■ffi- Ell ABVERTEITIE BLAD Illi DE
fflBWHlIlffllMNSSfflWSBS.
No. 76.
Z E V E N-E N-n ERTIGSTE JAARGANG
1882.
N
I
23 SF P T K M B E IS.
>0
o.
10
plaatst.
0
li
n
overleden.
De postboden, wien bij de invoering van de
•e
0-
1:
sn
ji-
rd
7-
nt
li
!e
>0
;r
e-
te
ra
iV.
ir
is,
h
10
m
10
a
?e
0,
le
vermind.
Doopsgezinden of Mennonieten 21
25
26'/,
28
31
In de zitting van den gemeenteraad van Win
terswijk van 14 dezer, heeft de burgemeester,
mr. T. B. Mackay, lid van de Tweede Kamer
voor Hilversum, naar aanleiding van een schrij
ven van de commissie van toezicht, die daarin
haar leedwezen uitsprak over de wijze waar
op door hem als lands-ambtenaar in de vorige
vergadering over de rijks hoogere burgerschool
gesproken was, zijn oordeel over die inrichting
toegelicht. Hij verklaarde niemand iets onaan
genaams te willen zeggenzijn doel was alleen
27 7a
41
51
17a
87a
H7a
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
in te zenden.
1 De troonrede wordt door do bladen, voor zoo-
yer zij er haar oordeel reeds over konden mee-
fleelen, over ’t geheel vrij gunstig ontvangen.
De toezeggingen nopens het strafwetboek, de wij-
Hfeiging der wet op ’t middelbaar onderwijs, de te
Wachten belastingvoorstellen enz., geven tot geen
bijzondere opmerkingen aanleiding. Men hoopt
pr algemeen ’t beste van, zonder er in breede
beraadslagingen over te treden.
De woorden, die betrekking hebben op de
vijziging van het kiesrecht en van de grondwet,
rekken natuurlijk ’t meest de aandacht. Het
Dagblad is van oordeel, dat de bezorgdheid waar
mede de regeering op dit punt bezield schijnt te
lijn, voor velen tot geruststelling kan strekken,
grondwetsherziening, zegt het blad, is een woord
lat spoedig is uitgesproken, en het formuleeren
ran voorstellen, waardoor de gewenschte verbe
teringen zouden zijn aan te brengen, is een ar-
)eid, waar tegen bekwame mannen, als thans aan
iet hoofd van ’s lands bestuur staan, wel geacht
manen worden te zijn opgewassen. Maar voor
tellen op dit ingrijpend punt kunnen niet ge-
'echtvaardigd geacht worden, voordat de stelli
ge overtuiging bestaat, dat de meerderheid der
iatie ze, op goede gronden, noodig oordeeltniet
loordat te berekenen valt in welke richting de
lationale wenschen daaromtrent zich bewegen
!n hoever zij gaan. De minste onberadenheid,
laarbij gepleegd, kon wel eens sluizen openen,
lie allicht niet meer te sluiten zouden zijn op
sen oogenblik wanneer dit nochtans dringend
loodig zou blijken. Dat de regeeringzich alzoo
’lijkbaar nog niet het hoofd warm heeft laten
naken door een aandrang, ten deele komende
ran onbevoegden tot oordeelen, anderdeels van
Irijvers, wien elke beroering welkom is, voor een
klein deel van personen, die hun aandacht uit
buitend door éen hun dierbaar geworden ver
ingen laten overheerschen, dat is een bewijs
lat haar de hoedanigheid, van de vereischte
ralmte te kunnen bewaren, mag worden toege-
ichreven. Maar zij doet daarbij verstandig, zel
fs de vraag, in de troonrede aan de orde ge
steld, niet, hetzij dan in bevestigden of wel in
’ntkennenden zm, te willen beantwoorden. In
sen onderzoek naar de raadzaamheid wil zij den
grond vinden, waarop een vaste overtuiging zal
te vestigen zijn. Wie zal het wraken?”
Het Vad. wijst er op, dat gesproken wordt
van voorstellen betreffende het kiesrec/zt en doet
opmerken, dat de woorden nopens de grondwet
ongetwijfeld de voorbode zijn van een staatscom
missie, om të onderzoeken welke bepalingen her
zien moeten worden.
