SIM'S- ffl IIHIillfVfOl 111 W N
CERmTE KH 1ST 1RR0MHSSSIMT SMRK.
i.
K
3
No. 11.
E E N-E N-V EERTIG8TE
1886.
1
KIESRECHT.
6 F K B R U A II I.
kt
J
gram (milli
ar
Alle brieven
in te zenden.
'i.i
is
Jé
)O,
>er
mr
)O,
h
et
en
it-
le
1-
m
2
X
in
de,
id-'
SN
T-
n
3 Maart
O,
O,
l:
a-
m
l'h— 4
l‘/2-4
1 ‘/j—4
l*/2-4
l>/2-4
l'/2-4
P/,-4
l’/2-4
P/,-4
l’/2-4
doch niet aan blind drijven tegemoet komt.
Is eenmaal deze strijdvraag verdwenen, dan
kan weder een gezonde partij formatie, conser
vatief tegenover liberaal, in het leven treden
en de liberale partij kan zich versterken met
alle krachten, die de ontwikkeling wenschen
onzer staatsinstellingen in gezonden, democrati-
schengeest.
Deze COURANT. verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
Wederom is de Kroniek in ’t jongste nommer
van dr. Bronsveld’s Stemmen voor Waarheid
en Vrede aan het kerkelijk conflict te Amster
dam gewijd.
„Een lief ding gaf ik aldus luidt de ver
zuchting, waarmede ’t stuk aanvangt indien
ik er van zwijgen kon. Ik zou dit willen om
meer dan éen reden. Er is al zooveel over ge
zegd en wij zullen er i
ren, want wij zijn pas aan het begin van het tendijk enz. verstaan
einde.” --
De VOORZITTER van den Gemeenteraad 1
van Sneek noodigt, ter voldoening van artt 7
der wet tot regeling van het Kiesrecht van den
4 Juli 1850 (Staatsblad n°. 37), de inwoners
dezer gemeente uit, om, zoo zij elders in de
Directe Belastingen zijn aangeslagen, daarvan
voor den 15en februari e. k., door overlegging
van de aanslagbiljetten, te doen blijken.
Sneek, den 22 Januari 1886.
De Voorzitter voornoemd,
ALMA.
bekendmaking.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter kennis van de be
langhebbenden
dat voor den herijk der maten en gewichten,
jU i Seraeeide zal worden gevaceerd in een
--J voormalige Jongensschool bij
Uren
voor- na
middags.
j
9—12
9—12
9—12
9—12
9—12
9—12
9—12
9—12
9—12
T-
A-
R
en
Onze onderwijsbladen hebben tot dusver pal
J gestaan voor art. 194 der grondwet. Wel gaf
indertijd de redacteur van Volksonderwijs te
kennen dat hij de voorschriften, in dit artikel
voorkomende, aan den gewonen wetgever wilde
overlaten, maar de vereeniging „Volksonderwijs”
was het niet met hem eens en hij legde zijn
taak neer. Thans komt het Schoolblad met een
artikel van wijdere strekking.
’t Blad wijst er op, dat terwijl men vroeger
gemoedsbezwaren als iets denkbeeldigs beschouw
de, thans een groep in de gelederen der libera
len ze ernstig gemeend behandelt.
„Een moderne secteschool” vervolgt het
blad „willen wij de openbare school niet
noemenzij is niet bestemd om voor eenige
secte propaganda te maken. Maar wel zijn wij
van overtuiging, dat de openbare school slechts
in gemoede als de school hunner kinderen kan
en mag gekozen worden door hen, die zich in
het godsdienstige onder de „modernen” reke
nen. Wij bedoelen hier met de openbare school
de school zoo als zij is, niet zooals zij volgens
een der honderd uitleggers van art. 194 en art.
33 zou moeten zijn.
