I
JONEL FORTUNAT.
BUITKftLA*
L
Op vele booten
De
f ’t Is heden 40 jaren geleden, dat het hoofd
van school no. 2 zijn standplaats Beesterzwaag
met Sneek verwisselde. Wij handelen in den
geest van den bescheiden man door met geen
ophef van ’t onnoemlijk vele te spreken dat door
hem in die 40 jaren tijds voor de Sneekerjeugd
is gewrocht. Mocht het den hoogst verdienste
lijken meester J. Visser gegeven zijn, nog vele
jaren zich aan ’t heil van ons kroost te blijven
wijden.
t 14 November a. s. zal het 25 jaren geleden
zijn, dat de heer J. Bergmans in functie trad
als hoofd van de o. b. 1. school voor kosteloos
onderwijs alhier. Wij houden ons er van over
tuigd dat het den hooggeachten jubilaris dien
dag niet aan bewijzen van belangstelling zal
ontbreken.
t Voor het toelatings-examen tot de le kl.
der Industrieschool alhier hadden zich aange
meld 14 leerlingen, die allen slaagden. De
nieuwe cursus vangt aan met 23 jougelui, be
halve zij, die uitsluitend onderwijs in het bouw
kundig teekeneu erlangen.
t De tram heeft alhier Zaterdag middag weer
een offer geëischt. Een 12jarige bengel, die
nooit do verzoeking kon weerstaan op het in
beweging zijnd voertuig te klimmen, kwam bij
het plotseling uitstijgen te struikelen op do rails,
waarna een der wagens hem ’t hoofd van den
romp scheidde.
OVERZICHT.
Donderdag was de dag waarop de uitslag der
verkiezingen voor de Fransche Kamer van
Afgevaardigden officieel geproclameerd werd.
De autoriteiten, aan wie dit opgedragen is, hebben
uitgemaakt dat de veroordeelden door het sena-
toriaal hooggerechtshof niet verkiesbaar zijn en
dat dus de op Boulanger, Rochefort en Dillon
uitgebrachte stemmen niet geldig waren en zij
niet gekozen zijn en niet in herstemming kunnen
komen. In elk geval zal de Kamer later zeker
deze zaak nog wel in overweging nemen.
De nietig verklaring van generaal Boulangers
verkiezing te Parijs vindt intusschen alles behalve
algemeene instemming. Dat de Boulangistische
pers heftig tegen dit besluit te keer zou gaan,
was te verwachten. De France, de Cocardo,
de Intransigeant en La Presse varen om strijd
uit tegen den minister Constans, die het alge
meen stemrecht heeft geschonden door, terwijl
Boulanger was gekozen, zijn tegenstander Joffrrn
voor gekozen te verklaren.
Evenwel zijn het niet alleen do Boulangisten,
maar ook de radicalen, die er tegen protesteeren.
De Justice verlangt dat de regeering het besluit
der commissie terstond vernietige, want zelfs de
regeering heeft niet het recht vooruit te loopeu
op de beslissing der Kamer, dio alleen ’t recht
heeft over de geldigheid eener verkiezing te
oordeelen.
De heer Joffrin zelf maakt echter geen
bezwaar zich de beslissing der commissie te
laten welgevallen. In een mededeeling aan de
bladen verklaart deze socialist, dat ieder burger
gehouden is de wet te eerbiedigen, hetzij hg
deze goed of slecht vinde. Volgens die wet is
Boulanger niet verkiesbaar en zij, die op hem
stemden, wisten dus vooruit, dat hun stemmen
den
reed
Ath
een
heel
I’he
Kei:
ïjjU'
hart
Bui
Am
in e
duw
hooi
eeu
f Am
oiial
zym
kra<
Am
vooi
orde
Am
op
Dui
de
stee
staa
reet
zuil
goh,
I
beei
OVCJ
blgl
is g
die
woe
lam
vooi
Dit
is, I
Buil
rech
kost
en i
wie
keei
dooi
vooi
wes
geze
den
het
van
recli
11
de rtcr
that
de
aldu
Ara
van
de i
torg
koui
‘tong
recü
here
(Zie telegr.)
