Minis Bl IIIIWBIHLII) WR BE
WIBIIHIlffllRRfflBISSMW SIBIL
Cl
a
a
m
m
x
M
X
M
lig
No. 26
D R I E-E N-V E E R T i (1 K T E J
1888.
MB
BERICHT.
X
M
Z AT ER I) yV <r
i
rt.
kennisgeving.
NATIONALE MILITIE.
OEEK
t (01
MB
■«SKI
bereiking
,00
besluit het blad
«IVAl'ALl V B.
Bij ’t departement van Binnenlandsehe Zaken
S
6
inr
4o
Alle brieven
in te zenden.
n«
io-
iet
00.
an-
iï.
3o
,50
oer
lat
ft.
a n
o-
et
en
f9
)h
0.
,50
00.
ird:
ia
ën
van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents»
7Va Cents. Lij abonnement is de prijs be-
L_ 2j te vernemen bij den
op ons blad wenschen te abonneeren, ontvan
gen de tot heden verschenen Feuilleton-
nummers gratis
Tevens herinneren wij nogmaals, dat de
Feuilleton-nummers niet i
krijgbaar zijn, maar uitsluitend
abon né s worden toegezonden.
noek
is 11
liel
afzonderlijk ver- I
-L aan onze i
e ei
elani
hel
Naar men verneemt, kan de opening van de
nieuwe Kamers der Staten-Geueraai in de derde
week van April tegemoet worden gezien.
De minister van binnenlandsehe zaken heeft
bepaald, dat eene verkiezing van een lid der
Tweede Kamer in het kiesdistrict Steen wijk zal
plaats hebben op Dinsdag 10 April e. k. en de
herstemming, is die noodig, Dinsdag 24 April
d.a.v.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.—franco per post f 1.25.
en stukken, uitgave ol redactie betredende, franco
Het Centrum het orgaan van dr. Schaep-
man is van oordeel, dut de minister Heems
kerk nog wel eenigen tijd aan het bestuur kan
blijven als hij daartoe roeping gevoelt. De
rechterzijde zou echter zoo nadrukkelijk mogelijk
doeu uitkomen, dat zij dit kabinet niet voor het
hare erkende. Men zou de daden naar haar
waarde en beteekenis blijven beoordeelen, maar
men zou onzijdig blijven: das Gewehr am Fusz
und das Pulver trocken.
„Wanneer echter zoo besluit het blad
de heer Heemskerk de ten volle verdiende rust
zou willen gaan genieten en de Koning wendde
zich tot de rechterzijde, dan bleef er voor de
rechterzijde geen keuze over. Zij zou dan ver
plicht zijn de opdracht des konings aan te nemen
en te vervullen. Wij voor ons veimogen geen
anderen weg te zien. Iedere weigering, iedere
aarzeling zelfs zou als een bekentenis van zwak
heid en van machteloosheid worden opgevat.
Zij zou niet anders kunnen worden opgevat en
men zou het recht hebben aan de rechterzijde
te zeggenindien gij de gevolgen van den ver
kiezingsstrijd niet berekend hadt, dan hadt gij
d en niet moeten voeren. Wij hebben den strijd
gevoerd, wij hebben overwonnen, laat ons nu ook
toonen dat wij de overwinning weten te gebrui
ken. Een ongebruikte overwinning is erger en
gevaailyker dan een nederlaag. De geschiedenis
van 1886 moet niet worden herhaald. Ook
wanneer men een duisteren kabinetsbrief ont
vangt, staat het vrij, eerbiedig een verstaanbare
uitgave te vragen.”
De Tijd wijdt een hoofdartikel aan den uit
slag der verkiezingen voor de Eerste Kamer.
Die uitslag heeft het roomsche blad niet bevre
digd. De rechterzijde in die Kamer todh werd
met slechts twee leden vermeerderd, terwijl de
liberale partij met de negen overige nieuwe
leden werd versterkt.
