GE1IEEÏTE H HET 1IMBISSEIW SB.
MIS- El MfflllHUD Illi BE
1884,
N E GE N-B N-D ERTIGSTE JAARGANG.
10?
No. 36.
N
3 rc i.
ZATERDAG
van 22 Juli 1868, gebrekkig
I
le
Van 10 Januari tot 21 Alaart jl.
il.
e
o
i.
m
m
tn
in
)-
a
at
a
0
1.
e
d
i
>0
0
tr
e
ADVERIENI1ÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Centa>
voor eiken regel meer Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
geeft het katholieke orgaan, dat het
de gezamenlijke
De Tijd heeft uit een 31e artikel van dr.
Kuyper over „het werk van den Heiligen Geest”,
geplaatst in de Heraut, aangehaald dr. K.’s
betoogdat Petrus onfeilbaar was, dat de apos
telen absolutie konden geven, en dat Petrus de
macht had een bindende wet vast te stellen vóór
heel de kerk, blog een kleine stap verder, en
men komt, volgens de Tijd, tot het lioomsche
geloof. Het Vad. vreest evenwel dat het ka
tholieke blad berouw zal hebben over haar
„overhaaste gevolgtrekking”, als die haar wel
licht een nieuwe reeks van 31 artikelen op den
hals haalt.
was bij het
Z. M. heeft bepaald, dat de opening der
stembriefjes, die op Dinsdag 13 Mei e, k., en,
indien herstemming noodig is, op Dinsdag 27
Mei d.a.v. in het hoofdkiesdistrict Dokkurn, ter
verkiezing van een lid der Tweede Kamer zul
len worden ingeleverd, verdaagd wordt respec
tievelijk toe Donderdag 15 en 29 Mei a. s.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
De nieuwe spoorlijn ZaandamHoorn wordt
19 Mei e. k. feestelijk giipml, en den volgen
den dag in exploitatie gébracht.
Bij de jl. Dinsdag te Nijmegen gehouden
verkiezing van een lid der Tweede Kamer in
de plaats van jhr. mr. Van Nispon is met 1328
van de 1717 stemmen gekozen mr. M. J. C. M.
Kolkman, notaris te Didam, candidaat der R. K.
kiesvereeniging de candidaat der liberalen, mr.
W. J. J. G. Most alhier, verkreeg 309 stem
men.
Voor de a. s verkiezing van een lid der 2o
Kamer in het hoofdkiesdistrict Dockum is van
anti-revolutionaire zijde candidaat gesteld de
heer W. M. Oppedijk te IJlst. De hoeren
O. Rommerts en dr. J. Zaaijer Az.beiden te
Leeuwarden, met den heer Welderen baron
Rengers van liberale zijde candidaat gesteld,
hebben, naar de Leeuw. Ct. verneemt, voor de
candidatuur bedankt.
De raad van Amsterdam heeft met 31 stem
men benoemd tot secretaris mr. Le Jolle; 3
stemmen waren op den heer Van der Eist en
1 op den heer De Brieder uitgebracht. Het
salaris is bepaald op f5000.
De Ainst. meldt, dat de heeren Moens, inspec
teur vau het lager onderwijs in de le inspectie,
Kerdijk, secretaris van het hoofdbestuur der
Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen en Bou-
man, directeur der Kweekschool voor onderwij
zers en onderwijzeressen te Amsterdam, zich naar
Duitschland zullen begeven, ten einde zich door
eigen waarneming op de hoogte te stellen van
den toestand van het onderwijs aan bewaarscho
len, om het hoofdbestuur te gelegener tijd te
kunnen voorlichten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOHs. SCHIJFSMA. L. B.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
KENNIS GE VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek, maken bij deze bekend
dat het Primitief Kohier van belasting op de
binnen deze, gemeente gehouden wordende Honden,
dienst 1884, hetwelk gedurende acht dagen ter
Secretarie der gemeente ter visie heeft gelegen,
in hunne vergadering van den 26en April 1884
is vastgesteld en aan den Gemeente-ontvanger
ter invordering ter hand gesteld en dat een
ieder verplicht is, zijn aanslag op den bij de
wet bepaalden voet te voldoen.
Sneek, 30 April 1884.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOHs. SCHIJFSMA, L. Burgem.
