fflBfflIB Ell W fflOMIffll
ft
WHS- BI IDÏMffll-M 1(11)11 DE
M
J
No. 16.
N EG E N-K N-E> E
1884.
N G-.
zat 11 kda g
daarna
Alle brieven
in te zenden.
i
3a
30
ier
lo.
0.
d:
in-
en
u-
rl.
m
as
03
a-
>0.
-»
J.
v.
?e a
30 J
j zou getuigen van een
monsterachtige leering, als zouden enkele
i alleen
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betreffende, franco
2e
'ff
Maar ook
onver-
En
en a
30 3
k j
IS’ii]
iO
m
revolutionairen en katholieken als staatspartijen
ligt in de verschillende opvatting omtrent den
grondslag van hun staatsrecht. Voor de katho
lieken kan Gods wet alleen gekend worden uit
den mond der geestelijkheid, wier hoogste auto
riteit do Paus isvoor de anti-revolutionairen
is de Bijbel de bron aller kennisse, hei richt
snoer voor alle menschelijke handelingen. In
deze ver uiteealoopende opvatting ligt, meent
het blad, de wijde kloof welke die beiden scheidt
en hen verbiedt samen te gaan, niet in opposi
tie tegen de liberalen, maar in het vormen
eener uit beide richtingen bestaande regeerings-
partij.
Bij den bestaanden rechtstoestand in
vadeiland, te leeren uit woorden en geest
de grondwet, heeft evenwel, naar inzien
het Hblnoch de
De Tweede Kamer heeft jl. Woensdag geko
zen tot eersten candidaat voor het voorzitter
schap den heer mr. Cremers met 41 van de 76
stemmen tot tweeden candidaat mr. Borret met
51 en tot derden candidaat mr. Tak van Poort
vliet met 39 stemmen.
Te Buinen in Drente moest dezer dagen de
.m -zyae moeder, loten
en zou al zoo moeten
Het ook in ons blad opgenomen bericht, dat
een inwoner van Vucht zou getracht hebben
zijn vrouw door ophanging van het leven te
berooven, wordt door de Pr. Nbr. Ct. uit goede
bron voor ongegrond verklaard.
voordracht, door dr. Schaepman onlangs
6 ,vereeniging „de Unie’r te Amsterdam
0Uc*eu, gat het Hbl. een artikel „grondwet-
in de pen, dat zij in haar no.
plaatste. Hierbij doet zij ,i~ 3
noemt, een ongrondwettige partij,
van dat oogenblik af verklaren wij een
zoenlijken oorlog aan een zoodanige wet. En
ongrondwettig, èn onnederlandsch èn onmaat
schappelijk durven wij echter de partij noemen,
i welke de loochening van een hoogere, van een
goddelijke wet, als grondslag van alle meusche-
lijke wetten en van alle menschelijke gezag,
tegenóver ons op haar vaandel durft schrijven.”
In een schrijven uit Batavia aan het Hdbl.
I dd. 5 Januari jl. alzoo voor de benoeming
van den heer van Roes tot gouverneur-generaal
van Ned.-Indie wordt o. a. omtrent den mi
nister van koloniën, denheer Sprenger van Eyk
gezegd „Men kent, ronduit gezegd, den nieu
wen minister in Indie geen bijzonder groote be
kwaamheden toe, met uitzondering misschien
van ervarenheid in het speciale vak van accijn-
son, inkomende rechten en dergelijke. De ver
ordeningen, uit zijn pen gevloeid, wemelden van
grove fouten, gelijk men zich, niet zonder bitter
heid, haar aanleiding van de belastingwetten voor
Europeanen herinnert. Overigens heeft hij veel
onder handen genomen, dat niet is afgewerkt of
tot stand gekomen.”
„Of dit oordeel volkomen billijk is, moot ik” al
dus gaat de schrijver uit Batavia voort, „in het
midden laten. De heeren O. van Rees en Spren
ger van Eyk kunnen nu eenmaal in Indie geen
goed meer doen. Men zoekt bij hen de zwakke
zijde te treffen. Bij den heer van Rees werd
die gevonden in grenzenlooze trots en tougeloo-
ze eerzucht. De heer Van Eyk werd onbedui
dend en onbekwaam verklaard.
