NWS- El IDIïIlfflffl<101000 W
1.
No. 99.
E E N-E N-V EERTIGSTE
1886.
z a. t r: i d a g
I
J
a
3e
0.
er
5,
It
11
)0
0.
ge-
stelling dat
F
c
I
K-
i-
i>ii
0,
>0
Alle brieven
in te zenden.
ft
e-
3d
ir
0,
5
h
et
I:
i-
jn
jft
a-
Zondag ochtend gingen vier te ’s Hertogen-
bosch wonende personen met twee geweren tot
op ongeveer een uur afstand van deze gemeente,
om wilde ganzen en ander gevogelte te schie-
'x
Dinsdag avond werd ingebroken in het kan
toor van den heer J. Prins Jr., rijksont vanger
te Purinerend. De dief, die juist bezig was
iets van zijn gading uit de opengebroken laden
te stelen, werd op heeterdaad door de familie
betrapt, terwijl juist de heer des huizes van een
vergadering thuis kwam. De dief is terstond
achter slot en grendel gezet.
Te De Bult, gemeente Bellingwolde, heeft een
vreeselijk voorval plaats gehad, dat zich als
volgt schijnt te hebben toegedragen. Eenige
visschers, onder welke de gebroeders, de zooge
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.—franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
In Noordbrabant werd, volgens de N. R. Ct.
onlangs een rechtgeloovig katholiek uitgeschol
den voor „liberaal”, omdat hij te kennen
had gegeven, dat hij weinig resultaat verwacht
te van de prediking der paters redemptoristen
en meende dat ieder acht dagen later weer op
den weg van het booze zou voorthollen. Hij
trok zich dit erg aan en klaagde den ander aan.
De kantonrechter van Hzal dus eerlang
te beslissen hebben of het woord liberaal, onder de
gegeven omstandigheden, behoort tot de smaad-
en scheldwoorden, in het nieuwe strafwetboek
als strafbaar aangewezen.
ADVERTKNT1ÈN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7’/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bii den
Uitgever.
een tjjdejijke gevangenschap was opgelegd.
De trein, die Maandag van Roseudaal ver
trok, kwam tusschen de stations Woensdrecht
en Rilland-Bath in botsing, vermoedelijk met
een der wagens van een zandtrein. Van een
coupé le klasse werden het portier enz. erg
beschadigd, terwijl houtsplinters van ’t portier
en tal van glasscherven zich in de coupé ver
spreidden.
De beide daarin gezeten reizigers bleven ge
lukkig ongedeerd, doch konden eerst aan het
station Krabbendij ke in een anderen wagen
overstappen, omdat het beschadigde portier,
perronzyde Rilland Bath, niet was te openen.
Men vertrouwt dat in deze een streng onder
zoek zal worden ingesteld.
i pere»noo dat gebrek hebben in do hand gworki.
heeft op het bedrag dier uitgaven, overweegt
veelal niet, dat de penningen door de staats
burgers moeten worden opgebracht. Integendeel,
ook zij, die niet tot den staatsdienst behooren,
gevoelen zich, waar het dergelijke uitgaven
geldt, door een zekere luchthartigheid aange
grepen. Zonder schroom tracht ieder wat te
plukken uit die algemeene ruif, worden werken
toegejuicht of toegelaten die, zoo al niet over
bodig, toch ook voor minder bedrag waren tot
stand te brengen, maar door den staat zullen
worden bekostigdindien men al gewetensbe
zwaren mocht maken, men sust ze met de be
denking, dat ook elders ’s lands gelden met
milde hand worden uitgegeven. Met kalmte
worden toestanden behouden, omdat ze eenmaal
bestaan, hoewel verandering bezuiniging zou
kunnen aanbrengen.
Deze onbezorgdheid schrijft het blad ten deele
toe aan den invloed der Indische baten, ofschoon
het ook een gevolg kan zijn van onbedachtzaam
heid, van onverschilligheid. Maar hoe dit zij,
het feit bestaat.
