fflIEHTE ffl lil f IBROJBMSSiflllIT 'll I i.
1
1 Ir
tl
No. 77.
E E N~E N- V E E R T 1
1886.
S.
te
25 SEPTEMBER.
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
tur
op
blad het meeste aan, terwijl hetgeen nopens de de gestelde machten
OTnnnwuf xvni'nf a»i t r-,/J 1-ft i i i J
jek
50.
paalden tijd te verbieden.
Indie vrij laag noemt
open- wekkend is in den toestand van moederland
^an
len
iga
s‘e
Alle brieven
in te zenden.
de
van
en
Ion
Ier
oe-
de
ior
•t.
n
I
ën
en
15
4
)0.
jr-
tar
list
iris
hof
‘,r>
1‘tVV
>ur
00,
,00
a
3e
10,
oer
I tte
het de opmerkingen over ludie vrij laag noemt
Bijzondere ingenomenheid met het staatsstuk
-i verwijten.
ging om die beperking nog te binden aan andere
omstandigheden dan de handhaving der
ilo.
10.
.r<.
Z. M. de koning heeft den heer Cremers
benoemd tot voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, gedurende het zittingjaar
1886(87.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fl.franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Het aangekondigde wetsontwerp tot wijziging
der wet nopens de uitoefening van het recht
van vereeniging en vergadering, moet, volgens
’t Vad., alleen eenige wijziging beoogen in° de
bepalingen betreffende het recht van vergade
ring. Baarbij wordt o. a. bepaald, wat de wet
verstaat onder „openbare vergadering” en wordt
aan de regeering de bevoegdheid gegeven om
optochten op den publieken weg en openbare
vergaderingen in de open lucht gedurende be-
uuuwet niet zullen vertragen, terwijl het, wat
wijziging van het recht van vereeniging en
ergadenng betreft, den wensch uit dut de ver-
plflVllr .u. 1
aan de waarborgen voor” du ..S„KU Uu üuq
»»»ij staan aldus besluit het Hand.
net begin van ec
and en kolomen van zeer groote beteekenis kan
hpoft 'L)e 8fcr^ dei' Partl)eu, die een korte poos
sl zal wedei ontbranden. Moge het
jlo, Zyu Iaet vuur> °P het altaar van
“«gemeenschappelijk vaderland. Dan is er
.as, dat deze veelbelovende zitting de teleur-
teihngen van veie jaren doet vergeten.”
^aageche Dagblad laat de verschillende
eii arni®eu la de rede de revue passeeren,
n aan er, over ’t geheel genomen, instemming
ver! o tUJge11- Het ontwei'P OP bet recht van
„aderrng en vereeniging en de nieuwe re-
weerlegd door ’t geen de Arnh. Crt. over
Van de aangekondigde wijziging
vergadering melding makende, zegt het blad
verheugt. \V ant de hier beoogde wijziging kan
-.»u XACU JVUUL, UlJiUUdUlU lUg 0110111011 HC1U lllCt Ut
verdere beperking gedoogt, wil de j kan men dus aan de N. R. C. niet verwijten?'
I Het Utr. Dagbl. besluit haar beschouwingen
Over ’t geheel maakt de openingsrede geen
i er zorg-
---1J en
Treurige afdwaling
j en verbittering
I- waar juist iedereen de behoefte aan ver
zoening en samenwerking erkent; het zou een
rampzalige dag voor Nederland zijn, niet slechts
om het beginsel, maar ook om de practische
gevolgen, waarop zij in het Staatsblad haar
uiting vond.”
Overigens is de Arnh. Ct. fweinig ingenomen
met het zwijgen van den minister van financiën
over belastinghervorming. Meer voldoening
smaakt het blad met hetgeen over Indie wordt
gezegd. Zonder de waarheid te verbloemen,
noch de gevaren te ontkennen, die in Oost-Indie
aanleiding tot zooveel bezorgdheid geven en een
krachtig beroep doen op vaderlandsliefde en
politiek beleid, geeft het een bewijs van stand-
vdstighoid eo vastberadenheid, dat vvaardeering
verdient. Tegen de Atjeh-agressivisten stelt hij
de noodzakelijkheid van volharding bij de een
maal aangenomen gedragslijn over, en al geeft
de zinsnede over de voor te stellen voorzie
ningen in den nood der suiker-industrie niet
veei licht over de bijzonderheden der gedachte
regeling, zoo is daaruit toch op te maken, dat
de minister noch aan het op de been houden
van tusschenpersonen, noch aan het van staats
wege exploiteeren van „suiker-ondernemingen”
denkt.
