rm
SIEIIWS-11 Dï EKH VtIEIII.ID TOOR DS
V
No. 92.
1883.
ACH T-TO N-D E R T I G S T B
N
J
e
17 PiI O V JE Ï3 12 13.
lo
weder
■g
n
0
vroeger bij Grooteboer als knecht had gediend,
i was.
'e
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden.
Ic
a
e
e
er
t-
s-
b
;o
n
0
a
0
!e
0
>r
1.
i-
e
d-
ADVEltlENllLN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7,/1 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
zelfs van 13.58 M. boven A, P. bereikt met
een was in twee dagan van ruim 1 meter
en zijn alle laaggelegen landen geïnundeerd.
Het in ’t laatst der vorige week door den
Londenschen correspondent der N. 11. Ct. mee
gedeelde bericht, dat de Transvaalsche deputatie
dr. Jorissen verzocht had haar bij de onderhan-
delingen met do Engelsche regeering van dienst
te zijn, was niet van de deputatie afkomstig en,
naar genoemde correspondent thans meldt, vol
komen onjuist.
Eenigszins in strijd met het vorige bericht,
als zou de tentoonstelling van retrospectieve
kunst in ’t museum te Amsterdam eerlang ge
sloten worden, wegens gemis aan belangstelling
van de zijde van ’t publiek, verneemt men thans
dat het bezoek Zondag jl. van dien aard was,
dat de passage door de zalen nu en dan bepaald
gestremd was. Of de sluiting nu niet zoo spoedig
zal plaats hebben, wordt niet gemeld.
Wiecks „Deutsche
uit de pen van den
o. a het volgen-
Zaterdag nacht kregen te Arnhem een behan
ger on een gasfitter in een danshuis ruzie, wel
ke aldaar echter spoedig werd beëindigd. Na
dat beide buiten waren gekomen, gaf de laatste
den eerste een steek met een mes tegen den
onderbuik. De behanger, moenende alleen een
stomp ontvangen te hebben, zette het op een
loopen, gevolgd door den fitter, die echter spoe
dig de vervolging opgaf. Na eenige oogenblk-
ken bespeurde de aangevallene een pijnlijk ge
voel en misselijkheid, en bemerkte, bij het licht
van eene aangestoken lucifer, dat hem de inge
wanden uit den buik hingen.
Do officier van justitie, de rechter-commissaris
en de commissaiis van politie waren weldra in
het ziekenhuis, waarheen de patient werd ver-
vervoerd, terwijl de gasfitter in zijne woning werd
gevat. De toestand van den gekwetste is rede
lijk.
In de galerij der schoone kunsten op de in
ternationale tentoonstelling te Amsterdam wor
den thans de voor de verlooting aangekochte
prijzen tentoongesteld. Ieder, die een of meer
loten heeft, heelt naar de A. C. meedeelt, tot
deze expositie toegang.
de partij van dr. Kuyper, zoodat men goen
roeping gevoelde ditmaal tot eenige ovatie ten
opzichte der Transvaalsche Deputatie mede te
werken.
op Duitsch
*/2
Op de jongst gehouden algemeene vergade
ring der Maatschappij van Weldadigheid maak
te de min gunstige financieele toestand van
die Maatschappij een onderwerp van gedachten
wisseling uit. Aan de vergaderde leden kon
toen nog niet door het hoofdbestuur mededeeling
worden gedaan van het groote verlies dat ge
leden was, door het overlijden van de onbekende
weldoener der Maatschappij van Weldadigheid,
die jaren achtereen annuiteit ad f 8000 aan de
Rotterdamsche Hypotheekbank had betaald. Het
verlies van deze bate is voor de weldadigheids-
koloniën een zware slag, en het Hoofdbestuur
ziet zich dan ook in de noodzakelijkheid, weder
een beroep te doen op den steun van het Ne-
derlandsche volk.
