■IfS- M Mi WIMllD Ï00R DE
L
No. 66.
N E G E N-E N-D ERTIGSTE
J A A R g A N G.
1884.
r
I
1
ZATEIt I) A <r
16 A-UOUSTUS.
i
aan
on-
In 1880
■mmbOIi
I
lo
50.
.do
2a
in
>e-
Alle brieven
in te zenden.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
Hierop gaf de Secretaris lectuur van een schrij-
j ven van de VI Afd. (Rauwerd) waarin op aan-
j gevoerde gronden werd voorgesteld aan den heer
•Jacobus van Loon Jz., lid van Ged. Staten ae-
zer provincie, tevens lid van het Hoofdbestuur,
nj ld[naatschap van Verdienste aan te bieden.
In recht hartelijke woorden deelde de Voorzitter
- denA hner van Loon het besluit der vergaderino-
elijke wgze waren ontvangen op het raee, die, getroffen over dit bewijs van waai”
het station, waar zich de muziek deering de verzekering gaf, dat hij steeds dezelfde
zou blijven in zijne liefde voor landbouw en
veeteelten zijne beste krachten zou blijven wij
den aan diea voor Friesland 1
Om 10‘;2 uur opende de Voorzitter, tak van bestaan.
Thans kwam
agenda
10
k
0.
k-
ADVER1EN11ÈN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents?
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
zou i
zoo belangrijken
aan de orde punt 3 van de
het rapport der hoeren Corns.
Dr. Vitus Bruinsma,
en practised landbouw-
Me-
j van het Hoofdbestuur
de Afdeelmgon der Friesche Maatschap-
-15ö. en Veeteelt, uitgegeven Mei
löö-l, is der lezing overwaard.
Dm dat rapport te bespreken werd de vol-
^“!“u!P?^kJer3knJ?e“ va“ geude WlJze V3« behandeling voorgesteld
a. meer dan de tot nu toe door onze Maat
schappij gevolgde handelwijze tot het geven van
landbouwonderwijs, verdient het aanbeveling het
verstrekken van onderwijs aan de jeugd te be-
vorderen
b. in de lagere schoei kan geen eeuigszins
grondig landbouwonderwijs gegeven worden
c. als inrichtingen, die hier navolging ver
dienen komen voor: de Ackerbau-Schulenin
Duitschland en les Ecoles practiques d’agricul-
ture in Frankrijk
d. bespreking van de te geven inrichting.
e. grootte van het proefveld
-wijze van oprichting;
zullen er leerlingen gevonden worden
Over punten a. en b. was de vergadering het
spoedig eens, en na eenige korte besprekingen
werden beide punten als uitdrukking van de
zienswijze der Friesche Maatschappij van Land
bouw vastgesteld.
Punt c. werd niet in discussie gebracht, om
dat het natuurlijk gewaagd zou zijn daarover
eene beslissing uit te lokken, omdat die inrich
tingen, daar bedoeld, niet van algemeene be
kendheid kunnen wezen.
Langdurig waren de discussiën over punt d.:
Bespreking van de te geven inrichting. Op
voorstel van den Voorzitter werd uit het
Beknopt plan eener landbouwschool in Fries
land, eerst punt 4 behandeld De school heeft
ten doel de opleiding van den aanstaanden land-
bouwer door onderwijs in de theoretische en prac-
tische landbouwkunde. Zoowel aan de zuivel-
j bereiding als aan den akkerbouw en de begin-
- - «v.6 onderwijs
dienstbaar gemaakt.
<Wij kunnen die besprekingen om onze beperkte
ui nte niet alle weergeven. Genoeg zij het te
vernielden, dac het punt hevige bestrijding uitlokte
je COMMISSARIS van POLITIE te Snoek plaats had in
■ij da* van Dinsdag 19 Aug. des ningsche badhuis
namiddags 5 uur tot Vrijdag 22 Aug. geen vaar- en gepleegd werd door
intgen zonder speciale vergunning mogen liggen L i
ui de gracht tusschen de Oosterpoort oh Oppen-
huisterbrug en aan de Nieuwe Kade van af
aatstgenoemde brug tjt aan de Bloemensteeg.
