GESEÏlffl II IIS T Min IfSIM.
i*
fl
o:
l»a*
.riten
a»o-
•boter
t,bt»
I® K.IIUBMI1BL4D WORDS
A
Ji
1885.
No. 51.
VEERTIGSTE
read
27 JUNI.
Z AT F H D A G
H I VM V L A X 1».
v.
worden toegestaau.
mr.
mo
ken
ide.
IF-
3rd:
.am*
i on
aan,
s on>
go
t h
den-
t di
zoo-
oriel
vet
dm
,2a
.00.
die.
jren
f60
10 4
160.
oeiud
bin
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
I Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te genden.
kilo,
mur
1,00,
l a
dia.
-.00.
Vl«
‘Vu
‘I,
‘A.
tf.
uni.
6A
‘A
Ar
ADVERIENHÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7’/, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaardeu daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Wy maken bij deze gelegenheid nog gewag
van een eerste artikel, door prof. C. B. Spruyt
in de N. R. Ct. geplaatst over de nieuwe leuze
van mr. Levy. Prof. Spruyt wijst er op, dat
Levy plotseling uit de rijen dergenea die
hij thans van rechtsweigering beschuldigt in
die der tegenpartij is overgegaan en wenscht
kortelijks de redenen aan te geven, waarom hij,
Spruyt, nog wenscht te blijven beboeren tot de
liberalen, die nog hechten aan een kiesstelsel
dat berust op den financieelen grondslag.
B E K E N D M A KING.
I De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
laakt bij deze aan de ingezetenen bekend, dat
bt primitief Patent-Kohier no. 1 over den dienst
pn iS-fS/Ö, van de gemeente Sneek, aan den
leer Ontvanger der Directe Belastingen, ter
bvordering is overhandigd, en dat de reclames,
relke er uithoofde van verkeerde óf te hooge
beslagen in gemeld Patent-Kohier mochten ont-
han, in behoorlijken vorm ingericht, on met de
ereischte bijlagen voorzien, binnen drie maan-
en na heden, bij den Heer Controleur dier
lelastingen in de Divisie van de Controle Sneek
weten worden ingediend.
Aldus afgekondigd te Sneek den 24 Juni 1885.
De Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
2a
5,59
)0 J
3a
.,09,
voet
Aan een particulier schrijven uit Amsterdam
ontleent de Dord. Ct. het volgende: «Met het
bouwvak is het hier treurig gesteld naar ik.
zeker weet, loopeu hier nu ongeveer 3000 tim
merlieden, 2000 metselaars, 1000 schilders en
500 steenhouwers 7.onder werk en dat in een
tijd van anders zoo verbazende drukte. Doch
aan wie daarvan de schuld? Voor een deel
zeker aan de werklieden zelf, daar vroeger toen
hier ter stede de nieuwe wijken werden aange
legd en er dus overvloed van werk was en
goed geld verdiend werd, de Amsterdammers, in
w plaats van ’s Maandags naar ’t karwei te gaan,
heeft een andere meening te koesteren., daar is bij troepjes de stad doorkruisten en richdaarbg
*- c_.. jj --] 0Ja yer. zoozeer aan drank te buiton gingen, da.
t
Z. M. heeft benoemd tot secretaris-directeur
van de Nederlandsche bank mr. J. G. N. de
Hoop Scheffer, chef der afdeeiing «secretarie
en kantoor van overschrijving der aandeelen",
en wei voor den tijd van zeven jaren of, bij
niet verlenging van het verleende octrooi, tot
31 Maart 1889.
tellen, dat die kiesvereeniging maar tien leden
telt en dat twee geheel onbekende grootheden
haar voorzitter en secretaris zjjn, diezelfde kies
vereeniging die Tak en Van Eek deed ..vallen
De lijd geeft dr. Kuyper den raad om van
Bismarck de kunst af te zien op zijn tijd ziek
te zijn. Een staatsman moet nu en dan sens
verdwijnen. Wanneer men altjjd het rumoer
gaande houdt, dat ten doel heeft de aandacht
op den eigen persoon te vestigen, dan loopt
men gevaar dat sommigen van straatrumoer,
van rondtrekkende kiezentrekkers spreken.
