a
SMS- ffl WIEKTE™ IfLID IWR BE
fflHffl ffl HET IMOISSIIfflT SIKH
I
No. 1.
E E N-E N-V E E R T I G S T E
1886.
R G
B E R I C II T.
J
V R IJ D A (r
1
weer
Met dat levenslied, met het
ten, oefent
menschelijk hart.
dat
ons
aan
Deze COURANI verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden.
-"-z
overbevolking, en
spoedige onderne-
van verschillende'
A D VER 'IEN11ÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7 ,fa Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
i waarmee
„Excelsior
de lippen, kunnen wij moedig de toekomst
1 gemoet treden.
aan de zegepraal van
van den vooruitgang, aan de
toenemende ontwikkeling van
wustzijn, dat de menschheid naar hoogei doet
op hier te lande niet geproduceerd worden;
hatelijk karakter, nl. dat zij artikelen van eerste
Weer staan wij aan den vooravond van een
nieuwen jaarkring. Nog slechts enkele uren en
het jaar 1885 behoort tot het verleden. On-
I willekeurig slaan wij nog eens den blik terug
daar’t geen richter ons ligt en fluisterend trilt de j
03 vraag op veler lippen: wat is het wegster-J
vend jaar voor ons geweest? Was het voor
vrij belangrijke bescherming wordt verleend.
Aan een invoerrecht op petroleum en thee kan
uit den aard der zaak geen protectionistisch
karakter toegekend worden, omdat die producten
maar
aan die belasting kleeft een ander, niet minder
En wat zal het nieuwe jaar ons geven,
thans nog als een gesluierde sphinx voor
ligt? liet antwoord daarop moeten wij
de toekomst overlaten.
Wel weten wij dat het een nieuw worstel
perk des levens voor ons zal openen. Daar
zal op nieuw strijd zijn op moreel en intellec
tueel, op maatschappelijk en politiek gebied
strijd in kerk en staat strijd ook vooral om
het bestaan De duisternis zal worstelen tegen
het licht, de reactie tegen don vooruitgang, de
dwang tegen de vrijheid, en in die worste
ling zullen op nieuw wonden worden geslagen,
waarvan ook het jaar 1886 misschien
bloedige sporen zal achterlaten.
Wat de toekomst echter ook in haar donkeren
schoot moge verborgen houden, wij gelooven
het goede, aan de inacht
meer en meer
het zedelijk be-
JLiij <le jaarwisseling.
Dezer dagen sprak de heer A A Beekman
van Zutfen in het natuurkundig genootschap
Wessel Knoops” te Arnhem over de droogma-
king der Zuiderzee.
Hij verdeelde zijn voordracht in: 1°. iets om
trent de geschiedenis, het ontstaan, enz en deu
tegen woordigen physischen toestand der Zui
derzee 2°. de verschillende voornaamste denk
beelden en ontwerpen, van 1349 tot heden, in
zake de afsluiting en droogmaking publiek ge
maakt 3°. de tegenwoordige stand der quaestie,
de hoofddenkbeelden ontwikkeld in de circulaire
Van Diggelen-Buma, en hoe naar sprekers mea
ning de quaestie het best ware op te lossen.
Omtrent dit laatste punt wordt door de Arnh.
Ct. het volgende gemeld
De heer Beekman meende dat de hh. Buma
en van Diggelen wel vasthielden aan een zeer
lofwaardig hoofddenkbeeid, nl. de uitschuring
der zeegaten en het afaemen der eilanden, vooral
aan de binnenzijde, bedreigt de noordelijke
slechts door dijken bescüermde kusten met
steeds toenemende gevareneenmaal, als de
eilanden verdwijnen, zullen Friesland enz. waar
schijnlijk niet meer te behouden zijn daarom
willen zij afsluiting van da Zuiderzee van de
Noordzee in de eerste plaats daarbinnen kon
dan partieel worden drooggemaakt.