„Op de school, zooals zij is, wordt, enkele
zeldzame uitzonderingen daargelaten, van God,
Schepper, Algoedo, Hemelsche Vader enz. ge
sproken. Vele onderwijzers zijn van oordeel,
dat dit zoo moet. Menigeen gaat verderop
niet weinige openbare scholen wordt gebeden,
doch altijd slechts onder het gebruik van alge-
meene benamingen voor het Opperwezen.
„De humanist, de z. g. vrijdenker, verkiest
echter die richting niet. Hij zou liever een
school wenschen, waar niet van God en Gods
dienst gesproken werd, Wat men onder deze
benamingen verstaat, zou hij liever zelf aan zijn
kinderen vertellen. Het hindert hem, dat aan
zijn zoontjes op de school begrippen worden in
geprent, die hij meent als wanbegrippen te
moeten bestrijden.
„Maar de katholiek- en de orthodox-geloovigo
protestant hebben nog veel meer bezwaar tegen
die richting. Beiden kunnen godsdienst niet
van kerkleer scheiden. Hun godsdienst is éen
met hun kerkleer. Waar tot de jeugd over
God en godsdienst gesproken wordt, maar niet
zoo als zij het in hun kerken gewoon zijn te
doen, daar wordt hun godsdienst niet bevorderd
doch eer tegengewerkt, beweren zij. Daar han
delt men niet in overeenstemming met hetgeen
aan hen het hoogste belang der kleinen toe
schijnt.
„Alleen de „modernen” onder de protestan
ten vinden het in de openbare school juist zoo
als het behoort. Zij zijn gewoon van hun voor
gangers in de kerk eveneens slechts in algemeene
termen over het Opperwezen te hooren spreken
als zij bidden doen zij dat ook zoo, als het hier
°P de openbare school geschiedt; de liederen
die zij bij feestelijke gelegenheden zingen, b.v.
op den protestantendag, zgn juist van dien aard
als men ze ook in tientallen van schoolboekjes
vindt, die door alle schoolautoriteiten zonder
bezwaar op de openbare school toegelaten wor
den.”
Nu betalen echter naar het blad verder
doet uitkomen katholieken en orthodoxen
hun eigen scholen, terwijl de modernen zulks
der lokalen van de
de Veemarkt, in orde als volgt
Wijken Dagen Datums
1 en 2 Donderdag 18 Februari 9—12
ADVERIEN11ÈN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be”
lang rijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
13 en 14 Vrijdag
15 en 16 Zaterdag
17 en 18 Woensdag
19 en 20 Donderdag 4 v—iz
dat verkoopers van nieuwe maten en gewich
ten, hunne voorwerpen aan het begin der zit
ting tot den herijk moeten aanbieden en wel
ongeschonden en in den toestand, waarin zij den
eersten ijk hebben ondergaan
dai al de geijkte maten en gewichten dit jaar
aan den verplichten herijk zijn onderworpen
dat de onjuist bevonden gewichten tegen da
delijke betaling, volgens een bij Koninklijk be
sluit vastgesteld tarief, ten bate van’s Rijks kas,
door den IJker worden gejusteerd
dat alleen behoorlijk schoon en droog ge
maakte maten en gewichten zullen worden on
derzocht
dat de gewichten beneden het gram (milli-
gram-gewichten) alleen aan de vaste ijkkantoren
kunnen worden geverifieerd
dat belanghebbenden bij de terug ontvangst
hunner voorwerpen, nauwkeurig dienen toe te
zien of deze de wettige merken dragen, daar
later een beroep op verzuimen, die bij den her-
1) mochten zijn begaan, niet zal ontslaan van
rechtsvervolgingen
da^ de 1Jkplichtigen, die van de voor hen
gestelde vacatie geen gebruik hebben gemaakt,
hunne maten en gewichten ter herijken kunnen
aanbieden aan het IJkkantoor, aan de Ooster-
kade te Leeuwarden, des Dinsdags en Vrijdags
van 91 uur, tot 1 October dezes jaars.
