■IÏS- ffl IDIWmiHLID TOOR DE
«■ïïHHïïmMNssmwsfflï.
1
1
L V
i
J
No. 64.
A C II T-E N-D ERTIGSTE J A
<883.
4
’1
1.
een adres omtrent de
4
de binnenzijde,
van
J
7. Behandeling
In 1882 werden door de Amsterdamsche Om-
-nibusmaatschappij gemiddeld per dag 22,300
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betreffende, franco
in te zenden.
I
kermis.
8. Alsboven van het le Suppletoir-Kohier
van den Hoofdelijken Omslag, dienst 1883.
om tot
komen. 1
Omtrent hot spoorwegongeluk dat Zaterdag jl.
tusschen Brammen en Dieren plaats had, deelt
de Zutf. Crt. nog de volgende bijzonderheden
men het uitgesleten zijn
Na den brand b:j G. Hoogenkamp, landbou
wer te Eerde, Ambt Ommen, van 1 op 2 Aug.
heeft de burgemeester van Ommen zich terstond
met de noodige politie naar de plaats des on-
heils begeven, ten einde het noodige onderzoek
naar een en ander in het werk te stellen. Hij
kwam weldra tot de ontdekking dat alle goede
ren van waarde in den grond, enz. verborgen
waren, zoodat terstond zware vermoedens van
brandstichting tegen genoemden Hoogenkamp re
zen en deze dan ook dadelijk in verzekerde
bewaring werd genomen. Hierop volgde het
gerechcelijk onderzoek, waarbij de vrouw beken
de dat de goederen reeds voor den brand bui
ten ’shuis waren verborgen, en ook de man,
die aanvankelijk bleef ontkennen, eindelijk tot
volledige bekentenis kwam eu o. a. zeide het
aanwezige vee in den stal met opzet te hebben
laten verbranden, teneinde allen schijn van ver
denking van zich te weren. De man is ge
vankelijk naar Zwolle overgebracht.
De maand Juli jl. heeft veel meer
He COMMISSARIS van POLITIE te Sneek
81 maakt aan belanghebbende bekend, dat de
sluiting der foffiehuizen en tapperijen geduren
de de Kermis zal moeten plaats hebben als
Volgt
den T4,.,17 en 18 Augustus des nachts ten
3 urede overige dagen tot de Politie de slui
ting wenschelijk acht, terwijl de sluiting door
de politie onmiddelijk kan worden gelast bij on
geregeldheden of vechtpartij.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents»
voor eiken regel meer 7*/i Cents. Bij abonnement is de prijs be'
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
van de Al-
Donderdag 16 dezer wordt te Amsterdm een
buitengewone vergadering van het koninklijk
instituut van ingenieurs gehouden, waarin de
heer Weicker, ingenieur van den waterstaat,
een vergelijkend overzicht denkt te geven van
de voornaamste ontwerpen tot droogmaking van
de Zuiderzee. Ook het wetsontwerp-Buma zal
hierbij behandeld en nagegaan worden: dit ont
werp strekt, naar men weet, om een onderzoek
te doen instellen naar de mogelijkheid van in
dijking der Zuiderzee door afsluiting der zeega
ren even binnen de eilanden.
met nadruk gewezen.
Inderdaad laat het niet invoeren van leerplicht
zich alleen dan rechtvaardigen, als het doel, alle
kinderen schoolonderwijs te doen genieten, toch
langs dezen weg niet terstond bereikbaar is of
langs indirecten weg beter kan bereikt worden.
