I. H iI 111 11 ill! Ill II Ni MJSEMÏÏ S1 IM
I MfcHIS- i mE«T«ll) VOOR DE
Bel 25-iarw JiiMlé isr H. B. School
r
n|r -
No. 72.
1889.
I E R-E N“V EERTIGöTE
10 I
lar I
EN
>0 4
,50.
■roer
is
H 15 I* T 15 3L 15 15 R.
7
L
I
00.
,50,
,50,
,00.
00.
t
i1»
*3
6
i e
doctor
laakt,"
Bij doze Courant behoort ale bijblad Fauil-
le^on-ruirmei1 44.
100-
loor
16
30
15
5
45
ilo,
,00.
eeft
36
i.au.
era.
>el«
3 ha
da
o
pt
a
jl
»113
Lsr
lies,
zou J
laai I
zou
filo.
:eur
1,00
ren
12
J a
00.
.5
15
11
mi;i:ki:k cour tvr
*^la ambtenaar, sloot’s Burgemeesters rede, die
J12
76
1 27
3 15
oor
3 36
oor
5 56
oor
y ii
.oor
925
oor
y ii
9 53
lie
3 pre|
iiroiiiOJ
blaj
lep zij
lier l
F11»
lldlo
tal
1110
Ih'j]
cel
In do
u de
k den.
varme
iia-
pen
!OU
■er-
era
Deze COUIïAET verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ol redactie betreffende, franco
in te zenden.
ADVEHTENT1ËN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents,
▼oor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bjj
den Uitgever.
en 1
■eek
het I
ven
ha»l
vanl
daar’
ver
haar
Ill:i J/|
V.vsOM
11 1
wiu.'
deu«
haa
bursl
t deJ
stiscb
iemlfl
aai
rd:
:ha-
en,
melijk in scheikunde, die hij zoo overredend,
met zooveel helderheid onderwees. Later als
geneeskun iige opgetreden, hoopte Spr. dat dr.
Verver nog lang èu door zijn wetenschap, èn
door zijne persoonlijkheid een sieraad mocht
blijven van de stad onzer inwoning.
In 1875 trad dr. S. R. v.d. Leij als directeur
op, die slechts kort, tot 1873, aan bleef en toen
wegens aanhoudende ziekelijkheid eervol ontslag
vroeg ea verkreeg. Zijn opvolger was spreker.
Om zich de personen voor te stellen, werden
nu de namen genoemd van al de vroegere en
tegenwoordige leeraren. Onder hen was de heer
B. Selhorst de eenige, die van ’t begin ai tot
heden was werkzaam gebleven. De wetenschap
der geschiedenis en die der aardrijkskunde waren
wel met groote schreden vooruit gegaan, maar
hij had steeds kennis genomen van die vorde
ringen en kon zoo nog lang tot voordeel der
jongelui en tot heil der school werkzaam blijven.
In 1876 was de school ook opengesteld voor
meisjes. De ervaring had geleerd dat daar togen
volstrekt geeae bezwaren bestonden. Hare te
genwoordigheid had op den goeden toon gunstig
gewerkt.
Sedert de oprichting was de soaool bezocht
door 668 leerlingen, waarvan 171 voor enkele
vakken. Velen hadden zich reeds eene eervolle
plaats in de maatschappij verworven.
Van de 252, die in het 3e, 4e en 5e jaar
waren gebleven, zijn verder opgeleid73 voor
handel en industrie, 35 als arts of doctor in de
geneeskunde, 10 als ingenieur, 4 O.-I. ambtenaar,
21 bij ’t L,, M of Hooger onderwijs, 5 apothe
ker, 11 officier, 6 bij telegrafie, 4 bij de f weut-
sche Bxnk, slechts 3 bij den landbouw. Spr.
betreurde het, dat zoo weinig boerenzoons gebruik
maakten van eene inrichting, ook voor hen van
zooveel belang.
Van 18671878 li tddati 32, van 1879heden
59 leerlingen het eind-examen afgelegd.
