No. 76.
1886.
I-
M.
ES
N
r
a
r
?r
j
den waren schrijver van het stuk, waarop de
vervolging rustte, een min gunstigen indruk zou
maken. De Amst.die van een blijeindend
treurspel spreekt, is o. a. die meening toegedaan.
22 E PTK3I BEIL
den
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
ten
ten.
en,
kt-
billijke rege-
op
0
it
5g
Alle brieven
in te zenden.
I
t
nit
IA
net
gd
>-
1-
P
voor eiken regel
langrijk lager.
Uitgever.
ADVERTBNT1ÊN van T
meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs be*
Vcorwaarden daaromtrent te vernemen bjj den
cnbeteekenende van het stuk waarop de ver-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Door Belderok is cassatie aangeteekeud van
het vonnis van het gerechtshof te Amsterdam,
waarbij hij tot een jaar gevangenisstraf is ver
oordeeld.
Nopens de vergadering van de Zuiderzee-
vereeuiging, de vorige week gehouden, deelt
het Hand, nog mede, dat de vergadering besloot
om in de in October a. s. te houden samenkomst
aan de leden een voorstel te doen tot uitbrei
ding van het algemeen bestuur met zes leden
en dit te brengen op 42. Noordbrabant en Lim
burg kon daardoor ook vertegenwoordigd worden.
Voorts verneemt het blad, dat reeds door den
hoofdingenieur, den hoer J. van der Toorn, in
verband met zijne benoeming tot hoofdingenieur
der Zuiderzeevereeniging, onbepaald verlof aan
den Koning is gevraagd.
Aangaande het verhaal in de Zwol. Ct van
een meisje uit Baarn, dat eenige rozen uit een
tuin had ontvreemd en daarvoor door de Utrecht-
sche rechtbank was gestraft, door haar 5 jaren
naar een verbeterhuis te zenden, deelt de cor
respondent van de N. Rott. Ct. uit Baarn mede,
dat dit verhaal minder treffend wordt wanneer
men den toestand van het gezin keut.
De moeder heeft verleden jaar de gemeen-
schappelyka woning voorgoed verlaten, nadat
zij al jaren lang van zich had doen spreken.
De vader, een onbesproken werkman, is natuur
lijk iederen dag op zijn werk en dus van huis.
De opvoeding der kinderen wordt geheel ver
waarloosd, zoodat het voor het meisje waarschijn
lijk een geluk is, dat zij naar een opvoedings
gesticht gaat.
7,
N
In het 1
schrijven voor van den heer J. II. Gunning Wz°
te Utrecht, naar aanleiding van de Juli-verkie~
zing voor de Tweede Kamer te Utrecht en het
bekende manifest der vijf confessioneeie heeren
vóór de liberale candidaten.
De gebeurtenissen kortelijks nagaande, doet
de heer Gunning nogmaals duidelijk uitkomen,
hoe gering verschil er bestond tusschen het re-
geeringsvoorstel in zake art. 194 der Grondwet
en dat van de hh. Mackay c. s. Hij wijst op
de verantwoordelijkheid van de leiders, en op
de vraag: Hebben de leden der ree "terzijde,
toen zij hun votum uitbrachten, alleen en uit
sluitend gevraagd naar het gelang des vader
lands of hebben ook andere overleggingen of
afspraken op hun besluit gewerkt? antwoordt
hyZij hebben uitsluitend hun non possumus
uitgesproken, uit overweging dat zij allen stern- I
den voor ’t geen zij voor het beste hielden.