Naar uit Amsterdam gemeld wordt is ook daar
een oogenblik sprake van werkstaking onder dok
werkers geweest. Donderdag verkregen de wer
kers ia dienst van de (lenerral Steam Navigation-
Comp. een loonsopslag van 5 cent per uur, nadat
zij verklaard hadden het stoomschip Granton niet
te zuilen lossen, als het loon per uur niet van 20
op 25 cent gebracht werd. (Voor nachtwerk van
25 op 30 cent). Nadat deze eisch was ingewil
ligd, vonden de werkzaamheden geen vertraging
meer.
SNEEK, 1 October.
Wij verwijzen belangstellenden naar achtir-
staande wiuterdienstregeling der spoorwegen,
welke heden in werking treedt.
Het was afgrijselijk voegde zij er diep adem
halende by.
Dat komt,"
de arme
bed staand tafeltje, waarop eenige mcdicyn-
Heschjos, een horloge en een glas water staan
zijn ademhaling is gedrukt, zijne vingers raken
het horloge aan, dat begint te slaan.
„Tien uur," mompelt hijvervolgens beurt
hij met moeite het hoofd op en zegt met zwakke
stem „de wegen zijn volgewaaid, Lea, ik geloof
niet dat de dokter komen zal." Hg luistert,
hij verwacht antwoord. „Learoept hij en
kijkt met angstige blikken naar zgue vrouw,
die in een fauteuil bij het venster zit. Haar
hoofd, omgeven door hare zwarte, losgemaakte
haren, rust op de leuning van den stoel, hare
oogen zijn gesloten, haar borst gaat zwaar adem
halend op en neer. Zg slaapt.
De zieke grijsaard staart haar aan, en een
lachje speelt om zgue uunue, bloedelooze lippen.
O, hoe schoon, hoe jong, gloeiende van levenslust,
ziet die vrouw, zijne vrouw, er uitEen
kreunend geluid ontsnapt aan zijn zieke borst.
„Niet sterven, o, niet sterven 1“ mompelt hg,
en daarbg komen een puur tranen in zijne oogen
te voorseugnhg voelt hoe ze hem langs de
wangen loopen, en ’t is hem alsof die tranen
zgn borst hadden verruimd, alsof hij zich beter,
gezonder gevoelde en alsof de doffe gedruktheid,
welke gedurende de laatste dagen zijn denk
vermogen benevelde, daardoor werd weggenomen.
„Waarom sterven?" vliegt hem door het hoofd.
„Op zestigjarigen leeftijd heeft men nog aitjjd
aanspraak om te leven en hebben dan niet
duizende borstlijders in het zuiden, in Italië, in
niets waard waren.
„Derhalve" zegt Joffrin „ben ik lid I
der Kamer, en ik zal niet onnoozel genoeg zijn
om te bedanken, ten einde de Boulangisten
genoegen te doen."
Of bij de herstemming de monarchalen weer
met de Boulangisten zullen samen gaan, is nog
onzeker. De aanzienlijke royalisten zgn zeer
ontstemd, dat de graaf van Parijs hen genoopt
heeft samen te gaan met de aanhangers van
generaal Boulanger, zonder dat dit hun eenig
voordeel heeft aangebracht, en daarom zal het
niet gemakkelijk zijn hen weer te bewegen
voor de Boulangisten in het strijdperk te treden.
Natuurlijk zijn de republikeinen zeer tevreden
over dit geschil, omdat daardoor hun kansen
bij den tweeden strijd aanmerkelijk rijzen.
Het blijkt nader dat graaf Dillon, een der
drie veroordeelden door het hooggerechtshof, die
te Morbihan de meerderheid verwierf, aldaar
door de bevoegde autoriteit als wettig verkozen
beschouwd werd en als lid der Kamer gepro
clameerd is.
In den ministerraad heeft de president der
zeidi
wan
de v
niet
niet
het
een
v-wg i
II
zijne
do o
totdi
lever
ópsta
neer
vens
'r Er
dan
haar
den i
Btorn
er ee
ziel i
duidt
stond
zooal
armo
mure
gevonden Als die verschrikkelijke winter maar
eerst voorbij was, als de lente maar komen
wilde
Het hoofd van den zieke zinkt krachteloos in
do kussens terug, maar het beeld zgner slapende
vrouw zweeft hem nog altijd voor de oogen.
