rm
SB'S- H 1DIWÏJÏIHUD WHS DI
«EJtEEXTE H B imWISSEW SJtt
i
No. 4.
E E N-E N-V E E R T I G S T E J
1886,
Y
n
W O KAS D A.
13
J A L’ A K I.
U I T DE PER 3.
k
t
1
belangrijk minder is dan de raming. Het per
soneel vooral heeft niet aan de verwachtingen
beantwoord. De suikeraccijns daarentegen heeft
de raming bijna bereikt. Verschillende andere
accijnsen en het registratierecht zijn verder schuld
aan het tekort.
b
n
is
p
et
m
le
ft
,d
n
?-
ir
ADVERIENIIÊN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7’4 Cents. Bij abonnement is de prijs be«
lang rijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
-maar
Vrijdag zijn herhaaldelijk pogingen gedaan om
BEKENDMAKING, het Vad. thans met de mededeeling dat de
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter kennis van de be
langhebbenden, dat door den Minister van Wa
terstaat, Handel en Nijverheid is bepaald
1°. dat het goedkeuringsmerk hij den ijk en
herijk der maten en gewichten, gedurende het
jaar 1886 zal zijn de letter K in den gewonen
drukvorm schuin gesteld
bij den ijk van gasmeters de Koninklijke
Kroon
2°. dat het merk waar de eerste stempeling
heeft plaats gehad, voor het kantoor Leeuwar
den bestaat uit het cijfer 15.
Sneek den 12 Januari 1886.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
Deze C0URAN1 verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.francc per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
in te zenden.
Terwijl de opbrengst van ’s rijks middelen
‘n de laatste maanden vrij gunstig was, en men
■eeds hoopte de raming te zullen halen, komt
Naar het Vaderland meldt, is door het De
partement van Financiën een commissie ingesteld,
aan welke is opgedragen een herziening van de
bepalingen betreffende de heffing der invoer- i
rechten voor te bereiden, Thans, naar genoemd
blad nader verneemt, heeft die voorgenomen i
herziening ten doel, tot een meer gelijkmatige i
heffing ad valorem, te geraken. Als regel kan
men gerust aannemen, dat er in plaats van 5 pCt
niet meer dan 3 pCt. van de werkelijke waarde
geheven wordt. Er zijn er, die hun waren voor
de volle waarde aangeven en dus ook het volle
recht betalen, maar deze worden daardoor juist
van ongunstige conditie, tegenover de vele an
deren, die er allerlei middeltjes op weten om
met een zeer laag recht vrij te komen. In de
Tweede Kamer werd er onlangs nog op gewe
zen tot welke kunstmiddelen de handel al niet
zijn toevlucht neemt om het recht te ontduiken.
Wel zijn de ambtenaren gerechtigd om goede
ren, die beneden de waarde zijn aangegeven,
tegen den aangegeven prijs tot zich te nemen
en voor eigen rekening te gelde te maken, maar
niet alleen durven zij bij invoer van zeer kost
bare of moeilijk verhandelbare waren, daartoe
niet schielijk overgaan, maar bovendien ver
staan vele importeurs uitstekend de kunst om
de in te voeren artikels vooraf zóó te bewerken,
dat voor een speciaal doel of voor een bepaalde
firma de waarde veel grooter is geworden, maar
de algemeene handelswaarde zeer is verminderd.
Het is dus noodig in de bepalingen op dit punt
wijziging te brengen.
De heffing naar de waarde geheel door een
ander stelselheffing naar het gewicht, te
veranderen, zou ook weer groote bezwaren na
zich slepen, en daarom ligt het in de bedoeling
van de verschillende artikels die ingevoerd wor
den, offieieele prijscouranten te vervaardigen en
de heffing te doen geschieden naar den daarop
voorkomenden prijs. In andere landen, en ook
in onze koloniën, heeft men tot het middel der
officiëele prijscouranten reeds sints lang zijn toe
vlucht genomen.