„Wij de hb. Gunning c. s. eischen van
een volksvertegenwoordiger, dat hy zich bij
iedere stemming af zal vragenis het tot stand
komen van het aanhangige wets oorstel al of'
niet in ’t waarachtig belang van het vaderland
Het non possumus beteekentwij gehoorzamen
rechtstreeksche, ons in ons geweten geopen
baarde bevelen van God, waarvoor wij verder
dus ook niet aansprakelijk zijn. Het is gegrond
op de verwarring, waaraan de „antirevolutio
naire” partij zich doorgaande schuldig maakt,
van ’t gebied der politiek met dat der eigenlijk
gezegde moraal, zoodat zij ’t absolutie van de
stellingen der laatste op die der eerste over
brengt en „inzicht” met „geweten” gaat ver
warren. Het is ons bij deze gelegenheid, nu
wij de gevolgen zoo klaar voor oogen zagen,
duidelijk geworden, dat dit onze opvatting niet
is en dat zij wortelt in de neo-gerelormeerde
begrippen, die de onzeu niet zijn. Vandaar
dat afscheiden plicht was geworden, maar niet
slechts afscheiden, maar ook openlyk en luide
protesteeren.”
De tweede vraag, tot de hh. Gunning c. s.
gericht: waarom de liberale candidaten aanbe
volen en geen eigene genoemd? beantwoordt
hij met te wijzen op het verschil van opvatting
nopens het woord „liberaal”. Ten onrehhte
stelt meu de liberale partij tegenover”de party
des geloofs. Hy voor zich meent overigens, dat
van N.
Het koningschap schittert niet met verhoogden
Bet heeft geen rechterlijke steuusels
reu onzent noodig om staande te blijven. In
tegendeel, door zulke processen wordt het in
D. N die als held op weg was gegaan, Komt
weder als een dood gewoon menseti thuis. Be
groote hervormer blijkt ten slotte toch niet
j bijster gesteld te zijn op de martelaarskroon;
evenmin als zijn onbekende medewerker Boe-
j lens, die, zich, naar het schyut, zou senuil ge-
I vaart geloopen had 1”
Den 11 en Sept. jl. heeft de bureaulist van
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
vxeier op net bepaalde in artt. 6 en 7 der 1 staten-Generaai te zijn geopend.
wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad no. 95), tot
regeling van het toezicht bij oprichting van
inrichtingen, welke gevaar, schade of hinder
kunnen veroorzaken
Brengen bij deze ter openbare kennis, dat ter
Secretarie dier gemeente ter visie ligt een bij
hun college ontvangen verzoekschrift met bijladen
van Jozeph de Wilde Jz., van beroep Slager,
wonende te Sneek, strekkende tot het erlangen
van vergunning tot het oprichten eener Slagerij
in het gebouw, plaatselijk gekwoteerd Wijk 4,
no. 12, kadastraal bekend in sectie B, no. 2520
der gemeente Sneek.
Dat op Woensdag den 6 October 1883, des
middags te 12 uur, ten gemeentehuize aldaar
gelegenheid zal worden gegeven om tegen het
gedaan verzoek bezwaren in te brengen en deze
mondeling of schriftelijk toe te lichten en dat
zoowel de verzoeker als zij, die bezwaren hebben
in te brengen, gedurende drie dagen voor even-
gemeld tijdstip ter Secretarie der gemeente, in
de gewone bureau-uren, van de ter zake inge
komen schrifturen kennis kunnen nemen.
Sneek, den 22 September 1886.
Bui gemeester en Wethouders voornoemd
ALMA.
De Secretaris.
J- W. BENNEWITZ.
STA TEN-G ENER A A L. I
tim,® J1111?8?61 nee,nskei'k heeft Zaterdag de buitengewone zit-
vermeld n(U±’Gener“al gesloten- 111 da sluitingeed* worden
Beleie to? n.??u.8en0IneU \ettcn als; de overoenkomst met
trn r aanleS van cen brug te Maaseyek; het gewiiziirdeon-
«anldt:??aVC^PP«t’>de ^de"; tot uitVSg der
ztnt... ,te Ani3terdiii''tot vereenvoudiging van het gevan-
den 8u?SceeUn8 wegDeming der ^breken in de regeling op
8en,ocgl.’.u wordt herinnerd, dat de Tweede Kamer met
dm ilUJdeu «v« de grondwetsherziening ter hand nam “m
KewonT?>rn arbeid aaI? het gewichtige werk in de volgende
gewone zitting voor te bereiden.
