Will V H IDBffiTlHLlD 11)011 DE
(■WI ffl MOHDISSMJH SUL
S|
h
No. 29.
NEGE N-E N-D E RTI GST E J A A RG A N Gi
1884.
W O FS D A G
daar, waar het noodig
pijn-
we.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
ADVERIENI1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents'
voor eiken regel meer 7,/i Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Volgens de Pr. Gr. Cl. hoeft Woensdag te
De Leek het volgende ergerlijke feit plaats ge
had. Een jonge man, de steun zijner moeder,
werd door twee mannen uitgenoodigd een borrel
met hen te gaan drinken. Een herberg bin
nengegaan zijnde, werd de jongeling binnen een
half uur op zeven maatjes jenever getracteerd,
met het ongelukkig gevolg dat hij, thuis ge
komen, binnen weinige oogenblikken dood was.
De justitie moet zich de zaak aangetrokken
hebben.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan C
aanschrijving gericht
Ik heb de eer UHElg. te verzoeken, de aan- f
dacht der burgemeesters in uw gewest te vesti- i
gen op 's Konings besluit van 19 Maart 1884
(Staatsblad 38), waarbij een raadbesluit der ge- i
meente Goes wordt vernietigd op grond dat daar-
De Arnh. Crt. verneemt dat er een belang
rijke fout is begaan bij den bouw van de cel-
gevangenis te Arnhem de muren tussehen de
cellen zijn niet gespouwd, zoodat de gevangenen
zich door kloppen met elkander zullen kunnen
onderhouden.
De zomerdienst op de spoorwegen zal dit jaar
niet op 1 Juni, maar, evenals in Duitschland
en Belgie, op 20 Mei e. k. geopend worden.
De heer M. W, Duyben, stations-chef te
Mantgum (lijn LeeuwardenSneek), is benoemd
tot stations-chef te De Punt.
nog steeds vóór de zomer-vacantie kan worden
tegemoet gezien. Het aantal opgeroepen en ge
hoorde getuigen is zeer groot en de tegen vrouw
van der Linden ingebrachte bezwarende om
standigheden, zoomede ten processe aanwezige
stukken, moeten overweldigend tegen haar plei
ten. Zij blijft echter haar schuld ontkennen.
Tot nu toe hebben o. m. de volgende Neder-
landsche industriëelen zich aangemeld om aan
de tentoonstelling te Londen deel te nemen
Cats Zoon, likeuren, Pekela F. W. H. Deut-
mann,photograaf, Zwolle Drentsche Machinale
Turf-Maatschappjj, Den HaagStoomgruttenj
van den heer Wouda, Sneek; Gebr. Stibbe, in
likeuren, Kampen.
Onder de schilders, die exposeeren, komen voor
H. W. Mesdag, Mej. Therèse Schwartze, David
en Pieter Oyens, mej. van de Sande Bakhuyzen,
van Borsselen, Destrée, Mars. Heijl, mej. Wally
Moes enz.
Zooals men weet, wordt de tentoonstelling den
23sten dezer geopend.
Te Schoonhoven heeft Woensdag een biljart
wedstrijd plaats gehad, waar de prijs, ter waarde
van f 160, weder door den heer R. Bierling van
Groningen werd gewonnen de eerste premie, ter
waarde van f60, door den heer Bijlsma van
Bolsward en de tweede premie, ter waarde van
f25, door den heer Coewis van Utrecht.
lofte
2. dat zal vervallen het recht vair den Ko-
ning om oorlog te verklaren zonder voorkennis
en goedkeuring van de volksvertegenwoordiging;
3. dat gegoedheid niet de eenige maatstaf
van kiesbevoegdheid zal zijn, maar dat daar
naast als maatstaf wordt aangenomen een ge
bleken mate van verstandelijke ontwikkeling
bij genoegzaam zelfstandige burgers
4. dat binnen de gemeenten bovendien als
maatstaf zal gelden betaling van een zeker be
drag in de plaatselijke directe belastingen
5. dat ernstig zal worden overwogen of het
niet mogelijk is, aan zelfstandige vrouwen, die
aan dezelfde vereischten voor kiesbevoegdheid
voldoen, kiesrecht te geven, althans binnen de
gemeente;
6. dat overigens de uitwerking van deze
beginselen en de wijze van uitoefening van het
kiesrecht worden overgelaten aan den gewonen
wetgever
7. dat geestelijken en bedienaren van den
godsdienst in alle opzichten worden beschouwd
als gewone burgers van den staat, met dit ge
volg ook, dat hun uitsluiting uit do volksver
tegenwoordiging komt te vervallen
8. dat bij handhaving van volkomen gelijk
heid voor de wet van de belijders van alle
godsdiensten zal worden opgenomen de bepaling,
dat allen ook dezelfde plichten jegens den staat
hebben te vervullen en onderworpen zijn aan
alle wetten van den staat;
9. dat alle kerkgenootschappen en godsdien
stige gezindheden hun geldelijke aangelegenhe
den zelven zullen hebben te regelen, zonder
eenige ondersteuning te genieten uit de lands-
middelen, met dit gevolg, dat binnen een be
perkt aantal jaren de tegenwoordige uitkee-
ringen, traktementen, pensioenen en andere in
komsten geheel komen te vervallen, behoudens
verkregen aanspraken
10. dat elke weerbare burger van den staat
zijn militairen dienstplicht persoonlijk en, als
een speciale wet zulks beveelt, dien plicht zal
hebben te vervullen ook buiten de grenzen van
het rijk in Europa
11. dat van overheidswege blijvend zal wor
den gezorgd voor voldoend, uit godsdienstig
oogpunt onzijdig, openbaar, lager onderwijs, toe
gankelijk voor allen, en dat de bevoegdheid om
te zijner tijd verplicht en kosteloos lager onder
wijs in te voeren, door den grondwetgever bo
ven alle bedenking zal worden verheven
12 dat de mogelijkheid om de Grondwet aan
te vullen, te wyzigen of te herzien, minder
moeilijk zal worden gemaakt, en dat met name
zal vervallen de bepaling, die maakt dat de
aanneming van een voorstel tot wijziging of
herziening noodzakelijk medebrengt verlies van
het mandaat als volksvertegenwoordiger.
