GEIMM HET BO MllSSIfflT SfflL
R MHTEWIHLIH M 1)8
1883.
No. 66.
V E E R. T I G S T E
1
W O EAS D A Q
10 -A. U G u S T u s.
ecr.
[un
heelt appèl
van
eelt
Alle brieven
in te zenden.
oor
)N-
do
and
iter-
iren
ien.
sek
ve
en-
nd.
dra
ris,
eer,
iu
een
for-
van
oed
emt
len,
ben
iten
jder
ovig
ces
ge-
1,20
sko-
j in
353
M.
.ug.
V18
'a
,wy- minderheid
oed is
r JU Q8n ae heeren niet meer kent. Van leen-
n zgu het in eens schapen geworden. Men
;eur
4a
Ót) „PTr ZP“ thaQS sc}iappoïijke menschen
1 en> *U1 waar men mee nraten kan.
BI ENI.A Ml.
Bij de keuze van een candidaat voor de Twee-
de Kamer in Dokkum is, zooals men weet, art.
194 der grondwet gedurig ter sprake gekomen.
Van verschillende kanten is bij deze gelegen»
heid de oude strijd over art. 194 hervat. Het
Vad. schreef o. a. Zaterdag
„Ons komt het voor, dat de kiesvereenigino"
een daad van rechtvaardigheid, zoowel als van
wijs beleid zou verrichten, als zij de oandida-
tuur van den heer Van Weldereu Rengers pro»
clameerde. De heer Rengers was, naar wij
meenen, de eerste liberaal, die tegenover zijn
kiezers het openlijk uitsprak, dat hij van liberaal
standpunt een wijziging van art. 194 aannam,
ja wenschelijk oordeelde. Wat toen een onvoor
zichtigheid kon schijnen, kan thans niet meer
zoo heeten, nu er blijkens het voorloopig verslag
der grondwetsherziening vele liberalen zijn, die
dit gevoelen deelen. Wat toen overmaat was
van openhartigheid, zal weldra door meerderen
I worden uitgesproken, als op de onpersoonlijke
I uitingen van dat verslag het openbaar debat
i zal volgen.
I Het is goed, dat de kiezers van vleze ge-
i legenheid gebruik maken om te betuigen dat
i zij de houding dier leden, die van toenadering
i op het stuk van art. 194 niet afkeerig zijn,
volkomen goedkeuren. Het zal een steun zijn
voor hen, die misschien, uit vrees om misver-
staan te worden, al te schroomvallig zijn een
I tweeden stap op dezen weg te doen. Inder
daad, de stemmen nemen toe van hen, die
weigeren in ’t onveranderd vasthouden aun dat
artikel het levensbehoud te zien der i.beraie
en vrijheden, maar de plaag van iederen voor
zitter en meer dan de plaag van den voorzitter
die tot zijne richting behoort. Een staatsman,
die „Ons Program”, natuurlijk, vasthoudt, maar
die verder geen program schijnt te volgen, ten
zij een program van geheel eigenaardige soort.
„Men vraagt zich af hoe een man van zoo
buitengemeenen aanleg tot zulk eene zonderlin
ge ontwikkeling komen kan. Men zoekt aller
lei verklaringen, men waagt het zelfs te spreken
van ijdelheid. Daar ligt de sleutel niet. Bij
den heer Keuchenius heerscht een soort van
overdreven neiging tot zelfvernedering hij wil
vervolgd zijn. Deze, hoewel eerbiedwaardige,
bij een staatsman toch eenigzins zonderlinge
askese heeft het gewenschte gevolg, maarover-
treft hetde heer Keuchenius wordt niet ver»
nederd of vervolgd om zijne beginselen, maar
zijne beginselen dragen den last van de onheb
belijkheden, die hij met zooveel ijver en zelf
verloochening ten toon spreidt.
„Het is evenwel juist als vernederde en ver
volgde, dat de heer Keuchenius op „ons christen
volk zoo groot een invloed uitoefent. Men
gelooft in hem, en men bewondert eene motie
die met de II. Alliantie aanvangt en met Pop-
pink eindigt.
