en sprong in een put,
waar hij den dood vond. Het meisje, dat slechts
gewond was, kwam spoedig weder tot zichzelve
en is thans buiten alle gevaar.
al van de goed rendeerende Hollandsche lijn
aan het staatsspoorwegnet.
Men schrijft uit Venloo aan de N. R. Ct.:
Het failleeren der kassiers-firma Louis Wol
ters alhier krijgt hoe langer zoo meer een be-
treurenswaardig aanzien en verwekt algemeen
mededoogen met de honderden daarin betrokken
personen. Het huis bestond langer dan 60 ja-
ren en genoot algemeen vertrouwen. Aan de
leden der firma J. en I. Wolters was het be-
heeren der fondsen van al de R. O. instellingen
alhier toevertrouwd. Dit is dan ook de oorzaak,
dat het R. G. armbestuur, R. C. gasthuis, R. C.
weeshuis, R. C. godshuizen, Heutz-stichting enz.
in dit faillissement betrokken zijn. Tal van aan
zienlijke personen in verschillende dorpen in den
omtrek waren gewoon de gelden der landbou
wers in ontvangst te nemen en ze het kassiers-
huis toe te vertrouwen.
Met ingang van 29 dezer zal het Rijkstele
graaf kantoor te Ijlst, met telefoondienst, op
werkdagen open zijn van 8 tot 12 ure voor- en
van 2 tot 4 en van 6 tot 9 ure namiddags. De
diensttijd op feestdagen blijft onveranderd.
Nu de eerste haring binnen is trekt de
„Graphische Statistiek” van het N. v. d. D. in
zake de haringvangst meer speciaal de aandacht.
In 1867 gingen nog slechts 89 schepen ter ha
ringvangst, doch dit nam voortdurend toe, tot
133 in 1880. Ook de soort der schepen ver
beterde de 85 hoekers en sloepen krompen in
tot 12, terwijl het getal loggers en kotters van
4 tot 121 steeg.
In 1867 werd 15098 ton haring uitgevoerd
in 1880 daarentegen 138,916 ton, voor 2/3 naar
Duitschland.
UIT DE TWEEDE KAMER.
In ons vorig nummer maakten wij melding
van ’t overlijden van den beer mr. M. H. Go-
defroi, oud-minister van justitie en oud-lid der
Tweede Kamer. De overledene vertoefde den
laatsten tijd wegens ziekte te Würzburg.
De beer Godefroi beeft in onze Tweede Kamer
steeds een plaats in de eerste rijen ingenoinen.
Zijn talent, karakter, onkreukbare eerlijkheid
gaven hem daarop recht.
Het bericht omtrent eene vergadering, door
het „Comité voor algemeen stemrecht” tegen 9
Juli a s. uitgesebreven, is niet geheel juist. Het
is waar dat cr docr het Comité wordt beproefd
om tusschen verschillende vereenigingen tot sa
menwerking te geraken, ten einde wijziging van
art. 76 der grondwet te verkrijgen, maar de
uitnoodiging is geenszins gericht alléén tot kies-
vereenigingen, waarvan er slechts zeer enkelen
uitgenoodigd zijn. Ook kan er vooralsnog geen
sprake zijn van een adres of petitionnement. Of,
en zoo ja hoe, er gemeenschappellijk gehandeld
zal worden, is juist de vraag waarop de bedoel
de bijeenkomst het antwoord zal geven. (W. R. Ct.}
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer Cents. Bij abonnement is de prijs be"
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Maandagavond is het XXXVe Landhuishoud-
kundig congres te Wageningen geopend met eene
inwijdingsrede van den voorzitter.
