No. 40.
883.
A C IT T-E N-n E.T
F?, G A NT Cr.
Paardenmarkt te Sneek.
Voorjaars-Paardenmarkt
10 VI JS I.
I
UIT DE PERS.
na
v
1
V
1
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
aai
h)
0.
lo
d
nr
v-l
di
in-l
Ikl
et
a-1
a|
j
35
11
io
5(|
>er
Tegen een burgemeester in het arrondisse
ment Maastricht, die valschheid in de registers
van den burgerlijken stand heeft gepleegd, is
te dier zake door de rechtbank rechtsingang
verleend.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71', Cents. Bij abonnement is de prijs be«
lang rijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
De luchtrei?en van Eugéne Godard en Pier
re Crommelin zullen in Juni a. s. te Amster
dam een aan vang nemen met den ballon la
Comète, inhoudende 1,000,000 liters gas.
KENNISGEVING.
SCHUTTERIJ.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen bij deze ter kennis van de be
langhebbenden, dat de commissie van onderzoek
voor de Schutterij, hare zitting zal houden ten
gemeentehuize op Vrijdag den 25 Mei 1883,
des middags 12 uur, tot onderzoek der redenen
van vrijstelling, van hen, die ten vorigen jare
■voorwaardelijk van de Schutterijdienst zijn vrij
gesteld.
Voorts wordt herrinnerd, dat, indien zij niet
voor de commissie verschijnen, zij gehouden
worden geene redenen van vrijstelling te hebben.
Ter bekoming van inlichtingen, omtrent de
ten deze gevorderde bewijsstukken, zullen be
langhebbenden van af heden, zich des voormid-
dags tusschen 10 en 12 uur ter Secretarie de
zer gemeente kunnen aanmelden.
Sneek den 18 Mei 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris. J. W. BENNEWTTZ.
Onder de in het Politieblad gesignaleerden
koint o. a. voor zekere P. oud 28 jaren die
vermoedelijk cellulaire gevangenisstraf ondergaat.
Het Vad. vraagt naar aanleiding van dit bericht,
in. welk gevangenis-register die man wel als
vermoedelijk bewoner van een cel ingeschreven
zou zijn?
Burg, en weth. van ’s Hago hebben praead-
vies uitgebracht op het verzoek van den heer
F. Domela Nieuwenhuis c. s., om aan de kin
deren, die de openbare bewaarscholen en de
openbare scholen voor on- en minvermogenden
bezoeken, van gemeentewege gratis voedsel te
verstrekken.
Burg, en weth., zich vereenigende met de in
de rapporten der schoolautoriteiten vermelde
gronden, zijn ook van oordeel, dat de inwilli
ging van het verzoek zou zijn in strijd met de
beginselen der armenwet, waaraan het Gemeen
tebestuur alleen zijn recht tot het geven van
onderhoud aan behoéftigén kan ontleenen.
Te Amsterdam wordt een vereeniging „Rem
brandt” opgoricht, die zich ten doel stelt, schil
derijen en teekeningen der oude Holiandselie en
Vlaamsche school te koopen, zoodra er gevaar
is dat ze het land zullen worden uitgevoerd,
om ze later weer te verkoopen, ten einde onze
Nederlandsche musea daarmede te verrijken en
voor provinciën en gemeenten datgene te be
houden, wat aldaar eigenaardig te huis behoort.
universiteiten meer en meer tot deelneming aan
regeeringsdaden wordt geroepen. Zij vraagt of
het lidmaatschap dezer .commissie en de studie
daartoe vereischt, door de professoren als vacan-
tiewerk wordt beschouwd, dan wel of het waar
nemen van een zoo omvangrijke taak met de
drukkende zorgen - van het professoraat vereenig -
baar wordt geacht? De benoeming van den
heer Heemskerk tot voorzitter dezer commissie
doet de Tijd nog vragenzal de minister den
president, of wel de president den minister
overleven
sa willen overgeleverd hebben
Het voorloopig ontwerp van een gemeen
schappelijk programma, door de kiesvereeniging
te Arnhem ontworpen, luidt
„De ondergeteekenden,
„Overtuigd van de noodzakelijkheid, dat
duidelijk wordt uitgesproken welke de wenschen
en bedoelingen zijn van de Nederlandsche libe
ralen
„hebben,
De Zaterdag jl. benoemde staatscommissie
voor grondwetsherziening is, afgescheiden van
het h. i. geheel ongewenschte van een derge
lijke commissie, naar het Hand, meent, te tal
rijk, waardoor, zooals de ondervinding leerde,
het te verrichten werk aanmerkelijk vertraagd
wordt. Is de liberale partij wel door het grootst
aantal leden vertegenwoordigd, genoemd blad
mist, nu er toch zoovelen in zijn, noode in deze
commissie drie leden, te wetenprof. Opzoomer,
den veteraan op ’t gebied der staatkundige
literatuur; mr. S. van Houten, als voorstander
van ’t algemeen stemrecht; mr. J. Kappeyne
(oud-minister) of mr. Tak van Poortvliet, opdat
die in de gelegenheid waren geweest in de com
missie hun beperkte herziening voor te dragon.
