El' IIH KKTIATlH!l. ill TOOR DE
n:iimn:niin usRNMiissniKTsuiiK.
I
I
veertigste:
1
No. 15.
1885.
N G.
Z A T IMi D A (i
21 F B B R U A B I.
op
met het schenken van sterken drank.
een frisscher toestand voor te bereiden.”
volmondig wordt erkend.
n
steld, vande aarde (wil doen) verdwijnen.”
nt
en
vij
nd
el-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden.
2c
00
A
3e
ste
>er
al
n,
et
2e I
•0.
lo. i
lo. i
d: I
m- I
en
en
50
0.
nieuw kiesrecht te scheppen. Maar blijft
bij het historisch recht, dan is daar niets
ADVERT ENT 1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents»
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
schieten.
De tweede vraag iswaarom dan niet
eens art. 76 (de bepaling nopens de kieswet)
gewijzigd en de alsdan komende kamers over
wijziging der overige artikelen laten beslissen
beantwoordt het blad aldus: In schijn heeft dit
stelsel veel voor zich. Maar toch ook niet meer
dan in schijn. Liet men toch door deze kamers
art. 7G herzien, dan zou de voornaamste stuw
kracht voor verdere grondwetsherziening ophou
den te werken, en de locomotief te kwader ure
in de sneeuw steken blijven. Neen, dien weg
moet het niet op. Onze tegenwoordige grond
wet laat nog ruimte voor de toetreding van een
50.000 nieuwe kiezers. Laat die allereerst toe
treden. En doe dan met de nieuwe kamers,
wat naar recht zal kunnen gedaan worden, om
der „secte”
vernemen.
kan spreken, bevoegd is tot grondwetsherziening,
tot het vaststellen van de wet welke weder voor
een menschen leeftijd ons recht zal bepalen.
Daarop beantwoordt het blad de vraag waaróm
deze Kamer, tot Grondwetsherziening incompe
tent, wel geschikt is te achten voor het vast
stellen van een reformbill. De Stand, geeft toe
dat, wanneer men zich op revolutionair stand
punt stelt, het zeker ’t beste is de Kamer maar
op eens weg te jagen en door een plebisciet een
men
aan
te veranderen en moet iedere loot weder uit
den ouden, zij het ook verkankerden, stam op-
Te Herpen bij Grave is Zondag namiddag de
rijksveldwachter Van Berchem door stroopers,
die hij vroeger bekeurd had, in de kom der
gemeente met blanke messen aangevallen. De
man werd zwaar aan het hoofd verwond. Eenige
dagen geleden werd de rijksveldwachter Van
Schaik, naar een zelfde aanleiding, door Herpe-
naars mishandeld. Bloedige aanrandingen heb
ben daar dikwijls plaats. Men klaagt dan ook
te recht algemeen over te weinig politie-toezicht.
Het naspel der Internationale tentoonstelling
te Amsterdam is niet zeer verkwikkelijk. Naar
men uit Brussel mededeelt, bedragen de schul
den der vennootschap, die de onderneming op
touw zette, een som van 1,697,223 francs en 32
centimes terwijl het actief uit 750,060 francs,
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op art. 28 der Wet betrekkelijk de
(Staatsblad no. 72) en artt 20 en 21 van Z. M.
Mei 1862 (Staatsblad
een zeer bijzonder geval
Wat men tegenwoordig al niet van de Twee
de Kamer der Staten-Generaal vraagt
Onder de ingekomen adressen is er een van
een orgeldraaier, die aan de Kamer vergunning
vraagt om buiten Schoonhoven zijn orgel te mo
gen draaien.
TWEEDE KAMER.
U I T
Wel wordt van de toetredenden geen afzwering
van den Katholieken godsdienst geëischt, maar
dat geschiedt, volgens het mandement, slechts
tot misleiding en geruststelling van de „eenvou-
digen en onvoorzichtigen” en bovendien wordt
„met allen op te nemen, van welke godsdienst-
richting ook, de groote dwaling verbreid, dat
godsdienst bijzaak en er geen onderscheid is
tusschen verschillende godsdiensten, de dwaling
die..... langzamerhand alle geloof aan het
wankelen brengt”
„Zoo is de strijd, dien de secte der vrijmet
selaren voert, niet meer een strijd tegen de Kath.
kerk alleen, maar een strijd gericht tegen ieder
positief geloof.” Zij zoekt vooral te werken op
de „voor indrukken vatbare” jeugd en „begun
stigt en verheft daarom de scholen, waarin bij
de vorming van het jeugdig gemoed de grootste
en heiligste plichten, welken den mensch met
God verbinden, volstrekt niet ter sprake ko
men”.