In een tweede artikel geeft de N. R. C. en
kele voorbeelden van de verspilling van ’s lands
gelden, het gevolg van dwaze voorschriften bij
aanbestedingen, van te hooge eisehen bij sommige
takken van den publieken dienst o. a. bij de
staatsspoorwegen en den aanleg van gebouwen
enz. Een enkel der meegedeelde staaltjes laten
wij hier volgen
In het academisch ziekenhuis te Leiden b. v.
wordt voor de herstellende patiënten een vast
rantsoen van boterhammen, koffie en pap ge
geven, onverschillig of hun eetlust daarmede
verband houdthet overblijvende wordt indien
de schrijver zich niet vergist voor f 10’sjaars
verpacht aan iemand die er varkens mee mest.
Vergelijkt men daarmede de zorgvuldige admi
nistratie b.v. van het gesticht Meerenberg, waar
niets verloren gaat, dan blijkt het volslagen
gebrek aan zorg voor ’s lands penningen. Men
kan misschien van de geneeskundigen niet ver
langen, dat zj het toezicht houden op dergelijke
zaken van administratieven aard, maar de finan
cieels belangen behoeven toch niet geheel te
worden verwaarloosd.
’t Artikel wordt aldus besloten
„Ieder kan in zijn omgeving tal van voor
beelden vinden. Allerlei oorzaken werken mede,
maar zeker is het, dat zoowel op de uitgaven
voor algemeenen dienst, als op die voor publieke
werken, met eenige zuinigheid in het beheer,
aanzienlijke bedragen te besparen zouden zijn.
Laat ieder in zijn kring tot beperking der
uitgaven medewerken. Door vereenigde krachten
is de stroom te keeren, die ons steeds met
nieuwe tekorten bedreigt, en die eindelijk onze
financiën ten onder zou brengen.”
Het Hbl. is van oordeel, dat de uitbreiding
van het kiesrecht, die door de Regeering wordt
voorgesteld, al schijnt die zeer groot, bij nadere
beschouwing aanmerkelijk inkrimpt. Slechts
een der gemeenten, die provinciale hoofdplaatsen
zijn, of meer dan 20,000 inwoners tellen (Nieu-
weramstel), zal, ingeval alleen de volle aanslag
in de personeele belasting kiesrecht geeft, meer
dan 10 pet. kiezers hebben, maar de grootste
gemeenten niet meer dan 5 tot nog niet 8 pet.
Bij het toelaten van alle aangeslagenen zal
het aantal der 22 gemeenten niet meer dan 10
pet. kiezers toch nog slechts tot een viertal stij
gen. Bij de overige bereikt het niet eens bij
alle de 6 pet. Is dat voldoende?
Het Hbl. herinnert, dat men te Amsterdam
UIT DE PERS.
en in de vier andere gemeenten, die meer dan
43,000 inwoners hebben, reeds ongeveer f5 des
weeks moet verwonen, om ten volle te worden
aangeslagen. Sluit het Regeeringsvoorstel daar
door niet een zeer groot aantal kiezers uit. die
mans reeds oenooraen te woraen opgenomen
Is althans voor de groote gemeenten niet eene
uitbreiding tot alle aangeslagenen noodig
K f X K K N I, A A I»
Niemand zal de vele aanvaringen en onge
lukken bij onze marine vergeten zjjn, die in
den laatsten tijd zijn voorgevallen. In de Me
morie van Antwoord bij de Marine-begrooting
zegt de minister van Marine:
De ongevallen bij de Marine behoeven geen
zorg te baren voor hetgeen in oorlogstijd zoude
te wachten zijn.
Wa-blief?
Er zinken oorlogschepen, er bonzen onop
houdelijk oorlogschepen tegen elkaar aan, ten
gevolge waarvan zij zóó beschadigd worden,
dat zij moeten dokken, maar, dat is niemendal,
hoor menschen
Dat hindert niets.
In oorlogstijd doen ze dat niet.
Dat is maar een aardigheid in vredestijd.
’tls waarlijk wonder, dat de Minister niet
zegt: „De ongevallen bij de marine zijn de
beste waarborg, hoe uitstekend onze marine zich
houden zal in oorlogstijd.”
