IdIIIW II III I MlWIffl SIB.
■S- ffl mEfflfflMLIII 1008 DE
I
F
0 I
1883.
No. 93.
ACH T-R N-D E R T I G S T E
N
J
21 O V KMB Id R.
W O IS IN S IjV O
goed
ADVER'LENllÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
in te zenden.
Binnen een paar dagen kan thans do uitgave
van Holland-Krakatau worden tegemoet gezien.
De Fransche uitgave is reeds van de pers geko
men.
r
o
1
)-
n
J
n-
lit
111 J
bij financiën zich te Utrecht. Hij ontdekte bij
die gelegenheid in een rijksgebouw een keurig
plafond en gaf aanstonds last dit uit te breken
en aan zijn adres naar het departement van fi
nanciën te verzenden, alles natuurlijk op ’s lands
kosten. Thans moet men bezig zijn het merk
waardige plafond in de kamer van den hoofd
ambtenaar aan te brengen.
Slaat, vraagt de redactie der Arrihemsche, mis
schien op dit geval de aanmerking in het voor-
loopig verslag der Kamer „De post van f 6000
voor aankoop eh onderhoud van meubelen kwam
velen leden hoog voorterwijl de in vroegere
jaren gevraagde som f 4000 beliep, wordt nu,
evenals in de beide vorige jaren, twee duizend
gulden meer gevraagd
Een ongenoemde doet in de Arnh. Ct. het
volgende verhaal, dat, volgens een naschrift van
de redactie van genoemd blad, waar is.
Onlangs bevond een hooggeplaatst ambtenaar
Volgens het Utr. Dbl. is een boerenarbeider
te Hoogland op de volgende min aangename wij
ze van zijn spaarduitjes afgekomen. Hij was een
zeker persoon f 80 schuldig en toen deze nu
kwam te overlijden, betaalde hij die som aan de
arm verzorgers om den overledene een fatsoenlijke
begrafenis te bezorgen. De erfgenamen waren
hier echter wel mede gediend en toen nu de
begrafenis naar behooren had plaats gehad en de
familie op brood, koffie, enz, onthaald was, stel
den zij een rechtsvordering tegen den arbeider
tot betaling van die som van f 80 in het kanton
gerecht stelde hen in ’t gelijk en een deurwaar
der legde beslag op des arbeiders spaarduitjes.
In de gemeente Noordbroek hebben onderwij
zers van openbare scholen, hoewel hun zulks
bij hun instructie was gelast, geweigerd her-
halingsonderwijs te geven, zoolang hun daar
voor geen vergoeding werd toegekend.
De „Gemeentestem”, door burgemeester en
wethouders dienaangaande geraadpleegd, hoeft
als haar oordeel doen kennen, dat bedoelde on
derwijzers ongeoorloofd handelen.
„Wat er” zoo schreef zij „zijn moge
van de vraag, of hun vergoeding wegens het
geven van herhalingsouderwijs naar de wet
toekomt, zij hebben het recht niet aan de in
structie gehoorzaamheid te weigeren.”
Zoo denken ook wij er over, zegt het Volks
blad. Wie zich verongelijkt rekent, wende zich
tot de bevoegde macht om recht te erlangen.
Maar in afwachting daarvan is gehoorzaamheid
des ambtenaars plicht.
In de zaak der eedsweigering van A. R.
Holst Jr uit Amsterdam is het laatste woord
nog niet gesproken De proc.-gen. te Arnhem
heeft zich in cassatie voorzien bij don Hoogen
Raad, naar aanleiding van het vonnis van het
Arnhemsehe Gerechtshof, waarbij do beschuldig
de van alle rechtsvervolging was ontslagen.
epidemie inde jaren 1870 en ’71 slechts die 5
gezinnen van de pokziekte verschoond bleven,
waar voor een behoorlijke vaccinatie was ge
bet financieel beheer laat, zegt het Vad.° veel zorgd. Sedert moet daar de tegenzin zeer ver
te wensehen over immers de Staten-Generaal
kunnen niet verhinderen, dat binnen de gren
zen der begrooting veel geld verkwist wordt.