Met de samenstelling van de besturen der
beide afdeelingen was men spoedig gereed. De
le afdeeling, die de onderwerpen behandelen
zou, welke meer bijzonder op den landbouw be
trekking hebben, benoemden tot le voorzitter
den heer G. Vas Visser te Amsterdam, tot2en
voorzitter den heer F. B. Löhnis, directeur der
Maatschappij van Weldadigheid, tot len secre
taris den heer J. Nagel Jr. te Arnhem en tot
2en secretaris den heer J. J. van WeijdomCla-
terbes te Kampen de tweede afdeeling, tot wier
werkkring de onderwerpen behoorden op ’t ge
bied van natuurkunde, volkshuishoudkunde, koos
de heeren H. F. Bultman te Haarlemmermeer
en mr. W. Reilingh Dz. te Wageningen tot len
en 2en voorzitter, en de heeren A. J. C. Daa-
men te Tilburg en G. A. Geertsema te Schild-
wolde tot len en 2en secretaris.
Het acht- a negenjarig zoontje van zekeren
v. K. te Montfoort, die met zijn twee oudere
broeders in den kersenboomgaard was, wist
zich daar meester te maken van een geladen
geweer, waarmede men op de musschen enz.
schoot, en kreeg weldra de volle lading in den
onderbuik. Geneeskundige hulp, alhoewel schier
dadelijk bij de hand, kon niet meer baten het
knaapje was zoodanig getroffen, dat het weinige
minuten later stierf.
kennis en zijn helder oordeel zeer gevóeld. Men
herinnert zich, dat de heer Godefroi een hoogst
belangrijk aandeel aan het tot stand komen van
het nieuwe strafwetboek heeft gehad, als voor
zitter der commissie van rapporteurs. Weken
achtereen was hij toen zoo onvermoeid werk
zaam, dat zijn geneesheer hem dringend geheele
rust moc .f aanbevelen. Zijn gezondheid w'as
echter, eek doer zijn o verspannen arbeid, reeds
te veel geschokt, zoodat hij niet meer in de
Kamer kon terugkeeren om aan de openbare
beraadslaging over het wetboek deel te nemen.
In do Kamer gingen toen stemmen op om de
behandeling uit te stellen, maar de heer Godefroi,
die het belang van een spoedige behandeling
besefte, drong er zelf op aan, dat men de zaak
niet zou uitstellen. In de jaren 1860 en 1861
heeft de heer Godefroi aan het hoofd van het
departement van justitie gestaan en toen zijn
wet op de rechterlijke organisatie ontwerpen
en na harden strijd door de Vertegenwoordiging
zien aannemen. Deze wet is wel in het „Staats
blad” geplaatst, maar, zooals men weet, niet
ingevoerd, ten gevolde van een later votum der
Tweede Kamer. Ook dagteekent van den tijd
van zijn ministerie de wet op den Raad van
State, door den heer Godefroi met zijn ambt
genoot van binnenlandsche zaken, Van Heemstra,
ontworpen en verdedigd.
Bij de begrafenis, welke gisteren (Donderdag)
op de Ned. Israëlitische begraafplaats te ’s Hage
plaats had, waren de Ministers van Lijnden,
Modderman en van Goltstein, de Presidenten,
vele leden van verschillende richting der Tweede
Kamer, de Vice-Presidenten en leden van den
Raad van State en den Hoogen Raad, vele le
den der magistratuur, oud-Ministers enz. tegen
woordig.
Na de godsdienstige plechtigheden, waarbij de
opperrabijn Berenstein den heer Godefroi her
dacht als mensch en Israëliet, voerde aan het
graf het woord de Minister Modderman en de
Raadsheer Jolles. Beiden huldigden Godefroi
als uitstekend rechtsgeleerde, jurist en legislator,
onpartijdig mensch, wars van eerzucht en slechts
wenscliende de Vaderlandsche belangen te be
vorderen.
De raadsheer Asser bedankte namens de familie.
Het Departement van Justitie was in den
voormiddag gesloten.
„Zijn scherpzinnige adviezen wij nemen
hier de woorden van "t Vad. over Werden
hoog gewaardeerd, en toen de altijd zoo Werk
zame man zijn taak moest nederleggen, werd
het gemis van zijn uitstekende rechtsgeleerde
Volgens een schrijven uit de hofstad in de
Arnh. Ct. zou in de spoorweg-enquête de toe
leg verscholen zijn, om te geraken tot de an
nexatie van de particuliere spoorwegen en voor-
De mededeelingen over de ministerieele crisis
worden door de meeste bladen, zij het ook in
korte woorden, besproken.
