WHiMmi
KALTOMMAWCT
dit jaar invalt op Maandag den 30 Oct. 1882.
ri
No. 84.
È882.
<S
z a. t ir, Ti D
21 O <D T O 15 E H.
Ln-
mu
lo.
00
50
A4?®
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
len
en-
ren
en
Jo-
en
60
15.
tóo.
ml.
78
2e
.0,
2e
00,
J a
3e
,00
oer
an-
en
zv.
eg.
ries
ach
rd:
ui
en
e-
er
?n
le
kt
en
de
it-
kt
27.
.00
was
was,
Juli en Augustus herziening der grondwet op
de weigering des Konings zou zijn afgestuit, heb
ben de voorstanders van het algemeen stemrecht
getracht, het streven naar grondwetsherziening
met hunne politieke beginselen te vereenzelvi
gen Tegenover dezen toeleg komt de troonre
de duidelijk verklaren dat tegen een behoorlijk
voorbereide herziening van al die bepalingen der
grondwet, die wijziging behoeven, tegen een her
ziening, waardoor een blijvend werk in het be
lang van Nederland tot stand wordt gebracht,
thans zoo min als in 1879 van de zijde der kroon
bedenkingen bestaan.
In de tweede plaats kan de overweging der
raadzaamheid eener grondwetsherziening het aan
brengen van verbeteringen binnen de perken
der bestaande staatsregeling belemmeren. Doch
dit bezwaar kan niet zwaar wegen, indien men
bedenkt met hoe groote moeilijkheden e.lk plan
tot grondwetsherziening zal te worstelen hebben.
Dat de voorstellen van den minister Kappeyne,
thans opnieuw door den heer Tak van Poort
vliet ter sprake gebracht, vermoedelijk zouden
zijn aangenomen, zal door slechts weinigen wor
den beweerd. Het mag wel als zeker worden
beschouwd dat een voorstel, om alleen de be
palingen over het kiesrecht te herzien, de in
art. 197 der grondwet gevorderde meerderheid
niet zoude verwerven. Grondwetsherziening heeft
slechts dan kans van slagen, indien zij door sa
menwerking van vertegenwoordigers der ver
schillende partijen is voorbereid. Die samen
werking is thans zeer goed mogelijk, daar het
nu niet, als in 1848, de hoofdbeginselen van ons
staatsrecht, de regeling van de macht des Ko
nings en van de rechten der volksvertegenwoor
diging geldt. Zal deze voorbereiding op behoor
lijke wijze geschieden, dan zal echter eenig tijds
verloop noodig zijn.
Er is nog een reden waarom kiesrechthervor-
ming (de minister bedoelt kieswethervorming)
aan grondwetsherziening behoort vooraf te gaan.
In de Staten-Generaal, die over de voorstellen
tot grondwetsherziening zullen oordeelen, behoort
het Nederlandsche volk zoo goed mogelijk afge-
beeld te zijn. Is het goed te keuren dat over
voorstellen tot herziening der grondwet beslist
wordt door een volksvertegenwoordiging, tot wel
ke samenstelling velen niet hebben medegewerkt
die daartoe volgens het stelsel der grondwet had
den behooren geroepen te worden
Daarop het ontwerp zelf toelichtende, zegt
de minister, dat een voorstel nopens het toeken
nen van het stemrecht aan zoogenaamde capa
citeiten niet geoorloofd is. Zijn zij uitgesloten
dan draagt de slechte regeling van het belasting
stelsel daarvan de schuld. Dit is te verande
ren.
Daarop brengt de minister de redenen bij,
die geleid hebben tot de door hem voorgestelde
cijfers en geeft de veranderingen op, die er uit
zullen voortvloeien. Het getal kiezers, volgens
den tegenwoordigen census voor de Tweede Ka
mer 126,290, zal volgens den gewijzigden cen
sus 148,679 bedragen Voor den gemeenteraad
zal het cijfer 208,763 op 236,500 worden ge
bracht.
De minister dringt ten slotte op spoedige be
handeling van het ontwerp aan.
De Stand, schrijft het volgende
„Pijnacker’s reformbill ziet er niet kwaad uit.