In de Dinsdag te Amsterdam gehouden ver
gadering van aandeelhouders in de exploitatie
der gasfabriek van de firma C. de Bruyn
Zonen, die met een maatschappelijk kapitaal
van f 1,300,000 werkt, bleek, dat over het vorig
jaar een dividend van 24 pet. kon worden uit
gekeerd, terwijl de reserve-rekening f569.252
bedraagt. Voorts werd nog geconstateerd, dat
de grond en de gebouwen, die verleden jaar
voor f 271,909.79 op de balans voorkwamen
en vier jaar geleden nog op f 870,000 stonden),
thans op f 99,909.79 genoteerd werden en dat
de effectenrekening, die A° P° f 857,875 beliep
nu f 1.338,087.50 bedroeg, zoodat per resto nog
een groote overwinst te wachten is.
Niet onaardig merkte een der leden op, dat
men niet alleen met een gas- maar eigenlijk
met een effecten-fabriek scheen te doen te
hebben hem werd echter tegengeworpen dat
men een potje gemaakt had voor den kwaden dag.
Door een der aanwezigen werd gevtaagd of
de gasverbruikers met 1 Nov. konden worden,
ontslagen om naar de „Imperial” over te gaan;
zij konden toch niet in donker blijven zitten.
De voorzitter antwoordde, dat de directie by de
stad gedurig op een regeling had aangedrongen;
dat de regeeriug zich echter achter de „Impe
rial” en deze zich weder achter de stad ver
school en dat het de schuld der fabriek niet
was dat er nog geen regeling tot stand was
gekomen. Op de vraag wat er was van de af
snijding der gaspijpon, werd geantwoord, dat,
wanneer men daartoe overging, dit een daad van
geweld zou zijn, waarop men zou antwoorden
„qu’il y a encore des juges A Amsterdam.”
Omtrent de overneming der gasleidingen in
de huizen zou de fabriek de usantie volgen
dat hing vau deu duur vau het gebruik af en
daarop zou de gewone reductie" 30,40 k 50 pet
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vau
Is gemeente Steak, maken aan de belangheb
benden bekend, dat de commissie uit het plaat-
olijk bestuur, bedoeld bij art 15 der Wet op
ie Schutterijen, dit jaar hare tweëde zitting zal
'ouden in het Gemeentehuis alhier op Donder-
lag den 9 Juli aanstaande, des voormiddagst en
II ‘A ure, tot onderzoek van alle reclames, door
de ingeschrevene en geloot hebbende personen
r«n dit jaar en door de reeds vroeger ingelijfden
ngebracht, alsmede tot onderzoek van hen, die,
>6 nummerverwisscling voor anderen, verlangen
5P te treden.
De belanghebbenden worden gewaarschuwd
»in alsdan op te komen, vermits zij anders zullen
.ehouden worden, geene redenen tot vrijstelling
e hebben, en, voor zooverre zij dienstplichtige
lunnners getrokken hebben en niet vallen in de
wtneu van art. 3 der wet, van den 11 April
1827, sub letter a, b, o, 1 en m. bij de schutterij
dei ïu*len worden ingelijtd, blijvende het hun even
Wel vrij, o® hunne redenen tot vrijstelling in
oen volgend jaar te doen gelden.
Sneek den 26 Juni 1885.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN, Burg.
de JONGH, L.-Secretaris.
TWEEDE KAMER.
UIT DE PER 8.
On<lw het opschrift: Werklieden-vereenigin-
leest men in de Standaard.
IOor jaren werd ervan radicale zijde, onder
l?uing van Heldt, een algemeen Nederl. Werk-
euenverbond opgerieht en kort daarna onder
mJ/1 ag Kater van christelijke zydePatri-
a'°uuun.
„Eerst nu scheen het langen tijd, alsof Heldt’s Het heeft heel veel van een loopje dat de
groep de vette koe aan debaopden vandenNijl Tijd thans met dr. Kuyper neemt. Zij verge
lijkt hem in een boofdartikel met Bismarck en
vindt verschillende trekken in beiden gemeen.
«Evenals die staatsman is dr. Kuyper een
scherp geweekende, sterk sprekende persoonlijk
heid. Beiden munten uit door een bijna vermetel
waarheid spreken. Zij zeggen alles wat zij
denken en willen, en zij zeggen het op de
vierkantste, hoekigste wijze. Geen van beiden
ziet, waar het noodig is, tegen het verschuiven
van stellingen en het vernagelen van kanonnen
op. Onder verschillende vormen zijn beiden
Real-politieker. Met eenig onderscheidPrins
Bismarck, op wiens getaande wang alleen de
toorn nog ecu blos kan jagen, lacht om hetgeen
men inconsequentieu noemtdr. Kuyper, levende
onder een volk, dat zijn liefde tot den veestapel
ook door het eeuwig uit de sloot halen van
oude koeien verraadt, is altijd bereid om te
bewijzen, niet alleen dat het beginsel niet
geschonden werd hieraan is geen twjjfel bij
ons maar ook dat de lijn van handelen de
zelfde bleef. In hun aanval en hun verdediging
gaan beiden, Bismarck en Kuyper, recht op den
man at, en beiden zijn over weinig dingen zoo
gebelgd als over de persoonlijke dingen, die
men hun soms wel zeggen moet.”
