■ffi- EU IDIWffllHllO WOB l)ï
r
fflBM W 1BBBJDMHT SMB,
No. 86.
VEERTIG
1885.
en
I.
N
kAlVlllMAllKI
1
38 OCTOBER.
enz.
3030—
noodig, op
)0.
den
2.
den
sur
en
Alle brieven
in te zenden.
ten
m-
niet eens
in
rd-
de
ie.
;ot
we
is
ink
13450—
36000—
10650.—.
19000—
120—
1200.—.
3915.—.
2175—
2000—
200.—.
1040—
18565.—.
632.925.
900—
1170.—
950—
350—
200.—
110.50
100—
2760.—.
19280—
19075—,
39865—.
1900—
1675—
1202.75.
3325—.
tocht
Beg
VERGADERING.
--van Sneer,
r uur.
9757,50.
enz.
Wegen, straten, wallen, bruggen,
Ti
a
Ti
Ti
raad zul plaats hebben op Dinsdag 17 Novem
ber e. k. en de herstemmning, zoo
Dinsdag 1 December d. a. v.
Sneek, den 26 October 1885.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
JOIIs. SCHIJBSMA, L. B.
J. W. BENNEWITZ, Secr.
Deze COURANI verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.francc per post 1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
1 ®eente Sneek maken bekend, dat de tweede
^jaar invalt op Maandag den 2den November
S°eek, den 27 October 1885.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOIIs. SCIIIJFSMA, L. B.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
E K E N D M A K I N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
’n®.ente Sneek,
j/; op de artt. 8 en 15 der gemeentewet,
«•n^en ter kennis van de Kiezers, dat de
van fwee ie(jen voor ^en Gemeente-
nigen
Hooger onderwijs
Middelbaar onderwijs
Lager onderwijs
Bewaarschool
Kunsten en wetenschappen
Loting en schutterij
Uitkeeringen
Kleeding politie, invordering mid
delen, brandassurantie
Pensioenen 7
Proceskosten
Subsidiën
Vergaderingkosten
Onderhoud rechtsgebouw
Onvoorziene uitgaven
Te zamen
i „Slechts blijft nog óen moeilijkheid over, t. w
hoe ge dat begrip van „gezeten werkman” nu
in de kieswet krijgt. Maar zie, Ook daar weten
onze liberalisten van alle gading uitnemend raad
op. Geen nieuwe raad, o, volstrekt nietEen
raad, die veeleer reeds muf vau oudheid is
Zie dien raad hier
„Vraag doodeenvoudig, hoe ge eertijds de ge
zeten burgers van de losse burgers onderscheid
de!, Pas nu precies diezelfde kunstbewerking
op den „gezeten werkman” toeen mutatis na*
tuurlijk mutandis is ook dit electorale raadsel
opgelost.
„En bij het aanhooren van zoo wonderwijze
vondst gilt heel het liberalistisch corps het uit
T/11 over zulk een staatsmanswijsheid.
„Of ge „gezeten burger''' waart, dat maakte
het belastingkantoor uit. En nu, of ge „gezeten
werkman" zijt, zal op precies hetzelfde kantoor
beslist worden. Chapeau bas voor de kommie-
zen, mijne heeren 1 Weer zal het Census, Census
als van ouds wezen
„En voor zulk een „boerenbedriegend plan
netje” schrijft zelfs een man als Van Houten
brieven zonder eind.”
De brief van mr. Van Houten waarop de
Stand, hier doelt, gaven wij in ons vorig num
mer in hoofdzaak weer.
Naar aanleiding zijner woorden „Een socia
listisch Nederland zou den pijlbundel in het
wapen moeten vervangen door een stroowisch.
De nuchtere waarneming der feiten leert ons
als de bolwerken der beschaving beschouwen
1. de schaamte van een werkman om de haud
uit te strekken voor een gift, de schaamte van
een vrouw, om zich over te geven aan een man
als deze niet met haar bereid en in staat is voor
de opvoeding van de te wachten kinderen te
zorgen. In het omverhalen dezer bolwerken
door drogredenen ligt de dwaling der sociaal
democratische leiders en het nadeel hetwelk zij
aan de maatschappij berokkenen”, schrijft
de Zutf. Ct. J
„In hoever schaamtegevoel als eenig bolwerk
der beschaving is aan te merken daarlatende,
juichen we dit krachtig optreden van den heer
Van Houten tegenover de sociaal-democratie van
harte toe. Niet dat we ooit aan zijn meening ten
opzichte der socialistische dwalingen en woelingen
getwijfeld hebben, maar dat hij er zoo rond voor
uitkomt, zal het wantrouwen bij velen tegen
zijn streven zoo niet wegnemen, dan toch tot
een minimum reduceeren. Zooveel blijkt ook
nu weer, dat tusschen hom en de liberale partij
in den laatsteu tijd vrij wat meer toenadering
is te bespeuren en dat, indien er nog sprake
is van verschil, de geheele quaestie is te redu
ceeren tot een vraag van meer cf minder. Spre
kende over „den gezeten werkman” van mr.