De rechtbank te Haarlem heeft J. A. For-
tuyn, K. A. Bos en R. Lobbés veroordeeld ieder
tot een boete van tien gulden subsidiair 3 dagen
gevangenisstraf, wegens het op den 6den Dec. 11.
dragen van een verborgen vuurwapen op den
openbaren weg te IJmuiden.
Een belangrijke diefstal is ten kantore van
den ontvanger van ’s rijks directe belastingen in
Den Haag, den heer Raab van Canstein, ont
dekt. Door vervalschingen in de boeken, bij
de optelling van betaalde posten gepleegd, is
gedurende een tijdsverloop van tien jaren, on
der den vorigen en tegen woordigen ontvanger,
een som, aanvankelijk op f9000 begroot, maar
die wellicht bij nader onderzoek nog aanzienlij-
ker zal blijken te zjn, aan de bestemming ont
trokken.
De controleur der belastingen, de heer Uyt-
tenhooveu, die Vrijdag het kantoor bezocht en
de administratie naging, ontdekte terstond eeni
ge onnauwkeurigheden en een nader onderzoek
leidde tot de ontdekking van tal van verval
schingen.
Reeds dadelijk bleek, naar het Vad. meedeelt,
dat de schuldige aan de valschheden en verduis
teringen niemand anders kon zijn dan de ge-
agreëerde klerk, boekhouder en kassier van den
ontvanger, H. J. een jongmensch, die het on
beperkte vertrouwen van zijn chef verworven
en daardoor ook volmacht verkregen had om
voor de afdoeningen op aanslagbiljetten te tee-
kenen. Gedurende een vijftal jaren onder den
vorigen ontvanger en tijdens een vijfjarig be
heer van den tegen woordigen titularis, had hij
steeds op dezelfde, vrij eenvoudige wijze de
kas bestolen. Hij genoot een tractement van
f 1020 per jaar.
De man is in hechtenis genomen en heeft
zijn schuld ten volle bekend. Zijn voorloopige
inhechtenishouding is bevolen en hij is reeds
naar het huis van arrest overgebracht.
Een bediende van de Amsterdamsche Bank,
die, om beursspeculatien te dekken, zich een
som van ongeveer f 4000 aan coupons van de
bank toeeigende, heeft Vrijdag, naar ’t Hand.
meedeelt, getracht zich te Den Bosch van het
leven te berooven. Dit voornemen mislukte, de
man, reeds nagenoeg hersteld, zal na zijn ont
slag uit het gasthuis te Den Bosch, aan de justi
tie worden overgeleverd. De directie der bank
werd door de politie te Den Bosch per telegraaf
van het gebeurde onderricht.
Men herinnert zich ongetwijfeld nog leven
dig de moeilijke houding, waarin bij de beraad
slaging over de staatsbegrooting voor 1885 de
heer Wintgens verkeerde. Zijn stem besliste
Ajpn de ingrijpende amendementen der rechterzijde
werden verworpen. Hij nam daarop zijn ontslag.
In een dezer dagen verschenen vlugschrift, ge
titeld; Politieke nabetrachting 1848 1885,
geeft de heer Wintgens een verklaring van zijn
houding. Hij schrijft:
„De voorbeeldelooze en naar mijn inzien vol
komen bedorven politieke toestand bracht in den
allerlaatsten tijd mede, dat van mijn stem ge
heel geïsoleerd tegenover de beide uiterste rich
tingen de gewichtigste belangen afhankelijk
waren. Moge zulks al voor het oog van velen
den uitwendigen schijn hebben opgeleverd van
een eenig voorbeeld van machtsbetoon inder
daad was het een toestand van onverdraaglijke
machteloosheid om meer gematigde beginselen,
die ik gedurende mijn gansche parlementaire
loopbaan verdedigde en betrachtte, in toepassing
te zien brengen. Ik verkoos daarom niet langer
de verantwoordelijkheid te dragen van, mijns
ondanks, tot toestanden en maatregelen te heb
ben medegewerkt, waaruit ik maar al te zeer
een groot en onherstelbaar nadeel voor de ver-
standig-conservatieve beginselen tegemoet zag
en bijgevolg, naar mijn vaste overtuiging, de
meest sombere toekomst voor het vaderland was
te verwachten.