De uitgaven voornoemd tengevolge van de
armenwet in 1870, waarbij het domicilie van
onderstand werd afgeschaft, zijn voortdurend
stijgende, terwijl een der voornaamste bronnen
van inkomsten, de contributies der leden, gaan
deweg aehteruitgaande is. Er was een tijd dat
er 20,000 leden waren, terwijl dit cijfer nu tot
ongeveer 4000 is ingeslonken. Waarlijk het is
beschamend dat er niet meer menschen gevon
den worden, die bereid zijn de kleine geldelijke
bijdrage ad f 2.60 per jaar voor die nuttige
philantropische instelling af te zonderen.
Het plan bestaat, weldra een algemeen be
roep te doen op het Nederlandsche volk, om de
Maatschappij van Weldadigheid te blijven steu
nen. Aangenaam is het nu reeds te kunnen
melden dat verscheidene vrienden der Maat
schappij toezegging hebben gedaan om die po
gingen door woord en daad krachtig te steu
nen.
In een vlugschrift over het Wetsontwerp-Van
Delden, Gleichmann c. s., oppert de heer jhr.
mr. II. C. Van der Wijck, oud-lid van den Raad
van Indië, twijfel of dat voorstel staatkundig
goed is-doordacht. Hij hoeft te veel achting
voor de voorstellers, om te onderstellen dat zij
een poging zouden bedoelen, om het bestaande
Ministerie „een knuppel tusschen de boenen te
werpen,” maar gelooft toch, dat zij aan hun eigen
partij, zij ’t dan ook zonder opzet, een slechten
dienst hebben bewezen. Hij acht een tijdelijke
belasting den omslag niet waar, die uit de
aanneming van het voorstel zou volgen, maar
gelooft bovendien niet, dat de rijksmiddelen ver
sterking behoeven, mits men do uitgaven voor
Oorlog en Marine vermindere, de spoorwegen
aan particulieren overlate en de lasten van het
openbaar onderwijs meer oordeelkundig tusscheu
Staat en gemeente verdeele.
Den toestand van politieke en financieele
machteloosheid, waarin wij geraakt zijn, schrijft
hy toe aan „gebrekaan burgermoed”, aan „vrees
in den walgelyksten vorm,” nl. vrees voor den
persoon des Koniugs, vrees voor het verliezen
van stemmen, vrees voor „het schetteren der
schoolwet-irridenten”. Wel worden er in en
buiten de Staten-Generaal genoeg kundige man
nen gevonden, maar er bestaat een groot ver
schil tusschen collectieven en individueelen moed.
De schrijver eindigt met de hoop uit te spreken,
dat de Staten-Generaal zich, nu het er op aan
komt, dien collectieven moed zullen weten eigen
te maken.
misdadigers het kabinet opengebroken en het
daarin aanwezige zilvergeld ontvreemd, terwijl
zij al het aanwezige bank- en papieren geld
onaangeroerd lieten liggen.
De officieren van justitie, zoowel uit Zwolle
als uit Zutfen, waren Maandagmiddag met de
noodige rij ksveldwachter alhier tegenwoordig.
Nader verneemt men, dat er hoop bestaat om
een der knechts in het leven te behouden. Hij
verklaart een der personen te kennen, en dat
deze is geweest dezelfde, die nu een klein jaar
geleden in de buurt aldaar diefstal heeft gepleegd
met inbraak, en tegen wien sedert bevel van
gevangenneming is uitgevaardigd, wegens eer-
baarheidsschending en aanranding met geweld
van een meisje of Vrouw. Die persoon is sedert
vruchteloos opgespoord, en men wist niet beter
of hij hield zich op Duitsch grondgebied op. Is
dit zoo, dan is er veel reden om te gelooven, dat
hij zich nu ook in allerijl zal hebben uit de voe
ten gemaakt en zich reeds
grondgebied zal bevinden.
Uit Heino wordt gemeld
Zondag ochtend 7 ure had hier eene verschrik
kelijke misdaad plaats ten huize van den land
bouwer Grooteboer onder deze gemeente, aan
de grens van de gemeente Raalte.
Terwijl al de huisgenooten van G., behalve
de beide knechten, naar de vroegkerk waren,
traden twee manspersonen de woning binnen.