öneek, den 22 Januari 1886.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
K E N N I S G E V I N G.
L BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, voldoende aan de circulaire
L»an heeren Gedeputeerde Staten van Friesland
La“ 14 Januari 1886 n°- 26, 3e afdeeling
austiek, brengen ter kennis van de ingezete
nen, navolgende
j UIT N O O DIGIN G
»1Je Gedeputeerde Staten der Provincie Fries-
3 en 4 Vrijdag 19
5 en 6 Zaterdag 20
7 en 8 Maandag 22
9 en 10 Woensdag 24
11 en 12 Donderdag 25
26
27
land, gelet op het 2e lid van art. 73 der wet
van 4 Juli 1850 (Staatsblad n°. 37.)
Noodigen de inwoners der Provincie uit,
zoo ij
Belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór den
len April aanstaande aan 1
doen blijken, ten einde door haar daarop kunne
worde gelet bij het opmaken der lijst van
hoogstaangeslagenen voor de verkiezing van een heet
Afgevaardigden ter Eerste Kamer
Generaal.”
Sneek, 22 Januari 1886.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente Sneek,
Gelet op Zijner Majesteits besluit van den
17den December 1861 (Staatsblad no. 127).
Roepen op zoodanige ingezetenen, die ver
langen als vrijwilligers bij de Militie op te tre
den, om zich daartoe bij hen aan te geven ter
Secretarie der Gemeente, telkens voormiddags
van 9 tot 12 uren.
Om als vrijwilliger bij de Militie te kunnen
worden aangenomen, moet men ongehuwd of
kinderloos, weduwnaar en ingezeten wezen, voorts
lichamelijk voor den dienst geschikt, ten minste
1 56 M lang, op den Isten Januari van het jaar
der optreding als vrijwilliger het 20ste jaar in
getreden zijn en het 35ste jaar niet volbracht
hebben, tot op het tijdstip der optreding aan
zijne verplichtingen ten aanzien van de Militie,
zoover die te vervullen waren, voldaan en een
goed zedelijk gedrag hebben geleid.
Het bezit van die vereischten, met uitzon
dering van de lichamelijke geschiktheid en van
de gevorderde lengte, wordt bewezen door een
getuigschrift van den Burgemeester der woon
plaats, verkrijgbaar op plaats en tijd boven ver
meld.
Hij, die voor de Militie is ingeschreven, wordt
slechts als vrijwilliger toegelaten voor de ge
meente, in welke hij ingeschreven is, tenzij hij
geene verplichtingen ten aanzien van de Militie
meer te vervullen heeft.
Hij, die bij de zeemacht, bij het leger hier
te Lande, of bij het krijgsvolk in ’s Rijks Over-
zeesche bezittingen heeft gediend, wordt niet als
vrijwilliger bij de Militie toegelaten, tenzij hij
bij het verlaten van den dienst, behalve een
bewijs van ontslag van den bevelhebber, onder
wien hij laatstelijk heeft gediend, een getuig
schrift heeft ontvangen, inhoudende, dat hij zich
gedurende zijn diensttijd goed heeft gedragen.
Hij kan, heeft hij dit ontvangen, tot dat zijn
veertigste jaar volbracht is, als vrijwilliger bij
de Militie worden toegelaten.
Sneek, den 2 Februari 1886.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA.
De Secretaris, J. W. BENNEWITZ.
UIT DE PERS.
Maar zwijgen kan dr. Br. niet, al zou hij het
zeer gaarne willen, ook omdat hij tegenover
leden staat van ’t zelfde kerkgenootschap, en
J zoo licht de onheilige vreugde van gemeen
schappelijke tegenstanders kan verhoogen. Maar
-T nu eenmaal kroniekschrijver en als zoodanig
m dienst van Een, „die alle dingen regeert.”