„Voor hem, die meent de ware nationale be
langen te doorzien en die ze verlangt te behar
tigen, is zoodanige stelling, tusschen twee stroo-
mingen die men beide evenzeer afkeurt, ten
eenenmale onhoudbaar en mag hem redelijker
wijze door niemand worden euvel geduid wanneer
eindelijk die last door hem wordt nedergelegd.”
Het Haag. Dagb. waaraan bovenstaande is
ontleend, maakt met de meeste ingenomenheid
van het jongste geschrift van mr. Wintgens
melding.
Het hoofdbestuur van „Volksonderwijs” heeft
zich tot de Tweede Kamer gewend met een
adres omtrent de schoolquaestie.
Het hoofdbestuur is niet tegen elke wijziging
van art. 194, doch wenscht dat worde vastge
houden aan deze hoofdbeginselen
le. dat de Regeering heeft zorg te dragen
voor het openbaar onderwijs, niet slechts ter
noodzakelijke aanvulling vau hetgeen particulie
re krachten ongedaan mochten laten, maar ter
vervulling van een steeds en in de eerste plaats
op den staat rustenden plicht
2e. dat deze verplichting niet minder omvat
dan voldoend en, zonder onderscheid van gods
dienstige belijdenis, voor algemeene behoeften
ingerieht onderwijs verkrijgbaar te stellen voor
allen, die dit begeeren
3e. dat dit onderwijs kosteloos verkrijgbaar
moet zijn, niet alleen voor onvermogenden,
maar ook voor minvermogenden, voor zoover
dezen zich hiertoe aanmelden
4e. dat de vrijheid van 1
wijd behoort gewaarborgd te blijven, mits onder i onbekend.
De strijd om de Nieuwe Kerk in de hoofd
stad trekt zeer de aandacht. Wij laten hier de
feiten volgen die zich in de vorige week op het
tooneel van den krijg hebben voorgedaan,
De kosterij de consistoriekamer der Nieuwe
Kerk was nog steeds door de hh. Kuyper c.s.
bezet. Zij hebben zich daar verschanst en laten
niemand binnen. De bezetting werd niet met
rust gelaten. In den nacht van Woensdag op
Donderdag werd steeds voortdurend gebeld door
de politie. Zij wenschte den koster te spreken
of den onderkoster, vroeg of er kerkeraad was, enz.
op alle welke vragen het antwoord achterwege
bleef. Wie de politie tot zulk een vei storing
het bijzonder onder- der nachtelijke rust recht gaf, is de Standaard
de' voorwaarden, thans in art. 194 der grondwet j Donderdag is het vrij kalm gebleven,
vervat; terwijl tevens aan dit bijzonder onder- Vrijdag zijn herhaaldelijk pogingen geda
wijs nimmer subsidie uit de staatskas mag wor
den verleend, tenzij het zich voege naar den
algemeenen regel, bij alle van staatswege te ge
ven onderwijs in acht te nemen en onder no.2
door ons vermeld.
Bij kon, besluit is bij de dienstdoende schut
terij te Sneek benoemd tot 2n luit a la suite
J. H. van Gorkum, thans korporaal.
Tot voorzitter van het hoofdbestuur der Maat
schappij tot Nut van ’t Algemeen is gekozen
kle heer ds. W. F. Loman.
binnen het gebouw te komen. Twee keeren
vervoegden zich de predikanten de niet-
oproerigen gelijk zij worden genoemd en een
aantal kerkeraadsleden voor de deur der con
sistorie om een vergadering te houden, waartoe
zij in dat lokaal waren opgeroepen, maar telkens
werd hen door een kier van de deur toege
roepen dat het lokaal niet beschikbaar was. De
vergadering van den kerkeraad had daarop
plaats in een der lokalen van de Oude Kerk.