J. W. BENNEWITZ, Secretaris.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
<le gemeente Sneek,
Gelet -hebbende op Art. 7 van Zijner Majes-
teits^besluit van 7 September 1828 (Staatsblad
no. 55), roepen bij dezen op, alle personen,
welke als gehuwd of als weduwnaar met kind
1 of kinderen in de tweede klasse van de alge-
pneene rol der schutterij, in het vorige jaar op
gemaakt, zijn gebracht, doch sedert dien tijd
door het overlijden van hunne vrouwen of kin
deren, de bevoegdheid hebben verloren om in
die klassen te verblijven, en dus als nu in de
eerste klasse der voor dit jaar te formeeren al-
gemeene rol gerangschikt moeten worden, om
^an zulke veranderde omstandigheden ter Se
cretarie dezer gemeente kennis te geven, vóór
den 15 der volgende maand, zullende bij ver
zuim dezer aangifte, de belanghebbenden, inge
volge Art. 8 van voormeld koninklijk besluit,
ojj de schutterij worden ingelijfd en bovendien
tot eene geldboete en gevangenisstraf verwezen
worden.
Voorts wordt ter kennis van de belangheb
benden gebracht, dat zij, die hun 34e jaar heb
ben voleindigd, of gedurende vijf jaren bij de
reserve hebben gestaan, des verkiezende kunnen
Wden ontslagen, wordende dus elk, die van
dit recht wenscht gebruik te maken, aaagemaand,
cm zulks uiterlijk vóór den 30 Juni aanstaande
ter Secretarie aan te geven.
Sneek den 18 April 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOHs. SCHIJFSMA, L. B.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
met personen, die zulkeonjuistheden schrij
ven, niet redetwisten.”
Hierop volgen deze zinsneden uit ’s hoogleer-
aars pen gevloeid
„Voorts moet ik opmerken, dat ik mijn leven
lang wel dezelfde geloofsbeginselen getrouw ben
gebleven en blijven zal, die de Tijd gerekend
wordt toegedaan te zijn; maar dat ik evenmin
als het doorluchtig episkopaat in ons „gezegend
vaderland” (ik herhaal het woord met nadruk)
ooit de openbare school volstrekt zou durven
afkeuren. Ik ook verkies onderwijs, waarin
zich een volledig (en een katholiek) opvoedings
stelsel verwerklijkt, boven het partieele, waar
mee men soms genoegen moet nemen, en dat
„uitstekend” kan zijn. Dit laatste wil echter
niet zeggen, dat alle openbaar onderwijs in Ne
derland uitstekend is een oordeel, dat mij,
zonder zweem van bewijs, door den Tijd wordt
toegeschreven.”
Ten slotte ontkent de heer Thijm, dat hij ooit
in de denkbeelden over openbaar onderwijs en
in ’t algemeen over samenwerking met anders
denkenden de Tijd ter zijde heeft gestaan, veel
minder dat hij een al of ni t geëerbiedigd aan
voerder zou geweest zijn.
dien onderwijzer vorderen, dat hij zich binnen
de grens houdt, waar hij die grens niet kent
Met ontzetting wordt de Tijd voorts vervuld
bij de gedachte aan het gevolg van de stelling
van den heer Thijm „al wat een wettig op
tredend onderwijzer voor waar houdt/ mag hij
leeren al wat hij voor recht houdt, mag hij
in zijn onderwijs voorstaan.” Immers hieruit
volgt h. i., dat de onderwijzer het recht zou
krijgen zijn wan- of ongeloof te „leeren” en
„voor te staan.”
De slotverklaring van den heer Thijm, waarbij
hij yolhoudt „op grond van een lang leven
waarnemens en veelzijdige practijk, dat er in
ons vaderland uitstekend onderwijs gegeven
kan worden, met eerbiediging der grenzen, aan
den omvang en de richting daarvan gesteld
door de politieke wetgeving, waaronder wij
jvrvzifi- V» fx 4- It-o 4-Vi zx 11 rtly-rx ■*»/><-» r* »-» z4 4- V, zx4-
onderwijs, ook op gezag van
UIT DE PERS.