Eerbiedige hulde werd gebracht aaa de nage
dachtenis van den doorluchtigen staatsman, wiens
standbeeld te Amsterdam te vinden is, maar die
zich een gedenkzuil heeft gesticht, sterker dan
van metaal, iu du harten van hen, die tot het
M. O. iu betrekking staan. Evenzeer herdacht
spr. den inspecteur dr. Steijn Parvé, bekend
door de degelijkheid zijner adviezen, dea man
van beschaving en goede manieren.
Onder de wakkere mannen, die de oprichting
alhier hadden bevorderd door hunne voortva
rendheid en energiek optreden, mouten inzonder
heid worden genoemd de hh. II. Olz Wouda, bur
gemeester, mr. Puëiilig, J tea Gate v. Gonggrijp,
T. tea Cate, L. Schuyt Korver, J. ten Gate,
L. van der Peur en anderen.
Da tegenwoordige regeering zet intusschen
met liefde voort, wat hare voorgangers begonnen
zijn. Daarvoor alle hulde
Na zijuon ambtgeaooton te hebben dank ge
zegd voor hunne toewijding en ijver, in hunnen
arbeid steeds betoond, de burgerj voor het
vertrouwen aan allen steeds gescauoken, sloot
de redenaar zijn rede met den wensoh, dat thans
een nieuw tjjupork van bloei mocnt4anoreke.il
Algemeoae toejuiching volgde, waarna men
welvoldaan, onder de sohaone tonen van het
orgel, zich naar buiten spoedde, om van 2—4 tu
genieten van eene matinéo musicals iu deu tuin
vau de Harmonie.
Te 5 ure vereenigdan zich een 75tal feastge-
nooten iu de zaal van don neer Agema voor net
diner, waarbij, naar wij vernamen, een gezellige,
prettige toon lieerscatu. Tal vau toasten werdeu
uitg&braeht als de welsprekende gatuigeais vau
den dank der ouJ-leerliageu uau huuue leer
meesters, van de liefde der leeraren eu dar
burgerij voor de schoune instelling, van deu
innigen baud, die allen aan elkaar verbindt, van
Het was zeker eene goede gedachte van de
hoeren dr. G N. Bouina, G. J. ten Cate en
J. 3 van Druten het 25jarig bestaan onzer
11 B. School te doen samenvallen met een reünie
van oud leerlingen dezer inrichting. Van ver-
tcbillende zijden was voldaan aan huuue uit-
noodiging tot bijwoning van het feest. En dat
ook de Gemeente deelnam aan de feestviering,
dat kon men zien aan de vlaggen, die vau de
publieke- en particuliere gebouwen met het
schoone weder hunne banen zoo statig ontplooiden.
Woensdag avond te half acht had de plechtige
ontvangst ten stadhuize plaats
Daar vereeniirden zich met het Gemeentebe
stuur de Commissie vau Toezicht op het AI. O
Directeur eu Leeraren en tal van mannen eu
jongelingen, benevens eenige dames, die de lessen
w aan de 11. B. School hadden genoten. Tevens
merkten wij met genoegen op de oud-leeraren,
de heereu J. D. Belmer en L. Dekker Kz.
Met eene zeer liarteljjke toespraak werd door
den Edel Aehtb. heer Burgemeester het „wel
kom* aan de aanwezigen toegeroepen. Kortelijk
herdacht spreker de oprichting der H. B. School
en hoe zij had gewerkt tot heil van velen. De
oud-directeur, dr. B. Verver, mede tegenwoordig,
was do grondvester geweest van het middelbaar
onderwijs in deze gemeente, dat onder zijn
bestuur zeer iu bloei was toegenomen. Innigen
dank behoorde aan hem te worden toegebracht
Luide toejuichingen volgden op dat woord vau
hulde en dank, die deu waardigen oud-directeur
zichtbaar iu het hart troffen.
Na hem hadden zijn opvolgers, dr. S. R. vd.
5b Lejj eu dr. J. L. Andrese, voortgebouwd op de
f gelegde grondslagen. Vele uitmuntende leeraren,
1 do hr. B. Selhorst volle 25 jaar, hadden mede-
gewerkt om de inrichting meer en meer aan
hare bestemming te doen beantwoorden.
