SI BUS- El IDIEilTEWHllD IB BE
«HHIHHET mOUHMT SIB.
No. 63.
ACII T-E N-D E R IQS T E
1883.
N
8
U O II S r.r U S.
'1
op
bovengenoemde vragen.
Uit Dode waard wordt aan de Standaard me-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
in te zenden.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 ’/i Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Omtrent het spoorwegongeluk, Zaterdag och
tend tusschen Brummen en Dieren voorgeval
len, wordt door een ooggetuige passagier van
den verongelukten trein aan de Zutf. Crt,
het onderstaande medegedeeld
„De sneltrein van de staatsspoorwegen, die
10,55 naar Arnhem vertrok, is een half uur
achter Brummen, op de hoogte van het gehucht
Leuvenheim, ontspoord. De reizigers kregen
nië staat geen uitlevering toe voor ontvoering
van minderjarigen.
Men schrijft uit Amsterdam, dd. 5 Augustus:
Zelden heeft Amsterdam zulk een fakkeloptocht
gezien als gister avond. Alle soorten van lam
pions waren er in vertegenwoordigdlantaarn-
tjes, ballons van alle mogelijke gedaanten werden
door de turners gedragen, terwijl iedere ver-
eeniging werd voorafgegaan door hare banier.
De optocht werd geopend door de kapel van
Sonneman, terwijl tevens de artillerie-muziek
van Keereweer en de stafmuziek van het 3e
regiment infanterie van Bergen-op-Zoom de
turners op vroolijke muziek onthaalden.
Het prachtigst gezicht bood de stoet aan cp
het plein van het stadhuis, terwijl de banier
dragers mpt de voorzitters der verschillende ver-
eenigingen zich naar de raadzaal begaven, al
waar hun de eerewijn werd aangeboden. Door
brandweermannen werd toen
punten van de plaats en van het dak van het
stadhuis bengaalsch vuur ontstoken, hetwelk
een prachtig effect teweegbracht.
Na Souneman’s kapel volgde de eenige Ame
rikaanse turnclub van Altona, de Gymnastic
club (Pensylvanie).
Hierop volgden onze Belgische broeders, voor
afgegaan door de Belgische bondsvlag, aangebo
den door dames van Antwerpen. Hierop volg
de Duitschland met 2 vereenigingen, eene En-
gelsche en nu moesten de Fransche volgen, maar
deze werden pas Zondag verwacht.
De Tijd zegt ten slotte, dat zij niets liever
zou wenschee dan een bevredigend, maar tevens
benanfa>^tiou7ken"Th^ duidelijk en bruikbaar antwoord op al haar
Aan het Hand, wordt medegedeeld, dat 5 per
sonen, door het dichtslaan der deur, dezer dagen
opgesloten werden in de groots brandkast door
de firma Chatwood Co. op de internationale
tentoonstelling geëxposeerd. Zij brachten er
een aliergenoegelijkst uurtje in door!
In overweging nemende, dat de pokken-epi-
demie, volgens de meening van den inspecteur van
het geneeskundig staatstoezicht, te Rotterdam nog
volstrekt niet als geweken kan beschouwd wor
den, hebben B. en W. besloten, dat dit jaar geen
kermis binnen de gemeente Rotterdam zal wor
den gehouden.
ralen.
Wij zijn gewoon van de zijde der confessio-
ncelen berichten te zien verspreiden,die uit wan-
I trouwen voortspruiten; de Standaard zelf gaat
daarin voor: men denke aan zijn dagverdeeling
voor de kiezers. In den regel blijkt later dat
dergelijke berichten zeer overdreven zijn; soms
zelfs allen grond missen. Zoo brutaal evenwel
als hier beweerd wordt, dat de stembus is open
gebroken, is nog zelden een verwijt aan de libe
ralen gericht.
Een ernstig en nauwgezet onderzoek is daarom
dringend noodzakelijk. Daar de stembuss en
moeten verzegeld zijn en er niet wordt bijgezegd
dat de zegels geschonden waren, zouden bij
deze daad de gemeentelijke autoriteiten zelve
betrokken moeten zijn.
Wat moet men denken, vraagt de Amst., van
j het zedelijk gehalte van de leden der Christ.