Wat het eerste betreft, zoover het gebrek aan
het voldoende aantal scholen en onderwijzers
een beletsel is, toont de heer Borgesius aan, dat
de invoering van leerplicht op zichzelf daarin
reeds verbetering zou brengen en dat bovendien
bij een verstandige inrichting der wet met der
gelijke bezwaren gerekend zou worden. En
wat het tweede aangaat, de illusie van den
hoer de Pinto, dat het met het schoolbezoek
ten onzent zoo slecht niet geschapen staat en
dat veel vooruitgang is op te merken, wordt
hem onbarmhartig ontnomen. Het cijfer 70,003
niet schoolgaande kinderen is voor een land als
Nederland veel te hoog. En dan komt daar
nog bij het betrekkelyk schoolverzuim, dat
vooral op het platteland een schrikbarenden om
vang heeft.
oor de juristen, die bijeen zullen komen om
over het vraagstuk te beraadslagen, zal de groo-
te vraag wei deze zijn, of er uit een juridisch
oogpunt bezwaar is tegen het voorstellen van
strafbepalingen. Hebben de juristen geen be
zwaar, uit een maatschappelijk oogpunt be
staat een bezwaar zeer zeker niet en zou de
invoering van leerplicht een ware weldaad zijn
voor het volk. Men behoeft aich aan geen over
schatting vau het lager onderwijs schuldig te
maken om te beweren, dat het een misdrijf te
genover het kind is, het zonder onderwijs te la
ter opgreeien. Vad.
In den nacht van Maandag op Dinsdag hooft
zich zekere Hendrik Klerks, laatst schippers
knecht te Alfen, door middel van inbraak toe
gang weten te verschaffen tot de woning van
den heer J. Vasse aan don kleiweg te Gouda.
Na in het voorhuis de winkellade te bobben
geledigd, begaf Klerks zich naar de kamer ach
ter den winkel, waar V. sliep, of om de sleu
tels te halen, óf om een zich daar bevindende
chiffonière open te breken. Hoe hes zij, V.
werd door het aansteken van licht en het ma
ken van eentg geraas gewekt. Hij sprong op
en ging den inbreker te lijf, die, in de daarop
volgende worsteling, V. met een groot mes ver
scheidene wonden toegebracht. Inmiddels rie
pen zijn ontwaakte huisgenooten de hulp der
politie in, die zich spoedig van den onverlaat
trouwens een oude bekende meester maakte.
roe inaanu oun ji. neeic veel meer regen op*
geleverd dan diezelfde maand in 1882wees de
j regenmeter der rijkslandbouwschool te Wage-
ningen over Juli van ’t vorige jaar 121 mM.
aan, gedurende de jongste maand viel, volgens
genoemde waarneming, 201 mM. regen.
Bij het Agentschap der Nederlandsche bank
te Leeuwarden is een valsch bankbiljet
f 100 ontdekt en in beslag genomen.
Aangaande het bericht dat jhr. mr. I. F. van
In de juristenvereeniging wordt dit jaar een
onderwerp behandeld, dat niet voor juristen al
leen van gewicht is, maar ook bij leeken op
belangstelling kan rekenen, omdat er een groot
maatschappelijk belang mede gemoeid is. Het
is de leerplicht. In dezen vorm is de quaestie
gesteld„Behoort de verplichting van ouders
en voogden, om hun kinderen in de voor allen
uoodzakehjke kundigheden onderwijs te verschaf
fen, door strafbepalingen te worden gesanctio
neerd Merkwaardigerwijze beantwoorden
beide praeadviseurs, aan wien de behandeling
dezer vraag is opgedragen, de hoeren mrs. W.
H. de Beaufort en A. A. de Pinto, haar ont
kennend. Zij staan tamelijk wel op hetzelfde
standpunt, ook daarin, dat zij geen vau beiden
het recht van den staat ontkennen, om leerplicht
in te voeren het geen van beiden ongeoorloofde
staatsbemoeing achten den eisch te stellen, dat
de kinderen de school bezoeken geen van
beiden ook beweren, dat leerplicht strijdt met
de persoonlijke vrijheid of met de rechten der
ouders, al is vooral de heer de Beaufort hui-
veiig om dezen dwang op te leggen. Als zij
beiden niettemin den eisch van leerplicht beslist
afwijzen, dan is het omdat een rechtvaardige,
doeltreffende tenuitvoerlegging van strafbepalin
gen onmogelijk is, zooaïs de heer de Beaufort
verzekert, de heer de Pinto in bijzonderheden
tracht te betoogen.
