IMS- BlIDIWEfflHLID WOK DI
No. 37.
N E G E N-E N-D ERTIGSTE JAARGANG.
1884.
I
WOENSDAG
7 MEI.
Een polemiek tus-
'rins Willem
Ia den nacht van Woensdag op Donderdag
I
den openbaren weg, hadden ge-
hicrloor de Zondagswet overtre-
I-
if
)-
it
;e
i-
i.
Naar de Amsterdammer verneemt, was reeds
vóór dat de door den gemeenteraad van Am
sterdam genomen beslissing was gevallen, van
particuliere zijde en in engeren kring een denk-
ADVERIEN11ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7Va Cents. Bij abonnement is de prijs be,
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Volgens de Haagsche kroniek der N. Gr. Ct.
zou met het oog op de belangrijk gunstiger ra
ming van de Indische begroeting, waardoor het
tekort zeer verminderd is, de ontworpen leening
10 iriillioen minder kunnen bedragen dan aan
vankelijk gedacht werd.
met eenige bijlagen en aanteekeningen uitge
geven door J. G. Frederiks bij Mart. Nijhoff
te Den Haag”een samenvatting op den drie-
hondersten verjaardag van den moord (10 Juli),
van de oude verhalen, die den toedracht be
schrijven en van de echte stukken, die de ver
halen bevestigen, stukken die thans in verschil
lende boeken verspreid staan en verhalen die
in de oorspronkelijke uitgaven moeilijk en slechts
tót betrekkelijk hoogen prijs te bekomen zijn.
De hoogleeraar, die aan de verzameling en de
schifting der stof een werkzaam aandeel heeft
gehad, geeft daaromtrent bij de aankondiging
van den bundel eenige opmerkingen ten beste,
om dien in zijn inhoud en belangrijkheid te
doen kennen en tevens door een proeve te toonen,
hoe een geschiedkundige, eer hij zich in staat
heeft gesteld om naar waarheid te gaan beschrij
ven, zich door nasporing en kritiek der bronnen
voor zijn taak heeft moeten voorbereiden.
Achtereenvolgens behandelt hij het edict,
waarbij Koning Filips den Prins van Oranje in
den ban doet en vogelvrij verklaart, en zijne
schitterende beloften; voorts den sluipmoord
zelf, die de voltrekking was van dat koninklijk
bevelen de verhalen over de toedracht van
den moord en de terechtstelling van den moor
denaar. Daaronder zijn vooral belangrijk het
op last der Staten opgesteld en dus als officieel
te beschouwen discours van den president Meet-
kerke, den predikant Villiers en mr. Nicasias
Sille, dat reeds in Augustus verscheen, en dat
de proef der toetsing aan de in de latere eeuwen
aan het licht gekomen documenten met de beste
uitkomst heeft doorstaan, en het in geheel an
deren geest geschreven verhaal van een katho
liek uit Delft, waarin Balthazar Gérards de
hoofdpersoon, en diens marteldood, niet de moord
van den Prins, het onderwerp is dat met
voorliefde besproken wordt. Dat geschrift was op
zijn beurt de bron, waaraan tul van geschriften
in ’t zelfde jaar 1584 te Douay, Parijs en Keu
len ter verheerlijking van den sluipmoordenaar
uitgekomen, hun ontstaan danken, zooals de
hoogleeraar met groote scherpzinnigheid aantoont.
Het aangekondigde boek zal ongetwijfeld in
veler handen komen wanneer het in handen
komt van het volk, waarvoor het bestemd is om
de herinnering aan zijn groote mannen levendig
te houden, dan is het te hopen dat de aantee
keningen, door den heer Frederiks toegezegd,
zij ’t ook in beknopter vorm, iets dergelijks
ce en, als de aankondiging van prof. F ruin
aanbiedt; anders zou die tankondiging zelve als
inleiding tot het boek niet mogen ontbreken.
Een grossier in koloniale waren en gedistil
leerd te Tilburg heeft 64 ongezegelde quitantien,
van meer dan f' 10 elk, afgegeven, eu is deswe
ge beboet voor 64 maal f25, of voor f1600.
Zaterdag namiddag had in de Aert van Nes
straat te Botterdam de feestelijke eerstesteenleg
ging plaats voor den nieuw te bouwen schouw
burg. De 9jarige kleinzoon van den heer J.
van der Hoop Jac zm, voorzitter van het bestuur,
volbracht dit feit in tegenwoordigheid van den
r burgemeester der Bottestad en andere plaatselijke
'i autoriteiten.