Het Hand, heeft met eenige bevreemding van
be grondwetsherziening gewag zien maken, vooral
daar tevens van kiesrecht wijziging wordt gespro
ken. „Het programma is zonderling genoeg,
schrijft het blad. De grondwetsherziening wordt
E°g niet voorop gestelder wordt in de troonrede
Vfm gesproken als van een vrij onbelangrijke zaak,
althans een die eerst in de laagste plaats ver
melding verdient.
«Dat de regeering van plan is, tijdens het on
derzoek en de voorbereiding der herziening, de
Wetgevende macht niet werkeloos te laten blij-
'fe0> is zeer begrijpelijk en verstandig en het
aankondigen van verschillende wetsontwerpen
kan dan ook geen verwondering baren. Maar
Wd is het vreemd, dat het voornemen omtrent
d° herziening van de grondwet als bijzaak wordt
behandeld en niet op den voorgrond is gesteld.
T Vooral is dit van gewicht voor het kiesrecht,
leder erkent, dat in de eerste plaats voor een
goede regeling der kiesbevoegdheid, de grondwet
Wijziging behoeft. En toch kondigt de regee-
geweest, de methode van onderwijs op de mid
delbare scholen te bestrijden. Op voorstel van
den wethouder Dericks heeft de raad met 7 te
gen 4 stemmen verklaard deze explicatie van
den burgemeester aan te nemen.
Naar aanleiding van den brief van Gedep.
Staten van Gelderland, waarbij het gemeente
bestuur wordt gelast tot de oprichting van een
school voor meer uitgebreid lager ouderwijs over
te gaan, heeft de wethouder Dericks een uitvoe
rig betoog geleverd, waarvan de conclusie luidt,
dat hij den raad in overweging geeft, zich tot
Z. M. den Koning te wenden, met verzoek de
R. II. B. S. te Winterswijk op te heffen, en
zoo op dit verzoek gunstig mocht worden be
schikt, het gebouw der H. B. S. te bestemmen
voor een school van meer uitgebreid lager on
derwijs met onderwijzerswoning. Na een pro
test van den tweeden wethouder, den heer Wil
link, tegen dit voorstel, werd besloten de behan
deling van deze zaak tot een volgende vergade
ring aan te houden en inmiddels over de mis
sive van Gedep. Staten het advies van de plaat-
belijders van
Hersteld Evang. Lutfeerschen
Anglikaansche Episcopaten
Engelsche of Presbyt herv.
Fransche of Waalsche herv.
Portugeesche Israëlieten
Evangelisch Lutherschenx x
Oud-Roomsch ofBissch. Clerezy 18
I T Z> •-
Remonstranten
Roomsch Katholieken
Nederduitsch Hervormden
Nederduitsche Israëlieten
Leden der Schotsche gemeente 41
Christelijk afgescheidenen 186
Tot geene gezinte behoorendc 2128
Maandag jl. werd in „Odéon” te Amsterdam
de vergadering gehouden van afgevaardigden
van Nederlandsche Ijsclubs, ter goedkeuring van
de conceptstatuten van een Nederlandsch Schaat-
senrijdersbond. Vertegenwoordigd waren Am-
sterdamsche Skatingclub, idem Ijsclub, Ijsclub
Groningen, Ijsclub Haarlem en omstreken, Ijs
club „Thialf” te Heerenveen, Ijsclub Kralingen
en omstreken, Ijsclub Leeuwarden, Studenten
ijsclub Leiden, Ijsclub Steenwijk en Ijsclub
Win sum.
Vele vereenigingen, hoewel niet vertegenwoor
digd, hadden hare toetreding beloofd.
De concept-statuten werden met kleine wijzi
ging aangenomen.
Aan de commissie, belast met het opmaken
der Statuten en onder wier leiding de vergade
ring plaats vond, werd het voorloopig bestuur
opgedragen, totdat in de eerste vergadering van
het nu tot stand gekomen Nederlandsch Schaat-
senrijdersbond een definitief bestuur zal zijn be
noemd. Het voorloopig bestuur bestaat dus uit
de heeren M. J. Waller, voorzitter; mr. M.
