SIMffS- HI lIlIfflfflHLIII HR DE
No. 79.
1882.
W OK NS 1> A. CT
4 CT B F I{.
a
-
r
t
schrijft
t
a
i-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
a
e
1
t
e
1.
b
e
--
Z. M. heeft benoemdtot burgem. der gem.
jeeuwarderadeel P. Lycklama a Nijeholt, on
eer toekenning van eervol ontslag als burgem.
der gem. Franeker; tot burgem. der gem. Ac ht-
karspejen W. Bekker, onder,, toekenning van
eervol ontslag als burgem. der gem. Hennaarde-
Jadeel.
Van een belanghebbende verneemt de Asser
Cour., dat uit den boedel van den nu reeds eer
vol ontslagen notaris Zeper te Leeuwarden geen
75 pet., zooals vroeger werd gemeld, maar hoog
stens 40 pet. zal terechtkomen.
Tot leedwezen van de Nederlandsche natie
ziet men thans op het budget van oorlog voor
het volgende jaar weer ettelijke millioenen aan
gebracht. Nagenoeg 35 millioen gulden wordt
noodig geacht in een tijd, waarvan de Troon
rede zegt dat wij met de andere natiën op den
besten voet staan. Wie had geen vermindering
van oorlogslasten gewenschtIn Indie, ’t is waar
daar gaan de zaken minder wenschehjk, wij heb-
De Mlldelb. Ct., sprekende over het ontwerp-
adres van antwoord der Tweede Kamer op de
troonrede, zegt
„Mocht iemand de opmerking maken, dat do
volzin over kiesreeht-herziening, in verband tot
Grondwetherziening, er iets van hoeft alsof de
Kamer met de Regeering een weinig den gek
scheert, dan zullen wij dat niet tegenspreken.
Zulk een troonrede lokte zulk een antwoord uit."
Met het oog hierop hebben deze drie maat
schappijen de Regeering verzocht om de nieuwe
dienst op 1 November te mogen beginnen. De
andere Nederlandsche spoorwegen, die weinig of
geen verandering in hunne dienst wenschen te
brengen, hebben daarentegen den wensch uitge
sproken om de winterdienst op 15 October te
laten aan vangen. Op deze quaestie is door de
Regeering nog geene beslissing genomen.
De landaanwinning op de Friesche Wadden,
tusschen Ameland en de kust, ontmoet door
stormweder en andere omstandigheden groote
moeielijkheden. Er zijn gaten in den dam ge
slagen, waarvan een Ï68 meter lang is bij 8. m.
diepte, doch over een lengte van 40 m. beloopt
de diepte 13 */2 m. Spoedige dichting van die
doorbraak wordt door de deskundigen, die in den
afgeloopen zomer het werk hebben opgenomen,
noodzakelijk geoordeeld; het ongunstige weder
heeft die dichting echter vertraagd, zoodat de
dam, hoewel het werksaizoen zijn einde nadert,
nog steeds open ligt.
Dr. E. C. Büchner, lid der Eerste Kamer voor
Noord-Holland, is in 68jarigen ouderdom te Am
sterdam overleden. De overledene, die de vrij
zinnige beginselen met warmte was toegedaan,
was een der mannen van de Amstel sociëteit,
die zoo grooten invloed uitoefende op het tot stand
komen der grondwetsherziening van 1848. Hij
was vroeger ook een invloedrijk lid van den
gemeenteraad van Amsterdam en hadjaren lang
zitting in de Provinciale Staten van Noord-Hol
land.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemelente Sneek maken bekend
dat de Suppletoire Staat van de openbare tot
de gemeene dienst van allen bestemde Water
staatswerken in deze gemeente, niet in onder
houd of beheer bij het Rijk, de Provincie of
bij Waterschappen, opgemaakt ter voldoening
aan art. 4 van het reglement, vastgesteld door
de Provinciale Staten van Friesland den 28 Mei
1878, no. 15, (Prov. blad no. 76 van dat jaar),
door den Raad dezer gemeente den 30 Septem
ber jl. voorloopig is vastgesteld en vanaf Woens
dag den 4 October e. k. voor den tijd van veer
tien dagen ter Secretarte der gemeente op nieuw
voor een ieder ter inzage is nedergelegd, binnen
welken termijn bezwaarschriften tegen dien staat,
bij Gedeputeerde Staten moeten worden inge
diend.
