MOHS ffl MBWIHUD WOIIOS
IIEBW «OiïDISSfflffl SB.
J aargang.
bbh^bhbbi
No. 69.
D R I E-E N-V E ERTIGSTE
1888.
~i riTr n m
Stoom werktuig.
V. getuigen, dat op deze
ben
I
It
I'
In een
gegeven,
i vast
i van
het volgend jaar zal
1 een
I
r I
3 I
I I
i I
r
thing té geven. Na deze teleurstelling liet dé
toekomstige Multatuli zijn nieuw geloof varen,®
enz.
In éen volgend nummer van Het Bontyertjè
deelt de heer Swart Abrahamszoonaan de redactie
mede dat „de geschiedenis van Caroline V. hem
in hoofdzaak bekend® was-alleen „omtrent
naai“ was h9 niet. zeker“» en daarom
#had hij niet deze geschiedenis als aanleiding
genoemd tot M’s overgang tot de Roomscho
kerk, maar een véronderstelling gewaagd, die
kan zijn samengegaan met de geschiedenis in al
haar bijzonderheden.®
Deze COURANT verschijüt WOENSDAGS en ZATERDAGS*
Abonnementsprijs voot 3 maanden ƒ1.—franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
>n te zenden»
Te Oud-Beierland heeft een man, die twist
had gekregen met zijn vrouw, haar den strot
afgesnedea. De vrouw verkeert in levensgevaar.
De man is naar de gevangenis te Dordrecht
gebracht.
Zondag nacht is te Vlaardingen de stoomta-
alleen niet officieel mede doet, maar zelfs aan
de particuliere commissie geen staatshulp heeft
verleend, wat in de meeste andere landen Wel
het geval is. Er bestaat dus geenerlei uitzicht^
dat wij een behoorlijke plaats krijgen op het
Champs do Mars. Ik meld u dit, omdat het
niet kwaad is dat de Nederlandsche industri
ëlen dit weten, alvorens zij zich blootstellen
aan het armzalige figuur, dat onze afdeeling
maken zal. Beter in het geheel géén inzending
dan éen halfgebakken winkel.®
De Midd. Ut. brengt in herinnering welke
onaangename ondervinding onze regeering her
haaldelijk moest opdoen bij haar voorstellen tot
ondersteuning der Nederlandsche expositie op
verschillende tentoonstellingen en kan zich zeer
goed begrijpen dat zij thans terughoudend is.
De politiek heeft daar echter niets mede te
maken. „Er bestaat, naar ’t blad schrijft, geen
enkele reden om ons eenigzins vijandig of minder
vriendschappelijk te toonen tegenover een natie
als de Fransche, alleen omdat zij een republi-
keinschen regeoringsvorm verkiest en wij tevre
den zijn met een monarchie.
„En zelfs de herdenking van het feit dat in
1789 een revolutie een einde maakte aan zeer
veel verkeerds en in menig opzicht nut stichtte,
wat men erkennen kan zonder daarom de
begane buitensporigheden goed te keuren moge
vooreen versteend monarchaal een reden zijn om
in het volgend jaar Parijs den rug toe te keeren;
voor ons zou het al zeer onhandig zijn dit als
motief te gebruiken voor onze onthouding aan
een wereldtentoonstelling, welke bjj die gelegen
heid plaats heeft.
«Wij, die zeivën hoögeii pi’ijs stellen op onze
zelfstandigheid, zijn het aan onze beginselen
verschuldigd de vrijheid van anderen op dit
punt te erkennen en eerbied te toonen voor de
instellingen van een ander volk laat staan of
wij ons tegenover Frankrijk niet belachelijk
zouden maken'- door ons op een voetstuk te
plaatsen, zooals ’t Haagsche Dagblad o. a» dit
zou wenschen.®
De vraag of al dan niet zal worded deelge
nomen, dient dan ook, naar ’t blad voorts doet
uitkomen, hit een industrieel oogpunt te worden
beschouwd» Hoe men denken moge over de
.1* ransche republiek, die men langs allerlei wegen
tracht te bestoken en door allerlei middelen, met
het Boulangisme aan het hoofd, in miscrediet
wil brengenerkennen moet men dat hare
regeering juist in deze moeilijke dagen bewijzen
van kracht en de republikeinsche meerderheid
der natie blijken van eendracht heeft gr~
Maar buiten dit alles, een feit staat
Parijs zal steeds het middenpunt blijven
de beschaafde wereld; en Li
ongetwijfeld meer nog dan anders die stad
wereldstad zich toonen.