In hoofdzaak geeft ze wat wij reeds voor jaren
vroegen60 gulden voor de grootste, 40 gulden
voor de grootere steden, en voorts over heel het
land tegen de twintig gulden aan. Op zichzelf
schijnt dit ontwerp dus steun te verdienen.
„Edoch onder twee belangrijke reserves.
„En wel ten eerste, dat we tegelijkertijd ver
nemen, wat ’s ministers verdere plannen zijn.
OVERZICHT.
De verdediging van het tegen Arabi, als het
hoofd van den Egyptischen opstand, in
gestelde proces toont, volgens de Köln. Ztg.,
opnieuw hoe hardnekkig de Oosterlingen zich
aan hun haat en hun wraakzucht vastklemmen.
In de omgeving van den Khedive wil men na
tuurlijk in geen geval toegeven dat aan de be
schuldigden een verdediger worde toegevoegd
als in strijd met de Egyptische zeden. Kunnen
Arabi’s vijanden niet op Oostersche wijze met
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 ij2 Cents. Bij abonnement is de prijs be'
langrijk lager. Voorwaarden .daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
BEKEND MA KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
do gemeente Sneelc, maken hiermede bekend,
dat de 2e-
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
TWEEDE KAMER.-
Deel éen van den reformbill kan niet beoordeeld
worden, dan na voorloopige kennisneming van
deel twee en drie.
„En ten andere, dat die kleingeestige diffe-
rentiaal-rekening met stedekens en vlekken en
meer of minder gunstige streken er uitga, en
men voor alle provinciën en gewone gemeenten
dale op f 20, of althans op een normaal cijfer.
„Door al dat wegen op de goudschaal komt
men van zelf weer in het oude getob. Pijnacker
zal het merken.”
Voor de verkiezing van een lid der Tweede
Kamer te Amersfoort zijn; uitgebracht 1859 gel
dige stemmen. Verkozen mr. F. W. C. P.
graaf van Bijlandt te ’s Hage (cand. der antir.
eniCatholieken) met 1285 stemmen. De heer K.
W. van Gorkum te Baarn (cand. der liberalen)
verkreeg 562 stemmen.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen de vier jongelieden
van 16 jaar, die terecht stonden wegens moed-
willigen doodslag op een bediende in een koffie
huis aldaar, van welk geval eenige maanden ge
leden melding werd gemaakt. Het hof heeft
niet bewezen verklaard dat zij hem gelijktijdig
en gemeenschappelijk hebben aangegrepen, doch
bewezen geoordeeld, dat de 16jarige J. H. Stas
hem moedwillig een schop heeft gegeven, ten
gevolge waarvan de man is overleden. Ofschoon
nu Stas de bedoeling niet heeft gehad hem te
dooden, moet hij aansprakelijk worden gesteld
voor de gevolgen. Hij werd tot een celstraf
van 9 maanden veroordeeld, terwijl een ander,
zekere J. M. de Boer, tot een celstraf van 15
dagen en een geldboete van f 8 werd veroordeeld,
ter zake van het moedwillig toebrengen van een
slag. De andere jongens zijn vrijgesproken.
De Arrondissements-Rechtbank te Amsterdam
heeft op 18 dezer uitspraak gedaan in eene se
dert het jaar 1878 hangende procedure der Sin
ger Maatschappij te New-York (Hoofdkantoor
voor Nederland: Amsterdam, Katoenstraat 25)
contra den handelaar in Naaimachines, den heer
A. Lewenstein te Amsterdam.
Men zal zich herinneren, dat laatstgenoemde
bij vonnis van 19 December 1879 wegens ge
bruik maken van den na'am „Singer”, veroor
deeld werd tot schadevergoeding, nader op te
maken bij staat in de kosten. Op grond van
dit vonnis heeft de Singer Maatschappij, na ge
durende ruim 3 jaar ondervonden te hebben, dat
de veroordeelde zich niet aan de vermelde uit
spraak van de Rechtbank stoorde, maar doodeen
voudig yoortging, niet van de Singer Company
afkomstige machines, onder de benaming van
„verbeterde Singer Machines” aan te bieden
thans het opmaken bij staat der haar eerst in
principe toegestane schadevergoeding verlangd.