Het Vaderland, ’t welk in de woorden van
den minister Heemskerk ook leest dat hij voor
eerst niet voornemens is de bijl er bij neer te
leggen, had echter gaarne gezien dat hij zich
wat krachtiger over de grondwetsherziening had
uitgelaten. Van de toegezegde wetsontwerpen
komen alleen die betreffende de suikercrisis in
l.iiuie en het recht van vereeniging en verga
dering aan het blad urgent voor. Voorts hoopt
het, dat de optimistische toon, die in de koloniale
zinsueden heerscht, niet blijken zal een toon
van overmoed te zijn. Dat van belastingher
vorming in deze openingsrede weder niets wordt
gezegd, neemt het Vad., al wordt het ministerie
daardoor aan zijn belofte ontrouw, met te meer
gelatenheid aan, omdat het die hervorming toch
aan dezen minister van financiën liefst niet toe
vertrouwt en omdat de grondwetsherziening haar
voor het oogenblik op den achtergrond moet
schuiven. Het voorgenomen onderzoek naar de
oorzaaen der malaise, wat den landbouw betreft,
geeft het blad deze woorden in de pen: „Het
is ons niet recht duideljk waarom, als men een
onderzoek wil, niet ook handel en nijverheid,
door de malaise niet minder getroffen, binnen
den kring van het onderzoek worden opgeno
men. Ronduit gezegd, achten wij het onderzoek
weinig noodzakelijk en slechts bestemd om ver
wachtingen op te wekken, die toch niet bevre
digd kunnen worden.”
De N. R. C. had ’t liefst gezien dat de regee
ring zich tot een kort woord over de grond
wetsherziening had bepaald. Dit is echter niet
het geval geweest. Het blad staat au meer
bijzonder stil bij de toezeggingen en verklarin
gen van het stuk, noemt het optimisme in zake
het finaneiewezen bedenkelijk en is weinig in
genomen met het plan om net recht van ver-
eenigen en vergaderen te herzien. Ook van de
Herha i jsi.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente SNEEK, brengen ter openbare kennis
van de ingezetenen, dat met 1 October e. k.
op school no. 4 gelegenheid zal worden gegeven
tot het ontvangen van kosteloos h&rhalings-on-
derwijs.
Dit onderwijs is bestemd voor leerlingen, die I
de gewone lagere school hebben doorloopen en
bevat onder anderen ook het handteekeuen en
de^nuttige handwerken voor meisjes.
Zij, die leerlingen op den cursus, die tot 1
pril 18t>7 loopt, wenschen te plaatsen, moeten
zich, onder overlegging van het vaccinatiebe
wijs der leerlingen, vóór 1 October e k., aan
melden bij het Hoofd van den Cursus, den heer
q c J- BERGMANS.
Sneek, 24 September 1886.
Rurgemeester en l]' ethoade,rs voornoernd
ALMA, Burgemeester.
J. W. BENNEWITZ, Secretaris.
TWEEDE K A M E R.
De openingsrede, door den minister Heems
kerk uitgesproken, wordt door de meeste onzer
oiaden besproken.
i ^Ct Hand- wijst op eenige verblijdende mede-
aeohngen, o. a. de goede verstandhouding met
«e buitenlandsche mogendheden, de voldoende
Porengst der belastingen en de benoeming van
een staatscommissie voor den landbouw. Het
I h n h°Opt de voorstellen, welke de regeering
I heeft toegezegd omtrent het kiesrecht en het
oorloopig kiesreglement, de behandeling der
I grondwet niet zuilen v:;:;
I (>e wijziging van het recht
ane„'V.iS vaa,heti sezas geen afbreuk zal doen
in voor ue vrijheid der burgers.
- aan
een zittingsjaar, dat voor moeder-
rede zegt. o
de wetgeving op het recht van vereeniging
„Ziedaar een mededeelmg
koloniën niet verbloemd wordt, openbaart de
-c- ..x om de be
staande moeilijkheden vastberaden het hoofd te
Zij legt haar voornemen aan den dag,
een oplossing
voornemen
de volksvertegenwoordiging haar
Z~~ ril en in r1
met haar samenwerken, dan is
1.1 1
spraak besloten wordt, dat
i -
vruchtbaar zullen zijn
De Tijd die niet bijzonder met de troon
rede ingenomen is vindt de zinsnede over
de Grondwetsherziening „de lamlendigste van
de geheele rede.” De Midd. Ct. is daarentegen
ingenomen met den kalmen, ernstigen toon waar
op zij is gesteld. Over verbetering van belas
tingstelsel had zij echter wel iets willen ver
nemen.
