J,
fflllffl 11 lil i IBROiïDISSfflffl SIH
No. 98.
V E E R T I Q S T R J A A R GF
1885.
a.
I) 32 CJ E ZVI 13 TC ja.
9
en
handelen te inrichtingen
ut
voor
genomen had
Alle brieven
in te zenden.
en
De
ft
)e
>e-
P-
te
m.
n-
en
ie.
oo
je
in
ke
le
>o
I
t*
8
Deze C0URAN1 verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fl.franco per post f 1.25.
en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
Door het Wag. Weekbl. wordt de houding
der liberale partij bij de behandeling der kies
tabel streng afgekeurd. Het voegt er echter
de volgende opmerking aan toe
„Of dan de anti-liberale partij in omgekeerd
?eval niet hetzelfde zou doen We vreezen
'an ja. Ook in de politiek redeneeren de mees-
,e menschen„hebben is hebben en krijgen is
6 kunst.” Feitelijk heerscht op elk gebied van
t leven ’t recht van den sterkste. En zelfs
bannen die volkomen eerlijk willen zijn en in
gewone omstandigheden ook als zoodanig zich
“etoonen, worden, zoodra zij zich aan de eene
w andere partij hebben aangesloten, oneerlijk
en belezen zichzelf met de overweging, dat het
zulke omstandigheden niet anders kandat
eisch van ’t zelfbehoud dezo oneerlijkheid
‘en plicht maakt.” J
Ook dit blad laat de vraag Wat nu hoo-
'60. Het antwoord zal ongetwijfeld zeer in den
»®aak van het Haagsche Dagblad de banier
drager der vroegere staatkundige drie-eenheid
vallen, ’t Luidt aldus
«Van anti-revolutionaire zijde is in de laatste
Jaren 8terk geageerd tegen het optreden als
zodanig van een anti-liberale partijzulk een
eette met het zuiver-houden van ’t beginsel in
rijd te zijn, gevaarlijk en op niets uitloopende.
'vy waren steeds een andeze zienswijze toege-
aau. ife(; op zichzelf genomen uitnemend an-
•revolutionair program is voor de praktijk totaal
j ongeschiktdoor het als regel van L__Z_L_
I volgen stuurt men de zaken van ’t land in de
war. Willen we het alles destrueerend libera
lisme binnen engere grenzen brengen en houden,
dan moeten anti-revplutionairen, conservatieven
en roomschen elkander in de hand werken, in
de hoofdzaken een lijn trekken. Dan blijven
we van een calvinistischen ideaal-staat even ver
verwijderd als thans, maar wat nood zulk
een is toch volstrekt onbereikbaar.... en on
bruikbaar. Le mieux is en blijft in deze tegen
woordige huishouding altijd l'ennemi du bien.
Allerminst in een land met zulk een wat het
godsdienstige betreft, gemengde bevolking als
’t onze, is er op goede resultaten van een eenigs-
zins ingrijpende politiek eenige kans. Het on
volmaakte, ziekelijke, abnormale zal steeds tot
op zekere hoogte als de normale toestand moeten
beschouwd worden; aan grondige genezing is
niet te denken. Het „als ’t redelijk gaat, moet
men ’t loven,” zal wel altijd een wijze levensles
blijven. Wil iemand dit „laveeren, schipperen,
plooien” heeten en ’t daarom verwerpen, hij doe
het. Maar als we tijd van leven hebben, zal
de zoodanige ons ten laatste moeten gelijk geven.
Voor een 40 jaar hadden ook wij een hoofd vol
idealen en meenden, dat als het slechts zus en
zoo in staat en kerk geschiedde, het weldra
alles in ’t reine zijn zou. Een oud leeraar, nu
reeds Boven, schudde dan zijn hoofd en sprak
van illusion. De man zag ’t goed in. Onzes
inziens behoort daarom de gedragslijn deze te
zijnons aan ’t eenmaal historisch gewordene
aansluitend, desgevorderd onder protest, op lang
zame verbetering van ’t bestaande bedacht zijn,
dankbaar voor elke kleine vordering en steeds
jagende naar ’t volmaakte, al weten we ook deze
nooit te zullen grijpen. Én blijft er dan veel
dat we anders zouden wenschen, welnu, dat is
aan deze zondige bedeeling eigen. Het volmaakte
blijft voor ’t hemelsch vaderland bewaard.”
