3
MBS- H OIRHffll-KJ» IMS N
ÊEJEÏE ffl MET liWISSEM Sffitt
i
No. 22.
f888.
D R I E-E N-V EERTIGSTK
17 MAART.
op
meening, dat, als
0
>-
‘4
termen
t.
5
r
a
i
3
a
0
r
n
>r
0
7,
n
''A"
Militie
blad no.
i
„van
De heiste Kamer heeft Donderdag aangeno
men naturalisatie-wetten, provinciale heffingen
in friesland en Zuid-Holland, lijdelijke aanwij
zing van Ommerschans als werkinrichting voor
mannen, bekrachtiging op ruiling van grond te
Bergen-op-Zoom, Breda en Enktmizen; onteige
ning voor den aanleg van een kanaal door de
Vriezen veensche venen. Ook is aangenomen
net ontwerp tot aflossing der leening van het
Amsterdamsche entrepotdok. Heden te 2 uur
behandeling eener provinciale heffing in Limburg.
Ie Wolvega moet, gelijk men weet, worden
herstemd tusscnen de hh. mr. P. J. G. Van
Diggelen, candidaat der liberalen en R. K. ókma
anti-revolutionair. Dr. Vitus Bruinsma, cand’
van Algemeen Kies- en Stemrecht, kreeg ruim
aUO stemmen.
Het kiescomité in genoemd district, ’t welk
bij de eerste stemming dr. Bruinsma heeft aan
bevolen, heelt, blijkens de Amst., aan den heer
Okma hpf: vnloonrU --i
verslagen is het niet. Nog is de liberale partij
zichzelve verreweg de sterkste en slechts een
combinatie, die wij hier niet beoordeelen van een
hoog zedelgk standpunt, maar waarvan wij de
gevolgen met „belangstellende aandacht” zien
komen, kan haar verslaan. Zulk een partij heeft
een toekomstde heterogene bestanddeelen van
een combinatie vallen ten slotte noodwendig
uiteen.
„Natuurlijk hadden wij den uitslag liever
anders gehad. Maar alles is beter dan de kleinst
mogelijkc meerderheid, dan het „doode punt".
Wij hebben daarvan genoeg beleefd. Daarom
zouden wij gaarne den weg breed willen maken
voor de anti-liberalenzij moeten kunnen toonen
wie zij zijn en in daden, niet in programma’s,
wat zij willen.*
bij de eerste stemming dr. Bruinsma j
Ukma het volgende schrijven gericht:
bracht,
Door dou heer Okma is op deze vragen ’t
volgende geantwoord:
Dit „beslist kristalheldere vragen-en antwoor-
denspel", dat wel een weinig doet denken aan
de bekende vraag van de trouwgrage juffrouw;
„Zou ik hem nemen of niet nemen Raad mij
- - ten be£ite> raad het mij vooral niet af,"
liberalisme is wel geslagen, j heelt het verwachtte gevolg gehad. De volks-
3.
van
4
5.
6.
delen
1888.
7. Aanleg telephoonleiding door de Nederl.
Iramwegmaatschappij.
8. Reclames tegen het 2e Suppletoir-Kohier
van den Hoofdelijken Omslag, dienst 1887.
9. Primitief-Kohier van den Hoofdelijken
Omslag, dienst 1888.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag 17 Maart 1888, ’s naraidd. 6 uur.
Punten van behandeling:
1. Resumtie der notulen,
2. Mededeeling van ingekomen stukken enz.
Af- en overschrijving op de begrooting
het O. B. Weeshuis, dienst 1887.
Rekening der brandweer over 1887.
Alsboven der begrafenisrechten over 1887.
Vaststelling van den taux der geneesrnid-
voor de Algemeene Armvoogdij, voor
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
UIT DE PERS.
ADVER1ENT1LN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*4 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
In korte bewoordingen deelden wij reeds het
oordeel van verschillende bladen over den afloop
der verkiezing op 6 Maart mede.