Daar zullen vereenigd zijn, al wat op het
gebied van kunst, van wetenschap, van industrie,
naam heeftdaar zullen duizenden heenstroomen
om te genieten en aan hen allen zullen velen
de producten van hun kennis, van hun energie
te aanschouwen geven.
En nu vragen onze industrieelon zich af of
het hun belang kan wezen ook aan dien wed
strijd deel te nemen. Zij alleen kunnen dit be-
oordeelen op grond van vroegere ervaringmaar
zij laten zich vooral niet afschrikken door al het
marktgeschreeuw van sommige laffe vleiers van
monarchale regeeringen, die zoo gaarne het plan
der feestviering van de Fransche republiek zou
den zien mislukken, en er hun reden voor heb-
i om den toestand in Parijs zoo donker
mogelijk voor te stellen.
En wanneer die industrieelen dan meenen
dat Nederland vertegen woordigd dient te worden,—
I n I l> eartikel in de jjd verklaart de heer
E. F. van Vlijmen, lid der Tweede Kamer,
zich op verschillende gronden tegen afschaffing
ver plaatsvervanging bij het leger. De plaats-
vervanging, betoogt hij, geeft veel geoefende
I soldaten aan het leger.
Immers, het is bekend, dat 25 pet. van de
I plaatsvervangers jongens zijn, die vroeger als
I milicien gediend hebben én dus geoefend zijn.
uoor die geoefendheid worden zij dikwerf zeer
spoedig bevorderd tot scherpschutter of zelfs tot
Korporaal.
Ook gebeurt het niet Zelden, dat éen plaats
vervanger ten slotte zich zóó wel bevindt in
i dienst, dut hij zich verbindt als vrij williger.
I j- Ue discipline der plaatsvervangers laat boven-
Wüimg te wenschen over. Die van „jon-
I -60-r den aanziöiilijken stand® daarentegen
k. i i.lU korteu ifid kan men daarvan geen
bruikbare soldaten maken.
I •V?rderl’el.jjk U0Gmt de heer van Vlijmen het
Pivuege, dat door den vorigen Minister van
I wriog m t ieven geroepen jSj om de vervunjng
an den persoonlijken dienstplicht bjj de militie
““•akelijk te maken, nl. het voorrecht om, onder
1‘OKere voorwaarden, na verloop van vier maan-
|Qen eersten diensttijd, in het genot van groot
vei lof te worden gesteld.
Ivni mannen der prectijk wederom zullen
volgens den heer v. V. getuigen, dat op deze
Ui0 slechts een denkbeeldige geoefendheid
verkregen wordt.
|ep,’’3i?Ure.n3l zegt hÖ» elk gezond verstand kan
somakkelpk bevroeden dat, waar door veolvak-
I ti^iUe? idö éénjarige eerste oefeningstyd nog als
llin oeschouwd wordt, men van een jonge-
I m i bezat Salomo’s wijsheid, niet in vier
|ma|aUde? ^ds een yrondiS geoefend soldaat kan
ADVERTENT1EN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents»
voor eiken regel meer 7’/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij de»
Uitgever*
dat zij dan dé handen inéêüslaan om bij de re
geering stappen te doen teneinde van een waar
dige vertegenwoordiging verzekerd te zijn.
Is dit echter, zelfs met eén bijdrage der
regeering, niet te bereiken, dan is het beter
niets te geven en alles te vermijden wat aan de
inzending een officieel karakter kan geven.
