ffllEWlIfflffl’IWfflSSSEH M.
SllfflS- H OimmHlI H
1888.
DR I E-E N-V EERTIGST E
No. 2
7 J -A. TV U A. I t I.
aan
In het kantoor van den hoofdopziener der
domeinen te Middelburg is ingebroken. Daar
de dieven niets van hun gading vonden hebben
zij zich onledig gehouden met het archief te
verminken. Daarna werd beproefd brand te
stichten, hetgeen echter niet is gelukt.
De burgemeester van Beek, de heer J. H.
Lemmers, heeft eergisteren bij een opstootje een
kogel in de buik gekregen. De vermoedelijke
dader, zekere Hellendach, had echter, naar de
N. R. C. meldt, geen bedoeling om hem te
treffen, maar loste het schot om eenige perso.
nen, die het opstootje hadden verwekt, bang
te maken.
De heer Rosier Faassen heeft een nieuw
tooueelstuk in vier bedrijven voltooid, getiteld:
„Malle Anne.” Het stuk zal waarschijnlijk
nog dezen winter door de Vereenigde Rotter-
damsche Tooneellisten voor het voetlicht worden
gebracht.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
In de N. R. C. komt een schrijven uit Lim
burg voor, waarin melding wordt gemaakt van
pogingen om ultramontaansche kiezers te kwee-
ken door kloosterlingen voor lodgers te doen
doorgaan.
Veel baten zal het hun waarschijnlijk niet,
zegt het Vaderland. Immers wij lezen van een
klooster te Sittard, waarvan de rector is aan
geslagen voor een huurwaarde van f500 en
waarin 18 paters-jezuieten zich, als twee kamers
in huur hebbende, als lodgers hebben opgege
ven, zoomede van een klooster te Roermond,
dat voor f 150 is aangeslagen en waarin 13
inwonende kloosterbroeders beweren twee ver
trekken in huur te hebben, enz. enz. Afgezien
nog daarvan, dat het die heeren hoogst moeilijk
zou vallen te bewijzen, dat zij kamers in huur
hebben als den burgemeester het tegendeel
gebleken is, heeft hij ze niet eens op den
schattingsstaat mogen brengen zullen die
vertrekken bij eerlijke schatting ónmogelijk het
vereischte huurwaardecijfer kunnen bereiken,
daar de wet uitdrukkelijk eischt schatting in
verhouding tot de belastbare huurwaarde van
’t geheele perceel. Die 18 heeren te Sittard
kunnen dus zeker niet meer dan f28 en die 13
te Roermond niet meer dan f 12 geacht worden
te verwonen, terwijl het minimumcijfer voor
den vollen aanslag voor die gemeenten f 33 en
f38 bedraagt.
Op oudejaars nacht heeft een gevangene uit
de cellulaire gevangenis bij Scheveningen ge
tracht te ontsnappen. Zijn plan werd echter,
naar i’t Vad. schrijft, verijdeld door.... zijn
eigen hulpgeroep 1 Ziehier onder welke om
standigheden de man zocht te ontkomen. Hij'
had de ruitjes in zijn cel met zeep bezmeerd
en het traliewerk geheel verbogen, door middel
van een stuk hout, dat hij bij den arbeid bezig
de als gereedschap. De man werd met mat-
tenvlechten bezig gehouden en hij had dan ook
voor zich zelf een stevig matten koord gevloch
ten, dat, aan ’t traliewerk bevestigd, dienen
moest om naar beneden te komen. Alles ging
aanvankelijk goed, maar bij het verbrijzelen van
de glasruitjes verwonde de vluchteling zich zoo
deerlijk aan de polsen, dat hij, blijkbaar vree-
zende aan verbloeding te zullen sterven, luid
begon te schreeuwen, tot er hulp kwam om
hem te verbinden, maar tevens te beschermen
tegen nieuwe aanvechtingen van de lust om te
ontvluchten.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente SNERK brengen ter openbare kennis,
dat op Maandag 23 Januari e. k.’s voormiddags
van 11 tot ’s namiddags 1 uur, ten Raadhuize
alhier eene vergadering van Kiesgerechtigden
voor Leden der Kamer van Koophandel en
Fabrieken in deze gemeente zal worden gehou
den, ter verkiezing van een nieuw lid.
Sneek, 6 Januari 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Zondag avond sprong in den stadsschouwburg
te Amsterdam tijdens de voorstelling van de
„Gijsbreght van Aemstel”, by den overval in
het klooster, een der hangende lampen en vloeide
een stroom vlammende olie op het tooneel. De
brandweer, achter de nonnen en krijgers om-
loopend, dooide de vlam onmiddellyk, en het
publiek hield zich volkomen kalm. Misschien
dacht menigeen dat het bijhet krijgstooneel
behoorde.
