HIÏS- JI IDIWfflIHUD IWIi DS
mini! J| «ST MMSSHHT SIS Ik
SI
n
I;
No. 85.
1885.
:e
re
an den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag 24 Oct. 1885, ’s namid. 6 uur.
il
n
Z AT FR IA G
24 O <D T O B TC JR.
K.
DT
886.
BB
UIT DE PER 3.
hoofdkiesdistrict 8neek.
wor
Naar aanleiding van den door den heer G.
in
ziek
jstei
I wegeua ueu zwaxiien staat van zyn gezondh
genoodzaakt was zijn ambt neder te leggen.
worden, of dat en op dit punt zal hij de i
!roe-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
een h. o. wederom tot hoogleeraar en wel te Leiden
hout - -
LM.
Jet
13h.
- Deze overweging leidde hem tot het
dat de beste voorloopige regeling die is
hij in zijn ontwerp van grondwetsherzie-
[5 heeft voorgesteld. Het gek weten aanslag-
voor het personeel zij voorloopig de titel
‘Dschrijving op de kiezerslijsten. Bij een
te nieuwe regeling van de personeele be-
VERGADERING.
Punten van behandeling:
1. Resumtie der notulen.
2. Mededeeling van ingekomen stukken enz.
3. Vaststelling eener suppletoire begrooting,
lenst 1885.
4. Behandeling der gemeentebegrooting, dienst
kelvereenigingen, in verband met de artikelen
daaromtrent in het vakblad de Kruidenier,
Nos. 13, 14 en 15, uitgave Wed. P. M. Feen-
stra, Bolsward, zal te Delft in de Sociëteit
„Eensgezindheid” eene vergadering van Hande
laars en Winkeliers plaats hebben ten einde te
geraken tot de oprichting van een algemeen
Handelaarsbond.
Van verschillende plaatsen is reeds medewer
king toegezegd.
Naar men aan het Dagblad mededeelt, zou
er sprake zijn van de oprichting van een zesden
bisschopszetel in Nederland, Het opperbestuur
der R. K. kerk zou nl. van oordeel zijn, dat
het aartsbisdom Utrecht te uitgebreid is en
daaraan een suffragaan-bisschop voor de noor
delijke provinciën behoort te worden toegevoegd.
AL zetel van den nieuwen bisschop zou men
het oog hebben op Deventer.
Uit Wiesbaden is het bericht ontvangen, dat
de oud-hoogleeraar Jonckbluet aldaar is overle
den.
Willem Joseph Andries Jonckbloet werd in
Juli 1817 te .Den Haag geboren. In 1835
ging hij naar Leiden en studeerde eerst in de
geneeskunde, later in de letteren. In 1840 tot
doctor in de letteren benoemd, werd hij in 1847
professor aan het Athenaeum te Deventer, in
1854 aan de hoogeschool te Groningen. In *64
gekozen tot lid van de Tweede Kamer, legde
hij het hoogleeraarsambt neder en de letteren
moesten een poos voor de politiek wijken, totdat
hij na de aanneming der nieuwe wet op het
werd benoemd. Slechts weinige jaren bekleed
de Jonckbloet dat hoogleeraarsambt, daar hij
wegens den zwakken staat van zijn gezondheid
Bij Zr. Ms. besluit is benoemd tot raadsheer
in den Hoogen Raad der Nederlanden de heer
mr. Ph. van Blom, thans president van de
arrondissemeuts-rechtbank te Heerenveeu en
afgevaardigde voor de Tweede Kamer voor het
Van Wolvega zal een adres worden gericht
aan de Regeering, in zake het ontwerp tot in-
deeling van de kiesdistricten. De kiesvereni
ging De Grondwet” heeft besloten het initiatief
te nemen. Algemeen is men sterk tegen eene
vereeniging met Meppol. Moet men van Sneek
worden afgescheiden, dan zou men nog liever,
zooals vroeger, met Steenwyk willen verbonden
worden.
ADVERTENHÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be.