E. van Heloma, Jacob J. v. Vollenhoven en
J. v. Buttingha Wichers, secretaris.
Dit bond zal zeker, meent het Hbl., algemeen
belangstelling vinden, omdat daardoor bij inter
nationale wedstrijden ons land’ waardig zal kun
nen worden vertegenwoordigd en ook ten on
zent internationale wedstrijden mogelijk zulfen
worden.
A D VERTENTIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents’
voor eiken regel meer ?72 Cents. Bij abonnement is de prijs be'
langrijk lager. V oor waarden daaro mtrent te* vernemen bij den
Uitgever.
wet op de postpakkettendienst het vervoer van
pakjes op straffe van schorsing of ontslag werd
verboden, hebben daardoor natuurlijk een niet
onaanzienlijken bijslag op hun bezoldiging moe
ten derven. Naar men uit goede bron verneemt,
worden door het hoofdbestuur der posterijen
nu maatregelen genomen om de hoegrootheid
van dat geldelijk verlies te onderzoeken. Zeer
waarschijnlijk zal dus een vergoeding volgen.
Mevrouw BosboomToussaint, onze beroem
de 70-jarige schrijfster, heeft dezer dagen tref
fende bewijzen van waardeering ontvangen.
Op het feest, haar Zaterdag jl. te ’s Hage be
reid, waren vertegenwoordigd onze Koningin,
Prinses Hendrik, de Prins van Oranje, de Mi
nister van Lynden en de oud-minister van der
Ileim, de burgemeesters van Amsterdam en van
’s Hage en tal van aanzienlijken en letterkun
digen.
Z. M. de Koning en ’s Lands Regeering ga-
Veti geen blijk van sympathie.
„Maar zegt het Handelsbl. om den wille
der letterkundigen betreuren wij het niet, dat
ze zelden openlijk geëerd worden en voegt
het er zeer scherp bij niemand krijgt het hier
ook in ’t hoofd te vragen of bijv, de Genestet,
Potgieter, Vosmaer, Schimmel, ooit openlijk door
Kroon en Regeering geëerd zijn.
„Voor de opvoeding van ’t volk echter is het
goed, dat de Regeering het talent eert en als dit
ten aanzien van mevrouw Bosboom-Toussaint is
nagelaten, kunnen wij aan de regeering mede-
deelen, dat het leedwezen daarover vrij alge
meen is.”
Een zonderling geval melden de Indische bla
den uit Pasoeroean. Acht jaar geleden beviel
centsgewijze af- en toeneming van het aantal
onderstaande godsdiensten
V
selijke schoolcommissie in te winnen.
De heer L. Leopold deelt in ’tV. v. d. D.
mede, dat hij eene brochure zal in het licht ge
ven, waarin de bedenkingen, tegen zijn leesboe
ken ingebracht, door hem worden weerlegd.
Door de politie te Rotterdam zijn naar de
cellulaire gevangenis overgebracht drie gebroe
ders V. W., zijnde één brievenbesteller, één te
legrambesteller en één kellner. De brievenbe
steller had zich schuldig gemaakt aan diefstal
van een postwissel, terwijl de beide anderen
daarop gefingeerde handteekeningen hadden ge
plaatst, een waarvan den postwissel vervolgens
ter inning van het geld presenteerde op een Bij
kantoor der posterijen, alwaar men de valsch-
heid ontdekte, hetgeen aanleiding gaf tot de ar
restatie van alle drie, waarvan er reeds twee
waren gevlucht naar Amsterdam,
Bij eene zoeking ten huize van den brieven
besteller zijn nog eenige bescheiden gevonden,
die hem ter bestelling waren toevertreuwd.
Z. D. II. Mgr. Andreas Ignatius Schaepman,
aartsbisschop van Utrecht, assistent-bisschop bij
den pauselijken troon, ridder der orde van den
Nederlandschen leeuw, Metropolitaan der kerke
lijke provinciën van de Nederlanden, is in den
morgen van 19 dezer, te vier uren, aan eene
langdurige ziekte en na het herhaald ontvangen
der laatste H. sacramenten, zacht en kalm over
leden.