„Omzetting” der Provinciale Staten zegt de
'■i\,d moet onzerzijds doel blijven, ondanks
de vele bezwarende uitkomsten, bij de vorige
verkiezingen in de provinciën Zuid-Holland,
Gelderland en Utrecht leeds bereikt, in andere
„In de geschiedenis des volks, die nog ge
schreven moet worden wat er nu voor wordt
uitgegeven, is het maakwerk van eenige betaalde
dienaren van het kapitaal zal dien datum
eenmaal schitteren met zeldzamen glans.
„Vielen die mannen en vrouwen als ware
helden, wij zullen kracht putten uit de herin
nering aan hun toewijding en opoffering voor
het algemeen belang.”
Op den eigen dag, dat dit door den heer
Domela Nieuwenhuis zelven, of door een ander
te zijner volle verantwoordelijkheid werd op
het papier gebracht, gevoelde de anti-revolutio-
naire kiesvereeniging „De drie gemeenten” te
Heerenveen „zich gedrongen”, bij haar partij-
genooten den heer Domela Nieuwenhuis tegen
over den heer Heldt aan te bevelen voor het
lidmaatschap der Tweede Kamer. Onder meer
met deze zinsneden
„Berden staan in beginsel vijandig tegenover
onsdit wenschten wij te constateeien. In de
wijze, waarop beiden strijd voeren, is echter een
groot verschil.”
’t Is zooeven groot als kenschetsend is het
verschil in de wijze van strydvoeren tusseben
de beiden. Geleidelijke hervorming predikt de
een van wettelijke middelen alléén wil hij weten.
Vaandeldrager der revolutie noemt zich de ander.
En de anti-revolutionairen waren het, die, aan
den laatste met nadruk de voorkeur gevend
voor zijn verkiezing in de bres sprongen
Dat geschiedde wel is waar naar den vorm
slechts door een plaatselijke kiesvereeniging.
Ook is men in het hoofdkwartier voor een aan
beveling met zooveel woorden teruggedeinsd.
Maar tien maal tien keer handiger zou dr. Kuyper
moeten zijn dan hij is, om zien en het centraal-
eomité, dat onder zijn roede de leiding van het
yerkiezingswerk voor de anti-revolutionaire partij
in handen had, van zedeljjke medeplichtigheid
vrij te pleiten. Al was het maar, omdat ge
schreven blijft wat geschreven werd, hoewel men
wist wat er gaande was: „Voor Sohoterland
kunnen wij geen advies geven/
Tot Rotterdam wel een rechtstreeksche aanbe
veling door dat centraal-eomité van de Roomsch-
Catholieke candidaten, toen de kiesvereeniging
der partij ter plaatse daarvoor niet te vinden was.
In Schoterland zelfs geen advies om te verhin
deren, dat de man, die onbeschroomd tracht voor
te bereiden den dag des gewelds, die op zyn
vijandschap tegen koning en koningschap roem
draagt, die 'sedert jaar en dag met straat- en
schimptaal de menigte opzet tegen alle bestaand
gezag zelfs geen advies om te verhoeden, dut
die man mede op anti-revolutionaire schouders
werd gedragen naar het Binnenhof!
En dat om, door een ruilhandel in stemmen,
een man als den heer Okma gekozen te krijgen
in Wolvega.
Alles Gode ter eer, en onder aanroeping van
zijn naam
I provinciën voorbereid, hebben bewezen dat de
Zij die zich met het volgende kwartaal .^reikinS vaa dit doel allerminst onmogelijk en ---- u
S kwartaal iliusonsch moet genoemd worden, maar dat wij j dat, en verlangen ook niet anders-
het met volharding en vasten wil eenmaal zóó i—«n>.--j
ver brengen kunnen. Diezelfde verkiezingen
hebben evenwel ieder, die daaromtrent nog kon
twijfelen, ook geleerd, dat bet „omzetten der
Provinciale Staten in de meeste provinciën niet
is een overwinning, die op één dag of in één
enkelen verkiezingsstrijd kan bevochten worden.
Tijd, veel tijd betrekkelijk, zal daartoe noodig
zijn. En vóór het zóó ver is, kan van een
anti-liberale meerderheid in de beide Kamers,
kan derhalve van de krachtige, rustige en
systematische invoeringen van hervormingen in
anti-liberalen geest, kan van de toepassing van
een anti-liberaal stelsel van staatsbeleid geen
sprake zijn.