Nederlandsche bisschoppen in hun mandement
en onvoldoende
blijft noemen, de volgende woorden in de pen:
„Deze ontboezeming hebben wij meermalen
moeten herlezen, eer wij onze oogen wilden
gelooven. Wil de hr. Alb. T. daarmede zeggen,
dat aan onze openbare school, aan ons openbaar
onderwijs, het prsedicaat uitstekend toekomtdat
in ons „gezegend vaderland,” waar „wij ons
moeten oefenen in een liefderijk verkeer met
onze landgenooten”, de openbare (godsdienst
loze, neutralehoe wil men ze noemen
school eigenlijk een zegen is; dat ’57 en
in plaats van rampzalige jaren, tijden van I
herinnering moeten zijn ook voor de in Christus
en Zijn kerk geloovende Nederlanders, dan
wijkt de heer Alb., naar wij vreezen, af van zijn
eereplaats in de gelederen zijner geloofsgenooten.
Schier 30 jaren zijn voorbijgegaan inden strijd
tegen de godsdienstlooze school„de godsdienst
in of buiten de school” was het wachtwoord
bij de politieke verkiezingen, onze meest talent
volle publicisten, onze meest helderziende ver
tegenwoordigers hebben geen oogenblik afgelaten
van den strijd ons volk heeft schatten bijeen
gebracht om den zegen der godsdienstlooze
school van hun kinderen te weren, en nu komt
hier een der mannen, tot welken het gewoon
was met eerbied en liefde op te zien, den men-
schen zeggen Spaart uw moeite, goede lieden
ge strijdt tegen windmolenshet openbaar on
derwijs zal uw kinderen geen kwaad doen houdt
gerust uw geld in den zak wat gij uitgeeft
voor uwe bijzondere scholen mag; verkwisting
heeten, zoo niet erger, wantgij moet hier u
„oefenen in een liefderijk verkeer met uwe
landgenooten.” Uw bijzonder onderwijs kan
wellicht ook goed zijn, maar het openbaar ou
derwijs is uitstekend
„Het is pijnlijk,” en met deze woorden be
sluit de Tijd haar verhandeling, „wanneer een
krijgsmakker, na veel jaren medestrijdens, onze
gelederen verlaat, maar boven alles treurig
noemen wij het, als een geërbiedigd aanvoerder
zich meent te moeten onttrekken aan den last
van den dag, aan de hitte van den strijd, dien
men zoolang op zijn voorbeeld heeft gestre
den
In een derde artikel constateert do schrijver,
dat er op vele punten misverstand tusschen de
Tijd en hem heerscht, docht wanhoopt er aan
of hij zijn meening duidelijk genoeg zou kun
nen uitspreken om door het blad beter ver
staan te worden.
Na desalniettemin een drietal opmerkingen,
ter weerlegging van de bedenkingen van de
Tijd, gemaakt te hebben, roept de heer Thijm
als-in wanhoop uit: „Wat moet men met ie.
mand, die zoo polemiseert, aanvangen? Ikkaft
VERGADERING
tan den Gemeente baad van Sneek,
op Zaterdag 3 Mei 1884, ’s namiddags 6 uur.
Punten van behandeling:
1. Resumtie der Notulen.
2. Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
3. Onderzoek der geloofsbrieven van het
nieuw benoemde raadslid B. Haga.
4. Behandeling van een besluit van Gede
puteerde Staten, betrekkelijk dedaarstelling eener
schietbaan.
5. Voorstel tot tijdelijke vervanging van den
leeruur in het teekenen aan de Hoogere Bur
gerschool.
F 6. Voorstel betrekkelijk de demping der ha
ven, loopende tusschen het Kleinzand en den
Oosterdijk.
bekendmaking.
Het Tweede, mede in de Amst. geplaatste,
artikel van prof. Alberdingk Thijm over onderwijs-
neutraliteit levert aan de Tijd stof tot een uit
voerige vei handeling, opgenomen in haar no.
11186. Ofschoon dit tweede artikel, volgens den
heer Thijm, moet strekken tot verduidelijking
van zijn eerste schrijven over deze zaak, noemt
laatstgenoemd blad de „verduidelijking duister.
Indien toch de stellingen van den heer Thijm,
dat de staat geen roeping heeft om in de plaats
der ouders te treden en dat hij vooral zorgen
moet nooit in strijd te komen met hetgeen ouders
hun kinderen als waar en goed hebben voorge-
i houden, juist zijn, waarom kan de staat zich
i dan niet onthouden, wat doen die christelijke
deugden dan in het program van onderwijs, dat
ook aan niet-christenen moet worden gegeven.