Een woord van dank ook moest worden
uitgesproken aan de Inspecteurs Dm. Steijn
Parvé, Silverda, Van Eijck en Vau Aken voor
1 hunne uitnemende diensten, vooral ook aan den
I vader der wet op het M. O., Tuorbecke, den
^.edelen staatsman, den eerwaardigen burger, den
1 trouwen dienaar zijns Kouiugs. Zijne uitspraak:
dat het L. O. de algemeoae ontwikkeling des
volks moest beoogenhet hoogeronderwys voor
de mannen der wetenschap iu kleinen getale
moest dienen, maar het M. O de strekking had
de keru der burgerij tot zijuc bestemming te
voeren, in handel eu nijverheid, in landbouw of
meermalen toejuichingen uitlokte.
.Nadat de eerewijn was aangeboden, nam de
President der Commissie, dr. Bouina, het woord
om te getuigen van de dank baarheid, die aller
harten vervulde bij de herdenking aan de lessen, die
hij vertrouwde, dat met vrucht waren bijgewoond.
Zzd. bracht hulde aan de zorg vau het gemeen
tebestuur van vroeger en van heden. Voor 25
'JTjaar stond Sneek aan de spits van de gemeenten,
die zich opofferingen wenschten te getroosten
voor de inrichting van het M. O., hare school
Zj2 had kraciitig medegewerkt tot de opleiding van
zoovelen, die hier en elders de vruchten genoten
vau deze uitnemende instelling mocht dat
ui g laug zoo blijven
Krachtige bravo’s bewezen den spreker, dat
hij m aller geest had gewaagd vau het goede,
“dat hier was verkregen.
Nu werden de feestgenooten uitgenoodigd zich
ie begeven naar de Buiten-Societeit ten einde
het concert bij te wonen van het muziekkorps
der dd. Schutter j alhier, onder directie van den
heer Paul Gaillard.
Onder begunstiging van het prachtigste weder
werd hier een keurig programma uitgevoerd,
echter meermalen overstemd door den gezelliger»,
maar hiidruchtigen kout dor reünisten.
We dienen nog te melden, dat zaal en tuin
rijk waren versierd met vlaggen en wimpels,
groen en toepasselijke schildtoekeningeu vau
den heer Jobs. Volkers, wieu daarvoor raimoa
lof toekomt. Hot portret van Thorbecke was
welgelijkend.
Door eenige leerlingen van de school werd
een tooneelstukje opgevoerd, getituld„Meester
Jeroen en zijn kweekeling," kluchtspel iu één
bedrijf, dat flink werd afgespeeld. Dat was nog
eens een meester van den ouden stempel, die
permitteerde, dat moeder de vrouw, in school
kookte, maar de kweekeling was zijn tijd vooruit;
zoo althans kwam ons voor, toen hij denkoefe
ning liet houden met gesloten oogeu, net iets
voor de klassen vau 70 80 leerlingen, waarvan
zekere Memorie vau Toelichting iu verband met
eene gewijzigde wet op het L. O. in dezen tjd
gewaagt.
Inmiddels werd het feest voortgezet. Ben-
gaalsche verlichting hulde gedurig alles in schit-
rende kleuren en w j durven gerust te verzekeren,
dat het H. B 8., door deu heer J. J. v. Druteu
den oud leerlingen als devies „Heil binnen 8ueek“
voorgesteid, reeds tot werkelijkheid was geworden.
Eerst laat verstomden de hartelijke vrienden
herinneringen, om zich lieden, Donderdag,
in even aangename gesprekken op nieuw te
verlevendigen.
Tegen 11 uur begaven zich velo belangstel
lenden naar de Doopsgezinde Kerk, alwaar door
den Directeur den heer dr. J, L. Andreae, de
feestrede zou worden uitgesproken.
De bijeenkomst werd ingeleid door eene keurige
orgelbespeling vau deu heer Jac. Velds. Na
krachtige accoorden op een motief, dat aan „Die
Wacht am Rhein" deed denken, volgden* zacht
ruischende tonen in fijne nuanceeriug, als wensch-
te de kunstenaar het te vertolken, hoe er kracht
uitgaat van een zoo schooue inrichting als onze
H. School is, waar die ten zegen is van
eeue zich rustig en Kalm ontwikkelende maat-
schappij.