Dat arme kind 1 Hoe zorgvuldig heeft zg hem
gedurende de laatste dagen verpleegd, en wat is
zg verstandig en berekend voor zaken 1 Hoe
uitstekend heeft zg zijne zaken te Bucharest
weten te regelen 1 Mguheer Tschuku heeft hem
daarover een bepaald opgewonden brief geschre
ven.
„Uwe Lea," zoo lüidde het slot vau dat
schrijven, „is een echte parel, zacht als een duif
en verstandig als een slang."
Weer roept hij met eene weemoedige aan
doening in zgn stem haar naam. Zg springt op.
„Kom, ga bij mij zitten, mgukind," zegt hij.
Slaapdronken blijft zij nog eeuige oogenbükken
aan het venster staan.
„Wat stormt het!" zegt zij huiverend. Zij
gaat naar het bed toe en bij den zieke zitten
hij grgpt hare hand en kijkt haar teeder aan.
„Wat ziet gij er verward uit, Lea!"
„Ik heb zoo akelig gedroomd," zegt zg. „Het
scheen mij toe alsof ik dood in de kist lag, en
ik hoorde toch alles wat er rondom mij gebeurde
ik hoorde stemmen en vernam dat zg de kist
in het graf lieten neerzakken en hoe de aarde
daarop neerviel, en ik wilde het uitgillen iu
mijn vreeselijken angst en kon toch geen geluid
Egypte of ergens anders genezing gezocht en geven, want de keel was mij als toegeschroefd.
De president der republiek ontving Zaterdag
de leden van het internationale congres voor
koophandel en industrie. Op een toespraak van
Pourier antwoordde Carnot, dat hij de rapporten
en besluiten van het congres zou lezen met al
de aandacht, welke de behandelde belangrgko
vraagpunten verdienen. Carnot uitte den wensch,
dat die vraagpunten, evenals alle waarbij de
handel is betrokken, in het aanstaande Erausche
parlement rijpelijk zullen worden overwogen.
Nu de republikeinsche beginselen zijn bevestigd,
behoort meer plaats te worden ingeruimd voor
de practische zakendaardoor zal de vredelie
vende out wikkeling vau Frankrijk worden be
vorderd.
Jules Ferry heeft een uitvoerig manifest tot
zijn kiezers gericht. Hg bescinildigt zijn tegen
standers, zoowel clericalen als monarcuistea eu
Boulangisten, van omkooperij bij de verkiezingen
eu doet eeu krachtig beroep op de republikein
sche eensgezindheid tegen do reactionaire coalitie.
In een aan zijn kiezers vau Montmartre gericut
manifest komt generaal Boulanger uadruxkeljk
op tegen het besluit der commissie, waarbg de
op hem uitgebrachte stemmen uietig zgn ver
klaard.
Dat de Keizer van Duitschland, na
bruiloft zijner zuster te Athene te hebben bg-
gewoond, ook naar Konstantinopel zal gaan,
zooals de Berlijnsche Post verzekert, heelt eenige
verwondering opgewekt. Wei wijst liet genoemde
blad er op, dat Europeesche vorsten vroeger
ook wel bg deu Sultan bezoeken hebben afge
legd eu dat zelfs eens een Keizerin (Keizerin
Eugenie) op haar reis naar het Suez kanaal de
gast is geweest van den groeten Heer, maar
men veronderstelt toch, dat de onbedwingbare
reislust des jongen Keizers Bismarck met naar
de politie, op een der Engelsche schepen de
jiEra, werden drie werkstakers gekwetst, zoodat
.^jtij aan boord verbonden moesten worden. Bij
den Britschen gezant aan ons hof moeten reeds
klachten zijn ingediend over ’t schenden der
Engelsche vlag. De directeur-generaal der Har-
wichbooten moet in persoon te Rotterdam geko
men en vast besloten zijn, welke ook de gevolgen
zijn, den arbeid met Engelsch volk voort te
zetten.
Zoo als reeds gemeld werd zijn alle samen
scholingen van meer dan vijf personen verboden
en is de schutterij onder de wapens geroepen.
Tot patrouilles gevormd, waarbg de politie zich
aansloot, deed zij hoofdzakelijk dienst om voor
de naleving van de proclamatie te waken. In
den loop van deu dag zijn vier gekwetste per
sonen in het ziekenhuis gebracht.
Vrijdag avond heelt in het verkooplokaal een
vergadering plaats gehad, die door een 500tal
werklieden van de stoombooten werd bijgewoond.