Aangenomen echter dat eene afsluiting tusschon
en onmiddellijk achter de eilanden technisch
uitvoerbaar is (hoewel er 2 zeer diepe gaten bij
zijn), zoo betwijfelde de hoer B. echter zeer de
mogelijkheid er van, met het oog op de nood
zakelijkheid van den afgesloten plas op peil te
moeten houden wil men de afwatering van
aangrenzende landen niet beletten. In tijden
van hoog water zullen IJssel, enz. zeker een
3U00 M3 per seconde aan voerenhoeveel sluizen
zijn er noodig om dit water per seconde weer te
loozen Uit een finantieel oogpunt is hieraan
niet te denken. Wellicht is de beste oplossing
deze
Terugkeer tot het denkbeelddroogmaking van
het zuidelijk deel, want daar liggen 150,000
hectaren van hooge waarde, en daarna of ge
deeltelijk reeds tegelijk afsluiting van enkele
zeegaten, in verband met een van regeeringswege
aangevat werk tot aanslibbing der Wadden ten
zuiden van Ameland en daarna dichting van het
Amelandsche Gat, enz. In elk geval óen open
verbinding tusscheu Zuiderzee en Noordzee,
waardoor veel minder water dan nu binnenkomt,
maar de afwatering tevens natuurlijk is.
De heer B. eindigde met de sociale en eco
nomische voordeelen van de grootsche onder
neming in het licht te stellen, vooral in onzo
tijden van arbeidsgebrek en
verdedigde een krachtige en
ming van het werk tegen
zijden nu en dan geopperde bezwaren.
Ook de Haagsche correspondent de Zutf. Ct,
waarschuwt tegen het stelsel van bescherming,
dat in de nieuwe ontwerpen van den minister
van financiën om do deur komt kijken. Wel
wordt er in de memorie met geen woord van
gerept, maar te ontkennen is het toch niet, dat
in een invoerrecht op gezaagd hout, dat twee
ton inoet opbrengen, aan de houtzagerijen een
schijnselen, die men niet kan negeeren, maar
men wel degelijk rekening dient te
houden, omdat zij getuigen van een toenemenden
geest van ontevredenheid en wrevel bij een ze
ker deel zij ’t dan ook nog slechts een klein
doel r van ons volk, dat, door agitators opge
zweept, naar niets meer of minder streeft dan
eene totale omkeer der bestaande sociale toe
standen. Dat daarin vele wonde plekken zijn,
die dringend genezing behoeven, is zeker En
al is het vaak moeilijk de maatschappelijke won
den geheel te peilen en nog moeilijker deze
te genezen hoogst onverstandig en zelfs
gevaarlijk is het, ze met zeker medelijdend
schouderophalen te negeeren. Men moet dan
ook ziende blind willen zijn, om te willen
ontkennen, dat onze sociale toestand in vele op
zichten verre van gezond is.
Ditzelfde geldt ook van den pblitieken toestand,
waarvan het afgeloopen jaar de meest doorslaande
bewijzen heeft gegeven. Onze politiek staat
feitelijk op het doode punt. Wij hebben een
volksvertegenwoordiging, die tot machteloosheid
en onvruchtbaarheid gedoemd is, of zich-zelf
daartoe doemt. Van doortastende hervormingen,
waaraan reeds sedert jaren dringende behoefte
bestaat, is geen sprake meer of aan de verwezen
lijking daarvan valt althans niet te denken op
wetgevend gebied komt weinig of niets tot stand;
nieuwe en zwaardere lasten worden vóóral aan
handel en nijverheid opgelegd, maar van
eene zoo noodige herziening van ons vicieus
belastingstelsel komt niets! Intusschen
blijft de partij-strijd met verlammenden invloed
voortwoeden ten koste van het algemeen belang.
En treurig genoeg het einde daarvan is
vooralsnog niet te voorzien.