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
vechtingen. En zeker zal de gewichtige vraag
van de nadere regeling der verhouding onzer
bezittingen tot het moederland aankloppen om
een antwoord, waarmee het liberale geweten
vrede kan hebben.
„Doch zoo het programma veel verzwijgt, de
geest, die daaruit spreekt, is uitnemend. Al de
voorgedragen maatregelen wijzen in een richting
en worden gedragen door één geest Die geest
is een geest van welwillendheid tegenover de
zwakkeren, de minder bevoorrechten en minder
ontwikkelden, een welwillendheid, die te rijker
vruchten belooft af te werpen voor de vreedzame
ontwikkeling der gansche bevolking, naarmate
zij vaster geworteld is in een hoogere opvatting
van de eischen der rechtvaardigheid.
„Kan een grondwet aldus besluit het
Vad. die zulk een programma uitlokt of
mogelijk maakt, niet een zegen worden voor
een volk
De Tijd verheugt zich er over, dat uit de
ontwerp-programma’s van de Liberale Unie of
Burgerplicht blijkt, dat ook de liberalen tot
verbetering der sociale toestanden willen mede
werken. Echter zal een dergelijke sociale wet
geving geenszins aan de specifiek liberale be
ginselen te danken zijn, maar moet die veeleer
daarmede in strijd geacht worden het laissez
faire, laissez aller was altijd een der meest
algemeen erkende beginselen in den bloeitijd
van het doctrinaire liberalisme.
„Niettemin zullen wy zeer gaarne zij het
dan ook uitgaande van geheel andere beginselen
en ondanks alle inconsequeutiën der liberalen
met dezen samenwerken, waar het geldt prac-
tische middelen to vinden om, met erkenning
en eerbiediging van ieders rechten, in den toe
stand der arbeidende klasse verbetering te brengen.
„De liberalen zullen die samenwerking, als zij
mocht tot stand komen, wel geen monsterver
bond heeten. Doch zoo zy hierin niets onbe
hoorlijks vinden, met welk recht dan zouden
zy anders oordeelen, indien wy, met de radica
len vereenigd, aan het bestaande onrecht op
schoolgebied een einde maakten? Nu het libe
ralisme zelf van systeem verandert, gaat het
niet aan, de leer van het onveranderd behoud
en al de stuitende privilegiën der staatsschool
als monument van een vorig tijdvak te laten
bestaan.’’
nadeel werd op alle andere industrieën terugge
worpen.
Uit de mededeelingen, die de schrijver doet
ter ondersteuning van zijn stellingen, blijkt dat
niet alleen in het onbeschermende Nederland en
Engeland, maar ook in het beschermende Duitsch-
land en Frankrijk de malaise heerscht, terwijl
In de Vereenigde Staten het gevoelen veld wint
dat de tijd van het protectionisme voorbij is.
Zijn conclusie is, dat alleen in verhoogde krachts
inspanning en energie verbetering van den
toestand is te vinden.
Natuurlijk moeten daarmede gepaard gaan zoo
danige verbeteringen in onze wetgeving, als
door de ondervinding noodzakelijk zijn gebleken
herziening van de patentbelastingwijziging
der tariefwetgeving, voor zoover een heffing ad
valorem strekt tot nadeel van de industrie en
van den fiscus beideverbetering van het beroeps
en technisch onderwijsaanleg en uitbreiding
der middelen van verkeer; verbetering van ons
consulaatwezenkortom in een zoodanig optre
den van den staat, als overeenstemt met de lessen
welke ook hij zelf uit de „malaise” heeft kunnen
en moeten trekken.
Het program, door ’t bestuur der Liberale
Unie tot de verschillende kiesverenigingen
gericht, wordt door het Vaderland zeer op prijs
gesteld.
Nu de grondwet niet langer een beletsel be
hoeft te zyn voor een hervormingsgezinde poli
tiek, moet de hand aan ’t werk worden geslagen.
Dit heeft het bestuur begrepen. Het heeft een
beslissend woord gesproken, een woord dat door
kloekheid verrast en door zijn ruime opvatting
aantrekt.
Achtereenvolgens bespreekt het blad de punten
in het manitest aangestiptsociale hervormingen,
weerplicht, hervorming van het belastingstelsel
en hervorming van het kiesrecht. Daarop ver
volgt het aldus:
„Dat het programma over sommige en daaron
der belangrijke punten zwijgt, willen wy de
stellers niet tot griet aanrekenen. Vaak stond
na programma’s, die alles regelen, de omvang
der daden in omgekeerde verhouding tot de
uitgebreidheid der beloften. Voorshands zeker
arbeid genoeg. En ten slotte komt by de uit
voering veel op de eischen van het oogenblik
aan, waardoor als van zelf sommige aangegeven
punten op den achtergrond kunnen raken,
andere zich naar voren kunnen dringen. Zoo
zal wellicht een regeling der administratieve
lechtspraak zich als urgent doen kennen. Zoo
kan ook de vraag: vryhandel of bescherming,
een beslist antwoord eischen, dat wel niet anders
wezen kan, dan dat de liberalen ten taak hebben
Over de groep „de Gebrs. Jan en Cornelis
de Witt,” door den heer Ferd. Leenhoff te
Parijs vervaardigd, schrijft men aan de N. R. C.
