SIEIfflS- H ADIÏRTEÏTIE BLA» TOOR DI
■UI 1W.WSSHEÏÏ Slffl.
KALTOBMARKT
No. 78.
1882
Z A rr I I I I A G
30 S K P T E 3I B ini.
-LSH.
e
Behandeling van een adres van den Con-
f
:o
klasse.
U I T DE PERS.
dat
in Januari van dit jaar
oumetelyke uitgcstrekt-
vruchtbaar land zijn
R
in
v.
:o
i.
n
ia
v.
h
;e
:e
dal jaar invalt op Maandag den 16 Oct. 1882.
Burgemeester en Wethouders vöornoemd,
J. van DRIESSEN.
Be Secretaris
J. W. BENNEWITZ.
Het schoolfonds voor schipperskinderen, (Lu,
voor de provincie Fries-
De Standaard en de Tijd hebben het thans
over sollen met staatkundige beginselen.
Het was sollen met staatkundige beginsels,
zegt o. a. de Standaard, toen de Roomschen, in
stede van gelijk thans als eigen staatkundige
partij op te treden, eerst een tijdlang zich bij
manier van fusie onder de liberalen lieten indee-
len en straks op gelijke wijs weer opgingen in
de toenmalige vijanden der liberalen, d. i. de
conservatieven.
Kerkelijk was dit te verdedigen, in zooverre
zij als Roomschen beurtelings partij zochten te
trekken van de fractie, die hun het meest voor
deel beloofde. Maar politieke beginselvastheid
was het niet.
De Tijd brengt hiertegen o. a. het volgende
in ’t midden:
Wanneer de houding der Katholieken kerke-
Door den ambtenaar van het O. M. bij het
kantongerecht te Helmond is aanklacht tegen
den cipier der kantonnale gevangenis F. F. See
gers ingediend, wegens het verantwoorden van
een veroordeelde die de opgelegde gevangenis
straf niet heeft ondergaan en voor wien toch de
voeding in rekening is gebracht. Deze ontdek
king verklaart, waarom vele zelfs welgestelde
veroordeelden aldaar subsidaire gevangenisstraf
boven geldboete verkozen.
Onlangs is door de Duitsche bladen gemeld,
dat men reeds goed opschoot met de droogma
king der Zuiderzee. De Echo meldt thans, dat
het werk voltooid is en
heden water daardoor in
herschapen.”
land is opgericht, heeft tot dusver voor kapitaal
vorming t 500 ontvangen. Voor de jaarlijksche
bijdragen zijn thans elf kinderen geplaatst. De
beheerders van het fonds keeren voor elk hun
ner f 1 kostgeld per week uit; wat verder noo-
d.ig is moeten de ouders betalen; dat bedrag va
rieert tusschen 60 cent en 1 gulden per week.
Ten behoeve van het onderwijs voor schip
perskinderen in Friesland heelt Prins Alexan
der f 40 geschonken.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fT.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betrelfende, franco
in te zenden.
TWEEDE KAMER.
Overwegende, dat wegens het overlijden van
jhr. mr. M. M. van Asch van Wijck eene ver-
kiezing van een lid van de Tweede Kamer be
hoort plaats te hebben in het hoofdkiesdistrict
Amersfoort, is die verkiezing bepaald op Dins
dag 17 Oct. e. k. en de herstemming, zoo noo
dig, op Dinsdag 31 October d. a. v.
F. H. P. Ligtenberg, controleur der directe
belastingen te Leeuwarden, is overgeplaatst bij
het departement van financiën.
ABT ERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents’
voor eiken regel meer 7'4 Cents. Bij abonnement is de prijs be"
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
de Hoogere Burgerschool.
een eupple-
L
2. Mededeeling
cierge der Hoogere Burgerschool.