Het scheen dat de aanwezigen er prijs op stel
den te doen uitkomen, dat zij geen socialisten
waren, want op de vraag of er óen onder was
klonk een oorverdooveud neen! en eeu o ran je
boven. Toen er later sprake van was, dat de
eene groep niet aan ’t werk zou gaan zoolang
aan de wenschen der andere groepen niet vol
daan was en men zijn laatste stuk brood met
elkander zou deelen, riep een socialist dat de
rijkelui’s huizen daar goed vau voorzien waren!
Hij werd echter terstond de deur uitgezet.
in de vergadering waren een viertal leden,
door de werklieden zelf gekozen, welke een soort
vau comité vormden. Een van de bestuursleden
betuigde namens de werkstakende werklieden
der stoombooten, dat de voorgevallen scher
mutselingen hun leed deden, maar niet aan hen
geweten mochten worden. Met geweld wilde
men anderen niet van ’t werk houden, want
met kwade honden was het toch slecht hazen
vangen. Eeu der aanwezigen kon getuigen,
dat niet de werklieden der stoombooten, maar
het canaille, dat zich bij hen voegde, de onge
regeldheden had gepleegd.
Eeu der sprekers liet zich zeer ongunstig uit
over de aannemers (stuwadoors of bazen) en
verweet hun dat zg de werklieden het bloed uit
de teeuen zogen. Het comité had verschillende
cargadoors en andere heeren gesproken, die de
eischen niet geheel afwezen. Nadere onder-
handelingen zouden hebben plaats gehad, wan
neer er geeu schermutselingen waren voorge
vallen; een bepaald resultaat kon derhalve niet
meegedeeld worden. Algemeen scheen men
echter geneigd te volharden als de eischeu door
de patroons niet ingewilligd worden. De juist
heid van cijfers in het bekende manifest werd
betwist. Een der aanwezigen was met het
lossen van ijzererts van Maandag tot Zaterdag,
van ’s ochtends 6 tot ’s avonds 10, bezig geweest
en had toen 118 gekregen. Een ander rekende
uit dat de patroon aan een lading 60 p. st
verdiende. Ook het gevorderde dubbele loon
voor den Zondag werd verdedigd. Soms was
er een geheele week geen werk eu dan werd
men plotseling opgeroepen om te werken. Een
last werker verklaarde zelf genoeg te verdienen,
maar zich het lot vuu anderen te moeten aan
trekken. Een der aanwezigen was van oordeel
dut voor het graan eeu paar centen meer
Een roman uit Rumenië van Marco Browner.
XXXIV.
Een storm uit het noorden suist over de uit
gestrekte met sneeuw bedekte landstreek, waar
boven de donkere, starlooze hemel zich uitstrekt
bij schudt en geeselt de boumon rondom het
landgoed van Valeui en giert langs zgne muren.
Af en toe rust hg even, ais om nieuwe krachten
te verzamelen, en dan heerscht er een diepe
stilte, tot er weer een klagend gefluit vernomen
wordt en daarna begint het vervaarlijke loeien
op nieuw. Het is een treurige muziek, maar
zij past zoo juist bij de gemoedsstemming van
den zieken landheer vau Valeui, die, met een
roodzijden deken bedekt, in zgn bed ligt eu voor
zich uitstaart.
Het hooge, aangenaam verwarmde vertrek werd
door een van het plafond ueerhangeude lamp
in een blauwachtig licht gehuld, ’t welk het
doodsbleeke gelaat vau mijnheer Balsamaki, met
zgne ingevallen wangen, zgue diep in hunne kas
sen liggende en door de borstelige wenkbrauwen
bijna geheel overschaduwde oogen, nog valer,
leelgker en terugstootender doet schguen. De
magere linkerhand van den zieke, met hare
lange, kromme vingers, rust op een naast het
ongt
uitst
zeide hij, „omdat de dood
van de arme Florica u maar niet uit het
hoofd wil gaau maar droomeu zijn bedrog
wie denkt eraan sterven! Weet ge," voegde
hg er lachend bg, „waartoe ik besloten beo?