1 Gereformeerde gemeente te Amsterdam, de hh.
L. Neyens, C. E. Kempkens en II. Swagerman
Dzn., die een circulaire onderteekenden, waarbij
geldelijke ondersteuning voor een Christ. Gerei',
school wordt gevraagd en waarin o. a. de vol
gende zin voorkomt
„Het betalen van het schoolgeld is nu toch
reeds voor velen bezwarend, maar gaarne getroost
men het zich omdat men, en de Heere komt er
de eer voor toe, een innigen afschuw heeft van
het zoogenaamde neutrale onderwijs, dat de staat
zeer onkostbaar, ja, wel kosteloos wil verschaf
fen, maar waar het onderwijs met geen gebed
mag geopend, met geen dankzegging gesloten
worden, waar de bijbel streng wordt geweerd,
waar Gods naam of die van onzen eenigen Hei
land en Zaligmaker Jezus Christus zelfs niet
genoemd mag worden, tenzij htt vloekende ge
schiede, en waar, alles ter wille der neutraliteit,
de geschiedenis onzes vaderlands, waarin op el
ke bladzijde schier ’s Heeren reddende macht
blijkt, wordt verdraaid, vervalscht, hier en daar
zelfs verloochend.'"
Naar aanleiding van den Maandag jl. aan den
Hoek van Holland gepleegden broedermoord,
worden in eenige bladen nog de volgende bijzon
derheden gemeld.
P. Spoon, de verdachte, werd Donderdag ge
vankelijk naar Rotterdam overgevoerd en aldaar
geboeid naar de gevangenis gebracht Hij is
klein van persoon, met zwarten ringbaard, was
opperman, terwijl zijn broeder het metselaars-
bedryf uitoefende; hij diende vroeger als mili
tair in Indie. Vrijdag is hij met het lijk, dat
vervolgens te ’s Gravesande begraven werd, ge
confronteerd en bekende toen het misdrijf ge
pleegd te hebben.
Eene dame in den Haag heeft het kind van
haar schoonzoon ontvoerd. Woensdagmiddag om
1 uur wachtte de dame het jongske op aan de
gymnastiekschool in de Riemerstraat, terwijl
vlak daarbij op de Veenkade een rijtuig met
twee paarden wachtte, waarin mevrouw met
haar kleinzoon stapte. Op last vau Mevrouw
reed de koetsier naar Rotterdam, waar zij met
de ontvoerde in het hotel Ley graaf afstapte. Vol
gens gerucht moeten zij van daar per Harwich-
boot reeds denzelfden avond in gezelschap van
een bejaard hoer naar Engeland zijn vertrokken.
Nader wordt vernomen, dat de vader van he t
ontvoerde kind, vergezeld van een politieambte
naar, zijne schoonmoeder is nagereisd naar En
geland, om te trachten het knaapje terug te ne-
Maar, vraagt de Tijd, zijn de anti-revolutio- degedeeld, dat daar bij het openen van de stem-
nairen ook clericalen in de gewone beteekenis bus een stuk van een afgebroken sleutel in een
van het woord, hebben zij wel alles gedaan om dor sloten van de stembus werd gevonden,
de aanleiding voor dien naam weg te nemen Die omstandigheid verklaart, naar de bericht-
De beteekenis nu van clericalisme is volgens 1 gever zegt, den uitslag in het voordeel der libe-
haar een overheersching der bedienaren van
de kerk in tijdelijke zaken, of ookhet politiek
stelsel, waarin de staat een bijzondere bescher
ming aan een kerkgenootschap verleent.
Nu weet de Tijd zeer goed, dat art. 4 van
het program een dergelijk clericalisme verbiedt,
doch bezwaarlijk kan men overeenkomst vinden
tusschen deze verklaringen en de historie der
partij en andere verklaringen en stellingen.
De partij toch zegt, gaat het blad voort, de
christelijk-historische richting te vertegenwoor
digen, als ’t ware één met het voorgeslacht van
1575 tot 1789 te zijn, doch in dat tijdsverloop
rustte onze gehoele politieke toestand op gansch
tegenovergestelde beginselen, zoodat de anti-re-
volutionaire partij, moest zij haar beginselen in
toepassing brengen, geheel met de historie te
breken heeft.