Maandag 20 Sept.
«Chter8mera bed‘,eii!.d dfiür vijandelijke invallenXftegen
Het ^rgJv,?Jg braobtige maatregelen werden gesteld.
Het Hand, bespreekt de zaak louter uit een
jourualistisch oogpunten bepaalt zich tot de vraag
of de strafbaarheid van de redactie ophoudt nu
de schrijver van het stuk is aangewezen
„Naar ’t oiis voorkomt, zegt het blad, moet
onderscheid worden gemaakt tusschen de ver
schillende wijzen waarop woorden, die tot de
vervolging aanleiding geven, in een blad zijn
opgenomen. Worden zij geplaatst onder de in
gezonden opstellen of met andere aanduiding
van vreemde herkomst, dan ligt in die wijze
van plaatsing opgesloten, dat de redacteur ze
voor rekening laat van den inzender en is het
billijk dat deze de gevolgen draagt.
W anneer echter de houfdredacteur de woor
den opueemt in het zoogenaamd „redactioneele”
gedeelte van het blad, zonder andere aanduiding
van eenige andere bron, dan neemt hij den in
houd voor zijn eigen verantwoordelijkheid en
wordt hij de schrijver, die de gevolgen moet
dragen.
Dit is, dunkt ons, de juiste en
ling der verantwoordelykneid.
Dat de uitgever of drukker niet als mede
plichtige vervolgbaar is, wanneer de dader (niet
de „schrijver”) bekend en vervolgbaar is, gelijk
het nieuwe strafwetboek bepaalt, is zeer juist
gezien. Maar dat een hoofdredacteur niet als
mededader is te beschouwen, wanneer hij, wat
anderen hem toezeuden, zonder eenige bijvoe
ging van bron, in denzelfden vorm als zijn eigen
arbeid openbaar maakt, dat komt ons minder
aannemelyk voor.
Het geval wordt hier ingewikkelder, omdat
de vervolging op grond vau de oude wetgeving
heeft plaats gevonden, waar van den „schryver”
sprake is. Over het begrip vau „schryver” zal
het hof nu hebben te oordeelen.”
UIT DE PERS
„Inmiddels, hoe men hierover ook denke, het i
proces heeft in zijn verloop ook voor den leider
der sociaal-democraten een wending genomen I
niet te zijnen voordeele. Zelfs zij, die om andere
redenen den heer Nieuwenhuis strafbaar achtten,
meenden in hem een moedig man te zien, die
voor zijne zaak alles over had, geen kerkerstraf
vreesde, een man uit óen stuk. Eu het was
juist de martelaarskrans, welke hem om de
slapen werd gewonden, die hen deed vragen
of het toch maar niet beter zoude geweest zijn,
als de rechtbank het geding niet ware begonnen.
De heer Nieuwenhuis scheen zelf dien krans,
Wag. Weekbl, komt een uitvoerig “oe duur gekocht ook, eer te begeeren dan te
j duchten. Verleden Zondag nog in de vergade-
j ring der afdeeling van deu Boe. Democratischen
Bond zinspeelde hij op hetgeen hem te wachten
stond. Hij sprak over de „klassen-justitie” en
over een baron, die tot een half jaar celstraf
veroordeeld, op verklaring van zijn huisdokter
op vrije voeten is gesteld. „Zoodra spreker in
de gevangenis zit lezen wij in ons verslag
zal hy ook zorgen, dat hij een verklaring ’van
zyn huisdokter krijgt. Hij vreest echter, dat
dit bij hem niet veel zal baten.” Weet meu
nu, dat de heer D. N. op dat treffend ooreu-
biik bekend was met de verklaring, die getuige
Doelens zou afleggen, dat n.l. deze schryver
van het bedoeld stu& was, in. a. w. dat er voor
een veroordeeling al bijzonder weinig gevaar
bestond, dan moet men erkennen, dat de
martelaarskroon, waarmede de heer N. Zondag
voor zijn publiek reeds pronkte, geen innerlijke
waarde bezat.
