n
«Hffl El BET 1RBOJDISSEHW SM
1
L
lc<
No. 101.
D R I E~E N“V E E R T I G T E
N G.
1888.
n.
V.
4
19
B I X V 1: M. A Y D,
II.
A.,
)0
UIT DE PER 8.
W!
it-
ot
Alle brieven
in te zenden.
De Landb. Ct. betuigt hare ingenomenheid
met de indiening van het wetsontwerp tot voor
koming van bedrog in den boterhandel. Het
blad staalt de meening, dat knoeierijen door
er
et.
en
en
.et
voor
Heeft
verzending
en
in
53
n»
ia
ën
e-
er
an.
JO,
vermenging van natuur- en kunstboter voor een
deel ook oorzaak ^ijn van de prijsverlaging van
i het Nederlandsche natuurproduct, met een beroep
1 op de invoerctjfers van boter en margarine uit
De stoom meelfabriek De Vos, van de firma
wed. J. H. C. Kakebeeke, te Goes, is Zaterdag
door bra ndjernield. De schade wordt geschat
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franca
Te Groningen is men tot do treurige zeken»
heid gekomen dat het koftjalkschip Willemina*
kapitein Jan Engelhard, van Groningen, met
^*3» diö zich, met 1 Januari cp
ons blad abonneeren, ontvangen
dö reeds verschenen E’euilleton-nummers van
den nieuwen roman van Werner„da Fee
dor Alpen,” gratis. Afzonderlijke Feuille-
ton-ncminers zijn niet verkrijgbaar.
Een droevig ongeluk kwam Vrijdag nabij
Aardenburg voor. F"
met paard en rijtuig den stoomtram,
stond voor ’t paard en
toen het dier schrikte,
en wierp den man voor
overleden.
- in verband met dé
prysnoteeringen op de Londensche markt. Wij
ADVERTENT1ÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer T’/j Cents. Bij abonnement is de prijs be*
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Een landbouwer passeerde
De man
greep het bij den teugel
Het sprong echter op zy
de machine. Hy is
Guürtje Borst, het meisje te Schagen, wier
opsluiting in een Roomsch gesticht voor gevallen
vrouwen, omdat zij met een protestantschen
jongeling verkeerde, aanleiding gaf tot de wan
ordelijkheden aldaar, is door den Hoogen Raad
meerderjarig verklaard.
De vader zal dus een gezag, dat op zoo zon
derlinge wijze werd uitgeoeiend, niet meer
kunnen doen gelden.
De Nederlandsche Bond voor algemeen kies-
en stemrecht zal ter gelegenheid der algemeend
vergadering op Zaterdag 22 December een
monster-meeting houden in de groote zaal van
het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam.
Sprekers zijn E. Domela Nieuwenhuis, J. v. d.
Wijk, voorzitter vau het kiescomité der volks*
partij in ’t district Wolvega en dr. Vitus Bruin-
sma, voorzitter van den Nederlandschen Bond
voor algemeen kies- en stemrecht.
Voor de heden Maandag te Utrecht gehouden
wordende meeting van Katholieken, om te pro-
testeeren tegen de verkorting der rechten van
den paus, waren Zaterdag reeds 1500 toegangs
kaarten aangevraagd.
De officier van justitie te Heerenveen heeft
tegen den bouwmeester van het Nanningaster
Verlaat, G. Bleeker te Stavoren, één jaargav.-
straf geëischt, wegens de door dezen bij den
bouw dier sluis gepleegde bedriegelijke hande
lingen. Achttien getuigen, waaronder drie
décharge, werden ter terechtzitting gehoord. Do
verdediger van den beklaagde, mr. Wij kerhold Bis
dom, van Groningen, bestreed ’t bewijs en conclu
deerde tot vrijspraak.
De minister van justitie heeft de aandacht
van de procureurs-generaal bij dë gerechtshoven
gevestigd op de pogingen door lieden van ver
dacht allooi aangewend, om de landbouwende
klasse te bewegen tot emigratie naar Amerika.
Burgemeesters en commissarissen van politie
worden verzocht een wakend oog te doen houden
op de handelingen van lieden, die zich bezig
houden met het geven van inlichtingen omtrent
en de bezorging van landverhuizing.
De Tyd bericht, dat de protest-motie van.