Dat de liberalen de nederlaag hebben geleden
Wordt natuurlijk erkend. Van meer belang dan
deze retrospectieve beschouwingen is hetgeen
over de toekomst wordt gezegd.
„Als minderheid, schrijft o. a. het Hand., heeft
K E N N 8 G E V I N G.
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, gevolg gevende aan art. 150
der wet op de Nationale Militie van den 19
Augustus 1861 (Staatsblad no. 72) brengen ter
openbare kennis
da.t de lotelingen dezer gemeente, lichting
1888, die verlangen bij de Zeemilitie te dienen,
zich daartoe vóór den len April e. k. ter ge-
nicentö secretarie kunnen aanmelden.
Sneek, den 2 Maart 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
kennisgeving.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
voldoende aan art. 87 der wet op de Nationale
van den 19den Augustus 1861 (Staats-
72), brengen ter openbare kennis, dat
de eerste zitting van den Militieraad voor
deze gemeente zal worden gehouden in het
Gemeentehuis te Bolsward, op Donderdag den
22en Maart 1888, des voormiddags teu 10 ’/4 ure
m welke zitting uitspraak zal worden gedaan
omtrent:
oo’ V0rschenon vrijwilligers voor de Militie:
2. de lotelingen, die redenen van vrijstelling
hebben ingediend
d0 Gotelingen, die in de
uitsluiting vallen”j en
4°. alle overige lotelingen.
Zullende voor dien Raad alleen behoeven te
verschijnen
Zy die zich als vrijwilliger voor de
Militie nebben aangeboden
2°. de lotelingen, die vrijstelling verlangen
■wegens ziekelijke gesteldheid, of gebreken, of
gemis van de gevorderde lengte.
Sneek, den 2 Maart 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Als vervolg op haar vorig artikel over de
herstemmingen betoogt de Standaard thans dat
de kreet daarbij moet zijnNooit op den liberaal
Zelfs op Heldt (in Schoterland) en Zylker (in
Winschoten) mag geen stem uitgebracht worden.
Moeten Mansholt en Domela Nieuwenhuis tegen
gestaan, het zij zoo. Maar middel daartoe ma0'
nooit zijn om Heldt of Zylker te stemmen.
„Bij herstemming", aldus luidt het voorschrift,
„komt het er bovenal op aan, om uit de kleur-
looze middenstof een aantai stemmen voor uw
candidaat te winnen. En daarom dient er werk
van gemaakt, om het aan deze lieden, die niets
van ons geestelijk beginsel verstaan, duidelijk te
makendat ze stoffelijk belang bij het krijgen
van onzen candidaat hebben.*
In verband met bovenstaande kan worden ge
wezen op ’t geen o.a. aan de Leeuw. Ct. en de
Haarl. Ct. uit Wolvega wordt gemeld. Met
zekerheid kunnen wij melden schrijft men
dat de afdeelingen van Algemeen Stemrecht te
Wolvega zich in contact gesteld hebben met de
hoofdpersonen der anti-revolutionaire partij in het
district Schoterland, ten einde een overeenkomst
te treffen omtrent de houding bij de a. s. her
stemming in beide districten. Êen commissie,
dienaangaande uitgezonden, heeft van die hoofd
personen toezegging gekregen, dat zij den can
didaat der Volkspartij in Schoterland, den heer
r. Domela Nieuwenhuis zouden steunen, indien
de afdeeling van Alg. Stemrecht de verkiezing
yan den heer Okma, den anti-revolutionairea
candidaat in Wolvega, wilde bevorderen.