Hierna betrad dr. Andreae het spreekgestoelte
eu hield eeue rede, die de talrijke aanwezigen
iu hooge mate wist te boeien, uitgesproken als
zj werd met eune helderheid van stem, die hei
hooreu gemakkelijk maakte.
In korte trekken volgt hier de inhoud De.
wet vau 2 Mei 1863 was van grooten invloed
op het welztju der Nederlandsehe uatie. 15 Rjks-
Hoogere Burgerscholen werden er opgericht,
Sueek had ook moeite gedaan om alhier eeue
te vestigen, want door de goede zorg voor het
onderwijs steeds betoond, was hier het fondament
aanwezig. Het gelukte met; wel verkreeg men
eene ruime subsidie voor eene Gemeentelijke
School.
Deu 20 April 1864 werd het leerplan bij den
Raad vastgesteld. Er was daarin veel nieuws,
de oude Hollandsche degelijkheid was er uiet iu
te miskennen. Du uatuurwetenschappen kwamen
tot haar recht. De vrees werd gekoesterd, dat
er te véél vakken op het programma stonden,
maar de praktijk had in dezen ten goede ge
werkt door in de le drie jaar du talen, later
meer de natuurkundige vakken op den voorgrond
te plaatsen.
Uit de notulen der vergaderingen van de eer
ste commissie was gebleken, wat moeite zj zich
had moeten getroosten om de zaak te vestigen
eene dankbare hulde paste aan die mannen.
Ais eerste directeur kwam toen uit Maastricht,
prof. dr. Verver, die de nieuwe inrichting op
gang bracht eu ook als leeruur optrad, voorna-
den goeden geest, die heerschte en nog regeert»
Daarna werd in den Buitentuin een groot
Concert gegeven door de stafmuziek uit Leeu
warden, directeur de heer J. F. Stoetz.
Ook dit voldeed uitmuntend, niet het minst
als het deu zang der réauisteu accompagneerde.
De tuin was giorno schitterend verlicht door
honderden lampions ea vetglaasjes. De namen
van alle vroegere en tegenwoordige leeraren
prijkten in het heldersto licht. Dat de nog
levenden onder hen hot foest van heden niet
vergaten, getuigde menig telegram, o. a. een uit
Stockholm van den heer v. Scheviclaven.
Eeu tableau vivant, voorgesteld dmr een 8-tal
jongelui der school, gaf iu beeld het kenmer
kende der leervakken.
Een geanimeerd bal besloot het prachtige
feest, dat zeker laug ia herinnering zal blijven
bij allen, die er aan deelnamen.
lm ners, oude vriendschapsbanden wordou
vernieuwd. Menigeen, die ia jareu niet hier
was geweest dan misschien voor zaken, kwam
nu terug urn de vrienden en kennissen van
vroeger de hand te drukken eu te sproxen vau
wat geweest is, maar nimmer vergeten worde.
Eere dus deu minnen, die uitvoering gavoii
aan deu we isch vau velen tot blijde herdenking
van hot goado auu de II. Burgerschool Ce Sauek
genoten; hulde aauaileu,die heu hebbeu bjge
staan om het foest zoo uitstekend te doeu slagen.
4 en a Sept. 1889 zju dagen vau beteekeuis
in de historie vau de goede stad onzer inwoning
T W E EDE K A M E R.
Op de interpellatie vau den heer van Wuaaeuaar omtrent de
ongeregeldheden te Gouda verklaarde de Minister, iu do zitting
van Woensdag jl., dat blijkens rapporten van den Mlnislervau
Justitie eu den Connuiss-uis des Kouiugs de politie volkomen
haar plicht hoeft gedaau, daar de ongeregeldheden niet ie
voorzien waren en het gebleken Is, dat geen overlegd plan
heett bestaan.