Geheel anders blijft de Standaard gezind. In
een heftig artikel, onder het opschrift Onwil,
verwijt het den liberalen, dat zij niets willen
doen om de tegenpartij recht ‘te verschaffen.
Een oogenblik is er uitzicht geweest op verzoe
ning. Er kwamen teekenen van toenadering.
Maar toen zijn de Vrijmetselaren gekomen en
hebben zich officieel in de zaak gemengd. Sedert
hun manifest zijn de leden der linkerzijde van
de Tweede Kamer niet meer te spreken.
Verwerpen, zeide nu het tooverwoord.
Er moet niets, volstrekt niets meer geschie
den Geen kiestabel. Geen census wet. Geen
wetboek op den arbeid. Geen grondwetsher
ziening. Roesten in rustige rust is haar devies
geworden.
„Eilieve,aldus luidt het slotwoord waar
toeft de politieke Multatuli, die deze Droog
stoppels eens terdege, dat de haren er afvliegen,
met den dorschvlegel uitklopt
Naast deze beide stemmen uit het anti-revo
lutionaire kamp, laten wij er een volgen uit
dat der roomsch-katholieken, maar van iemand
die altijd een eigen standpunt, een zeer zelf
standige houding heeft bewaard, wij meenen
prof. Alberdingk Thijm.
In den Volksalmanak voor Nederlandsche ka
tholieken stelt en beantwoordt hij de vraag: zijn de
katholieke Nederlanders vooruitgegaan in karak
ter en beteekenis, als men mocht wenschen en
verwachten ’t Antwoord kan z. i. bezwaarlijk
toestemmend luiden.
Dat de katholieke bewaarscholen, de lagere
en middelbare scholen uitmunten, trots de gaven
die daarvoor van geloofsgenocten moesten worden i
gevraagd, valt niet tegen te spreken dat voor heldhaftig in het land heeten,”
UIT DE PER 8.
vaQ liefdadigheid en alles wat het
zielenheil der geloovigen bevordert, uitstekend
wordt gezorgd, spreekt als ’t ware van zelf.
Maar voor het overige bestaat er bij de katho
lieken een zucht om zich terug te trekken in
eigen kring, liever dan moedig de gelegenheid
te zoeken om de katholieke waarheid, waar
het pas geeft, te belijden.
Prof. Alb. Thijm schetst den toestand aldus:
,”lïet landt teu 00rbaer en der stede" broe-
dmk™ te werken met personen van andere geloofsbelij-
daarentegen werkt men mee om op het staatkundig
^iianden11™^1^01' def?nsief verbond te treden met onze erf-
a n> me‘ de Calvinisten, die de heilige kunstwerken in
onze kerken hebben verbrijzeld, die voortgaan de H. Mis een
vervloekte afgoderij te schelden, die den Paus bij den Anti-
0Dzieïiteeimnnoen’ CI1 die’ al houdeu ze thans meestal ten onze
Kpn‘ h- J? “agels zorgvuldig onder het pootfluweel ver-
tveten teJhedn-HrSte d° beste groote gelegenheid ons zullen
der Vaderend d WW meester in hei land van den „Godt
erke°n«n- dat de orthodox-hervormde partij,
die hier bedoeld wordt, daarentegen met groote fierheid ten
aaoatetija öPgetreden. Zij heeft bjj herhaling gezegd:
„Wik gy ons helpen bij de stembus, wij zullen het u niet be-
,te“; “aar ,we(et dat w« alleen in zoover met u meezul-
’7 S^ajs lie °ns nuttig dunkt. Wjj vragen uw hulp niet.
A1 i'n njtlatle{komt.van u. Van u komen dezoete broodtjens
h t heeft de katholieke partij (als deze uitdrukking ge
bruikt kan, worden) zich laten welgevallen. Zij heeft gemeend
rTvkn1?-01' ‘Uet fecht8treeks, door te stemmen met b<le anti
revolutionairen, tegen God gezondigd werd, men met de vraag
der uaardighnd geen rekening had te houden. S
Eu waartoe geschiedt dit alles waarom wordt
de waardigheid der H. kerk in de waagschaal
gesteld Alleen om eenmaal overal sekte-scho-
len te kunnen tellen. Komt het zoo ver, de
waarheid zal er, volgens den hoogleeraar, niet
bij winnen, de liefde zal er niet mee gediend
zijn dat de Nederlandsche kinderen van ver
schillende kleur niet van der jeugd af met el
kaar hebben kunnen omgaan, dat op de scholen
der orthodox-gereformeerden naar hartelust tegen
de H. kerk gespookt zal worden (het verledene
zij hier een spiegel), dat op de scholen der mo-
dernen niet meer door een gemengd toezicht
gewaakt wordt tegen het verbreiden van stellin
gen, onvereenigbaar met den eerbied, aan anderer
overtuiging verschuldigd.