Gleichman, zegt hij „approximate zal het ken
merk van den gezeten werkman zijn, dat hij
aangeslagen is in de terzake van den uiterdijken
staat geheven algemeene directe belasting (het
personeel). Nu is echter de grenslijn onzer
personeele belasting verouderd.
„De tienduizend ouinvorderbare posten be
wijzen, dat zij af daalt tot een volksklasse, waarin
óf een mate van onmacht, óf een mate van
onwil heerscht, die met het begrip van gezeten
werkman onbestaanbaar is. Een gezeten burger
(werkman of niet) laat zijn naam niet brengen
op den staat van oninvorderbare posten. Wie
zichzelf aldus voor een fiscalen non-valeur laat
verklaren, kan zich niet beklagen, als de staat
hem ook tot een electoralen non-valeur maakt.”
Als de beste voorloopige regeling, die zich
aansluit aan den wensch, om de in hun stand
Uitgaven:
Jaarwedden en presentiegelden f 17995.
den Gemeenteraad
°P Weerslag 28 Oct. 1885, ’s namid. 7
behandeling:
den Burgemeester,
feu
ld. verwarmingstoestel school no. 4
erkoop losse goederen
ld. brandspuitenbergplaats
Te zamen f250115,975.
Kosten van bestuur
Drukkosten, verslagen, advertentiên
Onderhoud gemeentehuis
Burgerlijken stand
Verkiezingen
Staatsblad, boekwerken
Zegels, reiskosten
plantsoen enz
Gasfabriek
Gemeentereiniging
Demping Neltjeshaven
Begraafplaats
Brandweer
Onderhoud gemeenteeigendommen
Belastingen
Stichting brandspuithuisje
Kamer van Koophandel
Gezondheidspolitie
Kosten Arm voogdij
Stadswerkhuis
Geneeskundige dienst, krankzin-
rooting- der gemeente Sneek voor 1886.
Ontvangsten:
Batig saldo over 1884
Opcenten grondbelasting
Iloofdelijken omslag
Hondenbelasting
Opbrengst bruggelden enz.
der waag
van de veemarkt
van begrafenisrechten
van leges en trouwen
van de H. B. Schopl
van de lagere scholen
van het Gymnasium
van hot vergunnings-
Opbrengst van landerijen en hui-
VLll'IENllÈN van 1 tot 4 regels, gewone letfer, 40 Cents
voor eiken regel meer 7'/a Cents. Bij abonnement is de prijs be.
angiijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
UIT DE PERS.
Punten van
U Installatie van
Mr. D. Alma.
Benoeming van een Ambtenaar van
Ergerlijken Stand.
Benoeming van stembureaux voor de ver-
voor de 2e Kamer der
van twee leden voor den
zen
Opbrengst van grondrenten enz.
van den trek weg Sneek-
Ajêeuwardon
Opbrengst van rente
visscherij, maalgelden
Opbrengst der gemeentereiniging
der bank van leening
van polifieboeten
van regen waterbakken
bubsidie Gymnasium
n H. B. School
lager onderwijs.
voor den Veearts
schoolgeld der bewaarschool
is dor personeele belasting
Ontvangst der gasfabriek
-tegemoetkoming onderhoud
tschtsgebouw
Geldleening demping Neltjesha-
De Werkmansbode kan zich niet vereenigen
met het nieuwe voorstel door mr. Van Houten
in zake het kiesrecht gedaan. Het blad is van
oordeel, dat deze strijder voor de rechten des
volks daardoor toont geheel van meening ver
anderd te zijn.
Wanneer toch, gelijk hij wil, het gekweten aan
slagbiljet een voorwaarde moet worden om tot
de stembus te kunnen worden toegelaten, is het
zeer stellig de bedoeling om allen uit te sluiten
die in ’t geheel niet zijn aangeslagen. En dit
laatste is het geval met verreweg het grootste
deel der werklieden zulk een groot deel zelfs,
dat de uitzonderingen tot de zeldzaamheden be-
hooreu.
Zoo is het ten minste in Amsterdam en in
andere groote steden. Om tot die wetenschap
te komen behoeft men waarlijk geen groote
kennis van de toestanden te bezitten.
Een enkel voorbeeld. Indien er sprake is
van den gezeten werkman, dan mag daar zeker j
onder gerangschikt worden een timmerman, smid,
metselaar, letterzetter, enz. Al zulke ambachts-j
Rente en aflossing van geldleeningen,, 23165—.
400
250—,
1000—.
300—
400—.
1764.80.
/•250115.975
f 9824,29 s.
5796,80.
„54000,—.
700,—
4068,46.
6424^48.