„Tusschen dr. Kuyper en den heer Keuche
nius bestaat een andere band: beider afkeer
van het conservatisme. Bij den heer Keuche-
dius is die af keer gericht tegen één persoon
den heer Heemskerk; bij dr. Kuyper is hij
weinig minder persoonlijk. Ook zijn beiden
geestverwanten in een soort van dwoependo een
zijdigheid, die hen {over het hoofd doet zien
wat voor het nemen ligt, en hen, misschien in
het gevoel dat zij zelven niet kunnen regeeren,
doet hopen dat de anti-revolutionaire partij
vooreerst niet in de regeeringskringen zal heb
ben te opereeren.”
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post f 1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
tot vrede genegen en besloten art. 194 der
grondwet prijs te geven. Wilt gij dat ik na
men noem
’t Is geheel overbodig. Ik kan het toch
niet gelooven.
Welnu, Gij zult dan weldra voor uw
oogen zién, dat liberalen en ultramontauen (ge
lijk Gij ons indertijd noemdet) elkaar omhelzen.
Wat dunkt U, als wij beide maar vast begonnen
Ik ben zoo gelukkig, dat ik de behoefte gevoel,
de felste bestrijders vriendelijk te bejegenen.
Ik voor mij gevoel die beboette volstrekt
niet en zou het integendeel zeer betreuren, indien
de liberalen zoo kleinmoedig waren, als Gii mii
daar vertelt.
Gij hebt goed praten, gebogen als Gij
zijt. Maar de heeren zitten er voor en het geldt
buigen of barsten.
In hunne plaats zou ik zeggen
Daar hoor ik den ouden litterator. Adieu
professorTrek het u maar niet te zeer aan.
Bij het slot van het artikel schijnt de schrij
ver echter weder iets van zijn zelfvertrouwen
verloren te hebben. Het wordt toch aldus be
sloten
„De heeren liberalen zijn door het ongeluk
wel week in den boezem geworden, maar of
dit tot het sluiten van eenen duurzatnen vrede
zal aanleiding geven, is en blijft nog een groote
vraag. Wij gelooven er niets van.
De anti-liberalen hadden van hun meerder
heid, hoe klein ook moeten profiteeren
om den census te verlagen en do kiesdistricten,
die 5 of 6 maal door de liberalen verknipt zijn,
op hun beurt ook eens te verknippen. Dat was
de manier, onzen zieken politieken toestand
te genezen.
t Maar die kans is verkeken en zal zoo spoedig
niet terugkeeren. Of nu de liberalen zoete
broodjes bakken, beteekent niets. De vos ver
liest wel zijn haren, maar niet zijn streken.
Als de heeren weer voorspoed hebben, zal hen
de kam wel weer groeien,
Men had ze moeten nekken gelijk zij ons
gedaan hebben. Dat was zaak. En dit kon men.”
De Tijd is een artikelen-reeks begonnen over
„de anti-revolutionnaire partij en hare leiders.”
Omtrent den heer Keuchenius zegt het blad
het volgende
„Op de eerste plaats behoort men hier de
aandacht te vestigen op den heer Keuchenius.
De heer Keuchenius is voor een groot deel van
„ons Christenvolk” een soort van mythische
verschijning, indien men hier van mythe en le
gende spreken mag. Hjj staat boven het ge-
woon-menschelijke, en zijn doen en laten be
hoort niet naar wet of regel te worden beoor
deeld. Daarom is het te verklaren, dat op een
afstand zjjne persoonlijkheid haar machtigen
invloed gevoelen doet.
„Op een afstand Van nabij bezien, is de
heer Keuchenius het zonderlingste mengsel van
tegenstrijdigheden, dat te bedenken valt. Men
heeft zelden zooveel werkkracht en zooveel ,i
krachtverspilling gepaard gezien zooveel prac-
tischen zin met zooveel mystieke droomen ver
mengd. Een wonderbaar geheugen en aanha
lingen te pas en te onpasvlug vernuft en bij i
de haren aangesleepte geestigheden fijne zetten l
en smakelooze toespelingen vlijmende beschul- I
digingen en onnaspeurlijke uitweidingen kwet- i
sende persoonlijkheden en telkens herhaalde
belijdenissen. Dikwijls het juiste woord op het
juiste oogenblik, maar even dikwijls een einde-
?18
UIT DE PERS.
