SIEMS- Bl Mfflffl-M Ml! lit
«EIEEIÏTB Ml Illi WOMMIffl SSIII h.
s
1
ss.
M
oo.
,00,
L.
loot
EN
I889.
>en.
SK.
Z A. T EK I> A.
23 FEBRUARI.
10.
willen
A
f9 I
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
ia te zenden.
I.
ibr,
1.
2.
van
4
Bij deze Courant behoort als bijblad, Feuil-
leton-nummer 30.
4
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents»
voor eiken regel meer 7'/» Cents. Bij abonnement is de prijs b<*
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
ue regeering scmjnt te meeuen, dat de om
zetting der Eerste Kamer op de gewone wijze
l°“ vonden om die omzetting in ééu slag gedaan te
loor
9 11
loor
9 25
loor
9 42
loor
regeering bezwaar zullen hebben er ja en amen 1 vaa stelselmatige oppositie mochten blijk geven
Dat er verandering in de be- dan toch moet het Kabinet standvastig den
staande regeling moet worden gebracht, geeft
hij toe. In sommige districten toch is de ver-
.50.1
,00
,01)'
ulo
rd:
ha-
en,
Het eerlang bij de Staten-Generaal in to
dienen wetsontwerp op het lager onderwijs zal,
naar de N. R. Ct. verneemt, uitgauu van het
beginsel van volkomen gelijkstelling van open
baar en bijzonder onderwijs, wat betreft den
geldelijken stenn uit ’s rijks kas. De uitkeering
van 30 pet. aan de gemeenten zou vervallen,
en daarvoor in de plaats zou komen een bijdrage
van rijkswege aan alle scholen, zoo bijzondere
als openbare, naar den maatstat van liet getal
der in dienst zijnde onderwijzers in verband
met het aantal schoolgaande kinderen.
P'4ij
bladl
zij]
maken der lokalen. Een uitzondering geeft het
art, 6 gedurende 3 jaren na ’t in werking treden
der wet in „usiues A. feu continu" voor meerder
jarige vrouwen en jongelieden van ’t mannelijk
geslachtzij kunnen alle dagen aan ’t werk
gehouden worden en voor onvermijdelijken arbeid
ook des nachts. Een bestuursmaatregel moet
nader aan wijzen, voor welken arbeid en gedurende
welk tijdsverloop dit gebruik van arbeidskrachten
vergund is.
De verbodsbepalingen voor mijnen en groeven
worden voorts verscherpt.
Een volgende afdeeling bevat voorschriften in
’t belang van gezondheid en veiligheid. Volgens
art. 12 moet bij bestuursmaatregel aangewezen
worden, welke arbeid aau jongelieden, meisjes,
en vrouwen verboden is wegens gevaar voor de
gezondheid of de zedelijkheid, of omdat zij de
krachten dier personen te boven gaat, terwijl
een volgend artikel beveelt dergelijke personen,
slechts onder voorwaarden, vast te stellen bij
bestuursmaatsregel, toe te laten tot verrichtingen,
waarbij de werkman blootgesteld is aau invloeden,
schadelijk voor de gezondheid. Art. 14 beveelt,
dat alle etablissementen zorgvuldig rein gehouden
moeten worden en goed geventileerd moeten zijn
en dat alle vliegwielen zoodanig bedekt moeten
zijn, dat zij geen gevaar veroorzaken.
Inspecteurs zijn belast met de handhaving der
wet. Bovendien is er een raadom controle uit
te oefenen, te ad viseer en bij de vaststelling der
bestuursmaatregelen en het examen voor fa-
brieksinspecteurs te regelen.
De wet zal eerst over een jaar in werking
treden, om de industrie gelegenheid te geven
zich naar de nieuwe bepalingen te voegeu.
lanj
Ide
tten
hne
>nt-
:ich
rats
reu l
au
dio i
;ge-
t,
'T
iöb-
Door den Nederlandsehen bond voor den
nationalen arbeid zijn aan fabrikanten de vol
gende vraagpunten ter beantwoording gezonden:
1. Acht gij het wenschelijk, dat de inkomende
rechten op uw fabrikaat geheven worden volgens
de waarde, dan wel volgens het gewicht, en om
welke redenen?