Neen, men behoeft waarlijk geen pessimist te
zijn, om te erkennen dat het jaar 1885 op sociaal
en politiek gebied geen voordeelige balans heeft
aan te wijzen.
En toch wanen wij, kinderen van uren, dag-
vliegjes in de eeuwigheid, zekere grenzen te
kunnen stellen aan dien onveranderlijken mo
narch, voor wiens macht alle dynastiën moeten
buigen en wiens vleugelslag de troonen als
kaartenhuizen doet ineenstorten. Met aardsebe
maat trachten wij het heelal te meten en in
het aangezicht der eeuwigheid spreken wij van
jaren! De machtige alleen heerscher moet wel
medelijdend glimlachen over de korte spanne
tijds, die er ligt tusschen den eersten en den
laatsten ademtocht van den sterveling, welke
in vergelijking met hem nog nietiger is dan
een droppel water tegenover den oceaan. En
toch schijnt de mensch den strijd met de eeu
wigheid te willen wagen! Hij neemt stukken
weg uit den oneindigen tijd, en noemt die eeu
wen en jaren, om zijn denkenen werken in die
enge grenzen saam te vatten. Die enge gren
zen zijn zijn werk; hij rondt den tijd af der
zonnebanen en een jaar mag niet langer of kor
ter duren, als hij wil. En toch ziet hij het
einde daarvan in eene bijzondere stemming te
gemoet en wacht hij met zekere bange ver
wachting naar het komendeHet laatste oogen-
blik van ’t jaar, waarin het verleden en de toe
komst elkaar als ’t ware de zegepalm betwis
ten, oefent een machtigen invloed uit op hot van nanuei en nyverneiu viei toenemende ge-
druktheid on achteruitgang op te merken de
j algemeene welvaart was kwijnende en ter be-
I strijding van het toenemend pauperisme moest
i zelfs hier en daar op kunstmatige wijze in het
gebrek aan werk worden voorzien. Heeft menige
werkman daardoor den druk der tijden gevoeld streven.
ook menig werkgever heeft zorgvolle dagen
doorleefd en gaat die misschien nog tegemoet.
Daarbij openbaarden zich op sociaal gebied ver-
U I T DE PERS,
I
ons rijk aan zegen en voorspoed of bracht het
I ons integendeel smart en tegenspoed
Het antwoord op die vragen zal zeer ver
schillend luiden. De terugblik in ’t verleden zal
hiér het oog doen stralen van dankbaarheid, om
daèr door tranen van smart te worden verdon
kerd bij de herinnering aan ’t geen wits en
’t geen is. Dat verleden toch zal spreken: van
schoone zonnige dagen, waarin het volle rijke
leven den gelukkigen sterveling van alle kanten
toelachte, waarin het hart jubelde van geluk en
de hoorn van overvloed zijn rijkste gaven en
geurigste bloemen uitstrooide voor zijne voeten,
maar het zal tevens herinneren aan dagen van
strijd en smart, dagen waarin de snerpende sla
gen van het lot de levenszon verdonkerden, de
levenslust knakten on de scherpste doornen
hun bloedende wonden in het hart achterlieten.
Zoo zal dan ook déze oudejaars-avond weer
bij velen spreken van vervulling en bevrediging
van de zoetste wenschen en verwachtingen,
maar ook van de vernietiging van de schoonste
hoop, van de hoogste levens-idealen.