Is zoodoende voor de praeadviezen het vraag
stuk alleen van de zijde der tegenstanders voor
bereid, in het Tijdschrift Themis zijn thans ook
de voorstanders aan het woord gekomen. De
heer Goeman Borgesius behandelt in een uit-
gewerkte studie de beide praeadviezen, om tot i
vlak tegenovergestelde conclusion te komen. üoninff "voor* hun vönds?
Inderdaad zijn ook naar ons oordeel de bezwa- j 0
ren van zeer geringe beteekenis, als men een- j
maal het recht en belang van den staat toegeeft.
De breed uitgemeten bezwaren van den heer
de Pinto, dat leerdwang subjectief ongelijk zou
werkendat met gemoedsbezwaren niet vol
doende gerekend zou kunnen worden dat een
wettelijke regeling onoplosbare practische moei
lijkheden zou medebrengen, worden door den
heer Borgesius ontzenuwd. Op het voorbeeld
van tal van andere landen (de Fransche wet
en het Belgische ontwerp zijn als bijlagen er bij
gevoegd) en op het voorstel van eene commissie
uit het Schoolverbond, in 1874 benoemd, wordt
personen vervoerd; in het eerste halfjaarvan ’83 len de daarop volgende met de wielen onder
steeg dit gemiddeldo cijfer tot op 27,200 en in het zand in de coupé 2e klasse, aan het einde
de maand Juli jl. alleen ongeveer tot op 43,300 waren de banken aan de eene helft over elkaar
per dag Nog is dit cijfer stijgende, zoodat in
de laatste dagen bijna 50,000 passagiers dage
lijks zich van dit vervoermiddel bedienden.
Dat de tentoonstelling niet weinig tot deze groo-
te vermeerdering van ambulante menschen bij
brengt, is een niet zeer gewaagde onderstelling.
Aan den te Amsterdam gehouden internatio
nalen gymnastiek-wedstrijd, waarbij door 5 le
den van iedere mede-kampende vereeniging werk
zaamheden aan ringen, rek en brug en met ge
wichten moest worden verricht, alsmede proeven
afgelegd van geoefendheid in hoog- en versprin
gen, namen 6 Amsterdamsche, nog 15 vereeni-
gingen uit verschillende Nederlandsche plaatsen
en één buitenlandsche vereeniging(la Fraterneile
uit Reims) deel. De eerste prijs van uitnemend
heid werd behaald door Lycurgus-Achilles van
Amsterdam met 1099, de 2e door de algemeene
Turn'e-eeniging te Rotterdam met 1061, de 3e
d ;or O ympia te Amsterdam met 994, alles van
de 115 J te behalen punten. Voorts verkregen
nog sjs van het maximum der te behalen pun
ten, eu alzoo een groene lauwerkrans met dip
loma: de Deutsche Turnverein te Amsterdam
met 940, Kracht en Vriendschap te Amsterdam
met 897, Rottere a nsche Gymnastiek-en scherm-
vereeniging te Rotterdam met 848, Plato te
Amsterdam met 839, Bato te Utrecht met 832,
en Amstels Gymnastiekvereeniging te Amster
dam met 814 punten.
De N. Gron. Ct, zegt:
De beschikking van den Minister Heemskerk,
in de bekende en beruchte Aduarder schoolquaes-
tie.,zou bedenkelijkegevoigen na zich slepenindien
ook andere gemeenteraden het door den gemeen
teraad van Aduard gegeven voorbeeld eeusgin-
gen navolgen. Blijkens de statistiek toch der
op 1 Januari j.l. de openbare lagere scholen
in de prov. Groningen bezoekende kinderen be
droeg het geheele getal 34491, te weten 18162
jongens en 16329 meisjes. Van dezen hadden
4750 kinderen, te weten 3021 jongens en 1729
meisjes, den leeftijd van 12 jaren bereikt. Met
de uitspraak van mr. Heemskerk gewapend,
hebben de gemeenteraden in dat gewest het nu
in de hand elk oogenblik een 5000 kinderen
van de openbare scholen te verwijderen. En
dit geldt nu nog maar enkel en alleen van eene
provincie; hoe groot zal dat getal wel niet zijn
over het geheele land; in de overige tien provin-
i ciën op zijn minst genomen wel 60000 kinderen!