De rechtbank vereenigde zich dan ook met
hot gevoelen van de eischeres en heeft den ge
daagde veroordeeld tot vergoeding van vijf dui
zend gulden en in de kosten.
De eisch werd toegelicht en bepleit door mr.
Ph. A. Haas Azu., terwijl voor den gedaagde
mr. J. Kappeyne van de Copello en mr. J. W. Ra-
maer, (allen advocaten, te Amsterdam), optraden.
Het bij de Naaimachinenhandel ingeslopen
misbruik om Machines, bij welker fabricatie eene
Machine der Singer Company als model gediend
heeft, eenvoudig als „Singer Machines” of „ver-
beterde Singer Machines” aan te bieden on zoo
doende het publiek in den waan te brengen, dat
er sprake is van Machines uit de gerenommeer
de fabrieken der Singer Maatschappij, zal na dit
vonnis nu wel zeldzamer worden.
Het bericht omtrent het verdrinken van ds.
A. te Eoorspronkelijk uit de Standaard af-
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag 21 Oct. 1882, ’s namidd. 6 uur.
Punten van behandeling:
1. Resumtie der Notulen.
2. Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
3. Nadere behandeling van het adres der
Agenten van Politie le klasse.
4. Behandeling van een adres van de hoofd
onderwijzeres der Bewaarschool.
5. Alsvoren van P. Bangma.
6. Alsvoren van de Commissie van het
ziekcorps der dd. Schutterij.
7. Goedkeuring der rekening van het Buma-
leon over 1881—1882.
8. Voorstel tot wijziging der verordening op
het afkondigen in deze gemeente.
9. Voorstel tot het verleenen eener toelage
aan den kweekeling L. Faber.
10. Voorstel tot verkoop van den trekschip-
persstal aan het Bolwerk.
11. Vaststelling eener verordening op de hef
fing en invordering van schoolgeld.
12. Behandeling van de begroeting, dienst
1883.
Het wetsontwerp nopens de Icieswethervorming
thans bij de Tweede Kamer ingekomen, stemt
overeen, wat den inhoud betreft, met de mede
deeling van ’t Vad. Wij kunnen dus, wat dit
betreft, verwijzen naar ons vorig nummer.
Uit de memorie van toelichting blijkt, dat de
regeering zich niet bij dit ontwerp wil bepalen,
Blaar thans reeds dit ontwerp indient, wijl de
daarin voorgestelde herziening ’t meest urgent
is met ’t oog op het samenstellen der nieuwe
kiezerslijsten in Februari a s. Een voorstel no
pens de indeeling der kiesdistricten zal spoedig
volgen.
Uit de mededeelingen des ministers, ter toelich
ting van de woorden van de troonrede nopens
grondwetsherziening en wijziging van het kies
recht, blijkt, dat de vrees voor de beweging ten
gunste van het algemeen stemrecht volgens
den minister een ramp voor ’t vaderland de
iioofdreden is geweest, waarom in de troonrede
van grondwetsherziening is gewaagd.
Nadat men gepoogd heeft de meening ingang
te doen vinden, dat in 1879 en in de maanden
komstig, berust, volgens eene nadere mededee
ling van dat blad, op een misverstand.
De goedertrein, die Maandagmiddag te Vcnlo
aankwam, heeft den lijnopzichter van het sta
tion Crefrat overreden en geheel verpletterd.
Aan het station Venlo geraakte een werkman
onder een aankomende locomotief, doch deze had
de tegenwoordigheid van geest, om zich plat op
den grond te leggen, waardoor de locomotief
over hem heenging. Toen deze voorbij
stond hij op, nam zijn pet, die afgevallen
en ging weer ongedeerd aan zijn werk.
Het Vad. verneemt dat de commissie, belast
met het onderzoek naar de ramp van de Adder,
haar rapport voltooid heeft, zoodat binnen wei
nige dagen de openbaarmaking daarvan kan ver
wacht worden.