Dé Amst. is van oordeel dat de bekwaamheid
van een deel der leden en hun recht om in
een dergelijke commissie zitting te hebben,
boven alle bedenking verheven is. Ziet de
commissie erh. i. zeer kalm uit, wat in casu
zeer gewenscht is, toch vraagt ook zij waarom
men Van Houten onder de onderzoekers mist
en waarom zijn partij in ’t geheel niet verte
gen woordigd wordt
De Tijd zegt dat de staatscommissie voor
'herziening der grondwet zeer zeker over kunde
en geleerdheid genoeg beschikt, misschien zelfs
over te,veel. Zij meent dat hierbij niet valt
te hopen op een eendrachtig uitgebracht advies
’t zal h. i. reeds veel wezen, wanneer de leden
der commissie aan de verleiding weerstand bie
der om ieder afzonderlijk een memorie, als een
boekdeel, te schrijven. In dat geval zou men
weder een nieuwe commissie kunnen benoemen
tot beoordeeling dezer mémorien en zoo tot in
’t oneindige. Dit blad noemt het ook merk
waardig, dat niet minder dan vijf hoogleeraren
van universiteiten werden benoemd, terwijl het
h. i. een teeken des tijds is, waarop dient gelet
te worden, dat hot onderwijzend 'personeel onzer
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken hiermede bekend, dat de
dit jaar invalt op WOENSDAG den 30 MEI c. k
Sneek, 11 Mei 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. VAN DRIESSEN.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
ma geformuleerd in de navolgende artikelen en
noodigen alle staatkundige geestverwanten iu
den lande uit zich hierbij aan te sluiten:
Art. 1. Voor Nederland is wenschplijk het
behoud van den grond wettigen, eenhoofdigen
regeeringsvorm, en het vertegenwoordigende
regeeringsstelsel Op den grondslag van recht-
streeksche verkiezingen^ doch om aan deze
grondbeginselen beter uitvoering te geven, moet
de Grondwet worden gezuiverd van de gebre
ken, die de ondervinding heeft doen kennen.
„Art. 2. Dientengevolge is een geheele her
ziening der hoogste staatswet onnoodig en niet
gewenscht, eene gedeeltelijke herziening daar
entegen noodzakelijk en dringend.
„Art.. 3. Het werk gedeeltelijke herziening
moet terstond worden ter hand genomen en ten
minste omvatten de navolgende onderwerpen
A. de troonsopvolging. B. de samenstelling der
vertegenwoordiging en het kiesstelsel. C. de
landsverdediging. D. de veranderingen in de
Grondwet.
„Herziening van andere grondwettige bepalin
gen wordt door het voprgaande niet uitgesloten.
„Art 4. Bij de herziening ten opzichte van de
4 genoemde hoofdpunten moet worden beoogd
„Ad A. eene beknopte eu duidelijke regeling
van de troonsopvolging.
„Ad B. een kiesstelsel, dat, zoo het al den
census behoudt als maatstaf van kiesbevoegdheid,
dezen census in elk geval verwerpt als eenigen
maatstaf, en het kiesrecht toekent aan de inge
zetenen, die de noodige waarborgen geven voor
verstandelijke ontwikkeling en zelfstandig oor
deel.
„Ad C. een stelsel van verdediging, dat het
beginsel van art 177 tot waarheid maakt, en -
met name ten opzichte van de schutterijen
aan den wetgever meer vrijheid laat bij de
organiseering der levende strijdkrachten.
„Ad D. de mogelijkheid, om de hoogste
Staatswet te wijzigen, minder moeilijk te maken.
„Art. 5. Zoodra de gewijzigde Grondwet
kiesbevoegdheid en belastingplicht heeft geschei
den of althans minder nauw verbonden, behoort
eene geheele herziening van het belastingstelsel
en eene andere verhouding tusschen Rijks- en
gemeentelijke belastingen aan de orde te komen.
Het hoofddoel moet zijn zoovele ingezetenen
als mogelijk is te doen bijdragen in verhouding
tot ieders draagkracht.
„Art. 6. Vrijheid van handel, nijverheid en
scheepvaart moet worden behouden en tot ver
dere ontwikkeling gebracht.
„Art. 7. Bij het beheer van de koloniën en
bezittingen van het Rijk moet krachtige hand
having van bet nationale gezag gepaard gaan
aan vervulling van billijke behoeften der inland-
sche bevolking. Dwingelandij en afpersing moe
ten worden geweerd, ontwikkeling van nijver
heid en welvaart bevorderd, de hulpbronnen op
redelijke wijze geëxploiteerd. Geene geldelijke
bijdragen of ondersteuning van den kant van
Indie mogen worden gevraagd ten behoeve van
het moederland, verder reikende dan noodig is
om de uitgaven te dekken, die Nederland ten
behoeve van de koloniën doet.
„Art. 8. De volkomen vrijheid van denken
en geloovon moet leidena. tot de volledige
scheiding van Kerk en Staat; b. tot wering
van alle inbreuken, die eenig kerkgenootschap
zou willen maken op het gebied van den Staar;
c. tot handhaving van de Staatszorg voor alge
meen, voldoend, uit godsdienstig oogpunt bezien
neutraal, openbaar lager onderwijs, voor ieder
toegankelijk.