Het blad zou daarom do repressieve controle
willen versterken, door de algemeene rekenka
mer, die thans slechts bevoegd is over uitgaven
binnen de grenzen der begrooting opmerkingen
te maken, meer macht te geven. Het zou dan,
gaat het Vad. voort, wonschelijk zijn dat de
rekenkamer niet alleen bevoegd, maar zelfs ver
plicht werd, om telkens, als zij gemis van zui
nig beheer of wel verkwisting van rijksgeld
ontdekte, daarover met den betrokken minister
in correspondentie te treden en deze binnen zeer
korten termijn aan de 2e Kamer over te leggen.
Dikwijls zou dan de Kamer in staat zijn, om, zoo
al niet het gebeurde ongedaan te maken, dan
toch- maatregelen te nemen om herhalingen te
voorkomen.
Voorts moesten de begroot! ngsartikelen h. i.
meer gesplitst worden, want zooals sommige
begroetingen thans zijn ingericht, is de finan-
eieele controle der vertegenwoordiging weinig
meer dan een schijnvertooning. Ware het te
doen om een blanco-crediet, dan zou men even
goed voor elke begrooting slechts éen artikel
kunnen vaststellen. Is men daarmede echter
niet tevreden, wil men werkelijk, dat de
Tweede Kamer niet in schijn, maar in werke
lijkheid de koorden van de beurs in handen zal
houden, dan, zegt het blad ten slotte, behoort
voortaan elke begrooting zóo te worden inge
richt, dat de vertegenwoordiging in staat is in
overleg met de tegeering vast te stellen, hoeveel
voor verschillende zaken afzonderlijk zal mogen
worden bestemd.
Eenige inwoners van Leiden, waaronder de
hoogleeraren Buijs, Van Boneval Faure, Graven,
Van der Hoeven, Van der Lith en Foekema
Andreae, hebben aan een 90-tal landgenooten
uit verschillende gemeenten het volgende adres
verzonden
Het aan de Kamer te richten adres luidt als
volgt
Naar aanleiding van de pokken-epidemie te
Oud-Beierland wordt aan de N. R. Ct. mede
gedeeld, dat te Moerkappele, bij een dergelijke
OVERZICHT.
De afdeelingen der Fr an s c h e Kamer be
noemden in de vorige week de commissie tot
onderzoek der credieten ten behoeve der expe
ditie naar Tongking. Daarin zijn gezeten
drie onbepaalde voorstanders van het protecto
raat, twee die verlangen dat Frankrijk zich er
t oe bepaalt de delta der Roode rivier te bewaken,
maar allen beslist voor de aanneming, zelfs voor
vermeerdering van de credieten, als de regee-
ring ophelderingen zal gegeven hebben. Ver-
scheidenen, zooals Rivière, verlangden categori
sche verklaringen en één zal voorstellen een
motie van afkeuring als de verklaringen onvol
doende zijn. Paul Bert, de voorzitter der in
vloedrijke fractie der „Republikeinsche Unie”,
heeft verklaard, dat ook hij nadere ophelderingen
noodzakelijk acht.
De commissie heeft Rébot tot voorzitter en
Cavaignac tot secretaris gekozen. Beiden zijn
voorstanders van het plan om de noodige gel
den te verleenen en desnoods meer om de
zaak zoo spoedig mogelijk tot een gewenscht
einde te brengen.
De Kamer hield zich in de vorige week bezig
met de behandeling van het ontwerp tot wijzi-
De controle der volksvertegenwoordiging op
a I
f I
r L
Volgens de laatste opgaaf van den penning
meester der Commissie, den heer E. Attoma,
is met inbegrip der nagekomen giften, ten be
hoeve van dé noodlijdenden door de ramp van
Paesens en Moddergat, tot 17 Nov. jl. ontvan
gen f 134,111.595.
S N E E K 20 Nov.
Ook aan de firma J. Veen Co. alhier, is,
volgens de verbeterde officieele lijst van be
kroningen, de zilveren medaille toegokond op
de Internationale Tentoonstelling te Amsterdam.
Ook door ons gemeentebestuur is aan den Ko-
ning een adres van adhaesie verzonden aan het be
kende adres van het Hoofdbetuur der Maatschappij
vau Landbouw in dit gewest, om spoedige uitroeing
van de besmettelijke longziekte in het idpoelings-
district te bevorderen.