Maar dit is zeker, het ontbreekt den heer Van
Eyk geheel on al aan parlementaire ervaring en
naar ik vreezen moet aan vaardigheid ter tale
niet minder. Zijn Nederlandsche, noch zijn In
dische loopbaan hebben hem ooit in de gelegen
heid gesteld zich te oefenen in het debat, waar
voor hem door do natuur het aangeboren talent
is onthouden. Van wien zal hij do kracht be
komen om da golven van den parlementairen
woordenvloed te weerstaan, opdat deze hem niet
overstelpe
voor zoo
nog in leven waren en
het Rijk zijn gebleven, zal plaats
de C on c e r t z aa 1op Maan-
-i e. k., des voormiddags ten
7, ure
- op den 27 dier maand ter Secretarie der
_f van
jjgraag kan geschieden
6lt’ Ti' ^homing van vrij
11 s t of op grond van te zijn e e n i g e w e t-
’bi-Hi p o Z°0U’ ,a!sme.^e dat, om vrijstilling wegens ue j ija onritent net daarentegen ten st<
1 a 1 re. dienst of die van broe- I dat de geest der grondwet en van geheel
VaQ,»ontslag of een uittreksel uitbet stam-
V1 een bewijs van werkëlij
e5. t.ien dagen vóór den dag, waarop de
Atting van den Militie-raad wordt geopend,
secretarie voornoemd moet worden ingeleverd.
?neek den 1 Februari 1884.
burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOIIs. SCHIJFSMA, L. B.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
UIT DE PERS.
welhaast zal blijken dat vermeerdering van be-
I lastingen noodig is, ondanks die inspanning der
Kamer om de begroeting voor 1884 te doen
sluiten. De heer van Houten nu wil wel gaarne
den druk onzer belastingen verplaatsen, door een
directe rijksbelasting, welke naar uiterlijk zicht
bare grondslagen de ingezetenen volgens hun
draagvermogen tracht te treffen, in de plaats
van bestaande slechte heffingen te stellen, maar
I hij stemt niet toe in een vermeerdering der be
lastingen, omdat hij meent dat onze staat
met inbegrip van de overzeesche gewesten
noch zuinig, noch verstandig bestuurd wordt.
Vervolgens resumeert de schrijver in enkele
bladzijden het koloniale vraagstuk, om op te
merken dat de natie dupe wordt, wanneer de
nieuw-benoemde gouverneur-generaal, de heer
Van Rees, naar Indie gaat met het voornemen,
door minister Heemskerk in de Eerste Kamer
zitting bedoeld, óm aan den agrarischen toestand
niet te raken immers, zegt de heer Van Hou
ten, wordt die agrarische toestand niet verbeterd,
dan blijft Indie voor Nederland duurzaam een
lastpost.
Eindelijk wordt in dezen brief gewezen op
het \oor ouze binnenlandsche staatkunde be
langrijk verschijnsel van de voortgaande toena
dering tusschen „de afvallige liberalen van 1879
en het ministerie Heemskerk.” Dit zou o. a.
blijken uit het volgende de heer Cremers neemt
het lidmaatschap van Heemskerk’s grondwets
commissie aan, de heer van Rees wordt gouver
neur-generaal op door Heemskerk gestelde voor
waarden, de Arnh. Ct. schrijft in December
hoofdartikelen, „waarvan de quintessens zich
laat resumeeren als: weg met Tak, leve Heems
kerk.”
In die verzoening der „gematigden” ziet de
staatkundige briefschrijver evenwel weinig heil:
de verwijderde gevolgen kunnen z. i. niet anders’
zijn dan: lü een toenemende ontevredenheid in
het land want die coalitie leidt z. i. tot
nieuwe belastingen wegens de nadeelige uitkom
sten van het beurtelings door gematigde libera
len en gematigde conservatieven gevoerd be
heer vooral onder hen, die de belastingen
mede moeten dragen, „zonder dat hun meer
invloed op het staatsbestuur is toegekend dan
aan de Javanen”; 2° het bereiden van den bo
dem voor de denkbeelden van hen, die meer en
dat bij onze grondwettige instellingen geleide
lijke hervorming onmogelijk is, zoodat deeenige
weg tot beterschap zou moeten loopen over de
puinhoopen van hetgeen bestaat.