In het Venloosch Weekblad bespreekt mr.
a!18 zedelijke resultaten van de tijde-
,’J der liberalen in de Tweede
■amer.
Jets ia er gewonnen zegt hij delibe-
geworden. Hun vroegere over-
•J verdwenen, zoo spoorloos verdwenen,
JV0 ..ondÊf 0611 hoed vangen. Hetsabreeren
i i heeren luisteren naar reden en
seaeid. Gij zult het moeilijk gelooven, maar
,J8 ï100- Ue meeste liberalen iu de
1 i ge-
waar men mee praten kan. Ieder
er van te kijken. Wat ons betreft, toen
3 foor liberale kopstukken in de Kamer
®raen verzekeren, dat zij van den school-
in AejOeg ^dden en niets liever wenschten
snt araan. een einde kwam, was het ons
w9 het .in Keulen hoorden donderen.
ïdacht0"11116^661 beleven, hadden wij nooit
A^rna geeft mr. H. een gesprek weer dat
u vret. hr<>f. Jonckbloet heeft gehad.
sbt fe ?ro^e8Bor» "'at zegt u er nu van U
Jm t0 ,zek0r het groote nieuws reeds ver-
t u 8Choolstrijd is uit, of zoo goed als
hu dien op. De liberalen hebben
n bekomst van. Hun tegenwoordige lei-
s emmen er in toe, dat art. 194 der grond-
izonr)° ®e*9z>gd worde, dat in ’t vervolg de
I wr/,)6 8eh°°i regel en de openbare aanvulling
:r norT* Van de neutrale school als „school
ifsnrnni afeezien. Dus, professor, uw
1 ljk ldeaal> waar°P de heer Heyden-
tefiniij i te wÜzen, staat °P het punt ver-
Jkt te worden. Ik feliciteer u van harte.”
./arpiicht, maar ik kan niet gelooven,
ans h daar De liberalen zouden
üeiD U1? ^root *deeverlichting der natie door
Is i. ale school willen opgeven 1 Zoo
u e«/Haakkaar. Hoe nu Al ons streven
st -ii Waan geweest zijn? De goede Lenting
oorndk «^PSeklwde denkbeelden” zou ge-
^et Christendom boven ge-
^ld]leid van Thorbecke ware ijdelheid
io., e.ld> id het oog van de liberalen P
JL zult siï ’dij nooit wijs maken.
it n. a dit niet, maar verhaal u alleen,
b' IkeieXakereiu0ra dCT lib?ral?“ geboord loos wooFd, dat alles naar het "einde snakt, pïrtife^^^^
kei u no. eens, de heeren zijn Een groot voorstander van parlementaire rechten j moest de grondwetsherziening op on verzette! jkheid
ADVERIERIIKN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7^ Cents. Bij abonnement is de prijs be
an gr ijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
kennisgeving.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Jiieek, brengen ter voldoening aan het bepaalde
>U de artt 17, 18 en 19 der wet van 14 Sep-
eraber 18GG, (Staatsblad no. 138), ter kennis
'an de ingezetenen dier gemeente
dat de lijst, bevattende de namen der inwo-
iers, die voor het verleenen van inkwartiering
in onderhoud van militairen in aanmerking
bij hun besluit van den 15 Augustus
oo5, is herzien
dat die herziene Lijst is aangeplakt en ge-
”8nde 14 dagen, ingaande den 19 Augustus
f’35, op de Secretarie voor een ieder ter in-
zal worden neêrgelegden dat de bezwa-
eo tegen die Lijst, binnen 14 dagen na afloop
an den tijd voor de inzage bestemd, schriftelijk
loeten worden ingediend.
Sneek den 18 Augustus 1885.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOHs. SCHIJFSMA, L. B.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
in deze afstuiten, een zware verantwoordelijk-
heid zou drukken op wie daartoe zouden raden.