Ds. Westhofi, waarnemend voorzitter van den
kerkeraad, vervoegde zich weder aan de deur,
vergezeld van een deurwaarder. Laatstgenoemde
werd binnen de deur gelaten, maar verder toe
gang werd niet verleend. Door hem werd van
dit feit procesverbaal opgemaakt.
Het Hand, meldt van den toestand o. a. het
volgende t Het gelukte ons, door tusschenkomst
van een der bezetting, iets te vernemen van den
toestand in de vesting.
De Nieuwe Kerk is inderdaad afgesloten als
een forteres in staat van beleg. Dat de deur
der kosterij telkens slechts op een kier wordt
geopend, zoodat zij die binnengaan dit slechts
overdwars kunnen doen, mits niet te zwaarlijvig,
vindt daarin zijn grond, dat achter de deur een
zwaar houten staketsel is opgeslagen. Zij is
dus letterlijk versterkt.
De heeren Kuyper, de Savornin Lohman on
Rutgers verlaten het gebouw niet in de af-
afgeloopen nacht werd de consistoriekamer voort
durend verlicht.
Streng wordt opgelet, dat niets het gebouw
verlaat, wel mag men er zaken inbrengen.
Zoo werd er Donderdag een bed binnen ge
bracht en nu en dan kwamen er manden met
levensmiddelen binnen. Gisteren, Vrijdag, mid
dag werden ook vele planken en zware balken
in het huis gedragen, tot het verder barrica-
deeren van alle toegangen.
Zóó streng word echter de toegang niet be
waakt. Althans iemand van de redactie van het
N. v. d. D. kwam binnen en sprak dr. Kuyper.
Uit het met hem gevoerde onderhoud maakt hij
op, dat aan dr. K. het vinden van een modus
vivendiniet onwaarschijnlijk voorkwam. In over
eenstemming met dit laatste is de mededeeling
in de Stand. dat mr. Heemskerk, advocaat
van dr, Kuiper c. s., een onderhoud heeft ge
had met mr. Moltzer, den raadsman van ds.
Adriani, voorzitter van het klassicaal bestuur.
Hetzelfde blad meldt dat de geschorste heeren
op den 18 Januari zich onthouden zullen van
alle ambtelijke handelingen. Inmiddels zal door
velen hunner een gemotiveerd schrijven aan hot
classicaal bestuur worden toegezoaden, terwijl,
naar ’t blad nader verneemt, door eenige leden
der gemeente een uitvoerig schrijven aan hot
provinciaal kerkbestuur zal worden ingezonden,
om het in kennis te stellen van allerlei verkeerd
heden die voorgevallen zijn.
Reeds worden enkele rectification gegeven,
’t Blijkt o. a. dat bij de bezetting der kerk mr.
Heemskerk, de advocaat der hh. Kuyper c. s.,
niet tegenwoordig was, terwijl mede uit een
mededeeling van de Stand, blijkt, dat de brand
kast niet is opongestoken dan na goedkeuring
van den diaken aan wien de sleutel was toe
vertrouwd.
Nieuwe feiten hebben zich sedert Zaterdag
niet voorgedaan. Zondag hebben eenige der
geschorste predikanten in particuliere lokalen
gepreekt, terwijl dr. Kuyper zelf in Plancius
optrad. Over den strijd zelf werd daar niet
gesproken.
’t Meest trekt de aandacht de brief van den
heer Beelaerts van Blokland, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaai, in ’t Hand, voor
komende. Hij schrijft
OEEKER
DRAW
s.
6
B 1 Si Al K N L, A N I».
n
2
6
B
it.
ir.
ui
e-
ir
il-
d.
ta
na
ra,
je
i-
Fs-
ia,
U3
te
:a.
ja.
te
te
te
in
!t-
10
It-