MFiiis hiiiiiumni inifiiijiiiini
(EBEllEllltHIIIMSSEIlBTSlI
L
y'
1
I
J
N
No. 1.
J
1883.
tij
1
Drankwet.
j
1
3 JANUARI.
be-
k
- A
a
'd
vrede en liefde,
toit bij vorsten
ons.
en
Was het een
maatschappij
1
voor
er
van
[en
In
.SAaU
landbouw, handel
zoowel in ’s lands
onze provincie en
en samen-
i.R
werken zijn, om
lijk belang en
vorderen
En hiermeeonzen lezers heil
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.—franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betredende, franco
in te zenden.
Z. M. heeft benoemd tot not. binnen hot arr.
Leeuwarden, ter standplaats St. Jacobi-Parochie,
gem. het Bildt, S. Mossel, cand. not. en gemeen
te,-secr. te Grouw.
’t Dep. Joure der Maatschappij t. bevordering
v. Nijverheid, overwegende dat de druk der
nieuwe zegelbelasting hoofdzakelijk rust op den
burgerstand, die door handel of winkelnering
een bestaan vindt en door de patentbelasting,
jn vergelijking met de kapitalisten, onevenredig
zwaar wordt getroffen, heeft besloten onder koop
lieden en winkeliers eene adres-beweging te pro-
voceeren, en wijziging te verzoeken aan de re-
geering van de nieuwe zegelwet.
De procureur-generaal van het Hof te Arn
hem heeft voor Antoon Vredegoor, terechtstaan
de wegens moedwilligen doodslag op den veld
wachter te Steenderen, 20 jaar tuchthuisstraf
geëischt.
De Bloemfonteinsche Express bevat een schrij -
ven van den hoogleeraar Harting, dato 29 Oct.
jl., betreffende de zending van den heer dr. H.
F. Jonkman, vroeger secretaris van het hoofd
comité ter behartiging van de belangen der Trans-
vaalsche Boeren, naar de Zuid-Afrikaansche Re
publiek. De hoogleeraar bespreekt in dit schrij-
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
B E K E N D M A K I N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat zij, die na afloop der tegenwoor
dige vergunning, met drankverkoop in het klein
wenschee voort te gaan, daarvan vóór 1 Febru
ari 1883 schrilteljk aan hun college aangifte
moeten doen.
Saeek den 27 Dec. 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN, Burgemeester.
J. W. BENNEW1TZ, Secretaris.
B E K E N D M A K I N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, brengen ter kennis der inge
zetenen het volgende uittreksel uit het Regle
ment voor de Openbare Lagere Scholen in de
gemeente, hetwelk 1 Januari 1883 in werking
treedt.
Art. 1. De openbare scholen voor lager on
derwijs in deze gemeente zijn
N°. 1, de Meisjesschool.
N°. 2, de Jongensschool.
N°. 3, de Tusschenschool.
N°. 4, de school voor Kosteloos Onderwijs.
Art. 2. De in het vorig artikel genoemde
scholen zijn toegankelijk
N°. 1 uitsluitend voor meisjes.
N°. 2 uitsluitend voor jongens.
N°. 3 en 4 voor kinderen van beiderlei kunne.
Om tot eene dezer scholen te worden toege-
lafen, moet de leeftijd van zes jaren zijn bereikt.
Art. 3. De toelating van leerlingen geschiedt
twee malen ’sjaars en wel op den eersten Maart
en den eersten September.
ven de pogingen, aangewend om de bevolking
tegen den heer Jonkman in te nemen en zegt
te dien aanzien het volgende
„Misschien verlangen sommigen te weten of
de heer Jonkman orthodox of modern is? Ik
kan daarop geen antwoord geven. Wij natuur
kundigen zijn gewoon alle theologische twistvra
gen te laten rusten. Maar hetgeen ik wel zeg
gen kan, omdat wij dit punt meermalen samen
besproken hebben, is, dat hij zoowel als ik het
een onvergeeflijke dwaasheid zou vinden, indien
iemand weder in de voetstappen van wijlen pre
sident Burgers wilde treden en de Transvaal
zoogenaamd moderniseeren. Elk volk moet zijn
eigen ontwikkeling doorloopen. Wie kan hopen
met goed gevolg de loot van een wijnstok of
van een pruimenboom op een peerenboom te
enten? De heer Jonkman is een te goed bo
tanicus en in het algemeen een te verstandig
man, om aan zulke domheden te denken. Hij
zal zich eenvoudig met de zaken van godsdienst
en onderwijs geheel in den geest der vereo-
niging, die hem afgevaardigde volstrekt niet be
moeien, maar deze overlaten aan de predikanten,
vooral aan den voljverigen superintendent ds.
Du Toit, bij wien zj in goede handen zijn.