„Recht en Orde” ten behoeve van den Heili*
gen Stoel met de tot nu toe ingekomen formu
lieren van adhaesie 410 r.-k. vereenigingen met
118,252 leden, eerlang verzonden zuilen worden
in een prachtband van wit kalfsleder, bevattende
op de voorzijde van boven links het pauselijke,
rechts het Nederlandsche wapen. De band is
op een wijze ingericht, dat de na i
naar Rome ontvangen formulieren kunnen
gezonden en ingelaseht worden.
bekendmaking.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op artikel 13 alinea 4 der algemeene
Politie-Verordening dezer gemeente j
Maken bekend
dat de Weekmarkten alhier, invallende 25
December 1888, len Kerstdag, en 1 Januari
1889, Nieuwsjanrsdag, zullen gehouden worden
op MAANDAGEN den 24eu eu 31 en December
1888.
Sneek, 14 December 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BEN NE WITZ, Secretaris
E E K E N D M AKIN G.
Inschrijving voor de Nationale Militie.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA, Burgemeester.
BENNEW1TZ, Secretaris.
„TWEEDE KAMER.
i ZÜQ; niet alleen voor Engeland, doch in d'e
I oogen van de geheele wereld, geworden het
j eerste knustboterland, en de uitbreiding dier
industrie is alleen mogelijk geworden door
onzen goeden naam als botermakers. De kunst-
boteriabrieken zyn opgerieht op de fondamenten
der boterboerderijen.
Tegen de bewering, dat de kunstboterfabricage
geen bedrog op het oog heeft, wijst de Landb.
j Ct. er op, dat die industrie, zoolang zij de
melkboter nabootst in kleur, geur, smaak en
consistentie, eu haar product onder den naam
van boter aan de markt brengt, bedrog pleegt.
1 aartegen maatregelen te nemen, kan niet
icon8 ^aa g6001^00^ zijn. Het belang van de
lbi),000 veehouders in Nederland, waarvan het
grootste gedeelte ook botermakers zijn en die
evenveel gezinnen vertegenwoordigen, wier
bestaan voor een deel van de inkomsten uit do
botermakerij afhangt, weegt ook zwaarder dan
dat van het zestigtal kunstboterfabrieken met
eemge honderdtallen arbeiders. Dit belang zoekt
de Landb. Ct. niet in het onderdrukken der
fabricage van kunstboter. Het moge haar wel
gaan, mits zij slechts voldoe aan dat, wat van
haar mag worden geëischt: het leveren van een
gezond en goedkoop surrogaat voor de natuur
boter, een surrogaat dat onderzijn waren naam
den verbruikers wordt aangeboden.
Het is, volgens de Landb Ct.t te prijzen in
het ontwerp, dat de regeering niet de bepaling
uit de Duitsche wet heeft overgenomen, waarbij
een maximum wordt vastgesteld voor de vermen
ging van kunstboter met melkboter en voorge-
niet meer dan 4 pet. mag bedragen. Daarmede
is in t ontwerp een ernstige grond van tegenstand
vermeden.
Overigens zal de ervaring in hootdzaak moeten
leeren, ia hoeverre de thans ontworpen bepa
lingen voldoende zijn ter bereiking van het
vooigestelde doel, een doel dat er niet naar
streeft het maken en verkoopen van kunstboter
te onderdrukken, doch deze industrie, zooals de
minister zegt, terug te dringen iu het spoor
van het recht.
Een ernstige bedenking heeft echter de Landb.
Ct. tegen het ontwerp, omdat er maatregelen
in gemist worden tegen de zoogenaamde kunst
kans, De regeering vindt vooralsnog «-een
voldoende reden om dergelijke bepalingen” óp
te nemen, omdat haar nog niet gebleken is,
dat de handel in dit artikel zich op den duur
levensvatbaar zal toonen en allerminst, dat hij
reeds een noemenswaardigen omvang verkregen
heeft. De Landb. Ct. neemt aan, dat het
onderzoek der regeering heeft doen zien, dat de
ziekte onder de kaas, die kunstkaas heet, nog
slechts sporadisch voorkomt. Maar de industrie
der vetten is een der takken van nijverheid,
die rusteloos zoekt naar nieuwe grondstoffen en
nieuwe werkwijzen; die wetenschappelijke man
nen in zijn dienst neemt om uitsluitend
hem hunne krachten aan te wenden,
het onderzoek nu geleerd, dat er geen gevaar
te duchten is voor de uitbreiding van de
genoemde kaasziekte, dan is er ook een weten
schappelijke ontdekking gedaan van onafzienbaar
en zeer veelzijdig belang. Is dit evenwel niet
het geval, dan twijfelen wij er niet aan of deze
regeering zal, krachtens haar hoofdbeginsel,
zonder twijfel bereid zijn eventueele voorstellen
om ook regelen omtrent den handel in kunst-
kaas in de wet op te uemen, niet van de hand
te wijzen.