De afgetreden gouv.-generaal van Ned.-Indie,
de heer ’s Jacob, zal een pesinoeu van f3600
genieten.
Donderdag nacht is door een onbekende oor
zaak brand ontstaan in een woning in de Kruis
straat te Haarlem. Zoo snel greep het vuur
om zich, dat de bewoonsters lai het achter-bo-
venhuis, de eigenares van het perceel en haar
20-jarige nicht, niet meer konden gered worden
en in de vlammen omkwamen. De bewoner
van het voorste gedeelte van het bovenhui’, de
heer Stades, leeraar aan ’t gymnasium, kon nog
langs een ladder het gevaar ontkomen. De
beide belendende perceelen zijn gedeeltelijk, het
eerst aangetaste is geheel uitgebrand. Alles
was tegen brandschade verzekerd.
Volgens een later bericht is van de gemeente
lijke administratie te Exloo veel meer verbrand
dan men aanvankelijk meende. O. a. is van
het archief' bijna niets gered, en wat erger is,
het register der huwelijken van het loopende
halfjaar, waarvan dus geen duplicaat bestaat, is
vernietigd, en daarmede de wettige bescheiden
van een veertigtal huwelijken. Aan de toeval
lige omstandigheid, dat er j uist raadszitting was,
is het te danken, dat niet alles verloren ging.
De leden van den raad en in de eerste plaats
de burgemeester gaven toen blijken van moed
en tegenwoordigheid van geest, door in dat ge
vaarvolle oogenblik nog te redden wat er in de
haast te grijpen was. Daartoe was echter zóó
■weinig tijd, dat de gemeente-veldwachter, die
zich ook beijverde nog iets te redden, door de
vlammen langs de trap de terugtocht werd af
gesneden. Alleen door een goed gelukten sprong
uit de bovenverdieping ontkwam hij het gevaar
van levend te verbranden.
voor deze woordbreuk toe- i brengen,
I gen door zijn tegen woordigen ambtgenoot van
1,1 jl in dat geval aan het oud-lid
van den Baad van Ned.-Indie, mr. Levyssohn
Norman, de portefeuille v.m koloniën wordt
aangeboden.
ken van warm voedsel aan arme schoolkinde
ren.
Van wege de vrymetselaarsloge „La bien
Aimée” is sedert eenigen tijd door eene com
missie bij verschillende hoofden van scholen een
onderzoek in deze aangelegenheid ingesteld.
In het rapport hierover, uitgebracht in de
vergadering der loge van 28 April jl.wordt
op den voorgrond gesteld, dat voor het verstrek
ken van voedsel vooreerst alleen in aanmerking
moeten komen kinderen van weduwen, verlaten
vrouwen, of wier vaders door ziekten of ram
pen niet in het onderhoud van hun gezin kun
nen voorzien.
Naar aanleiding van dit rapport is met alge-
meene stemmen besloten, deze zaak, die zoo
geheel ligt op de weg der vrijmetselarij, flink
aan te vatten, en reeds zoo spoedig mogelijk,
voor zooverre de middelen dat veroorloven, te
beginnen met aan een zeker aantal kinderen,
zonder onderscheid van godsdienstige gezindte,
door de hoofden der scholen aan te wijzen, da
gelijks warm voedsel te verstrekken
De uitgever van het socialistisch weekblad
Recht voor allen is voor den rechter gedaagd,
omdat hij „boosaardelijk en openbaar zou hebben
aangerand de waardigheid en het gezag van den
Koning en gesmaad den persoon des Konings.”
Volgens Recht voor Allen is de aanleiding de
opneming van „de Wevers”, een vertaling van
een gedicht van Heine, waarin de uitdrukking
voorkomt: „Gevloekt zij de Koning, de Ko
ning der rijken”.
De Bus, die zich in ’t begin dezer week te
Amsterdam aan ’t consulaat vervoegde onder
voorgeven dat men Lem in een spoorwegwaggon
eerst in slaap gemaakt en vervolgens bestolen
had, is thans in het Politieblad gesignaleerd. Hij
noemt zich Alexander Matschri, spreekt plat-
Bussisch, Fransch en Duitsch, is naar gissing
36 jaar oud, klein van gestalte, vaal van kleur
en van een OoTersche type. Men heeft ver
moedelijk met denzelfden persoon te doen, die
zich 27 April jl. bij den Bussischen consul te
Botterdam vertoonde. Daar noemde hij zich
Posokoff, doch het verhaal van zijn wedervaren
op den spoorweg was geheel gelijkluidend, zoo-
dat Matschri, alias Posokoff, verdacht wordt
zich aan bedriegelijke oplichting schuldig te
hebben gemaakt.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATEBDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
bekendmaking.