Het Utrechts Dagblad behelst een adres aan
den Koning, onderteekend door de heeren mr.
G. W. Opzoomer, dr. C. H. D. Buys Ballot,
mr. J. de Louter en dr. P. Tempelman van der
Hoeven, waarin, onder verwijzing naar den treu-
rigen toestand op Atjeh, op herstelling van het
militair bestuur aldaar wordt aangedrongen. Zij
achten in dat herstel het eenige redmiddel ge
legen.
Het adres wordt aldus besloten
„De deelneming des volks in de handhaving
onzer belangen in Atjeh begint zich te uiten.
Enkele stemmen lieten zich hooren. Maar geen
woord kan baten, als het niet tot daad wordt.
Het tot daad maken is de taak der regeering.
’s Lands welzijn vordert, dat bij haar de beweeg
kracht blij ve, dat het voorstel tot groote dingen
van haar uitga, de leiding haar zelfstandig werk
zÜ-
Wij leven in een tijd, voor ons Vaderland
van den grootsten ernst. Wat thans op het
spel staat, trekt den blik van politieke twisten
af, en richt dien op vragen van eer, van zelf
behoud. Daar is geen hoop meer, als de vrees
in ons moet wonen, dat het hachelijke oogenblik
niet den rechten ernst ontmoet, die een krachtig
handelen doet verwachten.
„Van den schijn zelfs van agitatie afkeerig,
zoeken wij niet door tal van namen ons te ster
ken. Met bescheidenheid, een recht tot spreken
alleen aan onze beschouwing der feiten en aan
onze liefde tot het Vaderland ontleenend, bieden
wij de uitkomst van ons overleg aan niemand
ter onderteekening aan, maar richten het uitslui
tend tot Uwer Majesteits hooge Regeering. Wij
durven vertrouwen, dat Zij weldra zal toonen
het gevaar in te zien en voor afdoende maatre
gelen niet terug te deinzen.”
SNEEK, 20 Oct.
Bjj de heden gehouden herstemming ter ver
kiezing van zes volmachten van Wijmbritsera-
deel c. a., contributie zeedijken, zijn bij de on
derscheidene stembureaux in ’t geheel uitgebracht
852 stemmen. Van dit getal zijn bij het bureau te
Sneek door 241 kiezers uitgebracht 551 stemmen.
W
OEEKER
01 KAY
Minis k uurnm-mi voor de
B V 3 T IS V 1. A V J)
6
SL.
lig.
lin-
■r-
ak
Ön
ir-
hi'nr H..BÜ is icuuiUin r;’-;
110
De Kamer heeft gisteren (Donderda k met 35 tegen 16 stemmen
oesloten tot een tweede sectie-onde o v n het wetsontwerp
nopens den Rotterdamschen waterweg.
De discussie is voortgezet over de ontwerpen tot vaststelling
der Indische rekeningen over 1867, 1868 en 1869.
De lieer Keuchenius deelde de meening van den hoer van
vennep, dat tot goedkeuring moest besloten worden, omdat geen
oetere rekeningen waren te verkrijgen. Hij verdedigde de In
dische Rekenkamer.
De Minister van Koloniën verdedigde de ontwerpen en be
streed de amendementen door den heer Keuchenius voorgesteld
om de sloten dezer rekeningen terug te brengen op de aanvan
kelijk in Indie vastgestelde cijfers.
De Kamer heeft nog een voorstel van den heer vanderFeltz,
om de kiestabel de volgende week in de sectiën te onderzoe
ken, daar de Regeering op een spoedig onderzoek heeft aangc-
ürongen, verworpen met 34 tegen 23 stemmen.
fn! i ”eslissing over de toelating van den heer van Bijlandt is
rot heden verdaagd. De commissie adviseert tot toelating, maar
tr schijnt twijfel omtrent zijn Nederlanderschap te bestaan.
-Na verwerping van de amendementen-Keuchenius zijnde In-
utsche rekeningen over 1S67, 1868 en 1S69 onveranderd aange
nomen, zoomede de verschillende kleinere ontwerpen.
S5 2 ft' ft E ft I. A fiö.
MS