Men zij toch wel van deze waarheid doordron
gen, dat men persoonlijk een ijverig voorstander
kan zijn van n'eufraal onderwijs en van ge
mengde scholen en toch het gunnen van meer
dere vrijheid aan het bijzonder onderwijs, dan
naar art. 194 en de daarop gebaseerde school
wetgeving. mogelijk is, kan aanbevolen.
En dat is het standpunt van dén héér Ren
gers. Daarom nog eens, zijn verkiezing zou
met het oog op het verleden een daad van
rechtvaardigheid, met het oog op de toekomst,
een daad van wijs beleid zijn.
De omstandigheden hebben er toe geleid, dat
deze verkiezing van groote beteekenis is. Het
is waar, Dokkum is Nederland niet en de heer
Rengers niet de personificatie der liberale partij.
Maar toch, als op dit oogenblik de Dokkumsche
kiezers zich verklaren voor den heer Rengers,
kan dat beschouwd worden als de eerste zege
praal eener richting van waarlijk verzoenende,
viyzinnige politiek, aan welke naar onze over
tuiging de toekomst behoort.”
A\at het blad hoopte, is geschied. De cen
trale vergadering der kiesvereeningen, te Veen-
gehouden, heeft met 158 stemmen tot
candidaat gekozen mr. W. J. van Welderen
baron Rengers. De heer Heldt verkreeg 31
stemmen. De heer Kuipers had voor de candi-
datuur bedankt.
De heer jhr. mr. M. A. de Savornin Loh
man is door de anti-révolutionairen inhethoofd-
kiesdistnct Dokkum candidaat gesteld voor de
Iweede Kamer, nadat de heer W.M.Oppedijk
die candidatuur had afgewezen.
Volgens de Midd. Ct. is de regeering voor
nemens den Zondagsdienst op de telegraaf-kan-
toron nog meer in te krimpen.
Dp kantoren met vereenigden post- en tele
graafdienst wil men ook op Zon- en algemeene
Christelijke feestdagen dezelfde bepaling invoeren,
die 6 Sept, in werking treedt bij de posterijen.
men*Se kleine gemeente zal de dienst tot
drie uur beperkt worden en het kantoor tevens
na s middags vijf uur gesloten zijn. Op andere
kantoren zullen de uren vastgesteld worden,
zooals dit tegen 6 Sept, voor de posterijen is
geschied.
De regeering is, naar de Amst. verzekert, niet
doof gebleven voor de noodkreten der kerkelüke
partijen. Zij heeft begrepen, dat er van een
grondwetsherziening onmogelijk sprake zal kun
nen zijn, als een nieuwe lezing van art. 194
blijft buitengesloten. Bij de memorie van be-
antwoording op het voorloopig verslag betref
fende de ontwerpen van grondwetsherziening zal
de regeering een wijziging voordragen.
zelfde .blad wordt uit Den Haag ge
meld, dat de minister van financiën zijn be
groeting wil doen sluiten. Op welke wijs dit
geschieden zal kan men begrijpen. Zooveel
schijnt zeker, Z. Exc. zal de meeste oude ken
nissen weder dienst laten bewjjzen. Een be
lasting op spoorwegkaartjes, zelfs heffing van
graanrechten, maken deel van het program uit.
Woensdag avond wilde een dronken vrouws
persoon te Amsterdam haar twee jonge kinde
ren verdrinken. De buren zorgden, dat het
met gebeurde, maar zouden de zg. moeder ver-
moedelijk het bovenbedoelde lot hebben doen
ondergaan, ware niet de politie tusschenbeide
gekomen.
Van Ommeren te Amsterdam
■JTt
lx
O’
'18
!8
JnO8-
Htfl-
d. -
bflua
JSt.
rsnia,
isjna.
a.
zv.
’ijbe,
Nü-
a, la
lAHt zwichten al wat wil, ik sta gelijk een paal.
Dreigt Palamodes vrij te moorden en te priemen,
HU blijft dezelfde man, al sneed Gy hem aan riemen.
1 1 10
'ie
OEEKKR COURANT.