In verband ‘met bovenstaande beschouwing
ruimen wij hier een plaats in aan enkele opmer
kingen, onlangs door een warm vaderlander uit
de r ransche hoofdstad tot de Zw, Crt. gericht:
»De pers moet het duidelijk maken aan ieder
een, dat het eeuwfeest der revolutie van 1789
en. te expositie van 1889 te Parijs twee ver
schillende zaken zijn. Aan het eerste kan ieder
u!. 4 eluü,n°n; behoefte of belang heeft
Holland daarbij niet direct. Het tweede, de
exposftie, is heel wat anders voor ons vaderland;
Holland moet iedere gelegenheid te baat nemen
om te toonen dat het groote waarde heeft, dat
het op het gebied van kunst en nijverheid nog
wat kan doen. De Hollandsche industrie is in
den vreemde niet algemeen genoeg bekend.
„Onze fabrikanten moeten zich opofferingen
getroosten om van de expositie te Parijs gebruik
te maken. Wat men ook zegge, de Parijsche
tentoonstelling zal door de geheele wereld bezocht
worden. Aan gene zijde van den Oceaan ligt
nog een rijk arbeidsveld. De meeste binnen
landen van Zuid-Amerika en Mexico zijn thans
in directe verbinding met Europa. Overal zijn
de producten onzer fabrikanten te plaaten, maar
ze zijn niet genoeg bekend.
«Ouzo groote en rijke fabrikanten zijn genood
zaakt om door tentoonstelling aan de wereld te
toonen dat velen zich vergissen als zij Holland
als een Duitsohe provincie beschouwenzij moe
ten do wereld loeren dat Holland niet alleen
op koloniaal en kunstgebied, maar ook op nij-
verheidsgebied voor den dag kan komen en dat
zij terecht trotsch op haar land kunnen zijn.”
De literatuur over dr. Swarts Gidsartikel zal
weldra weer worden vermeerderd met éen bfö-
onure: „Multatuli geoordeeld door de wetenschap.
Het Gidsartikel van dr. Swart Abrahamsz toe
gelicht®, door A. Gorter, arts.
Dr. Swart Abrahamsz. had in iijü artikel ge
wag gemaakt van Multatuli’s zoogenaamde be-
keering tot het Katholicisme en deze toegeschre
ven aan „een onbestemde sympathie voor de
H. Moederkerk.® Waarschijnlijk zoo voegde
de schrijver er aan toe heeft hij (Multatuli)
in een vlaag van sterke vermoeidheid behoefte
gevoeld aan het absolutisme en is hij tegelijker
tijd in aanraking gekomen met een hem sympa
thiek priester.®
Volgens no. 21 van Het Dompertje nu zou de
toedracht der zaak eenvoudig deze geweest zijn
„In het jaar 42 of 43 vertoefde D. Dekker
op Batavia en woonde daar bij de kath. familie
van Sch., waar een nichtje logeerde, zekere
Caroline V. De jongelui kregen elkander lief,
en D. Dekker deed aanzoek om haar hand. De
heer v. Sch. waarschuwde hem echter, dat
Carolines vader in geen geval zijn dochter zou
geven aan een Protestant. Dit was voor den
jongen man geen bezwaar; hij begaf zich naar
den pastoor, gaf zijn verlangen te kennen onder
richt te ontvangen in de Katholieke geloofsleer,
zwoer inderdaad na eenigen tijd zijn dwaling af,
werd Katholiek en wendde zich nu rechtstreeks
tot den vader om de hand zijner dochter. Kort
daarop kwam de heer V. op Batavia, maakte
kennis met den aspirant-schoonzoon en achtte
hem geen geschikt echtgenoot voor zijn dochter,
die hij met zich terugnam naar het binnenland.
Al was D. Dekker Katholiek geworden, hij had
zich niet verbonden daarom alleen zijn toestein-
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, brengén, ter voldoening aan
art- der wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad
Ho. 95) ter openbare kennis, dat zij vergunning
hebben verleend aan iP, Reinouts Dan Haga,
Koopman alhier en zijne rechtverkrijgenden, tot
het plaatsen van oen Stoomwerktuig, achter zijn
a^sfabriek, staande in de Peperstraat, wijk 5
S°" kadastraal bekend gemeente Snoek,
Sectie B no. 3014.