Dinsdag avond te 11 uur liep een tamboer
van het korps genietroepen te Utrecht tegen een
burger aan, waarop deze hem verzocht voortaan
wat voorzichtiger te zijn. De tamboer, aldus
meldt het Utr. Dgbl., door deze aanmerking ver
bolgen, trok terstond zijn sabel en hakte daar
mede op het hoofd van den burger, waardoor
deze zwaar verwond geraakte en hevig bloedde
en onder heelkunde behandeling moest worden
gesteld. De dader, die het hazenpad koos, werd
met behulp van twee onderofficieren van ge
noemd korps gegrepen, naar het politiebureau ge
bracht en daarna aan de militaire autoriteit
overgeleverd.
ons
van
van
katholieke noch de anti
revolutionaire staatspartij, op het grondwettig
standpunt, recht van bestaan in Nederland. De
geest van de grondwet toch getuigt h i. van
het streven naar Godsdienstvrede in de diepe
betoekenis, dat de Nederiandsche staat geenerlei
opvatting omtrent godsdienst als richtsnoer er
kent voor de bereiking van zijn doel en de sa
menstelling zijner wetten, en met dien geest
is zoowel het program der katholieken als dat
der anti-revolutionairen in lijnrechten strijd.
Beide partijen, gaat dit blad voert, reageeren
togen de grondwetbeiden wenschen als art 1
geproclameerd te zien een verwijzing naar een
goddelijke wet, die niét enkel boven de men
schelijke wet staat, maar tevens voor deze de
leiddraad is, welke zij niet mag loslaten, maar
waaraan zich elke wettelijke regeling behoort
vast te knoopen. „Die grondwet waarborgt voor
ieder de volkomen vrijheid in het belijden zijner
godsdienstige meeningen, maar „behoudens de
bescherming der maatschappij en hare leden
tegen de overtreding der strafwet”; en zij draagt
den Koning uitdrukkelijk op te waken, dat „al
le kerkgenootschappen zich houden binnen de
palen van gehoorzaamheid aan de wetten van
den staat”. Daarmede is, volgens het Hbl., het
beginsel der katholieke en anti-revolutionaire
partijen als grondslag van den grondwettigen
staat der Nederlanden uitdrukkelijk uitgesloten
en daarin ligt tevens het ontkennend antwoord
opgesloten op de vraag, of die partijen grondwet
tige partijen zijn.
„Anti-revolutionairen en katholieken zijn ech
ter in hun veile recht, wanneer zij er naar stre
ven de grondwet te veranderen in hun geest.
Daarom moeten allen, die de grondwet volgens
wege de lotelingen aan- i haren tegenwoordigen geest liefhebben en wil-
- do getuigschriften 1
KENNISGE VING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
«brengt ter kennis der ingezetenen
dat hij alle werkdagen, uitge-
I zonderd des Zaterdags, va a 11
11 ten Raadhuize te spreken is,
en dat men zich, ter bekoming van stuiiuu,
verhuisbiljetten, bewijzen van goed gedrag of
Het Vad. wijst er met voldoening op, dat de
uitslag van de presidentskeuze getuigenis aflegt
van de eensgezindheid der liberalen, en ziet er
een goed voorteeken in voor de werkzaamheden
die de Kamer wachten. Zij vertrouwt dat de
Kamer zich in een even krachtige, bekwame en
onpartijdige leiding van den heer Cremers zal
kunnen verheugen, als zij dit deed onder het
voorzitterschap van den heer van Rees.
Mr. S. van Houten heeft no. 6 van zijn nu
en dan verschijnende staatkundige brieven het
licht doen zien. De schrijver laakt hier de wij
ze waarop de Tweede Kamer bij de behande
ling der jongste staatsbegrooting het snoeimes
hanteerde evenzeer, als de inschikkelijkheid der
regeering, die zich by alles neerlegde. Door
deze wijze van handelen gaat z. i. het aanzien
der kroon gaandeweg verloren, zonder dat de
Kamer haar prestige verhoogt.