„Regeeren is vooruitzien 1”
s
-V
Sill Ilk
I COURANT
Mims- 11 imiiirnni 1:1111 m de
I
6
0
t
A
I
de
ille
.wJ na-
1
iga-
vel*
da
ren,
iflii
iwe
fan
elia
rug
?er,
eth
Jr.
na,
itg.
itg-
iii-
sh-
le,
Jj
'g'
bij
:eti
ip-
ng
lis,
ug
en
JÏOMdstuk
«nomen
tif
D
F’
hun ernstige grieven tegen den’minister over zijn stilzwijgen
en niet-nakoming der beloften, bij de verkiezingen en in het
program van actie uitgesproken
De heer Van Houten zou echter niet tegenstemmen, daar de
meerderheid den minister steunt en vervanging' van dén mi
nister toch niet baten zou.
De heer Lohman ontkende de verloochening van het program
van actie, dat trouwens de regeering niet bindt Deze echter
wil met voorzichtigheid voortgaan en daarom verdient zij ver
trouwen. De heer Van der LoelT keurde ook af het toegeven
aan militaire eisSheu, waardoor de ontevredenheid zou blijven
bestaan De minister eu de heer Scbimmelpeiininck van der
Oye achtten het onverantwoordelijk het verval der marine te
bestendigen.
Overigens hield de minister vast aan zijn toezeggingen
regeling vau het plaatselijke financiewezen, van de schoolwet
in verband met de grondbelasting, van den zoutaccijns in verband
met wijziging der heffing van invoerrechten, van verlaging van
den suike.accyns in de toekomst Verlaging van den zeepac-
cyns achtte hij minder noodig-
Bij de staatsloterij drong de heer Kerkwijk aan op strenge
toepassing der wet en geen uitreiking meer van loten aan
collecteurs dan zij verkoopen. Ook wenschte hij afschaffing der
debitanteu. Do minister zeide dat het eerste zoovéél mogelijk
geschiedt.
De post „nieuwe secundaire driehoeksmeting'' is aangenomen
met 53 tegen 15 stemmen Het geheele hoofdstuk is aangeno
men met 57 tegen 12 stemmen.
De beraadslaging over hoofdstuk VIII (Oorlog) is aangevangen.
Bij het hooidstuk Oorlog wensshte de heer Seyffardt afschaf
fing van den majoorsrang, gelijkheid van traciement en van de
toelage voor de officieren van alle wapens, geleidelijke ophef
fing der pupillenschool De hoer van Löben Seis drong aan
op regeling van het drankgebruik in en op comptabiliteit van
de can tines.
De heer van Vlijmen drong aan op rechtmatige behandeling
der officieren eu bescherming van de godsdienstvrijheid bij de
militairen.
Het gesprokene door den heer Domela Nieuwenhuis verdient
vooral overweging en we maken er daarom meer in ‘t bij
zonder melding Van Spreker zal uil beginsel onmogelijk voor
deze bogrooting kunnen stemmen. Er afijn twee soorten van
strijd een die met geweld, de andere die mét rede en verstand
te werk gaat. De eerste is aan ’t xedeiooze dier eigen de
tweede aan den mensch.
Toch passen de regeeringen de eerste soort van stryd toe.
Schatten gouds worden aan ’t militarisme besteed, terwijl dui
zenden hongerigen worden weggezonden bij gemis aan werk,
omdat de regeering niets kan doen, geen heide ontginnen, de
Zuiderzee niet kan droogleggen terwijl er op het onderwijs
wordt beknibbeld, worden voor nieuwe geweren of kanonnen
of schepen altijd millioenen gevraagd en toegestaan.
