IfflWS- n MR«MTO ÏWR DE
1
k
ffllffl ffl fflWÖOISSfflf T SII. J
3
1884.
No. 1.
r
DIA SI) A(i-
1 IAALAR I.
tellectueel als stoffelijk gebied.
1
i
J Hen
I lastingbetalenden burger
r
zijdelings een premie stelt
zoo’n minister slagen, dan moet
stel kamerleden ter zijde staan,
C
zwaarte, niet de hoogste plaatsen thans geconstateerd worden, dat zij niet alleen
handel bloeien,
Eindelijk is er weer een minister van Koloniën
i digde ons de benoeming
in hot
Mannen van moed en karakter we hebben
z* niet te over worden meer en meer ge
waardeerd en aan hen, die omhoog gaan door
gevonden. Een dépêche uit den Haag verkon-
,i„ i.-:_jr yan jen heei> gprenger
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
in -te zenden.
Na do jongste inlichtingen van den minister
van waterstaat, komt het kad. eonigszins terug
op haar vroeger oordeel in de quaestie-Mooren,
want, schrijft zij, staat in die nieuwe inlichtingen
veel wat niet ter zake doet, „die blijkt er
dan toch wel uit, dat er zeer sterke vermoedens
bestaan, dat de heer Mooren niet alleen schrijft
in de aanwijzer, maar dit blad hoofdzakelijk
redigeert. Vermoedens verder dat hij in die
qüaliteit misbruik maant van de hem in zijn
betrekking aangekomen wetenschap, door bijv,
veikiezingstelegrammen ter wille van zijn blad
op te houden en zijn blad met artikelen tegen
Arbeidskracht en arbeidslust, zoowel op in
tellectueel als stoffelijk gebied. Dat beide mo
gen worden geprikkeld door het afwerpen van
door woorden, maar ook door daden getoond
heeft zuinigheid te willen. In vroegere jaren
was bijna altijd het bedrag, dat door bezuini-
gmgs-amenderaenten werd uitgespaard, kleiner
dan het bedrag, waarmede het budget door
amendementen van andere strekking werd ver
hoogd. Thans daarentegen heeft werkelijk? de
zuinigheid gezegevierd. Ondanks de geringe
medewerking, die de Kamer bij het Ministerie
vond, is toch de staatsbegrooting, zooals zij
thans is aangenomen, vier miliioen en daar
onder drie miliioen gewone uitgaven -lager
dan toen zij in September bij de Kamer werd
ingediend. Voor alle takken van staatsbestuur
is dit jaar een veel minder groot crediet toe
gestaan dan de Regeering beweerde noodig te
hebben. Het meest is bezuinigd op Marine,
Oorlog, Waterstaat en Openbare Werken maar
ook Buitenlandsche Zaken, Binnenlandsche Za
ken en Justitie hebben hun deel moeten afstaan.
En wat van nog meer beteekenis is alle
partijen hebben gelijkelijk tot het verkrijgen
van dit resultaat medegewerkt. Ge rechterzij
de toonde zich thans bereid om ook de Oorlogs-
uitgaven te verminderen, en de linkerzijde nam
zelf het initiatief tot bezuiniging op onderwijs
zaken, voor zoover dit zonder schade voor hoo-
gere belangen geschieden kon. Zeer dikwijls
bleek het bij het debat, dat do begroetingen
met weinig zorg waren opgemaakt, en dat er
uitgaven waren voorgesteld, die - zelfs in een
tijd van overvloed moeilijk te verdedigen waren.
Van daar dan ook, dat bezumig ngs-amendomen-
ten in den regel met groote meerderheid, en
een enkele maar zelfs, ondanks de bestrijding
van den Minister, met algemeenestemmen, wer
den aangenomen. Dat de Ministers onder der
gelijke omstandigheden een droevig figuur maak
ten, valt niet te ontkennenmaar aan wie de
schuld Bij voortduring trachtten de Ministers
nog de misbruiken der ambtenaars-regeeringen
tegenover de aanvallen der Kamer in bescher
ming te nemen, ofschoon het van dag tot dag
toch duidelijker werd dat het meer dan tijd was
aan die ’s lands penningen verkwistende macht
paal enjperk te stellen. Het is te hopen, dat
de Ministers door het thans voorgevallene wijzer
zullen zijn geworden en zelt zullen begrijpen,
dat het. hun plicht is met kracht voort te gaan
in de richting, door de Tweede Kamer aange
wezen. Doen zij dat niet, blijven zij de volks
vertegenwoordiging steeds beschouwen als een
lastigen vijand, die zonder noodzaak het gou
vernement wil dwingen minder uit te geven,
i op den duur botsing niet uitblijven
want het is nu duidelijk gebleken, dat men
thans niet te doen heeft met een waan van den
dag, maar met een ernstig gemeende poging om
het budget tot. een lager cijfer terug te brengen
welke poging alom weerklank vindt in het
land.