Men mag den toestand anders wenschen, in
een gemengden staat als Nederland is zij niet
anders te verkrijgen. Onze maatschappij is,
onder de toelating Gods aldus samengesteld, dat
de opvoeding, vorming en ontwikkeling van
lichaam en geest niet aan éónen meester kan
worden toevertrouwd. De toestand onzer maat
schappij maakt partiëele opleiding en leering
noodzakelijk. Dat standpunt zal men bezwaar
lijk kunnen laten varen.
Bovenstaand artikel geeft de Stand, stof
’t volgende entrefilet:
„Poesje leefde in een eerzaam huis op een
eerbaar erf, omringd door drabbige sloten, waar
in het krioelde van waterratten.
„Zonder u niet af, houd u niet op uzelf,”
riepen toen de lustig zwemmende ratten. „We
moeten toch samen leven in éen polder. Kom
met ons, en speel en stoei met ons, in ons kos
telijk element
„Doe het niet,'1' waarschuwde toen de band
rekel uit zijn hok nog. „Blijf aan den kant,
poes. Eens in het water, zullen de ratten u
inrekenen
Maar poesje had in het heroïeke lust.
„Foei, wat bloöheid,” riep ze den durfniet
in zijn hok toe. „Aan den kant blijven, wat
steekt daar voor moed in Neen, midden on
der de waterratten te spartelen, dat zal eerst
ADVER1EN11LN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7", Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Er is een nieuw wetsontwerp op de telepho-
nen bij het departement van waterstaat in be
werking en bijna gereed.
De regeering heeft besloten, dat voor telepho-
msche verbindingen tusschen verschillende ge
meenten voortaan een vergunningsrecht zal
worden geheven.
De heer Hingst heeft aan de Tweede Kamer
bericht gezonden, dat hij wegens den toestand
zijner gezondheid zich voor eenigeu tijd naar
het buitenland moet begeven.
De heer van Baar maakte bij de voorlezing
van dat bericht de opmerking, dat nu de Ka
mer weer om is.
Wanneer nu geen lid van de overzijde even
eens door ziekte wordt aangetast, is het lot be
slist van alle voorstellen en amendementen,
waaromtrent bij de vorige begroeting de stem
men staakten, of met eene enkele stem meer
derheid werden aangenomen of verworpen.
Onder anderen hebben onze middelbare scho
len voor meisjes het uitzicht verloren, dat de
Kamer op het besluit ten haren opzichte zal
terugkomen.
Ook mr. Straetman is nu echter ongesteld
kan vooreerst de zitting niet bij wonen,
partijen staan dus weer gelijk.
Gelijk zich liet verwachten is de oud-hoog-
leeraar prof. Harting bezweken tengevolge van
den aanval van beroerte, welke hem voor eenige
dagen aangreep. Hij is Donderdag avond, naar
uit Amersfoort wordt gemeld, kalm ontslapen
in den ouderdom van 78 jaren.
t Blijkt, dat de Amsterd. Cour, verkeerd
ingelicht is geweest De heer Langerhuyzeu
op Zuid-Crailoo bij Huizen, op wien onlangs
door inbrekers in zijn woning een schot werd
gelost, is niet overleden. De toestand is zelfs
vrij gunstig. Het been schijnt behouden te
kuunen blijven.
Wij lezen in ’t Zondagsblad van 't N. v. d. D
onder ’t opschrift „Baas boven baas” ’t volgende:
Boer Krehs was „bar slim”dat zei hij ten
minste zelf. „Zie je, vrouw dus sprak hij,
„ik heb gemerkt dat de roodbonte koei ziek is
want vreten doet ze haast heel niet meer en
ze kijkt zoo lodderig as ’k weet niet wat.