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
-r een hervorming moet ondergaan,
hoe verder hij het dat hij voortaan minder en zijn buurman meer
rr _.i „i ..j ^an
een en ander zal hij zich niet inlaten om de
noodige gegevens
is een zaak die de rustige Nederlander overlaat
aan de dagbladschrijvers en de leden der Tweede
Kamer. Misschien is dat alles heel verkeerd,
ai L B'“ .‘«at zijn naam mee orengen op den staat
7 i vorderbare posten. Wie zichzelf voor
i finale non valeur laat verklaren, kan zich
i i J blagen, dat de staat hem op st gebied
7 lij het kiesrecht ook als een non valeur be-
tewt Deze overweging leidde hom tot het
- M
In zake de afsluiting en het droogleggen der
Zuiderzee is door de hh. Buma en Van Dig
gelen de volgende circulaire verzonden:
„Met het oog op de te beleggen algemeene
vergadering, ter constitueering van het bedoelde
Zuiderzee-comité, nemen wij bij deze de vrijheid,
de beantwoording onzer desbetreffende circulaire
van Augustus jl. beleefd te verzoeken vóór 12
November 1885.”
Bij deze missive is een lijst gevoegd van cor
poration, die zich reeds bereid hebben verklaard
tot het zenden van afgevaardigden naar de te
houden algemeene vergadering.
Daarop zijn vermeld
Provinciale besturen Noordholland, Friesland,
Drenthe, Overijssel, Gelderland en Utrecht.
GemeentebesturenAmsterdam, Eukhuizen,
Medemblik, Sneek, WonseradeelBolsward,
Hem. Oldeph. ,en Noordwolde, Hindeloopen,
Harlingen, Meppol, Staphorst, Gist, Steenwyk,
Steenwijkerwold, Kampen, Diepenveen, Zwolle,
Kamperveen en Zalk, Hasselt, Avereest, Kuinre,
Blankenham, Blokzijl, Elburg, Nijkerk, Harder
wijk, Doornspijk, Oldebroek, Hattem, Amersfoort.
Waterschapsbesturen: Waard en Groet, Am-
stelland, Waard-Nieuwland, Noorder IJ en Zee
dijk, Wieringerwaard, Zeeburg en Diemerdijk,
Waterland, Schager- en Niedorper Koggen,
Uit waterende Sluizen in Kennemerland en West-
Friesland, Anna Paulowna-polder, Hemelumer
Oldephaart c. a. Zeedijken, Kamperveen, Mas
tenbroek, le district Overijssel, Hasselt en
Zwartsluis, Drontden, Broeken on Maten, Be
dijking langs Dronthen, Polderdisdrict Hattem,
Zalk, Arkomheen, Bunschoterveen en Velden-
dijk, Rivier de Eems.
Handel, scheepvaart en landbouw, Kamers
van koophandel en fabrieken Sneek, Heeren-
veen, Kampen, Zwolle, Groningen, Vereeniging
Nederl. steenfabrieken, Vereeniging „Schutte-
vaer”, Maatschappij van landbouw de „IJssel-
oevers”.
Naar wij vernemen is sedert nog de mede
deeling ontvangen dat voor de gemeente Fra-
neker de burgemeester, de heer A. Ferf, zal
verschijnen, terwijl ook Edam door zijn burge
meester en een der wethouders zal vertegen
woordigd zijn.
Jl. Maandag is voor den Hoogen raad behan
deld de voorziening van den proc.-gen, bij het
gerechtshof te Leeuwarden, tegen een arrest van
dat hof, waarbij de heer Vroiik is ontslagen
van alle rechtsvervolging ter zake dat hij, in
zijn qualiteit van dir.-gen. van de Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, en als
zoodanig namens die maatschappij het opperbe
stuur uitoefenende over den spoorwegdienst op
de lijn GroningenDelfzijl, heeft verzuimd den
publieken overweg Appingadam Holwierde van
genoemden spoorweg nabij Appingadam af te
sluiten.
Men weet, dat de Exploitatie-Maatschappij
krachtens de bevoegdheid haar verleend, om
den weg als locaalspoorweg te exploiteeren, de
afsluiting achterwege laat en door het hof in
’t gelijk is gesteld. Tegen deze uitspraak werd
bij een memorie door den proc.-gen. opgekomen,
Wederom is een nommer verschenen der
'taalkundige brieven van mr S. van Houten.
n den tegenwoordigen strijd over het kiesrecht I
erdient dit stuk ongetwijfeld bijzondere belang-
telling.