T? H 6> s’ 9ei1' w.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOHs. SCJHIJFSMA, L. B.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
UIT DE P E B S.
Bat bondgenootschappen, op kerkgeloof berus
teude, als zij bij verkiezingen moeten werken,
*ca onzekeren grondslag hebben, blijkt, zegt het
BW-, bij vernieuwing uit de jongste raadsverkie-
Zlng te Leiden.
Ofschoon de anti-liberalen daar meermalen
gebleken waren, aan de stembus de meerder-
jeid te kunnen behalen, werd ditmaal de libe-
iaia candidaat verkozen. Een polemiek tus-
w;en Holander (anti-rev.) en het Leid ch
(B. K) heeft aan het licht gebracht,
daarvan de oorzaak was. Eerstgenoemd
ad verweet den katholieken, dit zij zich ont
landen hadden. liet laatstgenoemde ontkent
cjt niet, maar deelt mede waarom zij zich ont
gelden. En dit was om.l it bij de vorige ver
bazing de afspraak door vele anti-revolutionairen
basehonden was_ Men had zich toen verstaan
0:11 twee anti-revolutionairen en één katholiek
«andidaat te stellen. De twee eersten werden
‘‘inozen, de laatste niet. Hoe kwam dat
•Wt de katholieken aan het aecoord getrouw
Jïien gebleven, maar vele anti-revolutionairen
J’ decandidateii hunner kleur, doch daarnc-
ens) in plaats van op den katholieken candi-
op een liberaal hadden gestemd.
epastde katholieken onthielden zich ditmaal;
4nii viel de anti-revolutionaire candidaat
~i eisch van 1
En dat deze te verklaren, zoo al niet
Ontkend worden.
de Gids van Mei 1884 kondigt de ho og-
vaQaar Fruin de aanstaande verschijning aan
liik eOn b°ek, dat, afgescheiden van de inner-
- e waarde van zijn inhoud, groote beteekenis
nen d°or den Bjd waarin het zal verschij-
liikn is een verzameling van „oorspronke-
öioiJe™alea en gelijktijdige berichten van den
a gepleegd aan Prins Willem van Oranje^
In het Volksblad komt voor, de beschrijvings
brief voor de Algemeene Vergadering der ver-
eeniging „Volksonderwijs”, op 3 Juni e. k. te
Amsterdam in Odéon te houden.
Wij ontleenen daaraan het volgende
Behalve eenige voorstellen omtrent de wijze
van uitgeven van het Volksblad van de afdee-
ngen
Niedorp, stelt het hoofdbestuur voorde uitgave
van dat blad op den tegenwoordigen voet voort
te zetten, tegen verhooging van het quotum der
contributie van de leden tot fO,75 en 30 cent
door de afdeelingen te storten, benevens inza
meling van vrijwillige bjdragen.
Nie aw-Lekkerland wensehtaan eene commis
sie de opdracht verstrekt tot onderzoek naar de
meerdere of mindere geschiktheid der in gebruik
zijnde leerboeken.
Leeuwarden wil het verzoek tot de Begee-
ring doen richten, om bij de eerstkomende wet
op kinderarbeid eene regeling op te nemen van
den veldarbeid.
Maastricht dringt aan op eene verklaring van
noodzakelijkheid van den leerplicht.
De Zuid-Westhoek van Friesland wenscht
zoowel dit als de invoering van kosteloos onder
wijs.^
Workum zou art. 81 uit de wet op het la
ger onderwijs gaarne geschrapt zien.
’s Gravenhage dringt aan op het verstrekken
van voedsel op de O. S. aan dÓ kinderen, wier
ouders zulks mochten verlangen, terwijl eindelijk
de afdeeling Anna Polowna den weusch te ken
nen geeft, dat de Begeering het onderwijzend
hulppersoneel verplichte, om minstens een jaar
in deze betrekking werkzaam te blijven.