Bovendien, besnoeien is nog geen bezuinigen,
AI)J ElllENllÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents>
voor eiken regel meer 7’/, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Heilige schrift, in iedere menschenziel spreekt,
1,8 uitkomen, dat het verschil tusseheu anti- zullen wij toegoven te zijn, gelijk het Hbl ons
i .Juok, of
J;I6 Atting
11
I» I
kar ^^uuöh te öneek m de
ells j dea 25 Februari
dat
>n vermogen en dergelijken, ter Secretarie be-
loort te vervoegen.
Sneek, 12 Februari 1884.
De Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
VERGADERING
*ax den Gemeenteraad van Sneek.
®p Zaterdag 23 Feb. 1884, ’s namiddags 6 uur.
I Punten van behandeling:
l 1. Resumtie der Notulen.
2- Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
3- Behandeling van een adres omtrent de
■aarstelling eener schietbaan voor de dd. Schut-
Jterij.
Idem van een schrijven van Ged. Staten,
Jetrekkelijk de heffing van bruggeld te IJlst.
5. Benoeming van 2 onderwijzeressen aan
school no. 1.
0- W ijziging van het plan eener geldleening.
Behandeling van reclames tegen het 2e
jUppletoir kohier van Hoofdebjken omslag, dienst
t Vaststelling van het primitief kohier van
loofdelijken omslag, dienst 1884.
KEN N I S G E V I N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
do Gemeente Sneek.
Geiet op art. 28 der Wet betrekkelijk de Na-
lonale Militie van den 19den Augustus 1861
staatsblad no. 72) en artt. 20 en 21 van Z. M
teslmt van den 8sten Mei 1862 (Staatsblad
no. 46)
Brengen door deze ter kennisse der belang-
óeboenden, dat de loting van de ingezetenen
uwer gemeente, die in het vorige jaar voor de
|iilitie zijn ingeschreven, voor zoo ver zij op
°u Bisten Dec. 1883 nog in leven waren
ingezetenen van
keboen te Sneek
kin geschieden voor de getuigschriften behouden, die partijen bestrijden als onver- c CaQ 1 a 011 üst za‘ Z. M. worden aangebo-
uekoming van vrijstelling wegens b r o e d e r- zoeulijke vijanden van den tegenwoordigen rechts- I C rr.i tz.j
toestand in Nederland.”
De Tijd ontkent het daarentegen ten sterkste,
- 7’1 ö-—- »«<li ^vixccl onze
verkrijgen, het paspoort of ander be- I verdere wetgeving zou getuigen van een „zóó
ontslag of een uittreksel uit het stam- monsterachtige leering, als zouden enkele men-
een bewijs van werkelijke dienst, ten schehjke voorschriften alleen op menschelijk
goedvinden gegrond, in laatste instantie kunnen
uitmaken wat recht of onrecht, wat zedelijk of
ongeoorloofd is.” Niet de opvatting der katho
lieken en anti-revolutionairen, maar de voorstel
ling van het Hbl. is h. i.wanneer men onze
vaderlandsche geschiedenis nagaat, met den geest
onzer wetgeving volkomen in strijd.
Ten slotte schrijft de Tijd„Eerst dan, wan
neer men ons kan aanwijzen, dat bij het samen
stellen en wijzigen der grondwet onze staatslie
den en afgevaardigden door de bedoeling geleid
werden om de goddelijke wet welke, ook bij
alle verschil omtrent het gezag van Kerk en
i dan I la»e. begrootingen zijn het uitvloeisel van ’een j smid', kos’twffinër vëTzi
i zuinig Svaatsbeleid, maar met omgekeerd, zoodat trok een laag noramer,
OEBK1R
I R A A
rm
t
»SES
3!
-
■>n thtH*
>sh
ien
lid*
30,
ir
e-
1/
/8
‘tl*
i.
u
in
!4
r.
BI XX K X A. X SB.
verkrijgen, hot pnspoort of cinder be- vor^om wnin-nvino-
ure
rer-l
door of «au UC luitamgen aan- i '*^*ci* geusu iieineuueii en wu- a-, rj