De N. R. Ct. vestigt meer speciaal de aan
dacht bij de woorden, waarin de minister Van
Lijnden wees op het leeningsontwerp, het ont
werp tot voorziening in de uitgaven, „die voor
„een groot deel zullen gevorderd worden voor
„werken van openbaar nut in Indie en voor een
„ander deel ook voor soortgelijke werken in
„Nederland.”
„Kennelijk bedoelt de minister van financiën,
naar het blad doet opmerken, aan de Kamer
een indirect votum van vertrouwen te vragen:
geen onbepaald vertrouwen in alle verdere han
delingen van een nog te reconstrueeren kabinet,
maar een bepaald vertrouwen in de financieele
politiek der regeering. De levensdraad van den
minister Van Lijnden (en het ministerie-Van
Lijnden) vastgehecht aan de leeningswet, en
de leeningswet vastgeklonken aan den aanleg
van openbare werken in Indie en Nederland.
Na het „stroomafwaarts”’ van zeven weken gele
ien, klinkt heden weder een bemoedigend „stroom
opwaarts.”
Uit de mededeelingen des ministers leidt het
Vad. af, dat het tegenwoordige kabinet, zij het
ook met enkele wijziging, zal behouden blijven,
’t Blad acht dit de beste oplossing in de ge
geven omstandigheden. Dat de minister Van
Lijnden die ditmaal uit eigen naam en niet
voor de regeering sprak de koloniale quaes-
tie liet rusten, acht het blad mede goed gezien.
’t Hand, doet opmerken, dat het ministerie
wel is opgestaan, maar bereid is dadelijk weer
te gaan zitten. Beter zou ’t blad het geacht
hebben als eerst eens beproefd was een kabinet
te vormen uit andere elementen. De toestand
zou dan zuiverder geworden zijn en voor het
blijven van Van Lijnden zou meer reden zijn
geweest dan tot nu toe het geval is.
Het U. D. verheugt zich daarentegen, dat
geen gewaagde proefnemingen zijn op touw ge
zet en dat wij weder een ministerie te gemoet
mogen zien uit bekwame mannen samengesteld.
De Tijd laat zich mede vrij kalm over den
toestand uit en hoopt, dat vooral spoedig tijd
gevonden worde, het voorstel tot verbetering
van den waterafvoer in Noordbrabant ter hand
te nemen.
UIT DE PERS.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek,
Gezien de aanschrijving van den heer Com
missaris des Konings in Friesland van den 2
Juni jl. le afdeeling M en S, no. 558, brengt
bij deze ter kennis van de belanghebbenden,
dat de miliciens-verlofgangers van de lichtingen
1879 en 1880, en behoorende tot de volgende
Regimenten en Korpsen, onder de wapenen moe
ten komen als volgt
het regiment Grenadiers en Jagers, lichting
1879, bestemmingsplaats ’s Hage, op den 8 Au
gustus e. k.
het le, 2e, 3e, 4e en 5e bataljon van het le
regiment Infanterie, lichting 1879, bestemmings
plaatsen Leeuwarden, Groningen en Hoorn, op
den 8 Augustus e. k.
het 2e bataljon van het le regiment Infane-
rie, lichting 1879, bestemmingsplaats Ams tr-
dam, op den 3 Augustus e. k.
het Be bataljon van het 8e regiment Infante
rie, lichting 1879, bestemmingsplaats Zutphen,
op den 8e Augustus e. k.
het le regiment Veld-Artillerie, lichting 1879,
bestemmingsplaats Utrecht, gedeeltelijk op 25
Juli en 3 Augustus e. k.
het 2e regiment Veld-Artillerie, lichting 1879,
bestemmingsplaats ’s Hage, op den 3e Augustus
e. k.
het 3e regiment Veld-Artillerie, lichting 1879,
bestemmingsplaats Breda, op den 22 Juli e. k.
het korps Genietroepen, lichting 1880, bestem
mingsplaats Utrecht, op den 4 Juli e. k.
het korps Genietroepen, lichting 1879, bestem
mingsplaats Utrecht, op den 22 Augustus e. k.
de le kompagnie Hospitaalsoldaten, lichting
1879, bestemmingsplaats Amsterdam, op den 3
I Augustus e. k.