Wat art. 36 der gereformeerde geloofsbelij
denis betreft, waardoor een anti-revolutionaire
staat in de onmogelykhoid wordt gebracht om
de neutraliteit op zijn gebied te handhaven, zegt
mr. Lohman, „dat wij thans in een ander tijd
perk zijn gekomen, n.l. tot de overtuiging dat de
Staat den waren godsdienst niet beter bescher
men en verdedigen kan, dan door op elk gebied
de meest volkomene vrijheid te laten.” Maar
waarin verschilt volgens de uitspraak van dén
heer L. dan het program der antri-revolutionai-
ren van het stelsel der oud-liberalen, van het
liberalisme van Thorbecke? vraagt de Tijd. Im
mers in zijn „Narede” zeide Thorbecke iets der
gelijks, het kort begrip zijner politieke overtui
ging gevende.
Maar, gaat het blad voort te vragen, is dan
de anti-revolutionaire partij niet voortgekomen
uit den strijd van mr. Groen tegen Thorbecke
Wien van beiden zullen de geestverwanten van
Groen in dien strijd dan volgen
Vervolgens wordt door het Katholieke orgaan
gewezen op art. 3 van het program, luidende
„Gok op staatkundig terrein belijdt zij (de anti
revolutionaire partij) de eeuwige beginselen van
Gods Woord; zóó evenwel, dat het staatsgezag
noch rechtstreeks, noch door de uitspraak van
maar alleen in de consciëntie der
overheidspersonen, aan de ordonnantiën Gods
gebonden zijn”, en vraagt het, hoe zal dat be
ginsel op het staatsbeleid worden toegepast
Mr. Lohman wil geen neutralen Staat, maar
wat dan? Hij moet volgens art, 4 een gods
dienstige staat wezen, maar, hoe? hoe? Welke
zal de godsdienst der overheid als zoodanig zijn
Daar is spraak van Gods Woord: van de or
donnantiën Gods enz. Maar hier moet gehan
deld, geregeerd worden. Wat verstaat gij door
het Woord Gods? Is het de Bijbel? Maar
welke Bijbel? De Bijbel der vaderen van Dorth
of de Bijbel, gelijk hij werd na de schifting der
modernen
I Is de door de Gereformeerden gebruikte Bij-
j bel bedoeld, komen wij dan niet tot den oud-
Nu volgden onze Nederlandsche turners, wel
ke door 80 vereenigingen vertegenwoordigd wa
ren en voorafgegaan werden door de vlag van
het Nederlandsch verbond, gedragen door een
turner te paard.
Op de lyst van de deelnemende turnvereani-
gingen komen o a. voor: de „Asser Gymnastiek-
Vereeniging”; „Hercules” te Drachten, „Olym
pia” te Franeker, „Gruno” te Groningen, „Frisia”
te Ileerenveen, „Claudius Civilis” te Leeuwarden,
„Hoogezand—Sappemeer” te Sappemeer, „Uit
spanning door Inspanning” te Sneek, „Lubach”
te Veendam, „Allebe” te Winschoten.
De vergadering der vereeniging tegen de kwak
zalverij zal Dinsdag 28 Aug. e. k. worden ge
houden in een der lokalen vau het café Krasna-
polski te Amsterdam.
U I T D E P E R S.
De Ilaagsche correspondent der Zutph. Ct.
schrijft
I In de laatste dagen zijn door den minister
Heemskerk beslissingen genomen, even zonder-
ling en even zeer in het belang der openba-
re school als die in zake Poppink. De vorige
Bweek is uitgemaakt, dat de gemeentebesturen
de openbare scholen voor alle kinderen boven 12
J jaar mogen sluitenthans is ook beslist dat
^ecn gemeentebestuur het reMit heeft aan vaders I
■vergunning te geven om hunne ongevaccineerde
■kinderen in de openbare school te komen on-
■derwijzen. Over al dergelijke beslissingen juicht
■de clerus, en niet zonder reden. In hoofdzaak
Hwordt de openbare school gehandhaafd, maar....