Twee arbeiders, vader en zoon, uit Waddings-
veen, werden jl. Woensdag door den kanton
rechter te Gouda veroordeeld, ieder tot een boe
te van tien cent of subsidiaire gevangenisstraf
van éen dag, omdat zij op Zondag in hun tuin,
gelegen aan
werkt, en
den.
gevallen, van
Laans, Purmarland, Bols ward en Nieuwe J beeld geopperd, om te voorzien in ’t verstrek.
Verwerping van de financieels voorstellen der
regeering zal, zegt de Haagsche correspondent
va.i de Middelb. <ptvoor den heer Heemskerk
geen reden zijn tot aftreding van het geheele
kabinet. Dit ministerie zou toch de grondwets
herziening in elk geval tot een einde moeten
1 1--en by eventueele financieels neder-
i laag zou de minister van financiën worden vervan-
den
Waan, r
nuecht,vaardigen is, kan, naar het Dbl. meent,
weerwraak is daarmee koloniën, terwijl
E3
sneeker courant
(■■imimjDMiiwsmL
I
15 I N E I. A K 6?.
i
s
I
i
3
t
1
1
3
I
L
i.
e
a
e
to
1-
S
IS
l1
ci.
0
I.
r.
J.
to
to
e-
;a
i-
n
d
to
li
1-
0-
t-
13
e
to
■iii.iiiiiiii—mr
SCHUTTER IJ
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van S n e ek roepen bij
öeze op: alle manspersonen, binnen deze gemeente woonachtig,
die op den 1 Januari 1884 hun 25e jaar waren ingetreden en
nuts dien allen die geboren zijn in het jaar 1859 om zich voor
Gen bcnutterlijkexi dienst te doen inschrijven, zullende daartoe
ter 'Secretarie dezer gemeente worden gevaceerd
WOENSDAG. 14 MEI 1884.
■s morgens van 9 tot 10 uur voor die van Wijk 1, 2, 3, 4en 5,
11 12 r, n 11, 12, 13, U en 15,
’...L,’ lp. 1». 19 en 20.
'*e^der wordt ter kennis van belanghebbenden gebracht:
dat degenen, welke vroeger in andere gemeenten ingeschre-
rrn,nkSe?ert- insehrij ving van het vorige jaar, binnen deze
gemeente zijn komen wonen, zich insgelijks op dien dag zullen
oeten laten inschrijven in het register, loopende over een
■oea jaren 1850 tot en met 1858, waartoe ze volgens hun ouder
dom behooren
dat een ieder, hetzij hij al of niet vermeent tot de vrijgestelden
o1 mtg eslotenen te behooren, tot deze inschrijving verplicht is;
dat voor Ingezetenen worden gehouden alle Nederlanders,
•wie r hun gewoon verblijf houdende, alsmede alle vreemdelin
gen, binnen deze gemeente woonachtig, welke hun voornemen
n zien binnen het Rijk te vestigen zuilen hebben aan den dag
t-eiegd, hetzij door eene uitdrukkelijke verklaring, hetzij door
y We[kelijk overbrengen van den zetel van hun vermogen of
ae noofdmiddelen van hun bestaan;
Bn a 7 J’ *n mecr eene gemeente hun gewoon verblijf
ouden of den zetel van hun vermogen hebben gevestigd, tot
VCrpHcht zijn binnen die gemeente, alwaar eene
dienstdoende Schutterij aanwezig is
dat de registers ter inschrijving tot den 1 Juni e. k. zijn ge-
Peml en dat allen, die bevonden werden zich alsdan niet te
mmuen doen inschrijven, volgens art. 9 der Wet op deSchutte-
tloor het Gemeentebestuur ambtshalve zullen worden inge-
vnr eVeU cn door den Schuttersraad tot eene geldboete worden
erwezeu; terwijl zij bovendien zonder loting bij de Schutterij
i-n worden ingelijfd, indien het zal blijken, dat er tijdens de
lin, u? e inscili'ijving, geene redenen tot uitsluiting ofvrijstel-
img te hunnen aanzien Ih stonden;
rp.) een ie<^er« ‘üo binnen deze gemeente niet gebo-
tp lv1F’ "’ordt aangemaand, zich tijdig van eene geboorte-akte
ypt-rzien’ ei.1 zic11 alzoo van zijnen juisten ouderdom te ver-
'e^eii. ten einde de inschrijving naar behooren geschiede en
«J.u 0 nitit ko,nc te vallen in de straf bij het aangehaalde
anikel 9 bepaald.
öNEEK den 25 April 1884.
Ihans is de straf ..widv.cuk vuO-
Ontkend