I De betrokken verlofgangers worden verder
herinnerd, aan hunne verplichting, om bij de
I opkomst onder de wapenen, voorzien te zijn van
I de kleeding- en uitrustingstukken, hun bij het
vertrek met groot verlof mede gegeven, en om
eenigen tijd vóór hunne opkomst de verlofpas
ter Secretarie te laten afteekenen.
Sneek den 23 Juni 1882
Re Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
oeekkr c
[IRAN
rm
it
0.
13 XI H X' I. A X I».
I
Klis en Kruijsse Pilaar, aandringende op herziening van den
maatstaf der pensioenen van weduwen en weezen van zeeoffi
cieren.
Na de vaststelling der huishoudelijke raming in comité, is de
Kamer op recès gescheiden.
i0
o.
n
0
In de zitting van Woensdag jl. werd het voorstel van den
heer De Savornin Lohman tot „wijziging van art. 4 der wet op
t lager onderwijs” aan de orde gesteld. Het strekt om de voor
schriften op de scholen, wat bouw en inrichting betreft, te be
palen tot de openbare.
Het voorstel werd verdedigd door de heeren Vermeulen, Van
der Kaay, Schaepman en de voorsteller zelf.
De sprekers gaven toe, dat de wijzigingen, door den minister
Dijnacker Hordijk gebracht in de voorschriften door den minis
ter Six voor den schoolbouw gegeven, veel van het bezwaren
de hadden weggenomen. Maar toch bleven zij dit voorstel
wenschelijk achten. Het - repressief toezicht blijft bestaan. Is
een school ook een bijzondere nadeelig voor den gezond
heidstoestand der kinderen, dan kan de staat tusschenbeide ko
men, maar een preventief toezicht achtte noch de heer Ver
meulen, noch de heer Van der Kaay noodig.
Anders dachten er de heeren De Meijier en Lieftinck over,
die ’t ontwerp onnoodig achtten, terwijl zij er op wezen, dat
het door de tegenpartij als een eerste „slingerworp” is begroet.
Laatstgenoemde wilde de voorschriften behouden met ’toog op
den gezondheidstoestand der kinderen. Een en ander gaf den
heer Schaepman gelegenheid de mannen, door Rembrandt en
van der Helst vereeuwigd, die niet aan de moderne hygiëne
hadden gedaan met het tegenwoordig geslacht te vergelijken,
waarbij hij de „moderne heksen” van Jan Holland geestig te
pas wist te brengen.
Ten slotte verdedigde de heer Lohman zijn voorstel, er meer
speciaal op wijzende, dat hij alleen repressief, geen preventief
toezicht wenschtc. Na een speech van den heer Ruma, die de
vroegere eensgezindheid betreurde en de sedert verrezen ge
moedsbezwaren, werd de algemeene beraadslaging gesloten.
Op art. 1 (preventieve gezondheidsvoorschriften enkel voor de
openbare scholen) is door den heer De Beaufort voorgesteld
öe preventie zoo noodig ook uit te strekken tot de door de ge
meente gesubsidieerde bijzondere scholen.
Ih de zitting van gisteren (Donderdag) werd dit amendement
aangenomen met 45 tegen 25 stemmen.
De overige artikelen zijn mede goedgekeurd.
Het geheele voorstel-Lohman is daarop aangenomen met 46
tegen 24 stemmen.
Aog z(jn aangenomen ontwerpen tot wijziging der wet nopens
het onderwijs aan de militaire academie, en verscheiden, deze
week onderzochte onderzochte, ontwerpen van minder omvang.
verworpen werd met 40 tegen 23 stemmen de conclusie der
meerderheid van de commissie in zake de adressen van de hh,