Wat een heerlijke toekomst voor de ontwikke
ling eu beschaving van het Nederl. volk!
Uit den Haag wordt bericht, dat de vijf jarige
knaap, die door zijne grootmoeder was medege-
I nomen naar Londen, thans weer in handen van
zijn vader is.
mede
j Als Oorzaak noemt
van een oude rail op het punt van aansluiting
met een nieuwe en wel aan de binnenzijde,
waarlangs zich de scherpe kant van de wielen
beweegt. Deze omstandigheid, gevoegd bij den
schok, dien een wiel ontvangt bij het passeeren
van een in casu slechte aansluiting, deed de lo
comotief uit de rails springen. „Dadelijk
zoo verhaalt de stokerzag ik de machinist
den stoom afsluiten, met de andere hand den
knop van de Westinghause-rem grijpen; ik hoorde
een groot geraas en vond m’n eigen tegen deu
dijk aanliggen.” De machinist hing aan een
der spijlen van het afdakje, achter de locomo
tief, zoodat men letterlijk van hem zeggen kan,
dat hij tot op het laatst, nu niet op zijn post
stond, maarhing. De weg was over
een.lengte van 50 M. vernield; de locomotief
lag tegen den dijk; de bagagewagen evenzoo
de eerste passagierswagen, naar de andere zijde
overhellende, stond op het punt van om te val-
geschoven en geheel vernield, aan de andere
helft nog even ruimte overlatend voor de boe
nen van den heer, die in deze coupé rustig de
courant zat te lezen de overige wagens allen
uit de rails.
Naar aanleiding van dit ongeval, deelt de heer
M., werkmeester aan den constructiewinkel van
de staatsspoorwegen te Tilburg, in de N. R. C.
mede, dat het breken vau een caoutchouckoppe-
ling der Westinghouse-rem nooit oorzaak kan
worden van onbruikbaarheid van den toestel,
zooals door een passagier van den verongeluk
ten trein was gezegd met de woorden „óen se
conde later en ’t remmen zou niet meer gebaat
hebben, omdat de verbinding dan zeker verbroken
zou zijn geweest”. Integendeel, schrijft de heer
M., genoemde rem werkt juist automatisch, wan
neer door het afbreken van een voertuig, of om
eenige andere reden, bedoelde buizen losscheuren.
Juist dit is een der groote voordeelen van de
Wh.-rem, dat bij een spoorwegongeluk als dit,
de trein zichzelf tot stilstand brengt, wanneer de
verbinding tusschen de voertuigen wordt ver
broken.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek.
op Zaterdag 11 Aug. 1883, ’s namiddags 8 uur
Punten van behandeling:
Resumtie der Notulen.
2. Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
3. Benoeming eener onderwijzeres aan School
no. 1.
4. Goedkeuring der Rekening
ij gem.-Armvoogdij over 1882.
5. Goedkeuring der Begrooting van de Al-
gem. Armvoogdij, dienst 1884.
6. Behandeling van een voorstel van Gede
puteerde Staten dezer Provincie, omtrent de
verhooging der jaarwedden van den Burgemees
ter en den Secretaris.
van
Te ’s Bosch hebben twee behangersknechts
4 bankbiljetten, te zaraen ter waarde van f 2200
I achter een oud behangsel gevonden. Zij stelden
hun schat ter hand vau den erfgenaam der vo
rige bewoners en ontvingen ieder f 75 als be-
SMEEK
t COIRIV
I
B I N X K K I. A
g
<2
L
1
A