Wanneer zal er toch eens een einde gemaakt
worden aan de officieele leugens
Men leest in de Arnh. Ct.
Jeanne Lorette verkeert in hoogst bedenke-
hjken toestand en zal waarschijnlijk niet lang
meer in het leven blijven. Voor haar blijkt
het vonnis, waarbij zij tot driejarige gevangen
schap veroordeeld werd, een doodvonnis te zijn
geweest.
De zeer groote bezwaren die tegen een be
genadiging bestaan, zijn niet te ontkennen. Er
zou bovendien een storm opsteken tegen den
minister, die tot gratie adviseerde. Maar ’t is
toch hard voor een vrouw, in den bloei des
levens te moeten sterven, terwijl haar slechts
Dr. Schaepman heeft een schrijven aan de
Tijd gericht ter verklaring van zijn optreden
met een voorstel tot wijziging van art. 194 der
Grondwet.
Hij wijst er op, dat van de regeering geen
voorstel was te wachten, terwijl de rechterzijde
voor de indiening verdeeld was. Drie wegen
stonden er dientengevolge open om Hoofdstuk X
(dat is art. 194) weder aan de orde te brengen.
1. De katholieke partij kon optreden met
«en voorstel. Maar de ondervinding heeft ge
leerd, dat een voorstel van deze partij bij de
anti-revolutionaire pers in haar geheel minder
bijval vindtheeft geleerd, dat het als een
katholiek voorstel door anderen zou worden ver
dacht gemaakt.
2. De anti-revolutionaire partij kon optreden
met een voorstel. Maar vraagt dr. S.
indien eens in haar midden uiteenloopeude mee-
ningen heerschteu En zou ook haar zelfstandig
optreden bij de katholieken geen ijverzucht
hebben opgewekt
3. De liberale partij kon met een voorstel
optreden, de partij of een deel harer leden. Maar
kreeg de rechterzijde dan niet den schijn af te
wachten wat de linkerzijde behagen zou
i'oen nu op 26 Nov. jl. de regeeringsvoorstel-
len betreffende het kiesrecht en de additioneele
artikelen verschenen en besloten werd ze in
overweging te nemen, werd het voor een lid der
rechterzijde, dat art. 194 weder aan de orde
gesteld wilde zien, naar dr. S. meent, tijd een
voorstel op schrift te brengen.
„Ik heb het toen mijn plicht geacht van het
recht van initiatief gebruik te maken, aldus
besluit dr. S. Niet echter zonder mijn katho
lieke medeleden daarvan te hebben verwittigd.
„Ik heb dit gedaan op eigen rekening en
verantwoording, omdat hierdoor in elk geval art.
194 weder aan de orde kwam; omdat aldus de
vrijheid der partij, ook onder en bij het debat,
onbelemmerd bleef, haar zelfstandigheid gehand
haafd werd en ten slotte een eendrachtig op
treden der rechterzijde door niets werd verhin
derd.
„Ben parcij-voorstel moet, ook wat den vorm
betreft, over het geheel ongerept blijven. Zoo
lang de beginselen worden geëerbiedigd, kan
men een persoonlijk voorstel, zoo wat vorm als
inhoud betreft, wijzigen en weder wijzigen. Dit
18 strijd, als hier gestreden wordt, geen
De N. R. Ct. gaf voor eenige dagen een
artikel over „Bezuiniging”ten bewijze van de
stolbnnr riof >8 jan(j8 gelden verspild worden en
alleen zuinigheid ons kan redden van den fi-
aancieelen ondergang.
Wgt toch is het geval Het gebrek dat’s lands
gelden te weelderig, met te weinig overleg en
met te weinig spaarzaamheid worden uitgegeven,
is niet eigen aan een bepaalde politieke richting,
a- leert ook de ervaring, dat sommige regeerings-
naamde F. Franzosen uit Pekela, ontmoetten
eenige mannen, die, naar men zegt, het plan
hadden in Pruise n te gaan smokkelen. Er
ontstond een twist, die zoo hoog liep, dat een
paal’ lloi’ V AO.ll foprlon on rl np f-...». Jn.i
broeders 4., vry wat werden verwond. Mig:
schien uit wraak daarover wierp de persoon van
M. F. den straatmaker Geert Enting van Win
schoten in de vaart. De ongelukkige deed
herhaaldelijk pogingen om uit het water te ko
men, welke telkens door M. F. werden verijdeld.