4. Alsvoren der Gemeente-vroedvrouwen.
f
klasse.
lijk was te verdedigen, gelijk de Standaard toe
geeft, eilieve waar blijft dan het beginseloos
sollen, waarvan de Standaard hen beticht Is
het wellicht ook beginseloos van de Standaard,
wanneer, gelijk meermalen bij herstemmingen
het geval was, hij sommige Katholieke candi-
daten aanbeveelt bij zijn geestverwanten
Wat wjj, aldus besluit de Tijd, beginselloos
en onderhandsch sollen noemen, isvan daag
den steun van de Katholieken tot verkiezing
van anti-revolutionairen met beide handen aan
te nemen en morgen, wanneer het op wederkee-
rigen steun aankomt, zich te-ont
houden
Men schrijft ons
Met het oog op de Koloniale Tentoonstelling
te Amsterdam in 1883, zijn sedert eenigen tijd
van verschillende kanten bedenkingen geopperd
of onze.Nederlandsche industrie wel in staat is
het hoofd te bieden aan de buitenlandsche con
currentie. Het is ons daarom aangenaam te
kunnen gewagen van een in Nederland gefabri
ceerd artikel, hetwelk gebleken is volkomen ge
schikt te zijn om het buitenlandsch te vervan
gen. Wij bedoelen het „Stout” uit de Bier
brouwerij de „Gekroonde Valk”, van de heeren
Van Vollenhoven Co., te Amsterdam. Eerst
sedert twee jaar in den handel gebracht, ver
heugt zich deze biersoort nu reeds in eene zeer
gunstige reputatie en steeds klimmend debiet
niet alleen wegens haar aangenamen smaak^
maar ook wegens haar versterkende hoedanig
heden.
De eigenschap, die onze natie wel wat te veel
kenmerkt, om hetgeen van buiten komt te pre-
fereeren, is ook in deze wel nog niet geheel
doch reeds voor een goed deel overwonnen. Aan
de bovengenoemde fabrikanten worde het eerlang
vergund, ten opzichte van dit product althans
dit vooroordeel geheel te boven te komen.
5. Alsvoren van de Agenten van Politie le
klasse.
6. Alsvoren van de Agenten van Politie 2e
klasse.
7. Alsvoren van den Gemeente-veearts.
8.. Benoeming van een leeraar in de Gym
nastiek aan d TT
9. Voorloopige vaststelling van
toiren Staat van waterstaatswerken.
10. Voorstel tot onderhandsche verpachting
van de bank van leening.
11. Voorstel tot verlenging van een onder
handsche huurovereenkomst met J. A. Nauta.
Toen Zondag ten gevolge van een klein dé
raillement de stoomtram te Winschoten een uur
te laat te Finsterwolde kwam, had er een bot
sing plaats met den tram die terugging. In
plaats van de machine voorop, had deze een
goederenwagen voor, met passagiers gevuld, zoo-
dat machinist noch conducteur de stilstaande tram
tijdig genoeg konden zien. De botsing liep voor de
vele passagiers best af. Drie jongens echter, die
achter en voor op de borden tusschen de wagens
hadden plaats genomen, kwamen op deerlijke
wijze in de klem. Twee verloren ieder een been
en zijn reeds bezweken, terwijl ook de derde iu
een zeer bedenkelijken toestand verkeert.
Te Maastricht is de buitengewone riviercor-
respondentie opgeheven. In de omstreken van
Den Bosch is de toestand zeer treurig, hoofd
zakelijk ook ten gevolge van ’t bezwijken der
sluis te Crevecour.
„Als de -wetgevende macht van deze nieu
we ramp leest zoo leest men in de N.-Br.
en ’s Hert. ,Cour. moge zij zich dan herin
neren dat het wetsontwerp, ’t welk de redding
brengen moet, gereed ligt om door haar te wor
den behandeld. Moge zij die behandeling zon
der verder uitstel ter hand nemen en het ont
werp weldra tot wet verheffen, opdat Noordbra-
bant’s oostelijk deel eindelijk ten minste eens
kunne begrooten hoeveel overstroomingen nog
zullen te duchten zijn, vóór de verbeterde water
afvoer, waarop deze nij vere landstreek recht heeft,
zal zijn tot stand gekomen.
„Wat de gemeente Den Bosch betreft, zoo
leest men verder in genoemd blad wj kun
nen ons gelukkig rekenen voortaan van over
stroomingen te zullen zijn bevrijd, althans de
goede uitslag van de 11. Maandag gehouden be-
malingsproef met het drij vende stoomgemaal doet
daarvoor gegronde hoop koesteren.”