[Dit geheel voorloopig programma was ons
reeds in de vorige week medegedeeld, doch
gehouden overleg, hun program- met verzoek tot geheimhouding. Nu het echter
welvaart als vrucht er van, algemeen wordt.
Dit laatste is niet slechts noodig maar ook recht
vaardig, omdat niemand winsten kan behalen
dan door medewerken van velen en velerlei en
zónder bescherming der wet.
„Ziedaar het geheim, dat gevonden moet wor
den, ’t geen echter moeilijk is, omdat het belang
bij den tegeuwoordigeu stand van zaken mees
ter is van de macht en van de kennis.”
Verder schetste hij de verschillende stroomin-
gen hier te lande op het gebied van den arbeid.
„Die ’t gezag willen gehandhaafd en de mas-
aan de genadé
van hen, van wien men beweert, dat het gezag
hen is toegekend, behooren lid te worden van
de Vereeniging»; Patrimonium.
„Die zich voegt bij hen die de grondslagen
der Maatschappij slecht en onherstelbaar én eene
revolutie onvermijdelijk achten, hébben hunne
plaats in den sociaal-democratischen Bond.
„Die door „Self help”, doorsamenwerking van
arbeid, wetenschap en kapitaal eu door verbe
tering van den tegen woordigen toestand eene
revolutie onnoodig wensehen te maken, vindt
zijne partij in het Algemeen Nederlands Werk-
lieden-Verbond.
Het voorstel van het Centraal Bestuur om
voorshands tot wijziging van artikel 76 der
grondwet mede te werken, teneinde het kies
recht eene opene quaestie worde, werd aangeno
men met 13 tegen 6 stemmen.
De 10 leden van het Centraal Bestuur hiel
den zich buiten stemming.
In dit opzicht scheidt zich de Bond van het
Utrechtsch Congres, dat algemeen stemrecht wil.
Ten aanzien van art. 194 der grondwet ver
klaarden al de aanwezigen, ook de leden van
het Centraal Bestuur, zich, zelfs tot eiken prijs,
voor ’t behoud van dat artikel.
’t Bestuur zou ten slotte het voorstel om te
’s Hage eene groote meeting te houden, tea ein
de aan de’Staats-Coinmissie kenbaar te maken
wat de werklieden bij de Grondwets-herzieuing
in de Grondwet gebracht of er uit gelaten wen-
schen te zien, in overwegeng nemen.
De volgende jaarhjksche vergadering wordt
te Leiden gehouden.
Men schrijft ons uit Nijmegen, dat voor de
groote wedrennen, die Zaterdag a. s. aldaar
zullen plaats hebben, niet minder dan 50 paar
den zijn ingeschreven.
Ook de liefhebbers van aëronautische sport
hebben kans op een aangenamen dag, daar
niemand minder dan Godard een verzoek bij
het ren-comité heeft ingediend, om met een
luchtballon van de renbaan te mogen opstij
gen.
Zooals te voorzien zal zijn, zal de opening
der lijn Geldermalsen Tiel-Nijmegen een groote
menigte bezoekers uit de Betuwe aanvoeren,
terwijl zelfs langs de nog niet geopende lijn
Venloo-Nijmegen Zaterdag extra treinen zullen
loopen, ten gerieve der bezoekers uit Limburg
en Brabant.
Dat er pleizier-treinen van alle zijden des
lands, zelfs uit Groningen en Leeuwarden, zullen
loopen, verhoogt de kans op een zeer druk be
zoek.
Op de beide Pinksterdagen hield het Alge
meen Nederl. Werklieden-Verbond zijne jaar
lijksche Algemeene Vergadering te Zwolle.
De voorzitter van het Centraal Bestuur, de
heer Heldt, opende de vergadering met eene re
devoering over de sociale quaestie en >ver den
toestand van het Verbond, die niet in alle op
zichten gunstig was. Na eenige bespiegelingen
over genoemde quaestie zeide hij„tot zoolang
de ontwikkeling der menschheid hare voltooiing
nog niet nabij is, zal eigenbelang de prikkel, de
drijfveer blijven en dienen te blijven tot ijver,
om aan den grond te ontwoekeren wat hij nog
verborgen houdt, om de nijverheid, de kunsten
en wetenschappen meer te verheffen en te vol
maken, opdat zij steeds meerdere vruchten af
werpen, die den mensch grooter gemak en ge-
j not schenken. Waar het echter op aankomt is,
I het eigenbelang binnen zoodanige grenzen te
herwijzend 'personeel onzer I brengen, dat dé prikkel behouden blijft en de
SNEEMER COERAW
iwrui: ni het momsbihit sum.
mi i ws Esi ti»iiinmTin i;i.ui voor de
»|fcsa
is.'»
W—
«sas»
B I NN K N L. AN D.
01
II X
u
111
6
6
A
1
V*.-
7
i
Io.
J.
)U-|
te
;a.j
ig»,
oai
ei
i
enl
*iii
-i1
tjol
l.'J
II
i.
6
6
i’
■en