„Ik zal morgen den veearts laten kommen,
maar ik zal dan meteen eens kijken of die er
ook verstand van heeft.” De veearts kwam.
„Waar is de zieke vroeg hij. „Zoek ’m d’r
maar uit, m’nheerlachte de leepe boer.
Er stonden 14 stuks, de bekwame veearts
begon stuk voor stuk te onderzoeken, de rood-
bonte^ stond achteraan, in ’t warmste hoekje
van den stalze was de laatste dus, die onder
zocht werd, en „potdoriem’nheer heeft gelijk!”
Later tot z n vrouw *de vent is net zoo slim
as ik Hoe vreemd echter keek boer Krelis
op z n slimmen neus, toen hij op de rekening
van den arts, behalve de onkosten voor de
roodbonte, ook nog genoteerd zag
13 koeien onderzocht, f5 per stuk, f65.—
Een heer, die twee kaarten
En met dat ze het zei, sprong poesje onder
het aanminnig gezelschap in de drabbige wa
teren.
En de ratten speelden met poesje.
En nog een poosje, toen dreef poesje te mid
den der spelende ratten op de drabbige wateren
voor dood.”
bekendmaking.
De BURGEMEESTER der gemeente Snoek I
brengt ter kennis van de ingezetenen, de vol
gende
KENNISGEVING.
De COMMISSARIS des KONINGS in de
provincie frieslandy
Gelet op het besluit van Gedeputeerde Staten
dier provincie, van den 26 November 1885, no.
32, le afdeeling B, en op art. 11 der wet van
den 13 Junij 1857 (Staatsblad no. 87)
Brengt ter kennis van de belanghebbenden
L dat de jagt in de provincie wordt gesloten:
a. op Donderdag den 31 December 1885, met
zonsondergang, voor zoover betreft de jagtbe-
drijven, bedoeld in art. 15, letters a, b, c, d en
g, der aangehaalde wet:
b. op Zaturdag den 13 Maart -1886, met
zonsondergang, voor zooveel aangaat de jagtbe-
drijven, in dat artikel, onder letters f en h.
'vermeld
H. dat het vangen van kemphanen met slag
netten zal vrijstaan, van Maandag den 29 Maart
1886, met zonsopgang, tot en met Maandag den
IJ April daaraanvolgende, met zonsondergang
III. dat het weispel van kwartelen met
steekgaren of vliegnet wordt opengesteld van
■Maandag den 26 April 1886, met zonsopgang,
tot en met Zaturdag den 3 Julij daaraanvol
gende, met zonsondergang
het jagtbedrijf met geweer en met
pt zonder staande honden of brakken, genoemd
in art. 15, letter c, der wet, van Maandag den
^8 December 1885 tot en met Donderdag den
olen dier maand dagelijks zal mogen worden
uitgeoefend.
En zal deze op de gebruikelijke wijze wor
den afgekondigd en aangeplakt.
Leeuwarden, den 30 November 1885.
De Commissaris des Konings voornoemd,
(get.) Van HARINXMA thoe SLOOTEN.
Sneek den 8 December 1885.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
WEEK
Sims-1 iibbu won de
J
:i
I
iSl A S IS Si JL A AI B».
6
I
I*
s
6
ig
5H
r-
911
in
.SB:
bo-
.d.
tje
iil-
ran
ec,
to
ng-
>ei-
;tra
iga,
te
te
te
jm.
ga-
cu
tje,
dv.
ma
na,
ar-
l COURANT.
"f.d,?®?. dergelijken toestand >s het geen wonder, dat onder
de Katholieken het politieke leven sedert 1853 niet is vooruit
gegaan. Uit achting voor de meening der leiders, zendt men
de bestrijders van het „MIs-geloof” naar de Kamer, maar heilig
vuur voor die zaak ontbreekt, en geen wonder: het zou we!
eens kunnen zijn, dat men niet trachten mocht dooronwaardi-
g0,ed doel te bereiken, en dat het versterken
der leefkracht vau het Calvinisme een voor den Katholiek even
onwaardige als onverstandige daad behoorde genoemd te worden
„Ook onverstandig, zoolang niet zonneklaar gebleken is, dat
de anti-revolutionairen. eeumaal in de meerderheid, ons het
liclu in de oogen eerder gunnen zuUeu dan de liberalen.”