Aan de hoofdstations óp de staatsspoorwegen,
o. a. te Harlingen, Leeuwarden, Groningen, As
sen, Heerenveen, Meppel, Zwolle, Deventer, Al
melo en Zutfen, zullen een zeker aantal perso
nen toegelaten worden om het beroep van krui
er uit te oefenen, ten behoeve van de reizigers, die
van hun dienst gebruik willen maken. Het zijn
geen beambten of bedienden van de spoorweg-
administratie, doch zij zijn wel onderworpen aan
de reglementen voor het personeel der maatschap
pij bestaande. In functie zijnde zullen deze
kruiers dragen een wit linnen kiel en een pet,
waaraan een rood koperen plaat is bevestigd,
met de letters 8. S. en een volgnummer in geel
koper. Zij worden behoorlijk van een tarief
voorzien, dat zij steeds bij zich moeten dragen,
teneinde het aan het publiek te kunnen ver-
toonen, wanneer zulks wordt verlangd.
Naar men verneemt, zal de winterdienst op
de Staatsspoorwegen met 1 November aanvan
gen en op de overige sporen met 15 October.
Het bestuur der Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen heeft, zegt de N. R. Ct.
niet alleen met de Nederl. Centraal, maar ook
met de Zuid-Oosterspoorweg-Maatschappij een
overeenkomst gesloten tot overneming der ex
ploitatie.
BEKENBAT AKIN G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek, maken hiermede bekend,
dat de
VERGADERING
I van den Gemeenteraad van Sneek,
op Ziterdag 30 Sept. 1882, ’s namidd. 6 uur.
Punten van behandeling:
1. Resumtie der Notulen.
van ingekomen stukken, enz.
L
OEEKER
ia
9
B I N N K BI I. A Si I».
I
0
01
Ig
[-
lieer van der Hoop achtte in geen geval den minister aanspra
kelijk, daar kommandeerende officieren niet behoeven uit te zei-
len en zelfs kunnen terugkeeren. De heer Wichers waarschuw-
de er tegen, de schuld te wijten aan wien ook zonder het rap-
port afgewacht te hebben. De minister van oorlog verzekerde
dat alleen de weersgesteldheid en ziektegevallen de manoeuvres
hadden vertraagd, maar zijne inlichtingen over de resultaten
waren guustig.
Bij de Atjeh-paragraaf verzette zich de commissie van redactie
tegen een amendement-Van der Hoeven om niet te spreken van
afdoende maatregelen maar van „al het mogelijke zal worden
gedaan” om in den staat van zaken verbetering te brengen. De
heer Van der Hoeven was tegen de bedoeling om vertrouwen
aan den civiel bestuurder te ontzeggen. De heer De Casembroot
bestreed het amendement. Atjeh is in oorlogstoestand en daar-
op moeten de te nemen maatregelen zijn berekend.
De heer Rutgers stolde een ander amendement voor, uitspre
kende dat de toestand te Atjeh te wenschen overlaat en de gun
stigste verwachtingen der regeering door de ervaring zijn teleur
gesteld. Ook dit amendement bestreed de commissie. De Mi
nister van koloniën verklaarde, dat een eigenlijke oorlogstee»
stand evenmin bestaat als een vredetoestand en dat hy zonder
advies van den gouverneur-generaal geen wijziging kou bren
gen in het bestuur van Atjeh. Ten slotte trok de heer Van der
Hoeven zijn amendement in. Het amendement-Rutgers w'erd
verworpen met 65 tegen 10 stemmen. De paragraaf is daarop
onveranderd aangenomen.
Bij paragraaf 7 vroeg de heer De Jong wat de reden was dat
het plan tot belastinghervorming, in 18S1 aangekondigd, niet is
verwezenlijkt. De hh. De Bruyn en Wintgens wezen op het ge
wicht dezer quaes tic. De min. van financiën verklaarde binnen
niet te langen tijd de Kamer bewijzen te zullen leveren van
zijn ernst om de belastingen te hervormen. Hij wil losmaking
der rijks- en gemeentebelastingen, terugkeer tot op de wet van
1865 en de gemeente opcenten laten heffen op de ry kabelaring.