^■men moét een groote partij geen pijn doen.
Door de kerkelijke partijen wordt tegenwoor-
dig met ijver naar allerlei middeltjes gezocht om
hier en daar in het neutrale onderwijs een klei-
■ne bres te schieten. De wet wordt aan die zij-
■le blijkbaar met zorg bestudeerd, om na te gaan
■ol er met ergens een achterdeurtje is te vinden
■waardoor men kan binnensluipen, zonder met de
^Pletter van de wet in de hand van wetsverkrach-
^■ting beschuldigd te kunnen worden. Zoolang
■er nu een sterke Regeering aan het bewind is,
Bs dat minder gevaarlijk, want die zal wel zor-
■gen, dat de wet naar haren geest wordt uitge-
Begd, en dat er geen besluiten in strijd met het
Blgemeen belang, stilzwijgend door den Koning
Bvorden bekrachtigd. Zoodra er echter een Mi-
^pilsterie aan het roer is, dat tusschen de partij-
|Hep moet doorzeilen en als het ware bij de gra-
■tie van de verschillende partijen moet leven,
B<an dergelijk drijven van kerkelijke zijde wel
■Iegelijk gevaarlijk worden.
I De bovengenoemde beslissing met betrekking
Bot kinderen boven twaalfjarigen leeftijd, zal, in-
Blien de volksvertegenwoordiging niet tijdig tus-
^fcchen beide komt om het kwaad te keeren, on-
Bberekenbaar veel schr.de veroorzaken. Ze is
Biiets meer of minder dan een vrijbrief voor
Blechtgezinde gemeentebesturen, om het open-
Baar onderwijs te benadeelen. Dat moge ’s Mi-
Bisters bedoeling niet geweest zijn, het gevolg
^■•hjtt toch hetzelfde. Is er plaatsgebrek op de
^Jchool, men behoeft er nu voortaan geen nieu-
lokalen bij te bouwen, maar kan op het
I^B'oorbeeld vau Aduard, waar het besluit alleen j eenige kerk,
B genomen uit lust tot bezuiniging, allen, die - J
Blen 12 jarigen leeftijd bereikt hebben, vau school
Berjagen. W at deert het of dio kinderen het
Bnissehien nog hoog npodig hebben een jaartje
school te blijven hun weggaan is in het
^Belang der gemeentekas en is er hooger alge-
^■neen belang denkbaar Heerlijke toekomst,
dergelijke beginselen moeten triomleereu!
B In het jongste nummer van de Tijd wordt
B®' op gewezen, dat de katholieken en anti-revo-
^Kutionairen dikwijls voor clericalen worden ge-
Bcholden, doch, zegt dit blad, de katholieken
^■nirken er zich niet boos over en hooren met
Ben minachtende onverschilligheid aan, wat, naar i
^■e beteekenis van hen die de uitdrukking be-
■igen, een scheldwoord is Immers reeds lung I üll“ueiu> K0“e“ W1J aau mec tüC ,aca ou1ü'
■iin zij gewoon aan het vernemen van dergelijke I calvrniMischen staat, en neemt men den gods-
■nvriendehjke benamingen, en ook do eerste dl?n der overheid m den zm der onbestemde
■kristenen, de leerlingen van Christus, ja de wjit versehil blijft dan over met het
^■feester zelf werden met allerlei schimpwoorden ^^£Js^e£do,in koven geloofsverdeeldheid.
■ejegend. Doch dit alles heeft den voortgang
^■mi het Christendom niet kunnen tegenhouden.
B«or clericaal gescholden worden erg të hinderen, I
Booals o.a., volgens de 'lijd, blijkt, uit het jong-
Bte geschrift van mr. Lohman, dat wel voor
Bfeu groot deel schijnt geschreven om de partij
die hatelijke benaming te verlossen. I
Sill Ilk HR COI RiY
•■11
«sassssse
7
HIK t JLA 3 £3.
gcwuu, um udcutuu net Knaapje terug te ne-
men. De dame en het kind moeten reeds in
op verschillende ingeland zijn. Hot verdrag met Groot-Brittan-
«WIMI'IMBI'IMJIW P IIWilllIMWililW'JIMII