Jl. Zaterdag avond hield de alhier bestaan
de Vereeniging „Hulp in Nood" de eerste barer
drie, volgens reglement bepaalde vergaderingen,
die ook toegankelijk was voor heeren donateurs.
In deze bijeenkomst werd door den secretaris
een vrij uitvoerig verslag uitgebracht over den
toestand en de handelingen van de vereeniging
over het afgeloopen jaar, welk verslag we in een
volgend nummer geheel zullen opnemen.
De penningmeester der vereeniging bracht
daarna verslag uit van zijn gehouden beheer,
waaruit bleek, dat, met het batig saldo van het
vorige jaar, groot f83.995 het totaal der ont
vangsten aan jaarlijksche contribution van 257
donateurs en aan giften in eens had bedragen
f 500.875; dat der uitgaven f372. zoodat een
batig saldo overbleef vanfl28.875. Namens de
daarvoor benoemde commissie, bestaande uit de
Heeren: E. Feenstra, J. Bergmans en K. G.
de Jong, werd door laatstgenoemde rapport uit
gebracht over die rekening, die door hen in
volmaakte orde was bevonden, waarna zij con
cludeerde de rekening vast te stellen tot boven
genoemd bedrag en den penningmeester onder
dankbetuiging voor zijne administratie te dechar-
geeren.
Als lid van het bestuur werd de heer K.
Lampe Jr. herkozen, als lid van de Commissie,
bedoeld in Art. 4 van het Reglement de heer
J. R. Brouwer.
Voor een talrijk publiek trad Zondagmiddag
in de Concertzaal als spreker op, de heer F. Do-
mela Nieuwenhuis van ’s Gravenhage.
Spr. begon met het ingezonden stuk door den
heer H. Pijttersen Tz. alhier, in de Sneeker
Courant van 17 Nov. 11. voorkomende als
zich-zelf weersprekend te brandmerken en
betreurde het, dat dien schrijver, die het wel
de moeite waard achtte drie kolommen vol in
genoemd blad te stellen om het socialisme te
bestrijden, den moed ontbrak met hem in dis
cussie te treden dergelijke aanvallen had het
socialisme wel meer te verduren.
De spil, waarom het draaide was: arbeid-
kapitaal-redding- vereeniging.
De Fransche revolutie, van 1789, evenmin als
die van 1848 en het jaar 1870, hadden de ge-
wenschte gevolgen gehadnog steeds leed de
arbeid ten bate van het kapitaalhet kapitaal
was de onbetaalde arbeid.
Alleen algemeen stemrecht kon hierin verbe
tering brengen en dan bleef de vraag of het
niet gaan zou als in Duitschland, nl.dat in
voering van algemeen stemrecht, intrekking van
het recht van vereeniging en van vrijheid
der drukpers tengevolge zoude hebben.
De staat moest alles beheerscheu en de groote
werkgever zijn.
Zoowel als in Frankrijk en Duitschland de
staat in tabak deed, kan dit met alle producten
en levensmiddelen geschieden.
De algemeene toestand van den handwerks
man was treurig, geen verdiensten (waarvoor
niet pleit, dat men soms voor geld en goede
woorden nog niet iets gedaan kan krijgen) naar de
vele uren daags te verrichten arbeiddit
ontlokte zeker socialist eene dichterlijke ont
boezeming, waarin hij zich met een ezel verge
leek.
Alle typische episoden uit de redevoering aan
te halen zou te ver voeren; volgens spreker
zou, indien geen andere middelen worden aan
gewend, alleen de commune het socialistische
doel bevorderlijk kunnen zijn.
Met allen eerbied voor de begrippen van an
ders denkenden, komt de conclusie ons wel wat
een paardenmiddel voor.
Ook wij beamen, dat er nog veel te verbe
teren valt, maar of eene commune van 1800
zóóveel verbeteren zal, wat in 1789—1848 en
1870 niet verkregen is, betwijfelen wij zeer.
Het komt ons voor, dat de socialisten voor
het meerendeel ontevredenen zijn, die men te
genwoordig onder alle staudeu vindt.
De leer: als het den werkgever goed gaat,
gaat het den werknemer ook goed, schijnt niet
op het programma der socialisten te staan; de
ondervinding heeft reeds menigmaal geleerd, dat
dit waarheid is.
Na afloop der rede van den heer N., werd
gelegenheid tot debat gegeven.