De N. R. Ct. verneemt, dat weldra de in
diening kan verwacht worden van het wetsont
werp, waarbij het verkoopen van*sterken drank
in het klein ook na 1 Mei a s. vereenig baar
zal worden verklaard met eenige andere bedrij
ven, onder anderen dat van koffiehuishouder eu
banketbakker.
Aan de Prov. Dr. en Asser Cour, wordt hetfP’T
- m - volgende meêgedeeld.-
zeker ingezetene te zenden naar plaatsen, waar-
heen die ingezetene zijn komst telegrafisch had
bericht”.
gebrek aan
toegekend.
Nijverheid en handel bloeien, en wat hare
vrije ontwikkeling belemmerend in den weg
staat, worde zooveel en zoo spoedig mogelijk
weggeruimd.
Oorlogsbudgetten, opgeschroefd tot boven de
finantieele krachten der natie, en de daarmeê in
verband staande uitgaven voor vestingwerken of
forten, welke heden gebouwd worden, om mor
gen als er wat sterk geniesd wordt weer
in elkaar te vallen, worden voortaan niet meer
door de volksvertegenwoordiging goedgekeurd.
Partij-gekïbbel benadeele niet langer de al
gemeene zaken of werke verlammend op den
vooruitgang, terwijl
Quaestien, die onmiddellijk ingrijpen
welzijn van ons volk hygiëne, woning,
ding enz. niet worden weggegoocheld,
nauwgezet onderzoek, zoo
lost Daarom wenschen we toe aan
Regeering en vertegenwoordiginghomogeniteit
in ’t behartigen der belangen die aan hunne
zorgen zijn toevertrouwd. Vooral de algemeene
„volks”-belangen worden in hare bijzondere at
tentie aanbevolen.
Scheiding van kerk en staat, niet maar alleen
in naam maar ook in de daad kome eindelijk
ook eens tot stand. Continuatie van den be-
staanden onzuiveren toestand is onzedelijk.
Troonredenen worden afgeschaft. T Is geen
geringe fout het volk jaarlijks, met behulp van
holle frazes, officieel blind te maken voor de
waarheid.
Uniformen wenschen we een zeer onderge
schikte rol toe in onze vredelievende maatschap
pij, die volstrekt niet dweept met „das militar”.
Vrijheidszin en eerbiediging van de vrijheid
van anderen, mogen meer en meer wortel schieten
bij ons volk.
Weldadigheidszin blijvo voortdurend bij ons wo
nen, maar worde dit jaar minder dan ’t vorige, ten
gevolge algemeene groote rampen, op een pijnlijke
proef gesteld. Hare beoefening blijke voor 188-4
even overbodig voor het nederlandsche volk, als
In dit licht komt haar ’t „geschrijf’ van den I
heer M. niet meer zoo onschuldig voor. Im- I
mere, gaat het blad voort, op grond van boven I
gemelde vermoedens moeten vele ingezetenen I
van Kampen aarzelen van de telegraaf gebruik I
te maken, en de vrijheid van drukpers vordert ,1
volstrekt niet, dat het moet worden geduld dat I
een ambtenaar de betrekking van redacteur van 1
een blad bekleedt, als de richtige uitoefening 1
van den dienst er schade onder lijdt. Eerst I
wanneer al die vermoedens ongerechtvaardigd I
zijn, en de heer M. ook de bepaling van het I
reglement op den telegraafdienst niet heeft over- I
treden door nieuwstijdingen aan dagbladen te I
bezorgen of tot redacteuren dier bladen in eenige I
betrekking te staan, eerst dan, schrijft het Vad., I
heeft de heer Mooren recht van beklag., I
Naar aanleiding van een correspondentie in 'fl
een der jongste nummers van de Transvaalsche
Volksstem, deelt de oud-hoogleeraar P. Harting
in een uitvoerig schrijven aan het U, D. mede, ‘1
dat hij, in antwoord op een brief van den staats-
president van de Transvaal, president Krüger, J
naar Londen heeft geschreven
„Wat u betreft, mijnheer do staats-president
„zoo zal mij dit bezoek tot groote eer en ge-
„ncegen zijn. Door u persoonlijk te leeren
„kennen en nog vóór mijn dood u de hand te
„kunnen drukken, wordt een mijner levendigste
„wenschen vervuld. Gij zult ook wel geduld
„hebben met den ouden man, die zeer hard-
„hoorend is en zich slechts met óen persoon on-
„derhouden kan.
„De heeren Du Toit en Smit zullen mij
„echter wel willen verontschuldigen, wanneer
„ik hen niet ontvang. Mijn gezondheid is eenigs-
„zins geschokt Hier komt bij, dat ik
„genoemde heeren inderdaad van zeer wei-
„nig dienst kan zijn”.
„Ik heb wel is waar hot geluk van vele
„vrienden in alle deelen des lands te bezitten,
„maar deze behooren niet tot die kringen, wel-
„ke voor hen inzonderheid van nut kunnen
„zijn. Van handelsbelangen en financieele za-
„ken heb ik geen verstand en kan hen met
„geen goeden raad noch aanbeveling bij onze
„financiers bijstaan.