De Noordbrabanter is van meening, dat, als
de herstemmingen een voldoende meerderheid
aan de anti-liberalen geven, men spoedig eeni°-
nieuws van het ministerie zal hooren, want met
den heer Heemskork de haven bezeilen, waar
naar zoo lang reikhalzend is uitgezien, zal wel
onmogelijk zijn. „Zelfs de kunstigste wendingen,
zooals die staatsman er weet te maken, zouden
ons thans niet bevredigen, zegt het blad. Van
halve maatregelen hebben wij meer dan genoe0-
en voor halve uitkomsten hebben wij waarlijk
geen strijd gevoerd. Onze afgevaardigden zyn
het daaromtrent met de kiezers en met het volk
achter de kiezers eens, dat de overwinning
terdege moet gebruikt worden en er spijkers
met koppen behooren geslagen te worden, en
het voornaamste hetwelk bij allen vaststaat is:
de alleronrechtvaardigste en ongeloof kweekendé
schoolwet moet hoe eer hoe beter opgeruimd
Carthago delenda
De Nieuwe Gron. Crt. hoopt dat de anti
liberalen met terug zullen deinzen voor de taak
om de regeering te aanvaarden. Zij hebben de
meerderheid en moeten regeeren, daar zij over
tuigd zijn dat de liberalen het land ten verderve
voeren.
„Wij zijn liberalen zegt het blad maar
goede patriotten en het belang des lands gaat
boveu partybelang. Dus wachten wij, kalm ge
stemd, de redding af. Wij zijn onbevangen
genoeg, om, als de tegenpartij er inderdaad in
slaagt wezenlyke verbeteringen tot stand te
brengen, waartoe de liberale partij niet bij machte
was, haar met beide handen toe te juichen. Niet
als zij b.v. meent, den materieelen toestand te
kunnen verbeteren door protectie in te voeren.
W el daarentegen als zy een oplossing vindt van
de schoolquaestie, waarbij het volksonderwijs
geen schade lijdt. Wel ais zij kans zien den
Atjeh-oorlog te beëindigen zonder te kort te
doen aan de eer van Nederland en ons prestige
zoo nauw bij deze zaak betrokken.
Wij wachten op hare daden. Wij kunnen
wachten, Want het 1
j de liberale partij een gewichtige roeping te ver-
I vullen. In de Kamer eensgezind zich tot het
uiterste verzetten tegen elke reactie, tegen elke
inbreuk op de volksvrijheden, waar die ook onder
de schijnbaar heilige leus van godsdienstige in
gevingen worden aangerand. Eerlijk en oprecht
medewerken, waar dat zonder opoffering van
beginselen kan geschieden, tot het goede dat
van clericale zijde wordt aangeboden. En tevens
onvermoeid arbeiden in den lande, om allengs
het nieuwe kiezerspersoneel tot het besef te
brengen, dat het door de beslissing van 6 Maart
zich zelf het meeste kwaad heeft gedaan.
De Amst. geeft den liberalen, nu de slag toch
voor hen verloren is, den raad zich niet al te
druk te maken met de herstemmingen. Hoe
grooter de meerderheid der tegenpartij is, des
te beter kan zij voldoen aan de verplichting om
aan ’t werk te gaan.
Het Venl. Weekbl. constateert dat de verkie
zingen naar wensch zijn afgeloopen, maar meent
met het oog op de herstemmingen zich nog haar
eindoordeel te moeten voorbehouden. Het blad
blijft in de bescherming het punt zien waarop
alles draait en hoopt dat de meerderheid groot
genoeg zal zijn „om de dwingelandij der vrij-
handelaren te breken en alles weer goed te maken
wat de liberalen bedorven hebben". Mr.Haffmans
komt er echter eerlijk voor uit dat het geringe
aantal stemmen, ’t welk de protectionistische
candidaten in ’t Noorden hebben gekregen, hem
hoeft verbaasd.
Het radicale Gron. Weekbl. ziet in den uitslag
der verkiezingen bevestigd wat zij, voorstander
van het algemeen kiesrecht, altijd heeft beweerd
dat komeu zou, wanneer het kiesrecht werd uit
gebreid tot en met de zoogenaamde kleineburgerij
en met uitsluiting van de arbeiders, die oneindig
ruimer van levensbeschouwing zijn dan de z. g.
kleine burgerser is nl. gekomen een cle-
ricale meerderheid.