„Om met den heer Heemskerk te spreken
voor den heer D. N. en zyn volgelingen moet
nu „de aardigheid van de zaak afzijn”. Daar
was iets fiers in de verklaring voor de recht
bank: ik ben de man die gij zoekt. Nu Boe-
iens de schuld op zich laadt met medeweten
en met toestemming vau D. N., krijgt het ge-
heele geding iets vau een comedie. °Eu D. °N
vervult daarin niet de heldenrol. Het spreekt
toch wel van zelf, dat een stuk, ingezonden met
de onderteekeniug Jansen, door den heer N.
als redacteur geplaatst, met zyn verantwoorde-
iyaheid werd gedekt. Hier was geen sprake
van een bericht, vau eeu nieuwstijding de ge-
incrimineerde woorden bevatten beschouwingen
die hy als redacteur publiceerde.
„A ooral moet dit den bewonderaars
ontnuchteren, wijl doze leider der
stelt meu de liberale party tegenover”de partij
mannen als de hh. Roöll en Rooijaards te Ut
recht tot de tusschenpartij behooren, die zich
bezig is te vormen.
De vervolging tegen Domela Nieuwenhuis en luister,
het optreden van een nieuwen getuige in het
strafgeding tegen den hoofdredacteur van Recht
Na eerst gewezen te hebben op het geheel
i houden hebben, wanneer de zaak niet zulk
volging rust, vervolgt het blad
SNIIK
OI K VV
sums- is mmu mu ns
fflfflfflfflBirmfflDissajfsmiL
2.
IS k fc. X I. A S»
6
1
,8t*
id*
to
de
de
te
re-
au
er
tg.
II
SOf *1
democraten steeds predikt, dat de moreele wet
veel hooger staat dan de geschreven wet. By
lieden, uie door deze overtuiging geleid, pro-
pageeren, moest het niet voorkomen, dat zij
om gevangenisstraf te outloopen, juist die over
tuiging te scliande maken. Moreel toch zal
D. N, zich in elk opzicht aansprakelijk achten
voor deu inhoud vau het besproken entrelilet.”
„Zoo dreigt deze geschiedenis aldus besluit
het blad te zullen eindigen zonder iemands
prestige te verhoogen. Voor de Haagsche recht
bank is het natuurlijk een onaangename erva
ring, afgaande op D. N.’s eerste verklaring
onnut werk te hebben verricht
1 j WU» in naam en op last des Koi
Minis??.^ Zi-tlng der Stnten-Generaal is heden door den
uml blnne“landsehe zaken, aan het hoofd vau zijn
sende redV U’ nami!us Z’ M' den K°ning, geopend metdevol-
M’jne Heeren!
voldoen aan de vereerende opdracht des Konines door
uwe gewone vergadering op heden te openen. “‘onlngs d00r
18 ons aangenaam daarbij te mogen mededeelen dat
viieinu/h6 betrekkingen met alle mogendheden van den meest
X /ii^>tttóli?a5rdz’>n> on dat de zee- en landmacht
^aJesteit reden van tevredenheid geven.