Al blijft de heer Harting in hoofdzaak bij zijn
afkeurend oordeel over het ontslag aan dr. Jo-
rissen gegeven, toch, meent hij, mogen zij, die
de Transvaalsche deputatie hulp kunnen ver
schaffen, deze niet om die reden achterhouden.
Harting’s hartelijke wensch is dan ook, mede
in ’t belang van ons vaderland, dat Nederland
èn Transvaal elkander wederkeerig helpen en
steunen, evenals leden eener zelfde familie ge
woon zijn dit te doen, ook dan, wanneer het
gedrag van een of meer der leden gegronde
redenen tot afkeuring geeft, en dat de deputatie
derhalve een zoo groot mogelijk deel der be
doelingen, maarmede zij ons land komt bezoe
ken, bereiken zal.
UIT DE PERS.
rijke vruchten.
Broederschap, niet maar alleen in eigen en-
- - „1 onze
Men schrijft uit den Haag aan de Zutph.
Crt.
Eergisteren avond is de Tweede Kamer op
recès uiteengegaan, na twee dagen achtereen
van ’s morgens elf tot ’s avond elf, met enkele
uren pauze, te hebben doorgewerkt. De be
handeling der staatsbegrooting vorderde nog meer
tijd dan gewoonlijk, ten gevolge van den stroom
van amendementen, welke allen bezuiniging ten
doel hadden. Tot eere van de Kamer mag
gen kring, maar ook daar buiten met al
I broeders, de menschheid.
I Christenzin, voor zoover deze synoniem is met
I flware humaniteit en zich meer openbaart in
I goed handelen dan in 't declameeren over ’t goe-
I Me.
B Degelijkheid en zelfkennis, in plaats van op-
I pervlakkigheid en onbeschaamdheid, die zich
I nog maar al te vaak naar den voorgrend drin-
I gen om daar op ’t stoeltje te word n gezet
I Eerlijkheid, niet maar alleen bij toonbank en
L geldlade, die dus officieel „geijkt” wordt op maat
en gewicht, maar óók in zaken, waarbij de
deugd niet dadelijk de „klinkende” belooning
L met zich meebrengt; bovenal dus op moreel en
f politiek gebied. En dan beginnen we ons land
i al dadelijk toe te wenschen: een nieuwen
i IInantie-minister, die den moreelen moed zal
bezitten eene doortastende hervorming te
I brengen in ons immoreel belastingstelsel, dat
I schandelijk onevenredig drukt, de nijverheid
Li kortwiekt en zijdelings een premie stelt op
niets doen. Zal
hem evenwel een
die genoeg
Geestkracht en hart toonen te bezitten, om
j met terzijde stelling van coterie-geest en partij-
F gemanoeuvreer in dezen de algemeene volks-
I belangen te behartigen. Er zal dan misschien
I minder gebabbeld, maar méér gehandeld worden,
L en de mogelijkheid van
Herziening van ’t vele op het gebied onzer
wetgeving, waaraan reeds zoovele jaren behoef-
i te bestond, zal een schrede nader tot vervulling
I gekomen zijn.
I Intellectueels ontwikkeling op elk gebied werkt
B krachtig meê om onkunde en vooroordeel te
I bestrijden en alzoo worde aan de wetenschap meer
en meer de plaats toegekend, die haar toekomt
Vcorts wenschen we ons toe:
I ^iezersi bij de keuze voor gemeente-
I hjke -, provinciale-of landsvertegenwoordi-
giig blijken geven van gezond verstand en
dfe daarbij vast genoeg op eigen beenen staan
orj, ook zonder behulp van leiband en val-
hoedje der „party” zelfstandig te kiezen
I \l|r^e en kokwame vertegenwoordigers.
Legermanoeuvres en campementen, veranderde
t louderbedekkingen, dragons, kolbakken, knoo-
j n, sokken enz. enz. mogen met mondjesmaat
J bats vinden. De beschaving en zedelijkheid
er niet bij verliezen en de beurs van den
er zeker bij profitee-
Xantippe’s ’t zijn voor de nederlandsche huis
gezinnen. dan kan
Ijdelheid en opgeblazenheid worden voor dit
jaar eens niet gedecoreerd mot lintjes eu kruis
jes, maar
Zelfstandigheid en zelfverloochening blijk» de
hooge adel te zijn, die meer en meer in ons va
derland op prijs wordt gesteld eu die ieder voor
zich trachte te veroveren.
Zoo zij ’t in 1884 en tot in lengte van jaren
ADI ERIKNUÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
S3 i A E N LAV
1
VOO
maar, na
goed mogelijk opge-
i.
WAT WE ONS LAND EN VOLK OP NIEUW
TOEWENSCHEN BIJ DEN AANVANG
VAN HET JAAR 1884.