Elke regeering onverschillig van welke
kleur, die haar voorstellen moet aangenomen
zien door twee Kamers, van welke de eene
liberaal, de andere anti-liberaal is, zal nooit vrij
de vleugels kunnen uitslaan, zal altijd het oog
op de beide zijden van het binnenhof tegelijker
tijd moeten gericht hebben en altijd wel moeten
bedenken, dat wanneer zij rechts wordt geprezen,
dit storm voorspelt links en omgekeerd.
Het artikel eindigt aldus
Wat de toekomst ons brengen zal, weten wij
niet. Of het den koning zal goeddunken, de
samenstelling van een nieuw Kabinet op te
dragen aan een of meer leden der rechterzijde,
dan wel of het zijn verlangen zal zijn, dat het
tegenwoordige Kabinet, al dan niet door opname
van enkele katholieken en anti-revolutionairen
gewijzigd, zóó dat het een Kabinet, ten deele
bestaande uit anti-liberale elementen, maar
daarom nog niet een Kabinet der rechterzijde
zou mogen heeten - de regeeringstaak zal
voortzetten, is ons tot dusver onbekend. Rustig
atwachten is hier geboden. De voorwaarden en
omstandigheden, welke aan een partij ot enkele
leden van een party, hetzij tot aanneming,
hetzij tot eerbiedige weigering van een koninklijke
opdracht tot aanvaarding van het bewind of van
enkele portefeuilles den doorslag moeten geven,
zijn van dien aard, dat zy zich aan elk openbaar
debat vóór de genomen beslissing te eenenmale
onttrekken. Het voorbeeld om deze zaak in
discussie te brengen, zal dan ook door ons niet
worden nagevolgd.
De Arnh. Cl. wijst er op, dat de zoogenaamde
„rechterzijde” alle bestuurskracht mist, omdat
zij niet rust op gemeenschappelijke overtuiging.
Daarom heeft zij reeds vroeger gezegd, dat het
votum van 6 en 20 Maart alleen kan beteekenen,
hoe Nederland in de volgende vier jaar niet zou
worden geregeerd.
„Er is echter meer. In de laatste weken zijn
er omstandigheden voorgevallen, die den toestand
voor de zoogenaamde „rechterzijde” hoogst
hachelijk en gevaarlijk hebben gemaakt. Het
beginselloos geschacher in stemmen, in twee
Eriesche kiesdistricten gedreven, waardoor in
W olvega een auti-revolutionair door de stemmen
der radicalen, in Schoterland de voorganger van
de sociaal-democraten de partij van hoon en
laster zonder eergevoel noch fatsoen door de
stemmen der anti-revolutionairen in de Kamer
gebracht zijn, brengt eene groote verandering
in de verhouding der partijen. Over het onze-
delijke van dit spel kunnen wij thans zwijgen,
maar vestigen de aandacht op het domme er
van, op het nadeel, dat de dus handelende partij
roekeloos aan hare eigen zaak heeft toegebracht.
Zeker, er is eene meerderheid, die de vrij
zinnige partij in de Kamer van Honderd in
getalsterkte zal overtreffen aan de eene zijde
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Stieek,
voldoende aan art. 87 der wet op de Nationale
Militie van den 19den Augustus 1861 (Staatsbl.
nu. 72), brengen ter openbare kennis, dat de
tweede zitting van den Militieraad voor deze
gemeente zal worden gehouden in het gemeen
tehuis van Schoterland te Heerenveen op Vrijdag
13 April e. k. ’s voormiddags ten 10‘/2 ure en
iu die zitting uitspraak wordt gedaan omtrent
alle in de eerste zitting niet afgedane zaken
en omtrent hen, die als plaatsvervanger of
nummerverwisselaar verlangen op te treden.
Snoek den 23 Maart 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
ADVERTENT1ÈN
voor eiken regel meer 7'
langrijk lager. Voerwaarden daaromtrent
Uitgever.