Snoek den 25 Augustus 1888»
Rwgemeester en Wethouders vcornóemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
B i .V .V E N L X
De verkiezing van een lid der Tweede Kamér
in het hoofdkiësdistrict Bergum, in de plaats
van den heer O. T. Bosgra, is bepaald op Dinsi
dag 18 Sept. e. k.
Betreffende den gezondheidstoestand des köi
nings wordt door het Dagblad het volgende
meegedeeld
„Z. M. is gedurende do vóórlaatste week
lijdende geweest aan diarrhee. Deze is wel zeer
spoedig genezen, maar heeit den koning toch
eemgszins verzwakt. Daarna heelt Z. M. Vrijdag
17 dezer koude gevat en is aangetast door een
longontsteking in zeer lichten graad (gepaard
met koorts en versnelden polsslag).
Zondag 19 Aug. waren do verscliijnselén reeds
veel gunstiger. De koning is tot en met Woens
dag te bed gebleven. Donderdag ochtend vroeg
is Z. M. opgestaan, heeft H.Ds. gewone bezigt
heden weder verricht en alle kabinetsstukken
afgedaan en weder met Hare Majesteit en het
prinsesje gedineerd.
De koning hoest nog en slaapt daardoor on
rustig, maar dit is een gevolg van de longont
steking.
Over het geheel is de toestand des konings
vrij gunstig en zijn de doctoren Vinkhuyzen en
Vlaanderen tevreden.
Met het oog op Zr. Ms; groote gevoeligheid
voor weers- en temperatuursveranderingen moet
de koning zich zeer,in acht nemen en zijn de
doctoren steeds bevreesd voor eenige complication,
daar die» wegens de chronische aandoening,
waaraan Z. M. lijdende is, altijd kans hebben
spoedig een gevaarlijk karakter aan te nemen.
Uit Steeg wordt aan het Hand, gemeld, dat
de dichter Hofdijk érnstig ziek is.
Men meldt uit Vaals:
De Nederlandsche, in vdredaigirig niét dé
Duitsche politie, is er in geslaagd den koetsier
te achterhalen, die de vier personen gereden
heeft, welke den ryksambtenaar Grijns te Vaals,
terwijl deze het rijtuig wilde visiteeren, gruw
zaam mishandelden. Men hoopt nu ook spoedig
de daders op het spoor te komen.
Men deelt uit Arnhem, dd. 25 Aug.mede,
dat de vermoedelijke dader van de pogingen
om treinen bij V elp en de Steeg te doen ont
sporen in hechtenis werd genomen. Het is dé
18jarige zoon van een spoorwegarbeider te Velp.
Als reden moet hij opgeven, dat hij „wel eens
een trein wilde zien ontsporen,”
dageQ is ,Q eeni&e onzer bladen
rarysche tentoonstelling van 1889 besproken
L„/Ve-r, “d“et een mededeeling uit Parijs in de
luidd*0^ldaan den he<ir Van Markeu ^ericht
»Met de Hollandsche afdeeling der wereld-
h tawiins patÖ810 issa hct X
L|l vl°ften. De commissie in Nederland heelt
kio tea comitG gevormd en hiervan tot pre
nt benoemd geen Hollander, maar een
seller, die tot Franschman is genaturaliseerd,
I heer Bischofsheim. Zulks is geschied in
L°op, dat deze een groot bedrag in geld zou
i b,ehopve der afdeeling. Maar ziet, de
’Oüii r C 1(dskekl1 keeft niet meer gegeven dan
- rancs. Er zal dus vermoedelijk van de
n 8 zaak niet veel terechtkomen.
>nt t komt dat de Fransche regeering zeer
'teind is tegen ons, omdat Nederland niet
le
t
i
I
i
OURANT.
■.w
g-CX o o