De heer jhr. mr. M. M. vanAsch van Wijck,
voorzitter van het Munteollege en sedert 1874
lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
voor het hoofdkiesdistrict Amersfoort, is te Utrecht
UIT DE PERS.
ring iceldra in te dienen voorstellen betreffende
dat kiesrecht aan, dus nog onder de bestaande
bepalingen der grondwet. Acht zij dan den ar
beid der herziening zoo tijdroovend, dat de ver
betering der kieswet niet op den afloop wach
ten kan
„Zoolang de regeering zich tegen grondwets
herziening verklaarde en velen met haar die als
ontijdig beschouwen achtten wij ook het wen-
schelijk, dat men althans binnen de perken der
grondwet het kiesrecht zou uitbreiden maar nu
de slagboom zal worden opgeheven, klinkt het
plan om dergelijk halfwerk toch to verrichten,
wel wat heel vreemd.
„Intusschen zal men moeten afwachten, wat
de regeering in dat opzicht voorstelt. Maar in
allen gevalle is het merkwaardig, aldus besluit het
blad, dat de grondwetsherziening, waartoe men
in Aug. 1879 den tijd nog niet gekomen achtte
en die ook nog in Juli 1882, toen de heer Tak
haar als voorwaarde van zijn optreden stelde,
„ontijdig” heette nu, slechts twee maanden
later, in September 1882 in de troonrede aange-
kondigd wordt
De N. R C. wijst met voldoening op de zin
snede nopens de grondwetsherziening en acht
de benoeming van een staatscommissie de eenig
mogelijke weg om tot een zuiveren toestand te
komen, aan de gedachten een vaste richting te
geven en de openbare meening te leiden. Hoe
met het voornemen, om de grondwetsherziening
practiseh voor te bereiden, het plan van kies-
wetsherziening, ook in de troonrede aangekon-
digd, strookt, zal eerst kunnen blijken als het
ontwerp het licht heeft gezien. Onder het voor
uitzicht van een nieuw kiesrecht zou, ook naar
de N. R. C. meent, ingrijpende wijziging van
het oude noch logies noch politiek zijn.
De Tijd, kan zich best met de troonrede ver-
eenigen. De belofte nopens de wijziging der
wet op ’t middelbaar onderwijs en die betreffen
de het belastingwezen heeft het met genoegen
vernomen en het plan tot herziening van de
kieswet verdient toegejuicht te worden. Over
de grondwetsherziening wenscht het blad zich
vooralsnog van alle toejuiching of afkeuring te
onthouden.
Het Utr. D'ii/bl. vat zijn oordeel over de troon
rede aldus samen
„’t Geheel der troonrede bewijst, dat het mi
nisterie niet uitsluitend een cabinet d'affaires
wil zijn, maar dat het met voorzichtigen tred
den weg der hervormingen wil bewandelen, dat
het voorshands do meest dringende hervormin
gen ter hand wil nemen én voor latere, verder
strekkende, den weg wil bereiden.”
De Middelb. Ct. is van oordeel, dat de troon
rede wat veel overhoop haalt en vreest voor een
lang debat bij het adres van antwoord. De ne
teligste onderwerpen worden er in aangeroerd,
maar hetgeen zij bevat geeft voor geen der aan
geroerde vragen uitzicht op een bevredigende
oplossing.
De Standaard is ’t meest verwonderd over dë
aankondiging van een grondwets-commissie. Het
blad is overigens van oordeel, dat het constitu
tioneel ondoordacht is in eenzelfde troonrede
eerst allerlei wetsvoorstellen en dan ook nog
een reform-bill aan te kondigen.
De laatste elf jaren (31 Dec. 1870—31 Dec.
1881) geven voor Rotterdam de volgende per-
L
OEEKER
OIR1V
0
K
3-
6
BINNENLAND.
6
ft
L-
n
vermeerd
i n
I
T>
I
H,-?
Ol
10
V
V)
n
n
n
n