Maar de strenge Sylvester zal ook tevens voor
ons als mentor optreden. Met ernstigen blik
houdt hij ons den spiegel van het verleden voor,
ons wijzende op het arbeidsveld dat achter ons
ligt, en in die vingerwijzing ligt de veelbetee-
kenende vraag opgesloten hebt gij in het af
geloopen jaar gewoekerd met de u geschonken
talenten P Hebt gij voor u-zelf en de uwen,
voor huisgezin en maatschappij vruchten vergaard
op den akker des levens, vruchten voor hoofd
en hart beide, gekweekt door eigen arbeid en
inspanning in het zweet uw aanschijns Of
hebt gij de u geschonken talenten in de aarde
begraven Hebt gij den u ter bebouwing ge
geven akker geheel of bijna geheel braak laten
liggen en wijst het kale stoppelveld slechts op
verbeuzelde en verloren uren en dagen, op ge
schonden plichtsbetrachting, op zedelijken diefstal
tegenover u-zelf, de uwen en de maatschappij
gepleegd
Ernstige vragen, die zeker tot ernstig zelf
onderzoek aansporen.
Met het oog op de sociale en politieke toestan
den en gebeurtenissen kan het jaar 1885 zeker
niet tot de meest gezegende en meest vrucht
bare worden gerekend.
Op sociaal en economisch gebied was de
toekomst alles behalve rooskleurig en beleefden
we zelfs min of meer donkere dagen. In den
algemeenen toestand van malaise is geen verbe
tering gekomen. Integendeelin vele takken
van handel en nijverheid viel toenemende
OEEKEft
U R A V
Ik
Van eeuwigheid, om eeuwig voort te leven,
Besta ik.
G$j noemt mij grijs! Ontweken dan mijn krachten
En is mijn arm ontspierd? Biikt de aarde rond,
Gij vindt er 't graf van vroegere geslachten,
Een handvol puin, waar eens hun zetel stond.
Ik trof 't voorheen, en was beschut uw heden?
f. At 1— Xt1 -I nzxAi- nr\r> nridnM n m t rt
verzenden» gel’jktydig met dit nummer, aan onze ABON-
NES een present-exemplaar ALMANAK 1886, met den volgen- l
den inhoud
Verjaardagen der leden van het Vorstelijk huis Zonnetafel I
Jaartellingen. Tijdrekening. Verduisteringen. De vier 1
getijden des jaars. Quatertempers. Algemeene christelijke
Feestdagen. R. K Feest- en Heilige dagen. Israëlitische
feestdagen. kalender met Memorandum. Brievenpo ster»
Rijkstelegraaf. Tarief van het zegel.Nederlandsche Maten,
GeWichten en Munten. Waarde van Vreemde Muntspeciën
in Nederlanu. Aanwijzing van den tijd in vewhillende
plaatsen van Europa De Staten van Europa gerangschikt
naar hunne grootte. De hoogste bergen van Europa, geogra
fisch gerangschikt. Aanwijzing van den tijd der geboorte van
Regeerende Vorsten van Europa. Het Koninklijk Huis der
Nederlanden. Ridderorden. Kabinet des Konings.
Ministeneele Departementen. Staten-Gèneraal (Eerste en
Tweede Kamer). Raad van State.Algemeene Rekenkamer.
Vertegenwoordigers van vreemde Mogendheden in Nederland.—
Vertegenwoordigers van Nederland by vreemde Mogendheden -
Bestuur der Provinciën. Rechtswezen Hoogeraad der Ne-
doilanden. Gerechtshoven. Arrondissements-Rechtbanken.
Kantongerechten Weekmarkten. Tarief voor reizigers
op Spoorwegen in Nederland Staatsspoorwegen Holland-
sche Spoorweg. Nederlandsche Rhynspoorweg. Centraal
spoorweg Belgische Centraal Spoorweg Vlaamsehe Spoor-
wegen Internationale Spoorweg Noord-Brabantsch Duit-
.«ehe Spoorweg. Spoorwegstations en Halten met Telegraaf
kantoren on RijkR-Telegraafkantoren.
l eze ALMANAK is, zoolang de voorraad strekt, voor niet'
««abonneerden d 10 Cts. verkrijgbaar by
DEN UITGEVER.
Gy schetst mij oud! Waarom? bekrompen dwazen!
Verraadt mijn vlucht dan een trager bloed?
C. G. Withuijs. De Tijd.