2. Op welk bedrag, en in welke verhouding,
acht gij de bepaling der inkomende rechten
wensenelijk voor de buitenlandsclie iabrnracea,
die op uwe nijverheid betrekking hebben?
3. Wanneer van de door u te bezigen
grondstoffen of half-fabrikaten minder rechten
dan van geheel-fabrikaat geheven worden,
welke zijn dan de invoerrechten, welke gij
voor die rubrieken zoudt wenschen bepaald
te zien?
4. Acht gij het, teneinde in het buitenland
te kunnen concurreeren, noodzakelijk, dat bij
uit voer uit ons land aan u gerestitueerd worden
de door u betaalde rechten op grondstoffen en
half-fabrikaten
5. Is het naar uw gevoelen, en casu quo
met het oog op de belangen uwer nijverheid,
verkieslijk, dat de Nederlandsehe fabrikaten
vrijgesteld worden van allo inkomend recht in
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op art. 28 der Wet op de Nationale
Militie van den 19 Augustus 1861 (Staatsblad
no. 72) en artt. 20 en 21 van Z. M. besluit
van den 8ea Mei 1862 (Staatsblad no. 46)
Brengen ter openbare kennis, dat de LOTING
voor de lichting der Nationale Militie van 1889
dezer gemeente, zal plaats hebben in de Con
certzaal alhier op Donderdag den 28 Februari
e. k., des voormiddags te 9*/a ure;
zegl dat op den len Maart d. a. v. ter gemeente-
L Secretarie door of vanwege de lotelingen aan
vrage kan geschieden voor de getuigschriften
ter bekoming van vrijstelling van den dienst
I wegens broederdienst of als eenig wettig zoon
voorts dat om vrijstelling wegens eigen mili-
i tairen dienst of dien van broeders te verkrijgen,
de paspoorten of andere bewijzen van ontslag,
uittreksels stamboeken of bewijzen van werke-
lijken dienst, ten minste tien dagen vóór den
dug, waarop de eerste zitting van den Militieraad
wordt geopend, ter Secretarie voornoemd moeten
worden ingeleverd.
Sneek deu 15en Februari 1889.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
'.worden ingeslagen om in eenige weken
ingeslagen weg blijven volgen.
De Arnh. Ct. is het daarentegen met de
genoemde liberale bladen eens. liet blad is
zeer verbaasd over het ontworp. Dat we sedert
April ’88 in een anti-liberaleu moesson leven,
is bekend, maar dat wij zulke dingen te zieu
zieden krijgen, zóo wonderlijk en zoo wild als
dit bejag is, dit gaat niet alleen de liberale
begrippen van het blad te boven en het liberaal
waarnemingsvermogen te buiten, maar het ont
snapt zelfs aan de bevatting van hare liberale
fantasie. De politieke hansworst, die dezer dagen
in het belang van den werkman van den minister
van binnen landsche zaken vorderde, dat hij de
stemopnemers bij verkiezingen van 's nachts vijf
tot ’s namiddags vijf zou laten zitting houden,
kan nu verwachten dat zelfs deze eisch bij een
eventueele herziening der kieswet zal worden
vervuld.
Na daarop te hebben aangetoond dat de locale
kennis, waarvan de tabel van 1852 blijk geeft,
thans geheel plaats maakt voor een domme
nivelleeringszucht, wijst het ten slotte op een
leemte in het ontwerp. Er behoort een tabel
te zijn, welke aan wijst welke tegenwoordige leden
der ótaten geacht worden in de nieuw te vormen
districten verkozen te zijn. Wegens de onont
bindbaarheid der Provinciale Staten is zulk een
overgangsmaatregel onmisbaar.
Met het oog op de wet tot het tegengaan van
overmatigen arbeid van vrouwen en kinderen
hier te lande aanhangig en de hier op on
derscheiden plaatsen gerezen bezwaren, kan het
nuttig zijn de hoofdpunten aan te geven van de
nieuwe arbeidswet, welke eerlang in Frankrijk
van kracht zal zijn. In tweede lezing toch werd
zij reeds aangenomen.