Sneek 3 October 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN,
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
TWEEDE KAMER.
De voorbereidende werkzaamheden en plannen
voor de sectie GorredijkBeetsterzwaag—-Drag-
ten van de Ned. Tramweg-maatschappij zijn in
zooverre gereed, zegt de L. C., dat in het aan
staande voorjaar stellig met den aanleg zal wor
den aangevangen.
Voor de sectie Sneek—Uitwellingerga—Joure
worden de opnemingen met ijver voortgezet.
Deze sectie, die een nieuwen directen verbin
dingsweg geeft tusschen Harlingen en Heeren-
veen en die de verschillende belangrijke sectiën
van de Ned. Tramweg-maatschappij aan elkan
der schakelt, vordert echter eene onteigening
ten algemeenen nutte, daarom zullen de voor
bereidende werkzaamheden meer tijd eischen,
dan voor de overige section het geval is geweest
toch meent men zich te mogen vleien, bij mede
werking van de betrokken autoriteiten, ook met
den aanleg van die sectie nog in den loop van
het volgende jaar te kunnen beginnen.
Naar het U. D. verneemt, is het bericht, dat
de winterdienstregeling op de Staatsspoorwegen
alleen op 1 November a.s. zoude beginnen, ter
wijl voor alle andere Nederlandsche spoorwe
gen 15 October als datum voor de opening van
de winterdienst zou blijven bepaald, niet geheel
juist.
De toedracht der zaak is de volgends
Tengevolge van de opening dor lijn Geldermal-
sen Eist Bessen op den 1 November a.s.
worden verschillende veranderingen gebracht in
de dienstregelingen van de Staatsspoorwegen, van
den Hollandschen spoorweg en van den Zuid-
Ooster-Spoorweg.
De Vereeniging „Algemeen Kies- en Stem
recht” te Amsterdam heeft aan Z. M. den Ko-
niag een uitvoerig gemotiveerd adres gezonden,
waarvan de slot-alinea aldus luidt:
Daar adressante vermeent, dat alleen reeds
door de hierboven aangehaalde feiten genoeg
zaam gebleken is, dat herziening der Grondwet
op dit oogenblik wel degelijk gewenscht en nood
zakelijk is, en na helaas! bij de Tweede Kamer
vruchteloos pogingen in het werk gesteld te heb
ben om haar te bewegen, Uwer Majesteits re
geering voor to stellen recht te doen en het daar
van verstoken gedeelte des volks in staat te stel
len het eerste burgerrecht van een vrij volk te
kunnen uitoefenen, wendt zij zich tot Uwe Ma
jesteit, aan Wie, als boven alle partijen verhe
ven zijnde, hét belang van alle Nederlanders
ter harte gaat, als door Uwe Majesteit noodig
zullen geoordeeld worden, om den census uit art.
76. der Grondwet en uit de artikelen die daar
mede onmiddellijk samenhangen te doen verdwij
nen en artikel 76 alleen te doen luiden: „De
volksvertegenwoordiging wordt bij geheime stem
ming gekozen door alle meerderjarige ingezete
nen, Nederlanders, in het volle genot der bur
gerlijke en burgerschapsrechten.”
ben daar de hand in een wespennest gestoken,
waarvan de gevolgen bitter zijn. Maar laat de
Indische millioenen maar weg, dan acht men in
ons vreedzaam vaderland nog ruim 22 millioen
noodzakelijk voor de „soldaterij.” En onze zoo
genaamde „Volksvertegenwoordiging” voteert dat
telkens toenemend offer aan het Danaïden-vat
voortdurend zonder veel tegenspraak, niettegen
staande onze staatsbegrotingen telkens met-be
langrijke „tekorten” sluiten of liever niet
sluiten. Wanneer zal toch eens een einde ko
men aan die schandelijke geldvermorserij
Het Rott. Nbld. zegt
Ter voltooiing van ons vestingstelsel wordt
andermaal f 3.151.400 aangevraagd op de be
groeting. Dat herhaald gebruik van het woord
voltooiing voor iets, dat toch nooit klaar komt,
is eene eigenaardige illustratie van ons geheel
krijgswezen.