liidM.U hl /'ponder vele takken van handel en nijverheid
delen Z°“^r Invloed °P d(> opbrengst der geldmid-
sel is’ ’s^and?fitn°,E>dlti’ Z°.° Wij h?pen voorbijgaand verschijn-
rit 1st v»nS S leeleu toestand bevredigend. Vermeerde-
wordZt g?v?^gdU °r hoogere belasting behoeft u niet te
gm,estLeriCn??„Ohmtawnt?en °°,gst luiden over bet algemeen
Dat d« hed ®-g dheld van dfcu veestapel is zeer voldoende
uirtme,b d iJVea fan deu. landman en veehouder, behoudens
is aan^vfJïfhni milldei' winstgevend zijn dan vóór eenige jaren,
is v verscb‘llende oorzaken toe te schrijven De Regeeiing
van f “T-8 een onderzoek aan ’eene kouinklöke commisSe
mar h8tkUndlsel’, °P.t8 dra8elh z»owel naar die oorzaken a s
bela,lg Van dOn la“dbou>v‘vau8
zo°, spootbs als de aard van de zaak toelaat, voor
wet h. de Reeeenn8 afhangt, de herziening derGrond-
ons dUntStnaVav ?Penbare behandeling te brengen en vleien
u"e de bes!lss“‘B der wetgevende macht over dat gewdclw
M°et hè? Uiet laaV‘> deze ziwto8 moge plaats hebben.
Struin? H°°s daaroP beeft de regeering begrepen, bn de samen
is hieuwè8taatsbeffr°oting, alleen voor zoover strik t noodig
oitdmwX onderwerpen ter sprake te moeten brengen. Andere
wè w„.aPen van e,t^ving dan de grondwet mogen eihte?
Ontrent een8Vh^?pn n°8d: “a00 ZU?len voorstellen bereiken
treflende h?t renh? - 8 VaU de-wet op het notarisambt, be-
fehdl da - ht.> l.1 vereentging on vergadering en betref-
itlSeroenen <?n hè??,S<ihe Bank’ ter-w'il uwe aandacht wordt
hanèb?nPen »°P let belang van eenige sedert het vorig jaar aan-
ma»n£ wetsontwerpen. Spoedig zullen aan uwe overweging
<hè word?o Onderworpen tot afwering van de schatte
v‘ni suik<>?onH<ien belal,s z?u lijden door eventueelen stilstand
snikerontiernemmgen in Oost-lndië.
ttoodig 1 Vanr?n?hè?H- Su“at„'a is voortdurende waakzaamheid
"P goedeXronHaï «nl 8 1U d?. uar‘fe»O“<-n gedragslijn wordt
Wacht Tn8 .d gs, verbetering van den toestand ver-
Peeschp m af 00stellJk deel van dat eiland beleeft de Euro-
landbouw een tijdvak van bloeialdaar werden aroote
aldaar'on lnffeit-<i<lerlandSCH‘Indle’ dat evenals de zeemacht
Wordt’e-meR^H Jze de «ovorderde diensten verricht,
derende In™ d?°r T1.® zlekte' die, ofschoon thans vermin-
Wordt B b en.iofjvier bestrijding niets onbeproefd
Wordt bioor tijdelijke uitbreiding van de legemerkte
die mt ?«ïeel tegemoet gekomen aan de bezwaren
bet teb,J,atJ?rOOt.ge,‘al zieken en herstellenden, vooral onder
nlandseh gedeelte van het krijgsvolk, voortvloeien.
Met den wenseb, dat onder Hoogeren Zegen uwe werkzaam-
i heden vruchtbaar zullen zijn voor ’s lands belang, verklaren I
^RRin en op last des Konings, deze vergadering der
'1 W E'E D E' KAMER.
De heer Blussé, oudste lid in jaren, opende de zitting met
hulde te brengen aan de nagedachtenis van den heer Wijben-
ga aan wiens nederigheid, eenvoud, oprecht karakter en trouwe
plichtsbetrachting bij warmen lof toezwaaide Men kon vast
op hem rekenen: voor velen zij hn een voorbeeld ter navolging
De heer Smeele is beëedigd.
Gekozen is voor het voorzitterschap tot eersten candidaatde
neer Cremers met 61 van de 72 stemmen; tot tweeden candi-
daat de heer Gleichraan met 44 stemmen; tot derden candidaat
de heer Reuther met 40 stemmen. De candidatenlijst zal den
Koning schriftelyk worden aangeboden.
picum», UUL ue U
veel hooger staat dan de geschreven