Toen de knechten te voorschijn kwamen, werd
onmiddellijk de oudste knecht aangevallen en be
kwam deze vier revolverschoten in en tegen het
hoofd en in de beenen, waardoor hij bewusteloos,
met erg bloedende wonden aan het hoofd, tegen
den grond viel. De jongste knecht, oud 15 jaren
nam daarop de vlucht, maar werd door de beide
indringers achtervolgd en doodgeschoten en ver
volgens in de schuur gesleept. Terwijl zij daar
mede bezig waren, kwam de oudste knecht ee-
nigzins bij, en had nog zóóveel kracht om, on
danks zijn bloedende wonden, in den stal op
een paard te stijgen en daarmede hard weg te
rijden naar het dorp, waar de politie met het
voorgevallene werd in kennis gesteld.
De oudste knecht had een der moordenaars
herkend als Gradus Arends, oud 25 jaren, die
vroeger bij Grooteboer als knecht had gediend, i niacmues, ue ueiaugeu uer cousumemeu gi
maar laatstelijk in Duitschland werkzaam was. I buiten rekening mocht laten, welke juist
Ook dr. Schacpman heeft zich in het open
baar, in een vergadering van „de katholieke
kring” te Den Bosch, over ’s rijks financiën doen
hóoren. Noch de rogeerings-ontwerpen, noch
het voorstel van Delden c.s. vonden, volgens
een verslag dat de Amst. van deze lezing geeft,
génade in sprekers oogen. Alleen de verhooging
van het accijns op gedistilleerd achtte hij niet
verwerpelijk, omdat ze past in het stelsel der
drunkwet. Voor ’t overige verwacht hij vooral
heil van bezuiniging op groote schaal, toe te
passen in beperking van uitgaven voor ’t hooger
onderwijs aan de universiteiten, in inkrimping
der ambtenaarswereld en verlaging van ’t budget
voor oorlog. Doch in elk geval behoorden z. i.
dé katholieke kamerleden de goedkeuring van
elke nieuwe belasting te weigeren, als laatste
middel van verzet tegen de wet op 't lager
onderwijs en als dwangmiddel om wijziging van
die wet te verkrijgen.
Het Hof te Arnhem deed Dinsdag uitspraak
in de belangrijke zaak van H. Roland Holst jr..
procuratiehouder te Amsterdam, door het hof
aldaar wegens eedsweigering veroordeeld tot
acht dagen celstraf, waarvan cassatie. Door
den hoogen raad is beklaagdes arrest vernietigd
en naar het gerechtshof te Arnhem verwezen,
om opnieuw te worden onderzocht en afgedaan,
welk hof alsnu, opnieuw recht doende, beklaag
de heeft ontslagen van alle rechtsvervolging,
uithoofde hij, als niet behoorende tot eenig
kerkgenootschap, met het afleggen der door hem
aangeboden belofte kon volstaan en daartoe had
belmoren te worden toegelaten en dat alzoo
zijn weigering om den eed te doen niet is een
strafbaar feit, en den Staat veroordeeld tot be
taling der kosten van het geding. Verdediger
mr. J. A. Levy, advocaat te Amsterdam.
In een der buurten of wijken van Tilburg,
de Veldhoven, zijn tal van herbergiers zonder
vergunning, die vrij publiek voor jan en alle
man een borrel schenken. Er wordt zelfs op
de Veldhoven en bij buurten veel meer jenever
verkocht zonder dan met vergunning. De ma
réchaussees weten het, maar schijnen niet bij
machte het te beletten.
Op het verzoek aan het Amsterdamsche stu
dentencorps om eene eerewacht te vormen voor
de Transvaalsche Deputatie, werd door den Se
naat geantwöord, dat men geene samenwerking
wenschte met de studenten der Vrije Universiteit,
allerminst waar aan hen de eereplaats zou
worden toegekend.