Een staaltje van de wijze, waarop met het
geld wordt omgesprongen, levert de toelichting
voor diezelfde aanvraag. Men was ’t er over
eöns, dat de vestingen telegrafisch verbonden
moesten zijn. Het noodige materieel werd aan
geschaft en met idem zooveel betaald. Nauwe
lijks zijn de rekeningen voldaan, of men komt
tot het besef, dat de verbindingen toch niet boven
den grond behoorener moeten ondergrondsche
kabels gelegd worden. Daartoe deugt het ge
kochte materieel niet; doch dat is minder, het
nog niet gebruikte maar wel betaalde wordt
weer afgekeurd en ander materieel wordt aan
geschaft.
Eer ons vestingstelsel „voltooid” is zal er nog
wel eens eene wijziging in de zienswijze plaats
grijpen.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek, maken aan de ingezetenen
bekend, dat het door hen vastgesteld Supple-
toir-Kohier van Belasting op de binnen deze ge
meente gehouden wordende Honden, voor het
jaar 1882, aan den Gemeen te-Ontvanger ter in
vordering is overgegeven - en alzoo een ieder
verplicht is, zijn aanslag op den bij de wet be
paalden voet te voldoen.
Sneek, den 30 September 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
Ik ben geen wetgeleerde, maar ik meen toch
dat in de Grondwet of eene andere wet staat,
dat op het stuk der belastingen geen privileges
bestaan.
Bravo, ik ben een man van de spreukVrij
heid, gelijkheid en broederschap.
Op mijn aanslagbiljet voor de personeele be
lasting zie ik, dat zij die hunne woning door
een huisbewaarder laten bewonen, niet verplicht
zijn voor die woning in het personeel bij te
dragen.
Mij dunkt dat dit een privilege is aan den
rijkdom. Het is immers alleen de rijke, die
zich de weelde permitteeren kan op meer dan
ééne plaats eene woning ter zijne dispositie te
hebben en die door huisbewaarders te laten be
wonen. Geniet echter die woning, al is de ei
genaar afwezig, van de overheid niet dezelfde
bescherming en bewaking al ware hij wel te
genwoordig is feitelijk de huisbewaarder niet
de bewoner van het geheele huis, omdat hij door
luchten, reinigen enz. al de nadeelige gevolgen
der niet bewoning voorkomt Men zal zeggen,
maar de eigenaar gebruikt haar niet. Dat is
waar, maar daar bekommert zich de fiskus ove
rigens ook weinig om. Ik heb op mijn huis
twee schoorsteenen, die ik nooit gebruik, eilieve
meent gij, dat ze in de belasting niet meetellen
Ik heb een jacht-acte, maar ben het gansche jacht-
saizoen verhinderd te jagen, meent gij dat ik de
kosten mijner acte terug krijg
Nog een ander vermomd privilege aan het
kapitaal. Voor elke deur en elk venster moet
een zekere som aan belasting worden betaald.
Waarom bestaat hierin geene opklimming in
dier voege, dat voor elk venster meer eene hoo-
gere som verschuldigd is? Het zijn juist de
woningen van den rijkdom, waar de vensters het
talrjjkst zijn.
Toen de fiskus aannam, dat hem het recht
toekwam het licht van onzen Lieven Heer, dat
wij in onze woningen noodig hebben, te belasten,
waarom was hij toen niet zoo consekwent om
te zeggen: naarmate gij uwe lichtscheppingen
grooter van omvang maakt, zult gij mij ook meer
betalen. Maar de groote lichtscheppingen heb
ben de rijken. Moesten die ontzien worden,
heer fiskus Het heeft er veel van.