Art. 1 bepaalt dat alle kinderen, minderjarige
meisjes en vrouwen, aan de bepalingen der wet
onderworpen zijn waar zij in werkplaatsen of
daarmede gelijk te stellen inrichtingen werkzaam
zijn. Eerst op den leeftijd van 13 jaren zal
toegang tot de werkplaatsen worden verleend.
Kunnen de kinderen echter een bewijs overleggen
van goed afgelegd lager onderwijs, dan mogen
zij op 12jarigen leeftijd in dienst worden genomen,
in geen geval mogen kinderen beneden de 15
jaar urbeid verrichten als zij geen bewys van
den geneesheer kunnen overleggen dat zij dit
zonder nadeel voor hun lichaam kunnen doen.
Art. 3 bepaalt voor jongelieden tot 18jarigen
leeftijd een werkelijken arbeidstijd van hoogstens
10 uur, en voor vrouwen en meisjes boven 18
jaar hoogstens 11 uur, welke tyd afgebroken
moet worden door een of twee maaltijden (zonder
nadere tijdsbepaling). Voor dezelfde personen
verbiedt net volgend artikel allen nachtarbeid,
de nacht te rekenen tusscheu 9 en 5 uur. Aan
vrouwen en meisjes boven 18 jaar kan op verzoek
in etablissementen, nader bij bestuursmaatregel
aan te wijzen, door deu inspecteur vergund
worden tot 11 uur ’s avonds te arbeiden gedurende
niet meer dan 60 dagen achtereen in bepaalde
tijden des jaars. Voorts zal aau denzelfden
gedurende 3 jaren na de in werkingtrediug der
wet in industrieën, bij bestuursmaatregel aau te
wijzen, nachtarbeid vergund worden, mits de
arbeid niet langer dan 10 uren per etmaal duurt.
In ’t algemeen kan ’t verbod voor een bepaalden
tijd door den inspecteur opgeheven worden,
wegens stilstand van den arbeid door toeval of
overmacht.
Art. 5 verbiedt jongelieden tot 18 jaar, min
derjarige meisjes en vrouwen langer dan 6 dagen
per week, of op de door de wet erkende feest
dagen té doen arbeiden, zelfs niet voor ’t schoon-
geheel in den steek wordt gelaten.
De regeering schijnt te meenen, dat de
leiuug der Eerste Kamer op de gewone wyze
te lustig is en heeft nu een prachtig middel ge-
j
krijgen. Blijkbaar heeft zij zich de vraag ge
steld: waaraan heeft onze partij in 1888 den
schitterenden uitslag der verkiezingen te danken
gehad? en waarschijnlijk zal het antwoord wel
geweest zijn; aan het voortreffelijke nieuwe kie
zerspersoneel en aau de voortreffelijke indeeling
der kiesdistricten. Welnu, met die gegevens
lag het ook voor de hand, welke weg moest
i een
Eerste Kamer te verkrijgen, als twee droppels
water gelijkende op de Tweede, die de eer heeft
.45 der regeering te bevallen.
De schrijver is intusschen geneigd te zeggen
I dat er van dat plannetje toch niets zal komen,
i Het partijbelang treedt er zoo sterk bij op den
[voorgrond, dut misschien zelfs vrienden der
op te zeggen. Dat er verandering in de be- dan toch moet het Kabinet standvastig
hij toe. In sommige districten toch is de
houding verbroken en worden te voel leden
gekozen tegenover anderen, waar de bevolking
toegenomen is. Maar dit zou te verbeteren
zijn geweest zonder constitutioueelen strijd.
De Stand, van haar kant komt op tegen het
voorgeven, dat de regeering uit partijzucht het
land zou verknippen. Wat toch doet Mackay
in zijn tabel? vraagt het blad, en het antwoord
luidt:
„Hij knipt niets, maar teekent eenvoudig het
patroon na, dat de liberalen zelve geknipt hebben
toen ze nog meerderheid waren. Onze tegen
woordige kiesdistricten voor de Tweede Kamer
zijn tot stand gekomen onder een liberalistische
meerderheid, en dezelfde districten zijn thans
ook in de provinciale tabel gevolgd. Slechts
met twee veranderingen: 1°. dat de grenzen
der provinciën geëerbiedigd zijn. Dit nu kan
geen verknippen heeten, want dit eischt de
grondwet, en 2°. dat de vijf meervoudige
districten gesplitst zijn. Maar ook hierbij heeft hij
niets verknipt, want hij volgde stipt het patroon
van Heemskerk.”