De Maasbode oordeelt harerzijds dat de be
langen van Nederland aan die van Nederlandsch
indie dreigen opgeofferd te worden, terwijl de
Pr. Gr. Ct. alles samengenomen, meent het
hiervoor te mogen houden, dat aan het einde
van dit zittingjaar wellicht de grondwetsherzie
ning haar eerste lezing zal hebben beleefd, maar
zeker,, „voor zooveel dit van de regeering af
hangt”, onze wetgeving op ander gebied niet
met maatregelen van belang zal zijn verrijkt.
De Amst. eindelijk constateert, dat de stem
ming der regeering rustig en optimistisch is.
Wij zitten, wèl beschouwd, zeer rustig in Hol
lands tuin roept het blad spottend uit. Daarop
gaat het de plannen na door den heer Heems
kerk aangegeven de landbouwcommissie en de
grondwetsherziening en de overige ontwerpen,
mede aangeduid, en doet daai bij uitkomen dat
van doen en van duidelijk aangegeven voorne
mens geen sprake is.
Met Heemskerkschen spoed voortschrijdende
aldus besluit het -- boude men ’t hoofddoel
in het oog, opdat men niet laat, in den zomer
van 1887, bij grondwetsherziening uitkome. Wie
dan leeft, wio dan zorgt. Inmiddels bevestigt
onze volksvertegenwoordiging den onmisbaren
premier op zijn zetel, opdat het gewichtig werk
kunne tot stand gebracht worden, dat uit „den
aard der zaak” hem en de zijnen eischt
SS I Ai 1£ A' L A W.
bare orde alleen, aan gemis aan eerbied voor I
ergernis voor andersden- regeering tevens een ernstige zucht
ïfir. I t*PHPlO*A Qrzitvulinn- p 4-n n n Iftrl 1. t i
bieden. Uj
om ge wichtige“volksbelangen tot c.
te brengen. Wanneer zij aan dat
gevolg geeft en
op dien weg volgen wil en in denzelfdën geest
met haar samenwerken, dan is er hoop op ver
vulling der bede, waarmede de plechtige toe
spraak besloten wordt, dat „onder Hoogeren
zegen de werkzaamheden der Kamers niet on
vruchtbaar zullen zijn voor ’s land belang.”
reue ingenomen is vindt de zinsnede
I
geling met de Nederlandsche bank, trekken het
p 1 J ft 1
i grondwet wordt gezëgd ontstemmend werkt kende? wl??1?Tr.
I „De liefde der regeering voor de grond wets- van deu geest, die vijandschao
i herziening is nog met bekoeld” roept het uit. zaait waar juist iedereen de b
„Zij dringt op spoedige benandelmg aan. Van
i radicale zijde zal zij daarop ongetwijfeld betui-
i gingen van instemming ontvangen. Zul nu het
in behandeling nemen ook tot stand komen
De tijd zal het leeren. Laat ons voor
het oogenblik alleen dezen tweeledigen wensch
uiten, dat de behartiging van ’s lands wezenlijke
belangen er niet al te veel door op den achter
grond worde gedrongen, en dat, komt er iets
van, dat het iets zij, waardoor de belangen van
land en volk, voor zooveel zjj van grond wettelijke
bepalingen afhankelijk zijn, niet al te groote
schade lijden.”
De openingrede wordt door de Standaard
betiteld als lang nat.
„Er staat van alles in zegt het blad. Finan-
cieele, oeconomisehe, constitutioaeele, koloniale,
sociale beschouwingen, en in woordenrijkheid
wedijvert elke voorafgaan ie zinsnede met de
zinsnee die volgt. Toch ontbreekt ook de kerrie
niet.
„Er wordt een en ander meegedeeld dat prik
kelt. Vooreerst dat de heer Heemskerk en zjn
ambtgenooten voortaan de Staten-Geueraal als
de wetgevende mac'nt beschouwen. Naar goed recht
is de Koning wetgever. Hp alleen. Eu wernt
ue Kamer bij dezen arbeid slechts als orgaan
mede. Toen wierd het onder liberalistische be-
duimelingKoning en Kamer saam de wetge
vende macht. Maar Heemskerk drijft het nog
verder en plaatst nu do wetgevende macht bij
de Kamer tegenover den Koning. Zoo gaat ons
constitutioneel staatsrecht ongemerkt in het
staatsrecht der revolutie over en krenkt en ont
wricht men het gezag.
„Dok is het pikant dat men op Atjeh zal
blijven voorttobben en het laatste bedrji ia dit
Indisch treurspel blijkbaar nog verre is.