Te vergeefs zoekt de Tijd een antwoord op
deze vragen in ’s hoogleeraars artikelen.
Ook volgens den heer Thijm, gaat het blad
voort, is het zeker, dat niet altijd en overal de
juiste grens bij het onderwijzen werd geëerbie
digd. Maar wijst zulk een geschiedenis als de
zaak-Poppink niet op meer voorvallen van den-
zelfden aard, is het niet a priori onmogelijk,
dat zulke, en veel ergerlijker overtredingen, niet
dagelijks schier plaats vinden? Hoe zou men
van den eersten dorpsonderwijzer den beste
kunnen verwachten, dat hij bekend is omtrent
katholieke kerkleer en kerkgebruiken, waar
i zelfs de meest uitstekende niet-katholicken die
bekendheid missen En hoe kan men van
SNEEKER (OIRiV
i
Ba
ii
H a 1 5 i-.IL A M a».
i
tf.
s
s
s
n>
i ’78,
blijde
i«
30
3D
i
it
3-
'8
1
a.
hebben doen inschrijven, volgens art. 9 der Wet op deSchutte-
I rijen, door het Gemeentebestuur ambtshalve zullen worden inge
schreven en door den Schuttersraad tot eene geldboete worden
j verwezenterwijl zij bovendien zonder loting .bij de Schutterij
zullen worden ingelijfd, indien het zal blijken, dat er tijdens de
verzuimde inschrijving, geene redenen tot uitsluiting of vrijstel
ling te hunnen aanzien bestonden;
dat eindelijk een ieder, die binnen deze gemeente niet gebo
ren is, wordt aangemaaud, zich tijdig van eene geboorte-akte
te voorzien, en zich alzoo van zijnen juisten ouderdom te ver*
zekeren, ten einde de inschrijving naar behooren geschiede en
hij alzoo niet kome te vallen in de straf by het aangehaalde
artikel 9 bepaald.
SNEEK den 25 April 1884.
s c II u T T E R IJ
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Sneek roepen bij
zy op; alle manspeisoneu, binnen deze gemeente woonachtig,
toit °a: ^eu 1 Januari lssl hun ‘-5e Jaar waren ingetreden en
i alleu tlie gt-boren zijn in het jaar 1859 om zich voor
t 1 ^'bitterlijken dienst te doen inschrijven, zullende daartoe
r ^cretarie dezer gemeente worden gevaceerd:
iRm WOENSDAG. 14 MEI 1884.
morgens van 9 tot 10 uur voor die van Wijk 1, 2, 3, 4 en 5.
n 10 n 11 w T> n r> n 6, 48, Oen 10,
’s inülHo n r> r> n r> 12» 13, 14 en la,
SagS"12 1 n 16, 17, 18, 19 en 20.
dn t r wordt ter kennis van belanghebbenden gebracht:
ven ~?°enen» welke vroeger in andere gemeenten ingeschre-
Pem’S rt de inschrijving van het vorige jaar, binnen deze
Hoef, f Zijn komen wonen, zich insgelijks cp dien dag zullen
tcïl in&chrijven in het register, loopende over een
'k>mJ beho1850 tOt eU met’1858» waartoe ze volgens hun ouder-
of^it Cen ie<ier> hetzij hij al of niet vermeent tot de vrijgestelden
dat 81otenen te hchooren, tot deze inschrijving verplicht is;
albh» »V00r Ingezetenen worden gehouden alle Nederlanders,
gei) f - UQ gewoon verblijf houdende, alsmede alle vreemdelin-
oin'JJlne.u deze gemeente woonachtig, welke hun voornemen
geloird j binnen bet Rijk te vestigen zullen hebben aan den dag
b hetzij door eene uitdrukkelijke verklaring, hetzij door
de overbrengen van den zetel van hun vermogen of
dat iddelen van hun bestaan
hoU(ipz’J’ die in meer dan eene gemeente hun gewoon verblijf
de den zetel van hun vermogen hebben gevestigd, tót
dipnOtSShrijvin5 verplicht zijn binnen die gemeente, alwaar eene
“stdoende Schutterij aanwezig is
reSisters ter inschrijving tot den 1 Juni e. k, zijn ge-
Q en dat allen, die gevonden weiden zich alsdan niet te