„Dit zal, zoo ’t blad hoopt, der liberale partij
een gevoelige maar daarom dos te meer goede
les zijn om te begrijpen dat een gezonde politiek
moet zijnversterking van den linkervleugel. De
liberale leiders kennen het volk niet dat is
hun reeds tal van keeren gezegd. En omdat zij
het volk niet kennen, loeren zij de eigenaardige
behoeften en wenschen daarvan ook niet kennen.
Geheel anders is dat met de kerkelijke partij
mannen, die kennen het volk.
Toch zou er geen sprake geweest zijn van een
zoo groote overwinning der clericalen, als de
liberalen de opkomende Volkspartij wat minder
hadden belasterd en benadeeld.
Het zijn lang allen geen „clericalen" in de
zuivere beteekenis van het woord, die ditmaal
op clericale candidaten gestemd hebben. Inte
gendeel by de verkiezing te Groningen b.v.
hebben wij menschen ontmoet, die nimmer ter
kerk gaan en ook niet aan kerkdienst hechten
en die toch hebben gestemd op de heeren
Brummelkamp enSchaepman. Waarom? Om
dat ze van die liberale heeren niets willen weten
en„die beide Nieuwenhuizen waren socialen
eu die willen oproer
En als den stumpers dan gevraagd werd hoe
ze aan het sprookje kwamen dat „de beide Nieu-
weuhuizeu" oproer willen, dan was het antwoord:
„dat hebben we in de courant gelezen 1“
Daarin moet de zegepraal der clericalen wor
den gezocht.
Doordat de liberalen de radicale volksmannen
hebben verdacht gemaakt, plukken de clericalen
daarvan de vruchten, want de meerderheid der
natie is, indien zij kiezen moet, wel beslist anti
liberaal, of beter gezegd tegen de liberalen
maar clericaal is onze natie niet.*
te
SU
I 01 R VVT
i
3
e
i-
r-
B A X E L A
rach?^? °P vTtuV Bratasma uitge-
-o volks-
nememming den doorslag
mag heeten,
zonder om
we gaarne op dezelfde wij -
zagen beantwoord.
i naar denzelfden maatstaf
volk, niet van meening, dat de
I
party m het district Wolvega bij herstem^ dV c
Het is daarom dat het geenszins onbescheiden
zoo we by dezen in echt Krieschen trant d w z
wegen, u eeuige vragen stellen, die
ze, liefst per omgaande, door u r—
°P Serekend worden dat gjj"indienlid derTwee-
de Kamer, krachtig zult medewerken uerx wee-
regeliug, waardoor de lagere standen m
kiesgerechtigd worden als de hoogere ---
ais t den minderen man goed gaat het slechts A.
ambachtsman, nezingdoenfe, n&C en S“l“
de3/
XShunne W<"e> de ingezetenen
N uwe krachten inspannen, opdat er in Nederland
recht geschiede zonder aauzien des persoous? U
s$hfVTen “makt op mij een zeer gunstigen indruk Ik
da"daV8^OgT.ee,n echte Fries' van wien men weet wat men
aan hem heeft. Ik hoop u even beslist te antwoorden
Vraag 1 beantwoord ik beslist met- ja voorden.
Vraag 2 beantwoord ik even beslist met- ja
Vraag 8. Zeer gaarne zal ik myn krachten daaraan wilden
en rk hoop met te rusten, voordat dit bereikt is ^aea
Vraag 4. Ik zal die quaestie eerlijk en rond mêe helpen on-
lossen, en hoop er nooit toe mee te werken dat er onrecht
ook op dit gebied geschiede. aat er onreollt
AA12 ïk sta geheel aan de zy'de van hen, die volledige
scheiding van kerk en staat willen voiieuige
Vraag 6 beantwoord ik even beslist metja.
Uwe vragen zyn zoo kristalhelder gedaan, d at het beantwoor
den my zeer gemakkelijk was. ik dacht, dit is een gee^er-
want, eu ik verheug er mij in, dat er iene gezonde, friss°L
hberale party ópstaat in Nederlandde oude is afSeieètd en
behoort in het museum van oudheden.
NATIONALE MILITIE.
V