De voormelde speciale vergunning kan aange
vraagd worden: Maandag en Dinsdag voormidda0-
van 10 tot 12 nur.
v. I
zaak al weer werd uitgesteld, maar ook, omdat
er niet eens de wensch in uitgesproken werd,
nat de vergadering landbouw-onderwijs noodza
kelijk achtte. Hij meende, dat men niet ach
teruit mocht gaan en op het standpunt van voor
20 jaar mocht blijven staan. Aan zijn verlan
gen werd voldaan door dé aanneming der mo
tie De vergadering spreekt de wenschelijkheid
uit, dat een of meer inrichtingen voor landbouw
onderwijs worden opgericht.
Hierop kwam aan de orde punt 4 der agenda
Behandeling der vraagDe teelt van graan, vlas en
cichorei, is in den laatstcn tijd om verschillende
redenen vrij wat beperktwelke producten ver
dienen als plaatsvervangers der genoemde in
aanmerking te komen om dat ledig aan te vul
len
De inleider, de heer P. van der Maen te Beet
gum, moet constateeren, dat de landbouw kwij
nende is, veroorzaakt door den reusachtigen in
voer van graan en vlas, terwijl ook de cicho-
rei-cultuur veel minder is geworden. Wat te
doen? Aardappelteelt of tuinbouw uitbreiden?'
Neen. De resultaten zijn niet gunstig geweest.
l)e veeteelt dan vergrooten De prijzen zijn
uitlokkend. Is er ook gevaar voor overproduc
tie? Neen, onze kaas en boter, ons vee is ge
zocht ’t Zal echter niet mogelijk zijn, alle
bouwland in weiland te veranderen. Daarom
moet de landbouw in die richting geleid wor
den, dat hij gewassen voor de veeteelt aankweekt.
Men is reeds in dien geest werkzaam. De kla-!
verteelt neemt toe. Nog is er eene rijke keur
van pioducteh. Rapen, mangel wortelen kan men
gebruiken, ook krachtvoederlijnkoeken, gra
nen, erwten, boonen en daarbij maïs. De in
leider stelt dan ook als conclusieDe teelt van
gewassen, die tot veevoeder strekken, verdient-
in de gegeven omstandigheden aanbeveling.
Dat er geen gevaar van overproductie zal
bestaan, wordt den spreker betwistdeze zal
bepaald komen, wanneer niet naar nieuwe mark
ten van afzet wordt omgezien. De Voorzitter
wijst er nog op, hoe ook vooral ’t zich toeleggen
op het winnen van graszaden noodig is, vooral
ook, omdat dit veel werkkracht eischt, iets, wat
van hoog belang is. Hiermede was de bespre
king van dit punt afgeloöpen en werd aan de
orde gesteldBehandeling der vraagHet
geschikt jong Friesch rundvee wordt hoe lang
zoo meer tegen hooge prijzen door buitenland-
sche kooplieden ingekocht en door de veefokkers
van de hand gedaan daardoor ontstaat de vraag:
of dusdanige handeling in de toekomst ook van
nadeeligen invloed kan zijn op de goede ras
eigenschappen zoo algemeen bekend door hare
bijzondere geschiktheid voor de opbrengst van
zuivel, enz. Inleider de heer H v. Staa te Sneek.
Deze toonde aanhoe reeds lang ge*
leden, de Duitschers de beste exemplaren koch
ten en hoe de beste kalveren naar Duitschland
en Frankrijk werden gevoerd. Thans zijn ook
de Amerikanen gekomen, die eveneens onze
beste exemplaren weghalen. Het gevolg er van
is, dat de quaiiteit vau onzen veestapel vei min
dert.