uit Parijs het volgende:
De groep stelt de beide broeders voor, een
drachtig hand aan hand gaande, maar daarbij
steeds onderstellende, dat Jan de Witt, hoewel,
de jongste, den weg baant voor den ouderen,
dien hij beschermt door zijn leidende kracht.
Zij staan naast elkaar, de een in de eenvoudige
kleedy, die geleerden en staatslieden in de Ne
derlanden droegen: mantel, bef, wijde korte broek
en schoenen met gespende ander nitgedost in
de fraaie kleeding van den vlootvoogd, die hij
als bestuurder der admiraliteit droeg, met ge
borduurde jas, sjerp en sierlijke kanten das en
handlubben.
Jan de Witt houdt zijn linkerarm vriendschap
pelijk geslagen om den linkerschouder zijns broe
ders, hetgeen in de groep zich zeer goed plooit,
daar Jan de Witt iets grooter was dan Cornelus.
Deze houdt de linkerhaud op het gevest van zijn
zwaard, terwijl zijn rechterhand ter hoogte van
zijn borst de rechterhand van Jan de Witt om
klemt. Deze houding der beide broeders is zeer
natuurlijk.
De groep der beide De Witten, zooals zij thans
in het atelier van den heer Leenhoff prijkt, is
levensgroot en in gips afgegoten. Vóór dat zij
als standbeeld zou kunnen worden gegoten in
brons, zou zij anderhalfmaal moeten worden ver
groot tot op drie meter hoogte de afmeting,
die noodig is om op een openbaar plein, b.v.
in Den Haag nabij de Gevangenpoort, een be
hoorlijk effect te maken. Vóór het zoover is,
zal de beeldhouwer zijn ontwerp eerst in Ne
derland ten toon stellen.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente SNEEK doen te weten, dat er
aanwezig zijn
1°. in den Houtmolen van Ter Horst,
de Geeuw
2°. bij T. T. Bloksma, Pompmaker, buiten
het Hoogënd;
3°. Folkert Prins, aan de Prinsengracht
4°. Tjipke Ferwerda, Grofsmid buiten de
voormalige Noorderpoort
5°. M. Meiners, buiten de voormalige Ooster-
poort, nabij het houtstek van S. O. ten
Cate Co.
6°. ’Th. Asselman, Scheepstimmerman, bij de
Oppenhuizerbrug
7°. den Concierge der Hoogere Burgerschool;
8°. den Concierge der School voor Kosteloos
Onderwys
9°. in den molen van Veen, aan de Frane-
kervaart.
Sneek, 2 Januari 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Naar wij vernemen heeft de heer Zurcher te
Amsterdam het huis van Multatuli te Nieder
Ingelheim gekocht.
In een brochure, ten titel voerende: „De
Malaise en het Protectionisme”, beeft mr. J.
G Patyu de vraag besproken: „Is staatshulp,
is de tusscnenkomst van de wetgeving gewenscht
en by machte verbetering te brengen in den
gedrukteu toestand, waarin de landbouw en vele
takken vau nyverheid ook ten onzent nog ver
hoeren en meet die hulp gezocht worden in
bescherming door belemmering van invoer
Eerst gaat de schrijver de oorzaken na van
den toestand onzer malaise. Hy meent die te
vinden in den veranderden oeconomischen toestand
van den laatsten tyd, nu door de toepassing van
den stoom op de middelen van vervoer de ge
heele maatsehappelyke verhouding is veranderd.
Hy wijst op de groote waardevermeerdering van
dun bodem en de daarop gevolgde reactieop
de overprikkeling van handel en nijverheid
op den stilstand die moest volgen op den met
koortsachtige haast ondernomen en uitgevoerden
spoorwegbouw. Naast deze oorzaken is nu nog
het protectionisme gekomen. Dit toch heeft de
vrye concurrentie, die overal in ’t leven was
geroepen, plotseling weder een beletsel in den
weg gesteld. Zij werd geknot en zag zich
js.au uau w hwk-.ou .«o .<.«u .«u verplicht zich eensklaps te beperken tot haar
in naam van het bestaande vrijhandelstelsel eigen territoir. Voornamelyk de groote industrie
Weerstand te bieden aan protectionistische aan- I en de handel werden daardoor benadeeld en dat
■w
OEEKER
El i AEV L A M1,
i
it
ORAN™