Ook de schoorsteenen zijn belast, maar in dier
voege, dat bij vermeerdering van het aantal,
voor elke volgende de belasting klimt. Voor
elke volgende Neen, dit gaat slechts tot een
zeker aantal, dan blijft de som stationair. Zijn
het de armen, die zoovele schoorsteeneh op hun
ne huizen noodig hebben Pardon, het zijn de
zeer rijken. Hebben die in de genoemde bepa
ling al of geen privilige? Eenieder oordeele
Geen privilige op het stuk van belastingen, maar f
dan ook niet in naam, maar in werkelijkheid.
Zoo worde het
Maar wanneer zal ’t zoo zijn vragen we.
Telkenmale ook thans weer in de troonrede
worden beloften gedaan over eene herziening
van ons, aan alle kanten, vicieus belastingstel
sel, maar daarbij blijft het ook. De privileges
blijven bestaan en een billijker lastverdeeling
blijft achterwege. Zal het nieuwe zittingjaar der
Staten-Generaal ook daaraan eindelijk eens dienst
baar worden gemaakt
Naar de Amsterdammer verneemt, zal nog dit
jaar een nieuw oorspronkelijk blijspel van Justus
van Maurik door’t gezelschap van het „Neder-
landsch Tooneel” worden opgevoerd.
Jemand, zich noemende „Een vrije Fries,"
aan het N. Advbl. het volgende
ADVERTENTIÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents’
voor eiken regel meer 7‘/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be'
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
T 9
svi;i:ki:is co
offlni ffl du momissfffli' ml
•o
l-
i
1
t
3
a
i-
p
it
i-
i«
k
B I V E I. A D.
Het adres-debat werd in dc zitting van jl. Vrijdag voortgezet
geëindigd. Op g 9 was een amendement door den heer Van
oer Hoeven voorgesteld om weg te laten de tweede zinsnede,
den wensch uitsprekende naar plannen omtrent kiesrecht en
grondwet. Hij meende dat thans die zaak ongeprejudiceerd
moest blijven en vond steun bij de hh. Bastert en Gratama. De
neer Borgesius bestreed namens de commissie het amendement,
juist daar dit zou prejudiceercn. De heer De Beaufort drong
uau.op dadelijke benoeming cener staatscommissie. De heer Van
Kijsinga bestreed het standpunt der regeering. De heer Haff-
gmndttC1ttte ^esreeiltswijz^n® m°selijk binnen de perken der
De ministers van financiën en van binnenlandsche zaken be
toogden uitvoerig, dat dc voordracht betredende het kiesrecht
*eer spoedighet eerste ontwerp reeds de volgende week
«e Kamer zou bereiken; dat de regeering door aanneming der
motie-Van Dolden genoopt was die voordracht in te dienen. De
ueer \an Lijnden voegde er bij, dat ernstige voorbereiding voor
grondwetsherziening noodig was, om haar op uitgebreide schaal
zaamh^’d^011’ W&t enkel waarb°f£eu opleveren kon voor duur-
De heer Van Houten keurde sterk het standpunt der regee-
ting af en vreesde dat het slechts zou leiden tot misleiding der
mouarchie, die zich niet moet vergissen in haar kracht. Zij
voch is niet versterkt nu de crisis zoo lang duurde door ’s Ko-
onv’i aailwezigheid in het buitenland. De heer Rutgers keu rdc
ook het uitstel der benoeming van de staatscommissie af. De
vnUS^r ^an Mnden verklaarde de regeering verantwoordelijk
nnti- ^en dl.lur der crisis, niet de kroon. De heer Van Houten
nt;Pde en bleef ’skpnings afwezigheid betreuren. Het
Rendement-Van der Hoeven is verworpen met 47 tegen 29
He gg 9 en 10 zijn daarop goedgekeurd. Het geheele
ures werd ten slotte aangenomen met 73 tegen 2 stemmen.
v naarna kwam de motie-Van Houten aan de orde tot open-
l^Q^kiug der stukken betreffende de crisis van nu en van
do i’ Sterk werd de motie bestreden door de regeering en door
vi> a!veu Schaepman, Van der Linden en Van Wassenaer, en
Van h^ 00r de hoeren Gleichman, Keuchenius, Borgesius en
1)0 regeering verklaarde de openbaarmaking in strijd met de
ustitutioneele beginselen. De motie is verworpen met 49 te*
ben 24 stemmen.