4435,39.
1278,75.
316,05.
2051,15.
4117,20.
6360,—.
3000,—.
13138,50.
3543,37.
1176,35.
520,—.
617,62s.
10750,—.
50,—.
100,-.
174,—
6460,—.
8500,—.
200,—.’
336,20.
24409,85s.
,43500,—.
V 400,-.
19000,—.
3000,—.
110,—
2000,—.
lieden betalen te Amsterdam in den regel aan
huishuur f 2 f 2.25.
Zij betalen dat bedrag en in verhouding tot
hun inkomen is dit hoog genoeg, ja te hoog
gewoonlijk is het 1/5 en bij uitstek 1/6 van
liet gemiddeld inkomen dat een goed ambachts
man, die winter en zomer dóórwerkt, heeft.
Maar nu blijft de schatting beneden den wer-
kehjken huurprijs, en stellig wordt een woning
van f2,25 niet hooger getaxeerd dan f2. Dit
bedrag dan vermenigvuldigd met 33 wordt f 66
of precies óen gulden minder dan het minste
bedrag, waarvan in gemeenten boven de 48000
zielen belasting op de huurwaarde wordt gehe
ven.
De gezeten werkman is alzoó, met den grond
slag dien mr. Van Houten wenscht,
precies maar ruimschoots uitgesloten.
Do Stdndcidrdj die tot dusver het kiesrecht
door gezinshoofden als het ideaal schijnt te be-
schouwen, kan zich niet vereenigen met het
denkbeeld, dat den gezeten werkman het recht
zal worden verleend.
„De gezeten werkman”, dat is, roept het
blad uit dan nu de kabbalistische phrase,
waarin de duizend en één atoompjes der groote
liberalistische partij hun conglomeratie vinden.
„Daar gaan de (lleichmannianen mee mee, en
de Kappeijnianen, en de Putteanen, endeHöu-
tianou, en de Meesianen, en de Levyanen, en
te Amsterdam de Burgerplichters, en de Han-
delsblad-oXub, en de club van de Amsterdammer,
en het clubje van het Nieuws vuu den Dag.
Kortom, daar gaat alles mee mee. Het is één
triomftocht. En terwijl de persmannen en beurs
mannen er jubileerend voor en om en achter
loopeu, zit statig onder het baldaquin in zijn
zegekar de hon du jourde held van het elec
torale slagveld, Zijne Hoog wichtigheid, de nu
waarlijk Gezetene werkman.
„Wel knarsetanden daar in een steeg of slop
de mannen van het straatkabaal en vragen met
een vloek op de lippen of ze daarvoor zich nu
hebben afgesloofd en daarvoor zich door de
politie hebben laten slaan met stok en sabel-
maar „de gezeten werkman” denkt „sic vos non
vobis", wat, overgezet zijnde, beduidt: „Zoo
lieve bijtjes, hadt ge wel gewaand voor uzelven
te gonzen, maar al uw gegons en uw wespen-
gebrom was voor mij
„En voort gaat de stoet.
„En de „gezeten werkman” is aristocraat te
genover den lossen werkman geworden.
„Eu achter den vierden stand, dienu satisfait
is, gromt de vijfde stand uit zijn hol en roept
om een dag van wrake!”
Het blad tracht daarop een definitie te geven
van het begrip „gezeten werkman,” maar het
slaagt daarin niet en neemt dus aan dat de li
beralen de formule alleen hebben bedacht om
iets uit te drukken, dat de Stand, niet beter
weet weer te geven dan door de platte formule
„Niet de neele troep, maar de maksten." De
liberalisten willen niet verzwolgen worden door
den breeden stroom der werkende lieden. Komt
de geheele vloed op eens binnen, dan zou de
„gezeten burger” door de ontzaglijke massa op-
getild en uiteengeslagen worden. Maar met een
flinke sluis voor den ingang zal het nu kunnen
gaan. Dan kan men altoos spuien. En die
sluis heet nu „de gezeten werkman”, niet de
bede troep, maar een deel slechts, dat deel
t welx het naast aan „den gezeten burger” i
verwant is. Zoo komt het blad ten slotte tot
ccn definitie: de gezeten werkman is zulk een
werkman, die op den gezeten burger no» het
meest lijkt. a
Het artikel wordt aldus besloten
f
•3- 1
lezing van een' lid
^ten-Generaal en
Crüeenteraad.
OEEKER
l
12
a
n
Ti
Ti
Ti
Tl
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
n
Nq-
Zei-
er-
DURANT.
niw.
end.
te
[sga.
jan,
Vos,
te
te
onk
;N.)
ntje
3 te
gust
jr,
1008
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
Ti
D
T)
Ti
Ti
Ti
n
Ti
Ti
Ti
Ti
r.
Ti
Ti
a
n
Ti
Ti
w
VU VzU HUI"
JJ
•s