De paragraaf is goedgekeurd.
De onderwijs-paragraaf is gisteren (Donderdag) zeer uitvoerig
besproken, naar aanleiding van het amendement van de heeren
Lohman en Keuchenius, dat herziening der Schoolwet dringend
noodig is.
De heer Lohman verklaarde, dat dit amendement van de ge-
heele antirevolutionaire party afkomstig was en betoogde, dat
de schoolquaestie volstrekt niet uit was, dat zy de kanker was
van den| staatkundigen toestand en oorzaak, dat de liberalen
niet kunnen regeeren. Daarlatende of herziening der school
wetgeving met of zonder grondwetswijziging moet geschieden,
achtte hy wijziging van art. 194 der grondwet noodig.
De heer Vermeulen achtte de bedoeling van het amendement
juist, maar meende, dat eene onmiddellijke herziening van de
zen Minisier niet kon verwacht worden.
De heer Schaepman daarentegen achtte juist onmiddellijke
herziening noodig en stelde als sub-amendement voor te spre
ken van allereerst noodzakelijke herziening. Hy betoogde dat de
Katholieken zich bij de antirevolutionairen aansluiten in de
vraag om recht.
De heer Heydenryck beaamde het amendement en het sub
amendement.
De heer Borgesius bestreed beide namens de meerderheid der
commissie van redactie, als niet passend in dit adres, terwyl de
algemeene wensch tot herziening der hoofdbeginselen van de
Schoolwet niet was gebleken.
De heer van der Kaay hield vol dat het dogma der neutrale school
op de overtuiging der liberalen rustte en weet de schoolstrijd aan
het valsche beeld, dat deoverzyde by het volk er van heeft ingang
doen vinden.
De Minister Pijnacker Hordijk antwoordde, dat de taak van dit
Ministerie niet is om de hoofdquaestie op te lossen. Het heeft een
program, berekend alleen voor dit jaar, dat wellicht de partijen an
ders zal kunnen schakeeren. Hij wil de schoolwet toepassen op de
meest onpartijdige wijze, erkennende de gebreken er van. Ze mist
een klare redactie, geeft aanleiding tot moeilijkheden in de toepas
sing, legt groote lasten op en heeft de positie der liberalen niet
versterkt. De Minister behoort niet tot hen, die met den heer
Kappeyne de staatstaak willen uitbreiden, maar vereenigt zich
met Tliprbecke, dat onthouding staatsplicht is met rekeninghou-
dingvan bestaande feiten.
De heer Lohman nam het sub-amendement van den heer Schaep
man over.
De heer van Houten bestreed het amendement en verweet de
anti-revolutionairen inconsequentie, door nu weer de school
quaestie voor de kiesrecht-quaestie te stellen.
De heer Schaepman protesteerde tegen de bewering van den
heer van Houten, dat de geestelijkheid vroeger de individuëele
vrijheid had vertrapt. Integendeel zij heeft die vrijheid gered.
De Minister bleef bij zijne( verklaringen, constateerende, dat hij
behoort tot de meest gematigde liberalen en de heer van Lijn
den tot de practische anti-revolutionairen. Het Kabinet, hoe
wel uit verschillende elementen saamgesteld, wil iets goeds tot
stand brengen; het zal echter met eengerustgeweten heengaan, als
een combinatie van minderheden dit belet.
Het amendement-Lohman is verworpen met 48 tegen 31 stem
men. Paragraaf 8 is aangenomen.
oik vvr.