De Hamburger tentoonstelling heeft bewezen
i dut het beste vee van elders was. Gaat mpn
vöSÏ." ré"?8 i kip aie X
voorbelde, de strekking, hebbende: i den eieren legt. g
ITj°deöïen’ in!eid®r viudt steun bij de hoeren Walma
en van der Molen, die beide wel den vooruit
gang van onzen veestapel in de laatste 50 ja-
ren erkennen, en de vermeerdering van belang
stelling met genoegen constateeren, maar ook
beiden met nadruk waarschuwen tegen den ver
koop yan onze beste runderen. De Voorzit-
er op,
men zich voorul moet toele^^en op ras vee-
do|A-d?n. h,eer H- hoofdambtenaar bij een
t<‘fLniniS^rie,ele dePartementen; is zijn zakpor-
en pÓ e’ d‘e ,1100Sst belangrijke aanteekeningen
to vrijkaarten op spoorwegen bevat- I
ntrold, Men vermoedt dat deze diefstal
Nieuwe belastingwetten, strekkende om langs
den weg van indirecte heffingen ’s rijks inkom
sten te vermeerderen, zijn, volgens de conserva-
leve hott. Cl., bij het departement van fiuau- I
cienin bewerking. Hetzelfde blad verneemt dat
net budget voor het volgende jaar gereed en
reeds bij den ministerraad in overweging is.
De Landbouw Tentoonstelling te Amsterdam
peloolt met uitsluitend in de hoofdstad, maar ook
in de landbouwende gedeelten van ons vaderland
vertier te zuilen geven.
Niet minder toch dan 600 Engelscbe en ler-
sche grondbezitters willen, volgens bet A'. v.
a. D. gezamenlijk de voornaamste landbouw
streken, en wat daar op dat gebied merkwaar
digs te zien is, gaan bezoekenterwijl een 400tal
•Ueensche grondeigenaren, met datzelfde doel, met
een extra stoomboot herwaarts komen.
Een 14tal industrieelen uit Amsterdam, Haar-
em, Utrecht, Leiden, Rotterdam, Dordrecht, Til-
d'irg, Waalwijk, Leerdam en den Haag hebben
zien gevormd tot een commissie „ter bevorde-
I uiig yan de vestiging eener permanente ver-
V i VilQ Nederlandsche industrieelen ter be
ll >vaa kun belangen als inzenders op
tentoonstellingen. F
1 ,saineustelling van een officieola Neder-
«'idsche commissie voor de internationale ten-
van*8 e,iing Antwerpen in 1885, waciit, naar
nn onderscheiden zijden wordt gemeld, op de onderv
lipoif6 J**? eeu bresideut. De betrokken minister maakt
melt net voorzitterschap aangeboden aan eenige
wannen van erkende bekwaamheid op industrieel
I nnuChniSCh Sebied? die echter allen gemeend
cnoen voor de eer te moeten bedanken.
Op een te Londen gehouden vergadering der
h(Tmi8Sie Voor het Aïs^-o-fonds bleek, dat ten
ia V eVVaU de bedekkingen der door den Rad-
vtn a ?enOm SeYanSen gehouden bemanning
II nu o 8toomschip was bijeengebracht netto
Jd’ ^erhng, of p. m. f13300. Hiervan
p ederland meer dan de helft nl. f7200 en
«e hngelsche schatkist f 3600, zoodat de Engel-
dit htefdddiSheid 81°Cht3 f tot
^aar de rV. R. CC. verneemt, heeft dé advo
caat mr. V. H. te Den Bosch -
‘»or het kantongerecht te Den Bosch een i
J'ociwg was aanhangig gemaakt door zijn re-
^uidigCrr--gö:?^rn'bedras van f'-00’ ver‘
aarop de gedaagde
j om te Dokkum,
tegen wien
rechts- j dat' plan is niets gekomen;
nieuw plan te bespreken, vermeld op dé agenda
door ^riiwilii^T!^11 gehro,nove7‘r(l, «P - l belangrijke van dit punt. Ten slotte drukt" hij^c^dusie
behevens de ’"enm^ i pen.Jensch Ult? dat de tijd van samenzijn ge-!Rde’zaak aan het Hoofdbestuur te “i
ei»ch voldaan.” eskoden, aan den bruikt mag worden om eeu stap voorwaarts .te .^ot de opdracht om in overleg met de" com-
doen en dat het op nieuw mag blijken, dat het missie ad hoe, bepaalde vragen aan de Afd te
-1 over land bou wond er wijs, de antwoorden
te resumeerên en met een nader rapport bij de
Algemeene Vergadering, te komen.
De heer Dr. Vitus Bruinsma, die als. verde-
diger van het rapport was opgetreden, betreurde ter voegt er het" zijne aan'toefen drukt
eene zoodanige conclusie, niet alleen omdat de dat
de zaaJ van het Scheve- .bestuur niet te lezen, maar later in druk
v> aai het jockey-bnjart staat, de leden toe te zenden.