„Het wezen en de oorzaak der secte is geheel
in de misdaad en de schande te zoeken zij
Een carnavalhouder te Nijmegen is slecht te
pas gekomen. Onder de gemaskerden meende
de politie iemand te zien, die nog een aantal
dagen gevangenisstraf te goed had en zich daar
aan trachtte te onttrekken. Hij bleek werke
lijk de gezochte persoon. In maskerade-costuum,
als generaal met steek en épauletten, werd hij
daarop naar de gevangenis overgebracht, waar
hij door den cipier werd ontmaskerd.
Z. D. H. de aartsbisschop van Utrecht heeft
in een vasten-mandement de geloovigen, op het
voorbeeld van de bekende pauselijke encycliek,
gewaarschuwd tegen „de secte der vrijmetsela
ren”. Wegens de beloften, die bij de toetreding
moeten worden afgelegd en waarbij, „onder ge
roep van vooruitgang en beschaving, redelijke
menschen door de secte met onverbrekelijken
band als slaven worden vastgekluisterd, zonder
dat hun liet eigenlijke doel daarvan is getoond,
getuigen rede en waarheid zelve dat de bewuste
secte in strijd moet zijn met de gerechtigheid
en de natuurlijke zedelijkheid.” Zóó leest men
j in het mandement en het beweert verder, dat
de vrijmetselarij godsdienst en staat wil ver
vormen volgens „het naturalisme, dat alle god-
De verongelukte stoomboot Oude Maas II
is boven gebracht, zoodat het gat, door de aan
varing gemaakt, kan gedicht worden. Er zijn
nog drie lijken van menschen in het vaartuig
gevonden en aan de familiebetrekkingen over
gegeven.
Nationale Militie van den 19den Augustus 1861
besluit van den ósten
no. 46)
Brengen door deze ter kennis der belang
hebbenden, dat de loting van de ingezetenen
dezer gemeente, die in het vorige jaar voor de
Militie zijn ingeschreven, zal plaats hebben te
Do kiestabel is, naar het Vad. zegt, bij den
Raad van State ingekomen. De voorstellen tot
grondwetsherziening kunnen weldra de Tweede
Kamer bereiken, want het antwoord der re
geering op de uitvoerige bedenkingen van den
Raad van State is reeds gereed. Het voornemen
schijnt te bestaan ook het rapport van den
Raad aan do Tweede Kamer over te leggen.
Reeds werd gemeld dat het wetsontwerp tot
wijziging der drankwet, bij de Tweede Kamer
ingekomen, het verkoopen van sterke drank in
gecombineerde neringen ook na 1 Mei toelaat.
Het Vad. meldt nog, dat de verkoop alleen zal
geoorloofd zijn in gesloten flesschen en bij geen
kleinere hoeveelheden dan van 8 deciliter. De
confituriers zullen na 1 Mei mogen voortgaan
B. en W. te Den Haag hebben den raad in
overweging gegeven, op het verzoek der leer
aren van de H. Burgerschool voor jongens met
5 jarige cursus om vergoeding van het nadeel,
geleden door het in het óngereede raken hun
ner jaarwedden over de maand December 1884,
te antwoordendat het niet voor- inwilliging
vatbaar is bevonden.
B. en W. meenen, dat men zich in deze door
een gevoel van leedwezen niet mag laten leiden,
terwijl de gemeente, hetgeen door adressanten
volmondig wordt erkend, niet wettelijk aan
sprakelijk kan worden gesteld voor de wijze
waarop hun het verlies is berokkend.
drijft het menschelijk geslacht tot den onder
gang.”
Zoo luidt het oordeel van den aartsbisschop
over de vrijmetselarij, een oordeel dat de leden
stellig met belangstelling zullen
Dat er „accommodements” zijn met de wet
op den verkoop van sterken drank is wel be
kend. Het blijkt duidelijker dan ooit uit een
vergunning in do Staatscourant opgenomen.
B. en W. van Rosendaal en Nispen toch geven,
blijkens hec daar opgenomen besluit, aan F. R.
Kerstens, R. K. priester, vergunning tot den
verkoop van sterken drank in het klein, in het
noordoostelijk lokaal van het Broedergesticht al
daar.