„Een ding wordt in dr. Jonkman geheel ge
mist, en het is goed dat uw medeburgers dit
weten, opdat zij hein geen vragen doen, die hij
niet in staat is te beantwoorden. Hij is nl. noch
handelsman noch fabrikant en is volstrekt geen
aanbidder van den mammom. Dit wist ook het
bestuur der vereeniging zeer goed, toen zij voor
hem een groot krediet opende, grooter dan hij
zelf het noodig oordeelde. Hij zal van dit, hem
wegens zijn algemeen bekende eerlijkheid en
belangeloosheid met volkomen gerustheid ge
schonken vertrouwen geen misbruik maken, maar
het geld, dat hij van zijn reis overhoudt weder
in de kas der vereeniging storten.”
De hoogleeraar besluit zijn schrijven aldus
„Tegen den tijd dat dr. Jonkman ouder u
verschijnt, zal de presideutskeuze afgeloopen zijn.
Wij beiden hebben met groote instemming het
verkiezingsprogramma van den uitmuntenden
vice-president Paul Kruger gelezen en evenzeer
met bewondering kennis genomen van hot vader
landslievend manifest van den kommandant-ge-
neraal, den dapperen Piet Joubert, waarin hij
atziet van alle aanspraken op het presidentschap
om de zoo noodige eensgezindheid van het volk
der republiek niet te storen.
„Zoolang zulke mannen, als het driemanschap
hebben samengesteld, leven en eendrachtig blij
ven samenwerken tot heil van het gemeenschap
pelijk vaderland, mag men de gegronde hoop
koesteren, dat de Transvaal de thans nog be
staande moeilijkheden allengs zal te boven komen
en in bloei en welvaart toenemen. Dien bloei
en welvaart wensch ik aan geheel Züid-Afrika
met zijn overwegende Hollandsehe bevolking
van harte toe. Moge het bezoek van den heer
Jonkman, die aan alle Afrikaanders mijne wel
gemeende groeten en heilwenschen overbrengt,
daartoe eenigermate medewerken.”
Naar van vertrouwbare zijde wordt verzekerd,
zal het vonnis door arbiters in zake de water-
geneeskuudige stichting Bethesda te Laag-Sóeren.
bij Dieren, contra de erfgenamen van wijlen den
stichter dier inrichting, den heer P. N. Jut van
Breukelerwaard, in dier voege worden gewezen,
dat deze zoo nuttig werkende stichting duurzaam
zal gevestigd blijven.
De Friesche maatschappij van landbouw heeft
besloten f 1000 beschikbaar te stellen voor de
internationale landbouwtentoonstelling in 1884
te Amsterdam en f 500 voor die afdeeling of
vereeniging van particulieren, die ten gencege
donkere schaduwenop elk gebied heerscht
woeling en strijd, strijd vooral om het gezag,
boekdeel rijker strijd tegen waarheid en lichttegen ware
izer christelijke beschaving en humaniteit. Inderdaad on
der de onverdeeld goede jaren kan 1882 moei
lijk worden gerekend.
Toch, al is er dan ook veel wat ons ontstemt
en bedroeft, toch gelooven wij te vast in de
macht van het goede, hebben Wij te veel ver
trouwen op de misschien langzame, maar zeker
vooruitgaande ontwikkeling der volken en zien
wij te veel verschijnselen om ons heen, die van
toenemende vooruitgang en beschaving getuigen,
dan dat wij zouden gaan twijfelen aan de zege
praal der beginsels, die op den duur onmisbaar
zijn voor de meerdere volmaking van ons ge
slacht.
Moge ook het pas ingetreden jaar 1883 ons
een schrede nader brengen aan het ideaal, waar
toe wij allen, ieder in zijn kring en met de hem
gegeven krachten, moeten meèwerken.
Moge het jaar 1883 voorts een gezegend jaar
zijn voor ons vaderlandmoge het een jaar van
bloei en welvaart zijn
en nijverheid en moge
vergaderzaal als in die
gemeente een eendrachtig streven
het algemeen en maatschappe-
welzijn zooveel mogelijk te
Tusschentijds kunnen leerlingen worden toe
gelaten, die zich in de gemeente komen vesti
gen en in hunne vorige woonplaats reeds onder
wijs hebben ontvangen.
Geen leerlingen worden toegelaten voor een
enkelen dagelijkschen schooltijd of voor een of
ander leervak uitsluitend.
Art. 4. De aanvraag tot toelating geschiedt
bij de hoofden der scholen.
Wat school N°. 3 en 4 betreft, worden de
aanvragen door de Hoofden dier scholen bij
Burgemeester en Wethouders iugediend, die be
slissen tot al- of niet toelating.