Hij verwacht van de beweging, die in den
latsten tijd onder het Nederlandsche volk is
'aar te nemen, voortgang der staatsmachine.
aQ eigenlijken behoudszin blijkt alleen nog
t da Heen omdat hun kerk en hun geloofspropaganda
50 r niet bij winnen kunnen en een uitgebreid
iemrecht een voor de tegenwoordige leiders
del economische oppositie kan doen ontstaan.
Het staat voor mr. Van Houten vast, dat de
■voering van een kiesrecht, dat ook den werk-
iad bereikt, spoedig zal moeten volgen. Hij
bar( ijst Op verschillende verschijnselen in den
~-z' latsten tijd aan ’t licht gekomen, vooral op de
jairi feilde verklaring van mr. Gleichman in de
daal .ffeede Kamer. Door die verklaring zijn de
inden van de lijn, die door de plotselinge be
toging van mr. Kappeyne is gebroken, weder
aneen geknoopt. Mr Heemskerk zal wel op
heptouw worden medegesleept en hij zal onge-
"ijf'eld op zijn beurt de Kroon wel medeslee-
eu.
Dit laatste acht mr. v. II. op zichzelf te be
duren, daar de Kroon niet moet worden rnede-
‘isieept, maar behoort voor te gaan, terwijl het
«ginsel der monarchie onder de Granje’s niet
is’ a sH'jd is met een regeering op demoeratischen
3 m rondslag. Hij kan zich volstrekt niet begrijpen
Ie 'aarom de Kroon zich par tie en cause zou
9? 10®ten stellen in een strijd, die geen ander doel
«t dan de afschaffing der staatkundige en
c°nomische bevoorrechting der gegoede burgerij.
Daarop gaat bij de kansen na voor de ver-
'ezenlijking van hetgeen voortaan in zake kies-
^ht het liberaal ram mag heeteneen
- weiding, die den in zijn staud gezeten werk-
“an insluit. Hij tracht daarbij ook zijnerzijds
Lj-e et begrip „gezeten werkman” onder bepaalde
°rinen te brengen.
hen gezeten werkman behoort aangeslagen te
JU in de ter zake van den uiterlyken staat
3 ®eveu algemeene directe belastingen (het per-
l i ’Seel). Nu is de grenslyn van de belasting
di ^“derd en de tienduizend oninvorderbare
®teu bewijzen dat zij afdaalt tot een volks-
j s ass«, waarin of een mate van onmacht, öf een
j agnate van onwil heerscht, die met het begrip
aa gezeten werkman onbestaanbaar is. Een
a*ger laat zijn naam niet brengen op den staat
de grenslijn beter trekken
De schrijver verwacht, dat het tijdelijk ver
bond tusschen de gezeten werklieden en de
leiders van het proletariaat door zulk een re
geling zal worden verbroken. Dat een soort
gelijk verbond tot stand kon komen is de schuld
der liberalen, die te lang hebben gewacht om
de eischen des rechts te bevredigen. Maar
zoodra het vraagstuk zuiver gesteld wordt zal
de tijdelijke verbroedering eindigen, daar er in
werkelijkheid geen sterker antagonisme denk
baar is dan tusschen de idealen van de werk
lieden en die der leiders van het proletariaat.
De eerste toch strijden tegen de „uitbuiters”,
tegen hen die uit het door den gemeenschap-
pelijken arbeid voortgebrachte op de een of an
dere wijze meer weten te bemachtigen, dan in
overeenstemming is met de diensten, die zij
hebben gepraesteerd. Dit begrip toch is ten volle
toepasselijk op den proletariër, die zonder arbeid
of zonder evenredigen arbeid geld uit de staats
kas neemt. Geen parasieten als beheerders van
de kas der gemeenschap „Wie zijn positie bij
het laadje” gelijk een socialistisch spreker
zich uitdrukte wil gebruiken om uit dat
laadje groote of kleine sommen in eigen zak
te doen overgaan, moet er van geweerd worden.