Toeu nu naar aanleiding daarvan aan den
Senaat te kennen werd gegeven, dat, wanneer
dit laatste een bezwaar was, dit zou kunnen
worden weggenomen door aan de jongelui der
V. U. de tweede plaats in de eerewacht aan te
wijzen, meende de Senaat de beslissing hierop
niet geheel op eigen verantwoording te moeten
neineu, en belegde hij eene korpsvergadering.
Daarin werd met algemeene stemmen besloten,
in geen geval mede te werken tot eene ovatie
waarin de studenten der Vrije Universiteit be
trokken waren, en, wat nu de vraag betrof of
men dan ook langs anderen weg van de komst
der Transvaalsche Deputatie te Amsterdam no
titie zou nemen, werd met groote meerderheid
van stemmen besloten dit niet te doen, en wel
op grond, dat wel van sympathie der Nederlan
ders voor de Transvaal vele blijken waren ge
geven, maar dat die wederkeerig jegens Holland
nimmer zoo bijzonder groot was geweest, en
waar ze zich al had geopenbaard, dit geschied
was in eene eenzijdige richting, nl. in die van
Men leest in No. 4 van
Hlustrirte Gewerbezeitung”
Heer Otto vou Breitschwert
de
Als een vloek ruste op de Amsterdamsche
Tentoonstelling het gebrek aan bescherming van
het recht des uitvinders.
Juist de kleine patent-bezitter en de voor
ambachtslieden of kleine ateliers werkende ma-
chinen-fabrikant in EngelandDuitschland
Amerika enz. voelde zich afgeschrikt door de
vogelvrijheid, welke zijn speciaal product in Hol
land bedreigde.
Daarin ligt de oorzaak der groote teleurstel
ling, die men ondervond, wanneer men omzag
naar uitvindingen en verbeteringen, welke het
den ambachtsman en de kleine bazen mogelijk
moeten maken met het fabrieksbedrijf eeniger-
mate gelijken tred te houden. De kleine mo
toren, de voor speciale ambachten geconstrueerde
werktuigen van nieuw model, waren zeer spaar
zaam vertegenwoordigd.
Nu echter komt het betreurenswaardigste
juist die transatlantische firma, welke don
schroom der andere machinenfabrikanten voor.
Hollandsche imitatie niet gedeeld, maar daarente
gen een groot aantal machines voor de meest ver
schillende takken van handwerks- en fabrieks-nij-
verbeid naar Amsterdam gezonden had (alwaar de
geheele zijwand eener zaal met deze voortbreng
sels wasbedekt), juist de Singer Naaimachinen
Company in New-York, moest zich, toeu zij het
Eerediploma met recht verworven iiad, aan de
heftigste aanrandingen van de zijde der Duitsche
concurrenten der pers blootgesteld zien 1
De Duitsche naaimachinen-industrie heeft zich
zonder twijfel zeer rijk ontwikkeld, juist door
middel van het namaken van oudere Singer’sche
naaimachinen-vormenmaar deze Duitsche fa-
brikatie is niet in de menigvuldige eischen, zoo
wel van de handwerks-en fabrieks-nijverheid
als vau de huis-industrie, op zóó veelzijdige wij
ze te gemoet gekomen als het New-Yorker huis,
hetwelk, zeldzaam genoeg, van de Duitsche
fabrikanten onophoudelijk het verwijt moethoo-
ren, dat het in Amsterdam zulke rij ke variation
van het begrip naaimachine, van de élégantste
in eene sierlijke commode verborgen salou-naai-
machine tot de grootste min of meer lomp uit
ziende leder-naaimachine voor schoenen fabrie
ken, geëxposeerd had; alsof men louter uit toe
gevendheid tegenover de producenten van naai
machines, de belangen der consumenten geheel
van
Met een schop uit het varkenshok hebben de j de voor hunne branche aangewezen machinen
In ’t zuiden van ons land is men weer met
buitengewoon hoog water geplaagd. Bij Grave
heeft de Maas de hoogte van 9.31 M., by Venlo
l'W]
SVEEkEK OI KAV
0
11
«mms in m mmt 8u
3-
B I X X E X L A X I».
ij
10
o
I 6
6
6
Ig
it
V.
m
i
.5
!9
.0
15
i
15