Binnen kort zal in het hoofdkiesdistrict Dok-
kum een verkiezing vcor e m li d der Tweede
Kamer moeten plaats hebben, daar toch het
nieuw benoemde lid van den Raad van State,
jhr. mr. I. F. van Humalda van Eysinga, se
dert 1879 voor dit district in de Tweede Kamer
zitting had.
Zaterdag heeft de justitie uit Arnhem zich
naar Duiven begeven, ten einde een onderzoek
in te stellen naar een aldaar gepleegden moord.
SNEEK, 8 April.
Uitslag der j.l. Zaterdag ten gemeentehuize
alhier gehouden aanbesteding van de ijzeren
draaibrug met twee doorvaarts-openingen en bij-
behoorende werken. Ingekomen 8 biljetten, als
van
C. II. Visser te Sneek f28880, H. T. Biesma
te Bozum f 28785, G. C. Visser te Ijlst f 28772,
D. van der Wal te Workum f28000, G. D. de
Boer te Oppenhuizen f 25943, D. Landstra te
Sneek f 24980, J. de Graaf te Sneek f 24966 en
T. Hilarius Uz. te Leeuwarden f24660. Het
werk is nog niet gegund.
Volgens de kiezerslijst voor 1884, bedraagt
het aantal kiezers in deze gemeente voor de
2e Kamer 350, voor de Prov. Staten 348, voor
den Gemeenteraad 545.
Zaterdag avond word bij den heer R.
Agema de tweede vergadering gehouden van
de afdeeling Sneek Werklieden-Pensioenfonds.
Na de gewone werkzaamheden werd verslag
uitgebracht over de vergadering der Vereeniging,
gehouden te Amsterdam, den 1 Maart jl.
Men vond het belangrijk genoeg om tot be
vordering der zaak in uittreksel te worden me
degedeeld in dit blad, waaraan gevolg zal wor
den gegeven. {Zie Ingezonden stukken.) In
behandeling kwam eene circulaire van ’t Hoofd
bestuur, inhoudende ’t verzoek werkzaam te
willen zijn tot vestiging van een Waarborgfonds.
Al de aanwezige leden verklaarden zich bereid
daartoe hun steun te verleenen.
Uit het verslag van den toestand der \ge-
meente-gasfabriek over 1883 ontleenen wij het
volgende
KENNISGEVING.
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek voldoende aan art. 87 der
wet op de Nationale Militie van den 19den
[Augustus 1861 (Staatsblad no. 72), brengen
door deze ter kennis der ingezetenen, dat de
|t w e e d e zitting van den Militieraad voor deze
gemeente zal worden gehouden te Heerenveen
op Dinsdag den 22 April 1884, des voormid-
dags ten 9*/2 uur.
Dat alzoo voor dien raad moeten verschij
nen
1°. hij, wiens zaak in de eerste zitting niet
is afgedaan;
,2°. hij, die voor een loteling als plaatsver
vanger of als nommerverwisselaar verlangt op
te treden.
Sneek den 31 Maart 1884.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOHs. SCHIJFSMA, L. B.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
toe hebben medegewerkt twee raadsleden, die,
hoewel zij niet behooren tot eene gezindheid
die het eedzweren verbiedt, hunne betrekking
hebben aanvaard zonder het afleggen van den
bij art. 38 der Gemeentewet bedoelden eed, maar
met een enkele verklaring en beloften.
---..v,. Uit dit Koninklijk besluit blijkt, dat uitslui-
is, te worden vervangen door een formeele be- tendi zij, die behooren tot eene gezindheid (in
den zin van kerkgenootschap, niet van indivi-
dueele meening) die het eedzweren verbiedt, hun
ne betrekking als raadslid mogen aanvaarden op
de bij art. 38 der gemeentewet bedoelde belof
ten en verklaring. Alle anderen kunnen volgens
de wet hunne betrekking wettig niet anders
aanvaarden, dan door aflegging der voorgeschreven
eeden.