"’T een jeugdige vrouw, die
met zakkenrollers-in betrekking schijnt te staan, j
SNEE K, 15 Aug.
Woensdag morgen ji. wérd in de Buiton-So-
cieteit de Harmonie alhier de Akemeone Vér-
gadering der Inesche Maatschappij van Land- Onder toejuiching werd dat voorstel goedgekeurd
bouw gehouden. Nadat de leden van het Hoofd- 1-
bestuur door do goede zorg van de Xle afd.
op eene feestelijke wgze waren ontvangen op hét
perron van 1 - -
van onze dienstdoende schutterij in opwekkende
tonen deed hooren, trok men in optocht naar do
bovengenoemde sociëteit, die recht smaakvol was
versierd. C
do heer Fontein De Jong van Murmerwoude,
i de samenkomst met eene korte rede. Na op de j
j uitstekende gelegenheid, die men te Snook hooft Behandeling van he
om te vergaderen te hebben gewezen; na een I Velstra, S. S Koopal en’Dr. Vitus Bruir
woord van lof aan de XIo afd die de grootste j aangaande theoretisch en practised landb
van aHo is en zooveel voor landbouw over heeft, onderwijs. Dat rapport, opgenomen in de:
e lebben gewijd, riep hg allen een hartelgk dedoeliugen en Berichten van het Hoofdbê
welkom roe. Hij vertrouwde, dat ieder aandeel en van de Afdeelimren der Frio^ho
zou nemen aan de werkzaamheden, opdat de pg van Landbouw
te nemen besluiten niet de gevoelens van enke
len, maar de uitdrukking van allen zouden zijn
Daardoor - -
mannen, die met Friesche toestanden bekend
zijn.
Hierop besprak de voorzitter in bijzonderheden
het landbouw-onderwijs en vooral wat in de
laatste jaren van wege de Friesche Maatschap
pij van Landbouw gedaan was om de oprichting
van scholen voor dat ouderwijs te bevorderen.
Hg herinnerde aan de pogingen om te Fra-
neker een H. B. S., met daaraan te verbinden
inrichting voor landbouwonderwijs, op te richten;
hoe Ged. Staten dezer provincie gunstig over
dat plan dachten en zich niet ongenegen hadden
betoond de school te subsidieeren, maar ook
hoede plannen tot verwezenlijking waren mislukt.
Een nadere poging werd aangewend in 1873
en’74, Uen het Hoofdbestuur, overtuigd, dat het
onderwijs op de lagere scholen dienstbaar ge-
L: zou kunnen worden aan het landbouw
onderwijs, wist te bewerken, dat aan de H. B. S.
te Leeuwarden, Sneek, Heerenveen en Harlin
gen cursussen werden verbonden voor onderwij
zers. Aanvankelijk vond dat onderwijs, waar
voor Rijk en Provincie subsidie verleenden,
groote belangstelling, daar 110 onderwijzers er
deel aan namen. Dat getal daalde echter al
spoedig tot 40, zoödat reeds in 1879 besloten
werd die cursussen op te heffen. Oorzaken van
het niet voldoen aan de verwachting zag de
Voorzitter in de uitgebreidheid van het onderwijs,
maar ook hierin, dat de resultaten niet aan de
verwachting van de deelnemende onderwijzers
beantwoordden.
werd nog eene poging gewaagd I
waar kans bestond voor eene
H. B. 8. van rijkswege, het landbouwonder- j selen van den tuinbouw worde" het
wys aan die school te verbinden, maar ook van j 1
Thans zijn de Afd. samengekomen om een I
l van i
een stap voorwaarts te
bezighouden met Frieslands belangen, onder aa'ff-H 'gtellen
genaam en gezellig samenzijn, heilzaam is voor
landbouw en veeteelt.
Na de korte rede, die luide werd toegejuicht,
werd besloten, met het oog op het beperkte van
den tijd, het jaarhjksch verslag van het Hoofd-
Q
S1ÏEEKER
KSEK3
9-
6
i
1«
■a
>1)
■d:
m-
cu
III
OIRtVT.
3'1
BB E E A A 5».