Wij zijn thans in Februari, binnen eenige weken,
als het maar een beetje warmer begint te worden,
gaau wij op reis naar Italiëhet is daar heerlgk,
het italiaausche klimaat zal mij gezond maken
en vervolgens gaan wij naar Parijs en zullen
daar heerlgk en prettig leven. Wat zegt gij
daarvan, Lea
Zij antwoordde daarop niet dadelijk.
„Wat dunkt u van mijne plannen herhaalde
hij.
„Xaur Italië, naar Parijs!" roept zij haastig
eu op een eigenaardig verstrooiden toou uit.
„O ja, laten we op reis gaan, het is mij goed,
ik zou hier ook wel weg willen, ver, ver weg,
de wereld in." En, als iemand die zich iets
herinnert, strijkt zg met de hand over het
voorhoofd eu zegt„ik heb vergeten u mee te
deelen, dat er van avond een brief van mjnheer
Tschuku gekomen is, waariu hij schrijft, dat hij
tot officier vau justitie in de hoofdplaats van ous
district benoemd is, waar hij reeds binnen
weinige dagen hoopt aan te komen, eu dat hij,
zooals ik met hem beu overeengekomen, al de
akten en stukken, ons proces betreffende, in
handen van Jonel Fortunat gesteld heeft. Wij
behoeven ous over dat proces volstrekt niet
behoorde betaald te worden; het ijzer kan wel
iets minder.
Een ertswerker verklaarde dat hij het werk
had willen hervatten, omdat de loonsverhooging
hem en den zijnen was toegestaan; de werk
stakers hadden dit echter belet, nu mocht aan
anderen ook geen vergunning gegeven worden
het werk te hervatten. „Neenneenallen bij-
eeublijven", werd toen geroepen. Twee „aan
nemers" hadden zich bereid verklaard de gestelde
eischen toe te staan. Men vroeg of men heden
ochtend nu weer beginnen mocht, maar het
antwoord luidde bepaald ontkennend. Een lid
van het comité der graanwerkers bad een bewijs
stuk, waaruit bleek dat 8 graanfuctors schriftelijk
de loonsverhooging hadden toegestaan en dat er
hoop bestond dat ook de anderen zouden toe
treden. De graanwerkers waren dus wel bereid
bet werk te hervatten, echter niet met anderen,
maar met de lui die het werk gestaakt hadden.
Ten slotte wees de voorzitter op de gunstige
wending die de zaak beloofde te nemen. Toch
meende bij de uurwerkers te moeten waarschu
wen te bedenken dat de loonsverhooging van
20 op 25 cent voor hen op zich zelf genomen
niet voldoende is. Lotsverbetering is voor hen
noodig ook in dien zin, dat aan al de andere
eischeu voldaan werd, zooals het betalen van
een halven dag loon, ook al wordt slechts éen
uur vau den voor- of namiddag gewerkt, het
betalen van den geheeleu nacht voor het nacht
werk, ook dan wanneer het, door omstandighe
den van den wil des arbeiders onafhankelgk,
moet worden afgebroken, en dubbel loon voor
arbeid op Zondag. De uurwerkers verklaarden
bg al die voorwaarden te willen volharden. De
voorzitter verklaarde daarop dat thans alles
behandeld was, wat voor deze vergadering was
bestemd. Hg spoorde nogmaals aan tot orde
en kalmte, ook al duurt de werkstaking nog
zoo lang.
De vergadering ging daarop rustig uiteen en
elk zijns weegs
Zaterdag en Zondag is het den geheeleu dag
rustig geweest; trouwens het weder leende zich
niet tot demonstraties, samenscholingen of iets
dergelijksstortregens zonder eind deden een
ieder thuisblijven.
Van gisteren, Maandag, meldt men
De goedgezinde, d. w. z. tot werken genegen
bootwerkers, worden krachtig beschermd tegen
de aanvallen der werkstakers.
wordt gewerkt. Echter op stroom niet,
schutterij handhaaft de orde. Alles is rustig.
1^
I
-—WW»
republiek den minister Constans geluk gewenscht f
wegens den uitslag der verkiezingen en de
waakzaamheid gedurende de verkiezingsperiode.
De ministers schijnen het eens te zijn om ds
Kamer niet vóór half November bijeen te roepen,
ten einde aan de gemoederen tijd te geven tot
bedaren te komen. Eenige dagen na de opening
der Kamerzittingen zullen de ministers hun
ontslag indianen.