Had men de millioenen voor de defensie aan onderwijs, land
bouw, arbeiderswoningen besteed, de toestanden zouden beter
zyn dan nu. De begrootingen van Oorlog en Marine zijn
van 185G tot 1884 met 100 pet. gestegen, zoowel in ons land -v**
als elders. Wy betalen in ons land meer per hoofd van gezin- schreven, dat de hoeveelheid melkboter daarin
nen dan in t militaristische Duitschlaud, althans eenige jaren KI UUdrlQ
geleden. Daar is de som f41 hier 49.
Hoe noodlottig de oorlog ook is, de gewapende vrede, waarin
wij leven, is nog schadelijker 1 De militaire dienst verzwaart
de zorgen van den arbeidenden stand, omdat ieder man daar
door voor moer personen heeft zorg te dragen.
Spr. zou geneigd 2ijn een motie voor te stellen tegen verhoo-
gmg van de oörlogsuitgaven. Hy doet 't niet maar hy
waarschuwt tegen ’t gehoor geven aan d,e raadgevingen van de
militairen, die bevooroordeeld zijn. Eu ’tgevaar is te grooter
als men een Min. van Fin, heeft die geen paal eu perk stelt
aan zijn ambtgenooten.
Spr. zou wenschen dat de volkeren bun zaken in eigen han
den namen en tot ontwapening o vergingen." Internationale
arbitrage, reeds door Hugo de Groot aanbevolen, is geen uto
pie. leder wenscht den vrede, maar bereidt z;ch op den oorlog
voor.
Dit is wel de grootste tegenspraak. Wij kwecken ’t militai-
risme allen aan getuige ’t speelgoed onzer kinderen.
Men zoeke in zedel^ke kracht niet in wapeningen heil
tegen annexatie en aanrandingen der onaihankelijkheid. Hooge
oorlogsbegrootingeu voeren ons zeker te gronde, weigert men
de hooge uitgaven dan is ondergang nog quaestieus.
Daarenboven: gelooven de militairen aan de verdedigbaar
heid des lands? Er bestaat verschil zelfs bij de deskundigen
op dit punt. Maar al neemt men de verdedigbaarheid aan
’t blytt een kansberekening; een proef zou alleen het bewijs
kunnen leveren.
En bij verdediging vau een deel des lands zou men ’t groot
ste deel prijsgeven Alles zou op een groote teleurstelling
uitloopen voor al onze miilioenen.
Wij hebben genoeg aan een politieleger of aan een leger
gelijk 't Zwitsersche.
Persoonlijke dienstplicht ware een onrecht minder maar
nog duurder. Daarom zou spr. er zich tegen verklaren. Slechts
by weerplicht zou de begroeting dalen? Elk soldaat; burger
en elk burger soldaat, dat is ’t ideaal.
Als gij den vrede wilt, bereidt u dan niet op oorlog, maar
denkt niet aan oorlog. Niet 't volk dat de beste geweren heeft,
maar 't best opgevoede eu meest ontwikkelde volk heeft de
zekerste toekomst.
De hooge uitgaven zijn een der factoren waarmee men de
ieden in de armen der sociaal-democratie werpt. Wil men dus
die richting bestrijden, dan moet men ae hooge oorlogsbegroo-
tingen verwerpen. Het militairisme is de krachtigste steun
van ’t socialisme. Hot leger zal zich ten slotte niet tegen het
volk, maar tegen de regeeringen keeren, gelijk spr. met tal van
citaten, o, a uit een brochure van graaf de Hompesch aautoout.