Genoemd lokaal bestond niet op 1 Mei 1881,
terwijl het aantal vergunningen te Rosendaal
het maximum der wet te boven gaat. Toch is
de vergunning verleend, omdat in het voorschre
ven lokaal zijn gevestigd een roomsch-katholieke
gezellenvereeniging voor jongelieden boven 17
jaren en een sociëteit voor jongelieden boven 18
jaren, welke vereenigingen ten doel hebben het
houden van wetenschappelijke lezingen en voor
drachten en het bevorderen van gezellig verkeer.
Mes het oog op de bestemming van het lokaal
is het dus, volgens B. en W. van Rozendaal
niet aan te merken als een van die drankdebie-
ten, welke de wet heeft willen weren, en kan
alzuo hier ook volgens Gedeputeerde Staten
die de machtiging verleend hebben geacht
worden een bijzonder geval aanwezig te zijn
als bedoeld bij al. 3, art. 2, der aangehaalde
wet.
Men zou dit zelfs
kunnen noemen.
SNEEK in de Concertzaal, op Woensdag den
4den Maart e. k., des voormiddags ten 10 i'li
ure
dat op den 5den dier maand, ter Secretarie
der gemeente door of van we»e de lotelingen
aanvraag kan geschieden voor de getuigschrif
ten ter bekoming van vrijstelling wegens broe-
derdienst of op grond van te zijn eenige
wettige zion, alsmede dat, om vrijstelling wegens
eigen militairen dienst of die van* broeders te
verkrijgen, het paspoort of ander bewijs van
ontslag of een uittreksel uit het stamboek, of
een bewijs van werkelijken dienst, ten minste
tien dagen vóór den d ig, waarop de eerste zit
ting van den Militie-raad wordt geopend, ter
Secretarie voornoemd, moet worden ingeleverd.
Sneek, den 30 Januari 1885.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
DE PERS.
In een derde en laatste artikel over de wen-
I Ijselijkheid eener censusverlaging betoogt de
tandaard nogmaals, dat alleen een college, het-
'velk legaal en moreel in den naam des volks
In het laatste artikel, gewijd aan de taak der
minderheid, is ook de Amst. tot de conclusie
gekomen dat ruimere toekenning der kiesbevoegd
heid de eisch van het oogenblikis. Zoolang de
meerderheid een kerkelijke is, baat grondwets
herziening toch niet, wijl een herziening in dit
geval aan den bestaanden toestand niets zoude
veranderen.
Het blad wijst er op dat ook de Stand, cen
susverlaging als voorwaarde stelt voor het mede
werken aan grondwetsherziening. Van die ver
laging verwacht het anti-revolutionaire blad heil
voor haar party.
De Amst. gelooft, dat juist de liberalen er
voordeel door zuilen hebben, wijl de invloed
eener verlaging mits gepaard met een wij
ziging in de heffing der personeele belasting
zich vooral in de steden zal doen gevoelen.
Maar hoe dit zij, gesteld de anti-libetalen win
nen, dan toch is bet voordeel verkregen, dat
de tegenpartij verplicht is de regeering ter hand
te nemen en zich bloot te stellen aan alle ge
varen, die een meerderheid van haar oorsprong
en samenstelling als politieke partij in de ge
stoelten der eere omringen.
Het blad besluit haar artikelen aldus „Jaren
achtereen hebben de liberalen erkend, dat rui
mere toekenning der kiesbevoegdheid een eisch
is van de liberale beginselen. En voor niemand,
die let op hetgeen binnen en over de grenzen
van het vaderland voorvalt, kan het een geheim
zijn, dat de richting van het liberalisme, dat de
strooming van onzen tijd, onverbiddelijk naar
algemeen stemrecht heenleidtdat alleen door j
in die richting door te gaan het herleven van
de liberale partij mogeljjk is. Want al staat zij
lijnrecht tegenover de sociaal-democratische theo
rieën, krachtig zal zij slechts worden doof de
maatschappelijke vraagstukken, die zij te veel
links heeft laten liggen, aan de orde te stellen
en de bevordering der nationale welvaart tot haar
hoofddoel te maken.
„Het pogen der kerkelijken om het parlement
zoolang mogelijk tot stilstand te nopen, beant
woorde zij dus met een krachtige, doortastende delyke openbaring ter zijde stelt,” en ^het
politiek. Tegenover het festina lente van de Pausdom zelf, dat door goddelijk recht is inge-
overzijde, klinke hare leus: Voorwaarts!” steld, van de aarde (wil doen) verdwijnen.”
accommodements” zijn met de wet
Het bly'kt duidelijker dan ooit uit
-J opgenomen.
aMMtt
I
B I X X K X I. A X E9.