De bedeelde behoort niet bij de kas en be
hoort geen invloed te hebben op de bepaling
van het bedrag, waarmede hij bedeeld wordt.
Het stemrecht der werklieden, die in hun
eigen onderhoud en dat der hunnen voorzien
en hun plichten tegenover den staat vervullen,
als eisch des rechts erkennende, zal men het
prolitariaat krachtens dezelfde eischen van „het
laadje” moeten weren.
De tegenwoordige beweging over kiesrecht
geeft den Haagschen correspondent van de Arnh.
Ct. de volgende niet onvermakelijke opmerkin
gen in de pen
„Hoe stroomt buiten de Kamer, ia den boezem
der liberale kiesvereenigingen, de welsprekend-
heid over de adviezen der Liberale Unie 1 Stroo-
men, neen ’t gudst, ’t plast er woorden en
verschillende meeniugen. Wanneer daar unie
uit moet voortkomen, dan maak ik van harte
mijn compliment aan den heksenmeester, die
dat tot stand brengt. En te denken, dat dezelfde
spraakverwarring, die thans in de kiesrecht-
quaestie over den lande gaat, straks nog eens
zal komen opdagen, wanneer het onderwijs-
advies en het belastingstelsel-advies van de
Liberale Unie behandeld worden. Het eene wee
zal nog nauwlijks zijn voorbijgegaan, of we
zullen met de stem in de openbaring kunnen
zeggen „Ziet er komen nog twee weeën na
dezen.” Ik wil u over deze beweging mijn
opinie wel eens zeggen, en wanneer ge er de
goede verstandhouding tusschen de geuniëerde
liberalen en de toekomst der vrijzinnige zaak
in Nederland eenigermate door bedreigd acht,
moogt ge het volgende gerust uit dezen brief
schrappen, ik vind dat in beroering brengen
van de gemoederen over concrete vraagstukken,
van hoeveel belang ook, onnoodig en schadelijk.
„Ieder gewoon staatsburger zal over de be
langrijke vragen van sociale beteekenis wel
zekere opinie hebbenhij zal voor zich vinden,
om welke reden dan ook en dikwijls om
reden die voor anderen volstrekt geen
snijdt, schoon ze voor hem afdoende is, dat
bijvoorbeeld het kiesrecht wel uitgebreid kan
worden, of dat al dat gehaspel over de onder-
wijsquaestie maar tot een einde gebracht moet
meest stellige opvatting hebben het belas- M. Snel te Delft’aangebonder^
reeft
nent laar bij een deel der katholieken, klaarblijkelijk
50 r niet by winnen kunnen
.05
lasting en van het kiesrecht kan de wetgever tingstejsel zulk
kan uitbrëiden, hoe liever dat mr. v. H. zafzijn. zal moeten betalen, maar met de détails'
eouvoudige reden, dat hem tot oordeelen de
i en de kennis ontbreken. Dat
de dagbladschrijvers en de leden der Tweede
Kamer. Misschien is dat alles heel verkeerd,
en ware ’t veel beter dati ieder van de 125000
kiezers, die ons land op het oogenblik bezit,
een op kennis van zaken, op wetenschap en
practijk gegronde overtuiging bezat over de
beste wijze van inrichting van het belasting
stelsel, onderwijs, kiesrecht, maar ’t is nu een
maal zoo, en het kan niet anders zijn, daar bij
de tegenwoordige scherpe concurrentie in alle
takken van handel en industrie, het van den
winkelier of industrieel niet te vergen is, dat
hij, bij de moeite en inspanning om op de hoogte
van zijn vak te blijven, nog tijd vindt voor
vermoeiende, droge studiën in wetenschappen,
die hem geheel vreemd zijn. Met dat al is
’t toch zeer goed mogelijk, dat de man een
algemeene vryzinnige of conservatieve overtui
ging heeft, dan wel zich domweg en blindelings
laat op sleeptouw nemen door dominé of pastoor.”
Kl'.A E A L A V B».
3
19?
13'
/II
1/
/i
9/i e
O URO
9
2
14
>5
15
.5
30
>0
i en 1