MRGEMEKSTEB en WETHOUDERS der gemeente S neck
Uele. art lu der Wot up de Nationale Militie van 19 Ml-’
‘ÖS noto«).blad a°- 12> e“ °P de Wet V,la 1 ^63
v d.°°r ,de1Ze t®r.ke"nis der ingezetenen, dat bij hoofd-
Lliii V 1 ‘’i de inschrijving voor de
muilie, onder anderen voorkomt het navolgende -
Art. 1> „aiwlijks worden voor de Militie ingeschreven alle
Imn'o 'ïke die op den laten Januari van het jaar
I fiuu l’Rl<> jaar waren ingetreden. J
Voor ingezeten wordt gchoüden:
Uil' wtóus. v?der, of, is deze overleden, wiens moeder, of,
van a d 'VW1,S voosd inbeten is volgens de wet
tan den JSsten Juli isso (Staatsblad no 44)-
laatste “ud-r3,°‘ voogd heobemle, gedurende de
tiillï- l 111 ?e eerste Zlusnede van dit artikel vermelde
hield? voor’xlK'‘a"<lc' achttien maanden in Nederland verblijf
i« *'ïchs ouders de langstlevende ingezeten was, al
houdt V°°Sd gCOn '1,ge2elen' mils hii Wanen het r(jk verblijf
i2rtïrJnsezii!en„"'ordt “'et gehouden de vreemdeling, behoo-
E>Ln°iei®ael< waa,r de Ncderiiutdet niet aan den ver-
dipnltni- kh5ghdIe,“tt 1:i ouderworPen of waar ten aanzien der,
uomeiF chtlgheld het beginsel van wederkeerigheid is aauge-
Art. te. De inschrijving geschiedt:
I?j„,van eê? ongehuwde in de gemeente, waar de Vader, of,
rtogd woon®deU' de moedeI’ of’ beiden overleden, de
Wr hijnwoome,"1VVd0 eU V8“ e8n weduwniiar ia de gemeente
«ezknViïn„11(iin’ diie Feen yader’ moedCT Of voogd heeft of door
Owen is achtergelaten, ol wiens voogd buiten 's lands geves-
“.<1 is, in de gemeente waar hij woont;
vnn.den buiten ’stands wonendeu zoon van een Neder-
"mier, dm ter zake van ’s lauds dienst in een vreemd land
^XVnd g^oondTeem” ™der V°°gd “et la“tSl iu
Alt. 17. Voor de militie wordt niet ingeschreven.
dü i“ een vreemd Rijk achtergebleven zoon van een in-
rizeten, die geen Nederlander is;
1. de in een vree pd Rijk verblijf houdende ouderlooze zoon
va.i een vreemdeling, al is zijn voogd ingezeten
diens,? Nederlander, die, ter zake Van ’sLands
““■mt lil s Rijks Overzeesche bezittingen ol Koloniën woont
sri,,, k’ volgens art. 15 behoort te worden inge
weven, is verplicht, zich daartoe by Burgemeester en Wet
“uuners aan te geven tussehen den Isten eu Sisten Januari.
mj ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis is zijn vader-
I. is deze overleden, zyne moeder, ol zijn beiden overleden,
‘tn voogd lot het doen vau die aangifte verplicht.
óm?' 'lb- die eurst na bet intreden van zijn )Mc jaar,
VernnLoU1' h.et voJbrengen van zijn zuste ingezeten wordt, is
Vtvü? izoo<fra «‘f plaats heelt, ter inschrijving aan te
K*6JJ Burgemeester en Wetnoudeis der Uomeente, waar de
‘"scnnjvnig, volgens art. 16 moet geschiedeu.
att.“rbb gelden de bepalingen der 2de en 3de zinsnede van
vXS few >^^trosiitervanliet jaar’waai'
Mar aanleiding vun bovenstaande bepalingen maken Burge-
9en iVi’einVethouders verdcr bekend, dat op WOENSDAG den
tint i U ten ^emecnienuize alhier, eene bijzonderezit-
Rpxot wortien guliouden tot inschrijving der mannelijke iu-
Kf n?n» die op den lsteu JailUari 1889 hun 19de jaar zijn
stireden, en die alzoo geboren zijn in 1870, en wel voor
Wijk 1, 2, 3 en 4 ’s voormiddags 9 uur.
5, 7 en 8 10
9, 10, 11 en 12 r n
13, 14, 15 en 16 !s middags 12
m 18, 19 en 20 ’s namiddags 1 H
LAtrwyl overigens de inschrijving ter Secretarie dezer gémeen-
san geschieden van ’smorgens 9 tot ’S namiddags 1 uur,
öüeek. den 7 December 1888.
VIIA (Nationale schuld; is Zaterdag eenparig aan*
jij het algemeeu debat over hoofdstuk VUB (financiën) ont- m
wikkelden de bh Méés, Kerdijk, van Houten en Van der Loeft I ANeueriauCl IU Engeland,
hun «rnssti tZO ort-icvoil i.Zirmn iivininio» /-vivZkw 1H...-- - 1