En ook mag hij zijn vrienden, die nu aan zulk
-U vuur zijn blootgesteld, niet den indruk
met hen is.
i aet?®ea dr- Bronsveld daarop mededeelt,
blijkt, dat hij zich geheel schaart aan de zijde
van ds. Hogerzeil en de overigen die dr. Kuv-
per bestrijden. Duidelijk doet ook hij nogmaals
uitkomen, dat het hier niet de attesten-quaestie
is, maar eemg en alleen dequaestie van beheer,
en uit zijn historische herinneringen blijkt dat
reeds sinds 1869 door dr. Kuyper wordt ge-
worxt aan het losmaken van de kerkelijke or
ganisatie. In 1872 werden o. a. door hem te
Amsterdam voorstellen gedaan die geheel strook
ten met ’t geen thans geschiedt om beheer en
bestuur der kerk te scheiden. In den breede
wordt een en ander nader aangeduid en toe
gelicht.
Ten slotte bespreekt dr. Bronsveld de «-e-
volgen, welke het incident zal hebben voor de
anti-revoiutionaire partij en den politieleen toe
stand van ons land.
„Hiervan mag men zeker zijn zegt hii
dat de deining der hoog-opgezette kerkehjke
go yen ook zal worden gevoeld op de erve der
politiek. Altijd is in ons land die terugsla^
zeer sterk geweest. Men denke slechts aan
1618. Voor tal van kiezers zal altijd niet hij
de beste Volksvertegenwoordiger zijn, hij, die
t 1 rogram onderschrijft, maar hij die ’t eens is
met de Heraut en de drie formulieren van
eenigheid. Zonder het herleven van de „gere
formeerde’ traditie, zou de ijver voor de „anti-
revolutionaire’' partij niet zoo groot zijn geweest.
Wordt de kracht der „gereformeerde” partij
gebroken dan zullen ook de antirevolutio
nairen slinken in tal en beteekenis. Of dan de
liberalen weder de winnende, de triomfeereude
partij zullen worden Het staat te vreezen; en
het is te duchten bovendien, dat zij onverzoen
lijker zullen wezen dan voorheen.
„Doch, eer het Juni is, kan nog veel gebeu-
ien. valt er op menschen tegenwoordig
zoo weinig te rekenen. God moge allen voor
lichten en leiden, die thans in Kerk en Staat
ons regeeren.”
In den tegenwoordigen tijd van malaise, ook
op staatkundig gebied, is het een verrassing
een tevreden mensch aan te treffen Een nieuw
blad, de Delftsche Opmerker, is zulk een witte
raaf. Zij ziet lichtpunten, en wel
1. De stichting der Liberale Unie, welker
samenwerkende krachten een resultante kunnen
hebben van meer dan staatsrechtelijk doctrina-
risme en wijsgeerige theoriën. Immers zij is
het die de progressieve inkomstenbelastino- Ge
maakt heeft tot een artikel in het liberale pro
gram en zij wil den gezeten werkman kiezer
maken.
2. De redevoering van prof. Quack. „Niet
langer mag de struisvogel de ideale Mentor zijn
bij het onderzoek der sociale quaestie niet
langer het laisser faire de hoogste wijsheid, i
3. Het „toenemend ontwakende” staatkun- i
dige leven in werkmanskringen en de verkiezing i
van den heer Heldt.
4. De teekenen van ontbinding in het le^er 1
der tegenpartij. De leiders van de liberale par- i
nog veel van moeten hoo- tij moeten zich met de heeren Bronsveld. Bui-
over een oplossing van den
schoolstrijd, die aan gemoedelijke bezwaren, i
uuuigeu ue iiiwoneis aer Jrrovincio uit, om, led
zij in andere Provinciën in de Rijks Directe hij
ctinrrnn Je 1 i
hunne vergadering te j hij is
worde gelet bij het opmaken der lijst
van de btaten I geven alsof zijn hart niet
OBEKi
Bl R 11
e
•t
3 11
et
6
U
I-
i
11 Gnrrc t O o n rm.'! ti rrnn VOO1* n