Op de iuterpellatle-llintaen over bet ophouden van kottie op
do jongste veiling, verklairde de Minister Keueueuius, uitslui
tend ’s Luids belang te hoboeu beoogd en evenals zijne libsrale
voorgangers, de hu vau de Putte, van QoFtetein 011 vau Bosse,
een limiet te hobbeu gesteld Toen bleek dit onnoodig, ihaus
juist bleek het uoodig; dientengevolge Is op 25,000 baleu
164,000 verdiend, terwijl 80,000 balen bij de volgende veiling
zijn gevoegd. Iu de toesomst zal de Regeoring zich volkomen
vrijheid blijven voorbehouden, kollie te verkoopen tot den prils
welken zjj goedvindt. Hij zinspeelde overigens op speculatie!
om de prezen laag te houden. Do handelmaatschappij had
tegen het stellen van een limiet geadviseerd.
De heer Hiutzeu was zeer onbevredigd eu wees op het na
deel, die de maatregel auu den biiiuenlaudseheu tusscheuhau-
del veroorzaakt
Het debat is daarna voortgezet over art. 24 der Onderwijswet
(vurplieht aantal onderwijzers)
De heer Sanders was voor het artikel, daar hjj uiet veel heil
ziet in vermeerdering va.11 ouderwijzers
De heer Fabius was dit eeus eu bestreed deu eiscb vau deu
heer Borgesius1 ouderwijzer per 41) leerlingeu. Verliooging
vau het minimum getal ouderwijzers zou de rechterzijde niet
kuuueu toestaau.
De heer Roëll kondigde een amendement aan, om 15 Januari
te behoulen als eenigcu termijn voor berekening vau het aan
tal ouderwijzers.
De heer Groeve interpelleerde over de Indiening vau het
antwoord op het Kamerverslag over de pensioenwet
De Minister van Kiuaucieu verklaarde zich niet aan een
termijn te kunnen binden wegens moeielljke berekoiiiugeu, die
Uit net verslag voortvloeien Hij zal alles doen ter bespoedi
ging eu hoopt in de tweede helft van October hot antwoord te
kuuueu iudieneu Over de vraag of iu het gewijzigd ontwerp
weduwen- eu weezeu-peusioauen zullen toogepast wordeu op
ambtenaren, sedert de indiening der wet overleden, kon hü
zien niet beslist uitluien, al was er iets voor het denkbeeld te
zeggeu.
Bij het voortgezet debat over artikel 24 dar Schoolwet stelde
de lieer vau der Feliz ecu umandcuieut voer, om uls grond
slag voor de berekening vau het aautal onderwijzors aan te
uenxeu don bestaaudeu eenigeu termijn van 15 Januari.
De Minister Muckay bestreed hel ameud. van der Feilz; Vier
termijnen voor da berekening vau het aantal onderwjjaeis was
veal bllljkor dau één. Het voorgestelde minimum ouderwij
zers was voldoende, het zou uoolt 55 leerlingen per klasse
noodzakelljk maken eu zou hat peil van hot ouderwijs uooit
verlagen. Het amead.-van der Feltz (één termijn in plaats vau
vier voor de bjrokeulug van het getal ouderwijzers) ia aange
nomen met 52 tegon 43 stemmen.
Artikel 24 is uangeuomeu met 75 tegen 20 stemmen.
Op voorstel vau deu heer Zaajjer is iu de zitting van gisteren
(Donderdag) besloten art 26 (jaarwedden onderwijzers) mul bet
ameud.-Hnrtogh ie schorsen tot Uij art 45.
Op art. 23 (benoeming ouderwijzers) is:
1 Het umeiid.-Vermeulen, om geen minimum of maximum
voor eaudiJaten up da voordracht te bepalen, dooh voor w
Schrijven dat de heltt op de voordracht moet komen als er
minder en minstens tien, als er meer dau 20 cauaidateu zuu,
is door den voorsteller ingetrokken.
2 Het aiuend.-Bool, om voor toelating van kweekalingeu in
gemeentescholen da goedkeuring te vorderen vuu Burgemeester
en Wethouders, is verworpen met 65 togen 32 stemmen.
3 Het ameud-Bool, om imperatief net voorschrift van bet
houden vunvergeijkendo ex tmaus voor hoofden vau uitsluitend
doer het rijk bakostigde scholen te doen vervallen, is aaugeuomoi»
met 51 tegen 40 stemmeu