ïS,debat over hot adres vau antwoord is jl. Dinsdag in de
rtsXv Warner aangevangen. De hh. Keuchenius en Heijden-
lteu llulde aan 'le nagedachtenis van den nederigen,
stJJ.i lgen Asch van Wij°k- tevens christelijk en beminnelijk
k?eJdeI? tietreurden ook de afwezigheid van den
X r 1 '1J de Earner-opening. De heer Keuchenius zeide, dat
on.iï>t"lers “«veria waren op de eer, die de loges van hetgroot-
veriulten d?el vleL De heer Heijdenrijck hoopte, dat het zwaar
hij v- den Kro°npnns spoedig vergoed mocht worden en
stall»,, ,mocht Vinden zich met de natie in verbinding te
de ónk. Eeer Keuchenius betoogde, dat de crisis had getoond
in 1 der llbcral° PartÜ en hoopte, dat de regeering daar-
bè«i vul«er'VÜzing zou zien niet langer te buigen voor de li-
?et afetdoopen zittingjaar was voor de zedelijke en
dn?,, i t’,ge ontwikkeling des volks zeer vruchtbaar geweest,
ti« L. orkenning van God door het ministerie in de eedsquacs-
r>A de ,lde 1,1 de troonrede aan hot Opperwezen gebracht
bmh, eer Vau Baar hoaanide ten volle het standpunt der re-
gr,va,n eerst kiesreehthervorming en dan grondwetsherzie-
'teer Heijdeurijck deed tal van vragen over de crisis,
liw ondorhandeiingeu met Frankrijk betreffende het trae-
11 welk gevolg de regeering aan het eonversie-votum dacht
hoi 1)6 heer Rutgers weet aan den minister Van Lijnden
do oi ltstaan, den duur en de oplossing der crisis en zou tegen
rXSmeene strekking van het adres van antwoord stemmen
Wees sewettigd door den politieleen toestand. De heerRoöll
2P’ l!nt de commissie slechts enkele punten heeft geac-
mont erd‘ "oor de hh. Lobman en Keuchenius is een amende-
Iiini a„°orgesteld om de dringende noodzakelijkheid van herzie-
hnt wetgeving op het lager onderwijs uit te spreken, met
oog op de toenemende ontevredenheid.
komo^a n’ster LÜ oden gaf inlichtingen, nagenoeg overeen-
dat .ij1”?-* d'e 'n de Eerste Kamer en besloot met te zeggen
staat» ai Kamer ,net den heer Rutgers de regeering niet in
de met de Kamers saam te werken in’s lands belang, aan
diiiiif s8 en 'iet aI8°meen belang een dienst zou worden ge-
lieór Tw°i?r daatvan duidelijk en kernaehtig te doen blijken. De.
der er' gax tóerop volledig relaas van zijn aandeel in den loop
vóór i ls’waaruit blijkt, datzijn voorwaarde: grondwetsherziening
wert-,o r®8eUng van kiesrecht, belastingstelsel, parlementaire
niet ^oiheden en defensiestelsel, door den Koning vooralsnog
litirto'1 wo?deu aangenomen. Hij drong in het belang derpo-
Bteiii, tocralitelt en der toekomst van onze constitutioneele in
een E? J de regeering aan op overlegging van den volledi-
volk n f stukkel', betreffende de crisis. Het Nederlandsche
®n behartigd6114 t6 wetelx hoe zi'n belanSen worden behandeld
al?LhSer.van Lijnden bleef ontkennen dat grondwetsherziening,
heer ti troonrede aangekondigd, gelijk stond met die door den
stni i Scwenscht. Hij maakte bezwaar in de overlegging der
^treffende de crisis.
vüfn11^11'8'61 van binnenlandsche zaken deelde ook mede de
kabin ?°den der en®'® en <leed uitkomen, dat de leden van het
tiidv Oliveri zijn gebleven, toen op 12 Augustus bleek, dat de
Al» jOrb’i was om langer weerstand te bieden.
te w» v regeering zich heeft laten vinden om op nieuw saam
delfk ten’ dan is llct met het voornemen om een klaar en dui-
Van t Pro£ram aan de Tweede Kamer voor te leggen en daar-
ie vragen goedkeuring of verwerping.
teninnaV01tïen<ien werd debat voortgezet. Bij de bui-
ffina i Che ParaSraaf drong de heer Bahlmann aan op de herzie-
Van h t varieveu eu waars<ffiuwde hy tegen een derde editie
ken r r Fransche tractaat. De minister van buitenlandsche za-
kwairi areerde zich aan hct gisteren gezegde. Bij paragraaf 3
der m-r? FamP van de Adder en de klachten o ver het resultaat
Gratin ltaire manoeuvres ter sprake. De hh. Van der Hoop,
ama, De Casembroot en Wichers bespraken het ongeval, De