In beide mannen ontdekt men ook hetzelfde
vaste vertrouwen in hun zaak en hun kracht;
dezelfde scherpte vau geest in het afbakenen
van hun weg. Altijd hun doel in het oog hou
dend, worden zij door geen tegenstand onthutst,
door geen belemmering tot staan gebracht.
Maar er is een zeer beslissend onderscheid.
Het ligt niet in den dominee en den kurassier,
niet in den theoloog en den diplomaat. Het
ligt dieper, maar het is in twee woorden aan
te duiden, Prins Bismarck is een aristocraat,
eea edelman dr. Kuyper is een democraat in
den onaaugenamen zin van het woord. Men
moet voor, oen oogenblik da zuiver staatkundi
ge beteekenis dezer woorden ter zijde laten
en ze breeder en dieper opvatten. Dan kan
men zeggen, dat de waarachtige democraten het
hout zijn, waaruit men de beste aristocraten
snijdt. Maar van deze soort is. dr. A. Kuyper
niet. Hij is dan ook geen kind des volks, maar
naar zijn geestelijke herkomst, een kleinburgers-
kind. Wanneer zijn tegenstanders hem een
soort van ijdelheid verwijten, dan kan men
niet ontkennen, dat hij er soms den schijn vau
aanneemt Wanneer men hoort zeggen dat de
groote leider der anti-revolutionaire partij wol-
eens ten eigen bate de Turksehe trom slaat,
dan meent men waarlijk onder het klavier der
volksconscientie zulk oen instrument verscholen
te hebben gezien. Wanneer het niet verluidt,
maar openlijk wordt beklaagd, dat dr. Kuyper
organische samenwerking meer bewondert dan
beoefentwanneer het blijkt dat zijn adviezen
dikwijls legerorders zynj en zijn leiding soms
in een albemoeüng dreigt te ontaarden, dan
kan men dat alles verklaren, maar ontkennen
neep
En daarop wijst de Tijd, tot bewijs van haar
stelling, op de houding die de Standaard, het
orgaan van dr. Kuyper, aanneemt ten opzichte
van de aanstaande verkiezing van den voorzitter
van ’t Centraal-Comité door do Deputaten-ver-
gaderiug. In ieder nommer wordt dr. Kuyper
in de lucht gestoken. „Hij is de leider, hij
moet dat blijven, het zou een miskenning
zyu van den goddelijken zegen, die op dr. Kuy-
per’s arbeid rust, als men hem van zijn taak
ontsloeg, enz. enz. Eu waar éen kiesvereeni-
2ing die te Middelburg het gewaagd
1.
je Standaard onmiddellijk gereed
„Eerst nu scheen het langen tijd, alsof Heldt’s
zou blijven en Kater's koetje er aldroevelijk
schriel ea mager tegenover zou grazen.
„Maar dat keert toch.
„Den laaisten tijd nl. schijnen de hekken
verhangen.
„Althans Patrimonium deed zeer aatimerkelijke
schreden vooruit en telt thans ruim 46 afdee»
lingen en bijna 5000 leden.
„En hiertegenover slonk het A. N.W. V. tot
even 20 afdeelingen en 2000 leden.
„Ja, zoo diep zonk de toon, dat op de onlangs
gehouden algemeene vergadering niet meer
dan 25 personen gestemd hebben.
„Dit feit dient opgemerkt.
„Het is een verblydend teeken.
„De Nederlandsche werkman schijnt nog niet
zoo ganschelijk vervreemd van de christelijke
sympathieën.”
Mr. J. A. Levy heeft geantwoord op de kant-
teekening, welke de Arnst. heeft gevoegd bij
zijn artikelen over Stemrecht naar bskwaamheid,
en de opmerkingen, welke de Stand, daaraan
vastknoopto. Hij geeft volstrekt niet toe, dat
het hier eigenlijk niets anders geldt dan een
woordenspel en hij hetzelfde wil als de voor
standers van algemeen stemrecht.