De zaak staat volgens ’t blad slechts zóó
„Dat thans de liberalen minderheid in de
Tweede Kamer zijn is constitutioneel.
Dat ze meerderheid in de Eerste Kamer zijn
is inconstitutioneel.
„Dat dus de anti-liberalen meerderheid ook
in de Eerste Kamer willen worden is naar
recht eu billijkheid.
„En dat de liberalisten hier niet aan
is louter partijzucht.”
Het oordeel dat de verschillende bladen der
liberale partij over de voorgestelde indeeling der
provinciale kiesdistrikten vellen klinkt iutusschen
bijna eenstemmig afkeurend. De N. R. Ct., het
Hand, en het Vad. wijzen allen op de streng
politieke kleur van het ontwerp. Laatstgenoemd
blad zegt o. a.„De tegenstanders der regee
ring kunnen haast niet beter wenschen dau dat
zij, door heil te zoeken in dergelijke staatsgrepen,
de maat aangeeit van den ernst van haar politiek,
en van de bezadigdheid van haar beleid.”
Daarentegen acht het Haagsche Dagblad de
houding der regeering geneel correct. Er is
geen enkele houdbare reden denkbaar, waarom
de districten voor do Staten zoo ontzaglijk veel
moeten afwijken van die voor de Tweede Kamer.
Door de groote uitbreiding van het pays légal
is het weuschelyk, om de bepaalde groepen van
kiezers, die voor de Kamer by een zijn geweest,
ook, zooveel doeulyk, voor de Staten-keuzeu niet
te scheiden. Dat de Provinciale Staten niet
gunstig voor de kiestaoel-herzieaiug zuilen ge
stemd zyn, acht het blad mogelyk, doch het
heeft van de Staten onzes lands een betere
gedachte. Zy zullen van edele belangeloosheid
blyk geven en tonnen, dat geen persoonlijke
overwegingen invloed mogen hebben op hun
meening over een uoodige kiestabel-wyziging.
Ze zouden kunnen beweren: wij achten het
behoud van de bestaande districten nuttig en
noodig; doch dau zouden zij het bewustzyn in
zich omdragen dat zy spraken in strijd met
den bepaalden wensoh van de meerderheid der
kiezers. De Provinciale Staten zullen dus wel
wijzer zyn. De regeering zal zich, vertrouwt
het verder, noch door openbare, noch door
veiborgen tegenwerking laten terughouden, de
kiestabel voor de titaten met piichtmatigeu
spoed af te doen. Gesteld zelfs, dat vele
Provinciale Staten, tegen aller verwachting in,
VERGADERING.
van den Gemeenteraad van Sneek.
op Zaterdag den 23 Febr. 1889, ’s naraidd. 6 uur.
Punten van behandeling:
Resumtie der notulen.
Mededeeling van ingekomeu stukken enz.
Adres der Maatschappij tot Exploitatie
Meteorologische- en Annonceklokken.
Adres van den leeraar W. H. Kramer.
5. Rekening van de Brandweer over 1888.
6. Vaststelling van het kohier van den Hoof-
I delijken Omslag, dienst 1889.
7. Benoeming eener Raadscommissie tot
onderzoek der reclames tegen den Hoofdelijken
8. Verordening regelende de Brandweer.
Do door de regeering ontworpen nieuwe
provinciale kiestabel geeft ook aan den Haagschen
correspondent der Zutf. Ct. de opmerking in de
1 pen, dat thans het stelsel van de enkele kies-
disticten, dat het eenig billijke werd genoemd,
612
7 6
7. Benoeming
a Omslag, dienst 1889.
t! I
I
«i
O
BINNKDILANB.
6
6
I
U
15
40
■en
6
i
i
3.
■——Hal ii i
45
9
l
20
,30
jefl
ast I
leu R
|ch
ide
jnicJ
LOTING VOOR DB NATIONALE MILITIE.
0*11
515
5 30 I
OEEKER (üimv
I
7 27
8 15
loor
b 36
U I
1 1
MWtW