UHEG. gelieve de burgemeesters namens mij
te gelasten, hieraan bij de toepassing van art.
39 der gemeentewet stipt de hand te houden.
Ingeval na eene beslissing des burgemeesters,
met inachtneming van het bovenstaande, de Raad
zich gedro ngen mocht achten een besluit te nemen
in tegenovergestelden zin, dan worde door den
burgemeester art. 70, al. 2, der gemeentewet toe
gepast.
De loge „de Geldersche Broederschap” te
Arnhem, heeft een brief aan alle vrijmetselaars-
vereenigingen van Nederland gericht, waarbij
zij, ter gelegenheid van de voorgenomen Grond
wetsherziening, de volgende wenschen uitspreekt
1. dat uit de hoogste staatswet zal verdwijnen
elk eedsformulier, om daar, waar het noodig
Wennekers te Rotterdam, die ten gevolge
van een vergissing de vorige week met zijn
vrouw een vrij aanzienlijke hoeveelheid vergift
gebruikte, neemt in beterschap toe en zal er
hoogst waarschijnlyk het leven af brengen. Zoo
als men weet, is de vrouw spoedig na het ge
bruik overleden.
UIT DE PERS.
De oud-hoogleeraar Harting heeft den open
brief, door dr. Kuyper tot hem gericht, met een
open brief beantwoord, die in de Amst. is opgè-
Konien. Prof. Harting wijst eerst op een on
nauwkeurigheid in dr. K.’s open brief, en schrijft
voorts o. a. het volgende
„Uw afzonderlijk verschenen Plancius-rede”,
die, zooals men zich herinneren zal, gehouden
Werd bij gelegenheid van een bezoek der Trans-
vaalsche afgevaardigden aan een vergadering van
atrimonium” te Amsterdam„heb ik natuur
lijk met groote belangstelling, voor een deel ook
met levendige instemming gelezen. Indien ik
onder uw gehoor ware geweest, zoude ook ik u,
evenals onze daarbij tegenwoordig zijnde collega’s
der beide universiteiten, herhaal lelij k hebben toe
gejuicht. Des te meer leed doet het mij te zien
uit de thans door u zelven gepubliceerde rede,
dat gij werkelijk meer dan eens uitdrukkingen
hebt gebruikt, die ik onmogelijk goedkeuren kan,
ook nadat uwe rede gezuiverd is van sommige
gezegden, die u ia het vuur de improvisatie ont
vallen kunnen zijn en die men dus ook niet te
ernstig behoort op te vatten.”
Dr. Kuyper geeft op de volgende wijze lucht
aan zijn ergernis, dat zelfs geestverwanten hem
hard zijn gevallen over zijne rede:
„En als de mannen der u verdrukkende co
terie u dan alzoo toetakelen, dan hebt gij er
nog een ander leed bij te dragen.
„We bedoelden niet het leed, dat zekere oude
ven ^ea u nog een sc*l0P komt ge-
„Dat tellen we niet.
„Neen, wat we bedoelden is iets veel
igkers.
„Dit bedoelden we.
„Als Farao’s ambtlieden dan alzoo hun wrevel
nan u koelen, dan komt er nog uit dezen of
genen hoek een uwer „geestverwanten”, ook
d' o611 .uwer „broederen” geheeten, aanloopen,
'e dan in de handen klapt, en bravo roept,
1 ter sluiks ook nog zijn steentje door uw
glasruiten werpt.
„En als de noordewind dan doof uw ge-
j,'°i'e,ri glasruit giert, dan giert de ophitser van-
het kabaal het zelf van lachen uit en roept:
f Tat zÜn nu zen eigen broeders
zich a" DzeeA:Wa(/ en dr. Bronsveld zullen
I den (laaro^ ongetwijfeld weten te verantwoor-
Omtrent den brand der Hilversumsche stoom
spinnerij en weverij verneemt men nader, dat
de spinnerij geheel uitgebrand is, doch dat de
weverij en smederij behouden bleven, De fa-
briek was voor 6 ton, grootendeels bij de Maag-
denburger maatschappij, verzekerd; de schade
wordt op 50 pet. begroot. Geen der tallooze
werklieden kwam bij het ongeval omeen ar
beider moest zich echter door een sprong uit
een raam redden en bekwam daarbij vrij ern
stige kneuzingen.
Commissarissen des Konings de volgende j
In verband met de zaak der iLeidsche gif- I
jneugster wordt aan het L. D gemeld, dat de
i voorloopige instructie is afgeloopen en men zich I
[thans met het opmaken der voor het rechtsge-
i ding noodige stukken met bekwamen spoed on-
ledig houdt, zoodat de openbare behandeling I
OEEKER
OLIIVVT
B I X SS K L A« 8».