Art. 6. Het onderwijs wordt, overeenkom
stig het leerplan, vastgesteld door Burgemeester
en Wethouders en den Districts-Schoolopziener,
gegeven
dagelijks van 9—ll‘/2; bovendien Maandag,
Dinsdag, Donderdag en Vrijdag namiddag van
24 en ’s avonds van 5 */27 uur.
Op school N°. 1 duurt de morgenschooltijd
voor de leerlingen van het 7e tot en met het
10e leerjaar van 9 tot 12 uur en worden voor
dezen geene avondlessen gehouden.
Het onderwijs in het leervak q wordt op school
N°. 1 gegeven door den daarvoor aangestelden
leeraar.
De uren, voor godsdienstonderwijs bestemd,
zijn dagelijks van 12 tot 1 uur en Woensdag
namiddag van 2—4 uur.
Art. 8. Een kwartier uurs voor den aanvang
der lessen moeten de localen voor de leerlingen
geopend zijn en zijn de onderwijzers verplicht,
zich in hun aangewezen klasse te bevinden.
De schooldeuren worden bij den aan vang van
eiken schooltijd gesloten.
Art. 10. Dit noodig oordeelonae, mag het
Hoofd der School eene leerling tijdelijk wegzen
den hij geeft daarvan kennis aan de ouders of
den voogd, en, bij verwijdering van meer dan
één dag, tevens aan de Plaatselijke Schoolcom
missie.
Tot algeheele wegzending kan, op zijne voor
dracht, de Plaatselijke Schoolcommissie besluiten.
Snoek, 27 Dec. 1832.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
J. van DRIESSEN Burgem.
J. W. BENNEWITZ, Secr.
Hij den aanvang.
Weer is de geschiedenis een 1
geworden. Het 1882ste jaar onzer christelijke
jaartelling is opgenomen in dien breeden stroom
der tijden, die zich in de eeuwigheid verliest,
en wij, menschenkinderen, wij hebben een oogen-
blik onzen slakkengang gestaakt om den voor
bijsnellende onzen laatsten groet te brengen en
nog eens te overdenken, wat die korte spanne
tjjds ons heeft gegeven of van ons heeft genomen.
En onwillekeurig brengt die terugblik ons in
«ene ernstige stemming, als we in onze gedach
ten nog eens de dagen doorleven, die daar ach
ter ons liggen. Welk een bonte mengeling van
zoet en zuur, van lief en leed, van genot en
lijden, trekken ons oog als in een kaleidoscoop
voorbij. Hier een vriendelijk zonnestraaltje en
daar een donker wtJlkjehier een groenend
lachend landschap en ginds een kille doodenak-
kerhier een wereld van liefde en geluk en
ginds een doornenweg vol distelen van misken
ning en grievende teleurstellingen; hier de zoete
herinnering aan een welbesteden dag en daar
in ast vaak weer de zelfbeschuldiging van verbeu
zelde uren. Niet waar, er ligt een rijke schat
van leering in het verleden, waaruit we levens
wijsheid kunnen putten en winst doen voor de
toekomst, zoowel voor Ons-zelf als voor anderen?
Het jaar 1882 ligt achter
gezegend jaar voor huisgezin
voor landen en volken
Wij kunnen die vraag niet onverdeeld tocstem'-
mend beantwoorden. Wèl was het in zoover
«en jaar van vrede, dat althans in ons wereld
deel het zwaard in de schede kon bij ven en
we bewaard bleven voor het afschuwelijk schouw
spel eener algemeeue mensehenslachting, maar
het is er toch nog verre af, dat de geest van
van broederschap en humani-
en volken algemeen is dóórge
drongen. Integendeel, telken jare klimt het aan
tal vaa kracht voile jongelingen eu mannen, die,
/aan de werken des vredes onttrokken en in het
i soldaten-pak gestoken, afgericht en gedresseerd
worden voor het groote vernielingswerkdie als
j parasieten leven ten koste van anderen en te
ren op de algemeeue welvaart, welke buitendien
gedrukt wordt door de steeds toenemende las
ten.
eOp maatschappelijk gebied zien wij over
’t geheel geen toenemende welvaartgeen
hersteld evenwichtmaar veeleer het tegendeel.
- Op staatkundig gebied heerscht malaisehet
oude, ellendige gehaspel, de verdeeldheid in ei
gen boezem, werkt verlammend op alles ne be
let het tot staudkomen van zoovéél, waaraan
reeds zoolang dringende behoefte bestond. Op
het gebied van godsdienst en kerk de oude strijd,
steeds met vernieuwde kracht en bitterheid ge
streden, met eene wederzijdsche onverdraagzaam
heid, die een scherpe satire levert op den gods-
I dienst der liefde. In één woord, waarheen we
onze blikken ook richten, overal ontwaren wj
i
l i
•V
SHIi EIKER
II
JI
i -
*4
T
a
3
uei
Lis
OIJROT.
I