6
6
IS
s
16
M.
16
li
il
Jan
sseij
Idg.
der I
Eing-
ietjei
Eli-
en
mko
faga
63
ii tg,
jna
I
£••-■■'1 ,a
OEEKER COURANT
a^semeen debat over de staatsbegrootin^ voor 1885 is
J Woensdag mingevangen. De heer Gratama keurde het af dat
de regeering kiestabel wijziging vóór grondwetsherziening wil
laten gaan. Waarom is de regeering niet veeleer afgetreden
bterk bestreed hij de weighting der rechtspersoonlijkheid aan
de soeiaal-democraten, als nadeelig en getuigende van vrees.
Hij verklaarde sympathie te hebben voor het streven der soei-
aal-dt m jcratie naar gelijkheid van recht. Onze Nederlandsche
socialisten zijn geen oproermakers of dynamicters.
Ee heer De Jong begreep niet hoe de overzijde, bezuiniging
voo op stellende, niet de regeeringstaak op zich had genomen.
A,.een een regeering kan goed bezuinigen. I aarom moest de
ove zjde de regeeringstvik o vernemen. Spreker eiseiit volle
dige dekking der uitgaven door de middelen, hetzij van de
regeering of van de overzijde.
De heer De Savornin Lohman wees op stilstand van de
staatsmachine. Grondwetsherziening is noo lig, maar vooraf
censusverlaging, daar het bestaande kiezerspersoneel niet vrucht
baar kan ageeren,
De heer Lohman achtte wijziging van het kiesrecht dringend
noodig en wees er op, dat, als een rechtvaardige districtenin-
ceelmg verkregen was, het zelfs nog de \raag zou zijn of de
lechterzijde niet moest loslaten den eisJiGeen grondwets
herziening zonder herziening van art. 191 der grond .vet.
De heer Borgesius kv.am op tegen het vcomemeu der re
geering tot herziening der kiestabel, trots haar vroeger voor-
I opstehen van grondwetsherziening. Hij zag daarin een streven
I oin naar de eischen der overzijde te regeeren Sterk kwam
spreker op tegen voorafgaande censusverlaging. Indien de re-
goemig bleef bij haar voornemen tot herziening der kiestabel
frioest de Kamer bij votum uitmaken of zij de verandering van
suindpunt der regeering beaamde.
e minister Heemskerk verklaarde, dat met de voorbereiding
(*er grondwetsherziening wordt voortgegaan en voorstellen dien-
«ungaande spoedig zijn te verwachten. Dat gelijktijdig de her-
G-ung d.r kiestabel kan worden voorgesteld, is, omdat nu
I itui het verwijt ni.-t kan treffen, zoodoende groadwetsherzie-
I RBg te willen veitragen. Kiesrecht wijziging vooraf te laten
I Laan acht de regeering niet wensebelijk.
I ik x Vi 11 justitie verdedigde de weigering van rechts-
I P‘-L8ooni^k.;eid aan de sociaaldemocraten als rechtskundig en
I siaatkuud.g.
I rn?6 lieer Bor«es^lis stelde een motie voor om in overeenstem-
I uhjermalen door de legeering te kennen gtgeven
eepuig uit te spieker, dat de voorstellen tot grondwetsher-
’^ing 200 goedig mogelijk moeten worden in behandeling
Im ,10laen cn afgedaan en dat inmiddels geen wijziging van het
Inonie^111 °f ^er kiestabel in overweging behoort te worden ge-
I rje. ni0.t e Vftn den heer Borgesiusluidt woordelijk aldus„De
I ui^hX3’ 311 Gvcrcvnst( mniiiig met de meermalen door de regeering
Llor S1’n,ken lueening, van oordeel, dat voorstellen tot herziening
l(l(>li5luU J Aet 200 speedig mogelijk moeten worden in behan-
I van öOuomen en afgedaan, en dat inmiddels geen wijziging
|G. het kiesrecht of van de kiestabel behoort te worden in
I VrWeging genomen, gaat over tot de orde van den dag.”
Isiirni 1 ileer Van Houten zijn sterke afkeuring had uitge-
Iso ’\over de wei5eiing van rechtspersoonlijkheid aan de
l democraten, is de voortzetting van het algemeen debat
I uer motie Borgesius verdaagd tot Vrijdag 11 uur.