Ook toen een kameraad van Enting hem te
hulp wilde komen, belette F. dit, zoodat Enting
voor de oogen van zijn moordenaar verdronk.
Te 12 uur werd zijn lijk opgevischt. De ver-
slagene laat een weduwe met 4 kinderen na.
De dader is reeds door de politie in hechtenis
genomen en te Winschoten binnengebracht.
Dinsdag stond voor de Rechtbank te Arnhem
terecht de 16-jarige D. v. d. 8. te Nijmegen,
beschuldigd1. van verduistering van eenen
brief met f 14,300 ten nadeele der firma A.
Noorduyn en Zoon te Nijmegen, bij wie hij
kantoorbediende was, in welke betrekking hij
dien brief op de post had moeten bezorgen
(diefstal in dienstbaarheid) 2. van valschheid
in geschriften van koophandel ton kantore en
ten nadeele dezer firma.
Mede stond terecht de 18-jarige A. P, B., de
makker van v. d. S., beschuldigd van heling
door medegenot bij de aanvankelijke verteringen
van v. d. S.
Door het Openbaar Ministerie werd tegen den
eersten beklaagde eene gevangenisstraf van vijf
jaar en tegen den tweeden beklaagde eene van
éen jaar geëischt.
De verdediger van den eersten beschuldigde,
mr. Scheidius, concludeerde tot vrijspraak en
wees op eenige verzachtende omstandigheden.
Die van den tweeden beschuldigde, mr. Aber-
son, concludeerde eveneens tot vrijspraak.
In de Zaterdag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Breda is o. m. rapport uit
gebracht door de commissie, benoemd tot onder
zoek naar den stand van zaken in de bank van
leening aldaar. Daaruit is gebleken, dat aan
wezig waren 8217 panden tot een beleenings-
bedrag van f 24,896 en een saldo in ka» van
f869.04, aldus te zamen f25,765.04, terwijl
verduisterd is een bedrag van f15,401 aan 4106
valechingeschreven panden en f 279.72‘/i wegens
tekort in het bonboek. Er werd besloten, het
rapport der B. v. L. bij de leden rond te zen
den en de rechtsgeleerde leden van den raad tot
een commissie te benoemen, om advies te geven
omtrent de rechten en verplichtingen van ge
meente en bank, zoowel tegenover elkaar als
ten aanzien van derden.
Si
■fflBimmoMissjBrsmii.
E33SH
i
i
IS
s
10
in
in
3.
I-
ig
>er
kja
es-
les
■en
eu
el-
ein
al-
MEEKER COURA1T
ZT C Lwwmucuue ontwerpen, o. a. de suppl
de miniTêr°v»nSvXi?Or-1885’ ®iln,aanseuomeu’ Daarbij beloofde
i van kolomen dat, als de koffie-opbrengst gunstig
regeling der linancieele verhouding
Vr?1! 10 Z0R 11Ki.ienen* heer Corver Hooft zou elk zooda-
b<kstr«(Jen- I)e keer Keuchenius drong aan op
J D2^tie-ajaatregelen tot wering der beri beri. Bij dedomein-
begiooting drong de heer De Beaufort aan op herziening der
domeinwet van 18|8. De minister kon die niet toezeggen.
Het debat over Hoofdstuk V (Binnenlandsche Zaken) is gis
teren Donderdag aangevangen. De heer Van Dolden protesteerde
u°.u.n het kon. Besl., waarbij het raadsbesluit van de gemeente
Mattern was goedgekeurd tot toelating van een raadslid, ofschoon
zyn overleden tegen-candidaat de meeste stemmen had ver-
De ï?er De Beaufort drong aan op wettelijke grens
regeling van Nieuweramstel en Amsterdam, daar de toestand
onhoudbaar is, alsmede op een onteigeningswet voor de Vecht
water. eicung. Heden voortzetting.
l