„Pikant voor onze boeren is, dat ze ook een
commissie krijgen om hun grieven te onderzoe
ken. En als een commissie nu maar de prijzen
op de markt kan omtooveren, zou onze gepluk
haarde boerenstand zeker ver met zulk een
commissie komen. Thans zullen onze boeren
wel inzien, dut zulk een commissie heel fraai
klinkt, maar per saldo nog eer de acties van
den papiermolen, dan de zuivel- en tarweprijzen
zul noen ryzen.
„Het pikantst van al echter is de aangekon
digde wijziging van de wet op de vereenigingen
en vergaderingen. Hierbij schort elk lezer zyn
oordeel natuurlijk op. Het kun zyu, dat Heems
kerk onze grondwettige vrijheden op dit punt
beter regelen wil. Maar het kon ook zijn, dat
er eeu autoritair plannetje achter zit en dan
waie het jaar ’86 bestemd, om als uitgangspunt
van een couservatistisciie reactie geboekt te
worden. Thans natuurlijk niet ouder kloek ver
zet van het Korps hberulisten, maai onder hun i
daverend applaus.”
De laatste opmerking wordt reeds dadelijk
sfe,» de ulsemeene malaise. Voo?1887'za™eeu heffim-'vuS
teil bUjveï™Ue opeenten up het Personeel nog behouden moe-
UIT DE P E R 8
De reentbank te Utrecht is goedertierener
geweest dan het O. M. en heeft de jeugdige
A. W. te Baarn, beklaagd van diefstal van
rozen, ontslagen van alle rechtsvervolging.
IN iet het vonnis, maar de eisch opzending
naar een verbeterhuis tot haar 18e jaar had
de verontwaardiging gewekt die den aanklager
bijna een geducht pak slaag had bezorgd.
ADVERTENT1ÈN van
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. -Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Vcorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
ons weinig landbouw-enquête verwacht het weinig, terwijl
geen andere zijn dan beperking van het recht.
dat geen i
gewone wetgever met de linkerhand” niet weg
nemen, wat de grondwetgever met de rechter als“volgt
i gegeven heeft. Er bestaat een reactionairenei- i Over
i ongunstigen indruk. Terwijl hetgeen
■BB
suras- h minimni -blib iws w
ion
i
--uluu aiioou, aau
i
‘5 1
,-"v 7.-'
i
i
f
■d:
ia
-.V'.-V
'18
vu
L
ue
Baarna
danr'nikhf,"/6 ““‘“vuyuujK uooaig zijn, maar niet in 1887.
n kun vUIt&1*tc vu,n vlottenac schuld voldoende in de behoeften
)0J heeten°naM»n toes,and ü,lzer financiën mag vrij bevredigend
^^aandc dat sedert 1671 het gewoon Lud 'ei <io< iw-n
?0 der nte voor leé-
10, ’siaS-‘Jn u *1 Va“ °l’enbare Werken, met 6 millioen
.jaurs en de algemeene malaise Voor issv
'SjfO
.,*uuuv.vtu,ug welke Ons wuimg
T>^,(hSinistear van flnalleien lieeft in de zitting van gisteren
?Sfmdie-SttaatSbT^Sr0°tlnK voor 1887 aangeboden, nettel
een tekort^an fi o S gewone ontvangsten leveren slechts
beïo^^^^ln^ewe^n^e^^^ Va“
z«nt maar niet in 1887.
RtnvJ -VVV/MOV4A uil uub Uü ver-
1C 2ij,‘ gSsjeId de 1111 mrs Byssel advocaur inzien
rtari3’ ortiBler van justitie te Amsterdam Mon Viseh
Vuu Bmn tC> ArUheüJDe Graaf' ‘^dsheer tn Dek nV en
van Beinmeleu, raadsheer te Arnhem.
tot dB„ ™ÖOh,'pcl heeftee” interpellatie aangekondigd, gericht
kën van waterstaat over de oorzlak van om eluk
ov r de SPOÜr geliJk lhaus wedw «au “erdt,_ en
ae middelen om ze weg te nemen
14Óëdenaheri»ftuëri ité7êelltlaa^Susproken over een voorstel van
«Itliugen dm KamCT. openb“a™akiug vandeHan-
A.IM^iLT“iu:!;eU„eIaal de hh -De B™ufort, Van der Locff,
0111 over d/n ‘.aeplDa11 611 Vau ‘Jer Kuuy als commissie benoemd
gen nader M^ rip'ir>Van “,;ai.vlisch verslag der besprekin-
Ba v r na de Kainer nipporteerên.
ue Kamer is op recès gescheiden.
I wnl-lrAnrl in --