Van de aanwezigen, waaronder velen het met
den spreker wel niet ééns zullen geweest zijn,
nam één het woord, waarop re- en dupliek volgde.
Hierna ging de vergadering uiteen. (Ingez.')
Zooals men zich herinneren zal, werd voor
eenige weken nabij Helmond in een sloot ge
vonden het lijk van een fabrieksarbeidster, en
wel in zoodanigen staat dat het vermoeden van
een moord gewettigd scheen. Ofschoon de in
structie van deze zaak het vermoeden, dat men
tegen zekeren Van Allen had, zeer heeft ver
sterkt, blijft de in arrest genomen verdachte al
le schuld aan de misdaad ontkennen. Thans
moeten zich echter twee getuigen hebben op
gedaan, die den moord van nabij zagen, nl. twee
jongens, die zich op dat oogenblik op een aan
grenzend stuk bouwland met wortelen stelen
bezig hielden, en uit vrees voor olitdekking van
hun wanbedrijf, tot heden bleven zwijgen.
was
zorgd. Sedert moet daar de tegenzin zeer
minderd zijn, terwijl ook thans, naar van een
andere zijde wordt bericht, de vrees voor den
dood bij vele bewoners van Oud-Beierland don
onwil om zich te laten vaccineeren overwint,
zoodat er in de jongste acht dagen meer dan
100 personen ingeënt zijn.
OBBkBR C»IJRAW
iB«i
B MA EX L I N I>.
)k
50
it
B 17 I T E X I. A X E9
6
6
ilo
or
de
3-
3-
1
i
lts
0-
id
it
n-
sis
,1
iV.
a. I
17 I
U
96
„Met het oog op de stemming, die er in de Tweede Kamer
schijnt te heerschên omtrent de voorgedragen belastingont-
werpen, kan het goede vruchten dragen, zoo een, groot aantal
dergenen, die in een inkomstenbelasting voor een niet onbe
langrijk bedrag zouden worden aangeslagen, op aanneming van
het foorstel Van Deldcn c. s. aandringt.
Wij stellen ons daaróm voor, te trachten in onze omgeving
op het onderstaande adres.aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal handteekeningen tè verkrijgen.
We zouden het op hoogen prijs stellen, zoo gij in de stad
uwer inwoning hetzelfde wildot doen, en ons zoo steunen bij
het in’t levenroepen van #ene algemeone beweging in gelijken
geest?’ enz.
„Geven, de ondergeteekenden met verschuldigden eerbied het
Volgende te kennen:
Zij hebben met groote belangstelling kennis genomen van het
voorstel tot lijdelijke hefting der inkomstenbelasting, door de
hh. Van Delden e. s. ingediend;
Zij zouden allen, werd dit voorstel wet, tot een eenigszins be
langrijk bedrag worden aangeslagen. Juist dit geeft hun, naar
zij meenen, de bevoegdheid op de invoering eener dergelijke
belasting aan te dringen;
Zij gaan uit van de vooronderstelling, dat het niet mogelijk
zal zijn, reeds op het budget voor 1884 zooveel te bezuinigen,
dat het tekort vervalt;
Zij laten in het midden of niet bij ernstig streven naar ver
eenvoudiging en bezuiniging in het staatsbedrijf in de toekomst
een aanzienlijke vermindering van uitgaven mogelijk zal blijken;
Zij meenen echter dat, zoolang er een tekort te dekken is,
daartoe vooral door de meergegoeden moet worden bijgedragen
en dat een tijdelijke inkomstenbelasting tevens een deugdelijke
grondslag zal zijn, waarop bij herziening van ons belastingstel
sel kan worden voortgebouwd;
Zij wensehen in het midden te laten, of het ingediende ont
werp in alle bijzonderheden u aanbeveling verdient en bepalen
zich tot het betuigen hunner ingenomenheid met het beginsel,
dat er aan ten grondslag ligt
Zij verzoeken u met aandrang, tot het tot stand brengen eener
wet op dat beginsel rustende uwe medewerking te verleenen,
het ontwerp der hh. Van Delden c. s door amendementen
te verbeteren, wanneer het in bijzonderheden uwe goedkeuring
niet mocht wegdragen, maar het in geen geval te verwerpen.”
e I
i-
i