Het geldt hier werkelijk een heilig beginsel.
Recht is een roepstem, waaraan wij onderwor
pen en rekenplichtig zijn. Een gezag, dat aan
ons zich stelt, overweldigend zich opdringt zoo
noodig.. Een oordeel, waarvoor wij eerbiediglijk
te buigen hebben. Door zijn zedelijk gehalte
toch is recht aan de wereldorde verwant. En
deze laatste te helpen verwezenlijken, daartoe:
zijn wy gehouden. Wij allen, hoog en laag,
arm en rijk, vorst en volk. Wie zijn we, waar
toe zijn wij er, zoo recht er niet is
Dit recht staat tegenover de Machtaloer Op
geheel het rechts- en staatsgebied is niets, ab
soluut niets, dat als politische machtsvraag mag
worden behandeld. Alles, zonder eenige de
minste uitzondering, alles moet als ethische
rechtsvraag worden gehanteerd. De vraag is
niet eischt ge kiesbevoegdheid De vraag is:
hebt ge daarop recht? Zoo ja, gij moet haar
erlangen. Zoo heen, zij moet u onthouden wor
den.
Daarop doet mr. Levy uitkomen, dat zijn be
doeling en die vau hen, welke zich voorstanders
van algemeen stemrecht noemen, misschien de
zelfde kan zijn, maar al komen beide toevallig
tot dezelfde uitkomsten, daarom zijn ze nog niet
gelijk. Deze of geene speciale opvatting van
het algemeen stemrecht is het algemeen stem
recht niet.
„Aan kiesrecht krachtens bekwaamheid
naam een zaak ben ik derhalve zoo vrij te
blijven hechten, aldus besluit mr. Levy zijn
artikel. Wil men het woord „bekwaamheid”
voor het woord „geschiktheid” verruilen, my
wèl. Een indoeling elders echter kan ik mij
onmogelijk laten welgevallen. Wat het parool
is voor den soldaat, is voor den jurist de rechts-
formule.
SVEEkER (OIRAVr
L.
derd.
voor
lag»,
,orle»
doca.
7 61
van h a^Kemeeo debat over het vooratel-Reekera tot ophelhnj
w Q w ver^°d der visscherij met de wonderkuil op de Zuider-
g..,'Oensdag JL aangevangen, werd den volgenden dag vuort-
J heer ^au ^aer betoogde dat t»jj de onzekerheid over
de n Stand der Zuiderzeebevolking het voorstel-Reekers dien-
j ?ahgencmen te worden. De heer Schaepman stemde daar-
riien v en critiseerde de nota van het college der zeevissehe-
in v’ v«rdeeld over de zaak, zich toch onfeilbaar acht
beln Ur 00rdeel* Zoolang het niet zeker ia dat het algemeen
W0I>dt geschaad door het gebruik der wonderkuil, moet
lift eOr<ien toegelaten.
h:>t b i r verdedigde krachtig de verbodsbepaling in
Vei/* -°g van het behoud der visschery op de Zuiderzee,
uit yi8Cll80°rten z^n reeds verdwenen oi gaan sterk achter
aan n txter 'an Ascil vaQ Wyck sloot zich geheel bij hem
BtrafkDe ?eer Van Houten kwam op tegen het behoud eener
'zakol-nX? ing’ waar zooveel onzekerheid heerscht over de nood-
ÜGekeï^bei(1 W Vaa’ heer Cremere bestreed het voorstel-
Reekera verdedigde uitvoerig zijn voorstel, dat door
ten penster vau waterstaat werd bestreden. Het voorstel is
tt0 aan genomen met 41 tegen 32 stemmen.
vj;’, ^vangen is het algemeen debat over het ontwerp tot
Hot g vau art1, 2,lC’ 242 en 247 ^er gemeentewet.
voorstei strekt, om voor de gemeenten dé rijksuitkeering
op cR°a 3 millioen, verder om voortaau do op-
buud 1 *>aö vier viKde °P hot personeel voor het ryk te be-
frycGn?1* <*oc‘h aan de gemeenten de bevoegdheid te geven, 20
be htö gebouwde eigendommen meer te heffen.
1^ Blussé en Rutgers stonden sterk een inkomstenl>ela8-
nr°° bostredeii de politiek van den minister* van üuan-
Heden vtuio^te^Heem3kerk verdedigde het .ontwerp.