55, aan de andere 45 de vrijzinnigen kunnen
dus hunne beginselen niet toepassen. Wij weten
i"l i -- indien wij
het konden verhinderen, zou de uitverkorene
van de anti-revolutionairen en sociaal-democraten
uit Wolvega in de Kamer altoos vlak tegenover
de vryzinnigen staan, en in het gezelschap van
de heeren Schimmelpenninck, Huber en Schaep-
man steeds ia anti-liberalen zin stemmen. Maar
de eenige band van gemeenschap, die thans nog
tusschen de twee gecombineerde anti-liberale
partijen kon bestaan, is door de opneming van
het sociaal-democratisch element verscheurd.
Het bezigen van den deftig en voornaam
klinkenden naam „rechterzijde” zal nu wel uit
zijnden steun van troon en altaar, den uit
sluitenden bezitter van oranjeliefde en godsdienst
kan de aldus gevitieerde coalitie zich voortaan
bezwaarlijk meer noemen. De opsnijders van
het „nimmer den liberaalzullen zich weldra,
wanneer en zoodra zij den staat van zaken kun
nen overzien, over de begane fout beklagen,
waardoor wel is waar de vrijzinnige partij met
twee stemmen is verminderd, maar de los samen-
hangendemeerderheid verzwakt door de opneming
van twee zulke compromitteerende elementen
als den radicalen anti revolutionair uit Wolvega
en den sociaal-democraat uit Schoterland. Ver
zwakt zoowel in de oogen van het weldenkend
publiek, als ten aanzien der parlementaire
werkzaamheid, maar vooral ook verzwakt tegen
over het hoofd van den Staat. Zal do benoe
ming van een ministerie uit de triomfeerende
meerderheid zoo gemakkelijk gaan, indien men
den koning zal moeten zeggen dat het nieuwe
Kabinet, om te kunnen regeeren, ja zelfs om
te kunnen staande blijven, den steun en de stem
behoeft van den „gewezen pensionaire van de
bekende rijksinstelling te Utrecht”, die onder de
leuze „Nederland en Oranje” door de anti-re
volutionaire partij de Kamer is binnengedragen
Ook in dit opzicht herhalen wij de vraag
„wat nu?”
Rechtstreeks betrokken bij deze vraag is de
vrijzinnige partij niet moer dan elk Nederlandsch
burger. Zy mag bij de stembus overwonnen
zijn, het moet erkend worden dat zij na deze
nederlaag krachtiger staat dan ooit. Wat wij
vooral te danken hebben aan deze verkiezing,
waarbij van deze zijde door de meeste candidaten
de hoofdbeginselen en het streven der vrijzin
nige partij open en zonder terughouding in het
licht gesteld zijn, is de vestiging van een dui
delijk en uitgewerkt vrijzinnig regeering-pro
gramma, een vaste gemeenschappelijke overtui
ging betrekkelijk de hoofdpunten van staatsbeleid,
lot dusver was in het gemis daarvan de zwak
heid der vrijzinnige party in de Tweede Kamer
gelegen; hare aanwinst zal aan de 45 van de
160 eene groote „kracht schenken, waarmede
wy met volkomen gerustheid het antwoord
kunnenafwachtenop de netelige vraag„wat nu?”
Onder het opschriftAlles Gode ter eer
schrijft het Sociaal Weekblad
Als naar gewoonte behelsde Recht voor Allen
van 11. Maandag, het jaarfeest der Parijsche
Commune vierend, een verheerlijking van die
donkerstebladzydeder jongste wereldgeschiedenis.
Deze datum”, zoo heette het
„deze datum is de revolutionaire geboortedag
van het proletariaat der geheele wereld. Daarom
moet hij gegrift staan in het hart van eiken
proletariër, foen ging te Parijs voor een oogen-
blik de zon op van gerechtigheid, om helaas
spoedig weer onder te gaan. Hoopvol zien de
arbeiders van alle landen uit naar het tijdstip,
waarop zij wederom zal doorbreken door het I is van den heer Domela Nieuwe Nieuwenhuis
fivers van nevelen waarachter zij is verborgen.j uit Zwitserland bericht ontvangen, dat hij het