9
JIMS- H Mn»lD TOOR nt
■1
f
N
ro I
et
ia.
1)1
m.
en
n-
iio
.dol
xar
<oo i
ar.
nor
■en,
iide
stal
i;io
bij
No. 91.
1889
VIE R-E N-V EERTIQSTE J
cis
is jnoviqm.be: b.
II
k-
I.
{.O’
WOEiXSI) AU
rijg.
UIT DE PER 8.
«j
00
w.
3.
K
■i.
ft
I
OEEKER CRURO
ra mimMMsmmjM
bij de Eerste Kamer
icel
t
hji
Ul t.V L A!\ I*.
6
/a
ADVER1ENT1ËN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernomen bij
den Uitgever.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen op Dinsdag
19 November a. s.te 2 uur.
Naar men vernoemt is de auti-vaceinowet bij
den Koud van 8Lite ingekomon.
Aan een Limburgsch blad wordt medegedeeld,
dat door een rijks veld wachter procesverbaal is
opgemaakt tegen den stationschef te Beek, die
bij bet teruggeven vau geld voor een plautsbiljet
eenige Belgische centen gal.
len
in
53
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.franco por post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden*
311
m
o-
1-
d-
ie
?eil3 1
tal
zou j
den! I
.reek 1
oren. 1
het
ver*
der
11
ruj
$el-
/dU
>er.
te
ooi*
.en
ske
trt-
iin.
a en
en
men
idea
k de sti jjdvraag bijgedragen. De teekenaar
A .Q».orhi n r» k f ninri’i xi®
wegmaatschuppij b. den spoorweg Leiden
Woerden, en c. de stoomtram EdeWageuingen.
De Hollaudsche ijzeren spoorwegmaatschappij
zal exploiteerenalleen, resp. zonder de
exploitatie-maatschappij, de lijnen 1. Stavoren
Leeuwarden (in verband met de booten via de
Zuiderzee); 2. DordrechtEist3. Amsterdam
Helder, HaarlemRotterdam 4. Zaandam
Enkhuizen5. stoombootdienst tusschen Enk-
huizen en Stavoren6. RotterdamHoek van
Holland (nog in aanleg) Amsterdam, Zotten,
Winterswijk, Zevenaar, Hengelo.
Met de exploitatie-maatschappij de lijnen
1. HengeloEnschede (grenzen)2. Arn
hemEist en HessenBemmel—Nijmegen
RotterdamDordrechtLoge Zwaluwe
on de aanzienlijke versterkingen, die don gene
raal Van Teyn zullen moeten gezonden worden.
De aanneming dier begrooting in de 2e Kamer
rid-
oze
den
ren
sen i
oop
ud,
zer
nk-
aft,
er-
ikt I
rde
len
en
iek
Ml»
Wij vernemen, dat de weduwe van Douwes
Dekker bezig is met het bewerken van een
afzonderlijke uitgave der Wouter-gescbiedenis,
die in de indoen van Multatuli verspreid voor
komt.
Sinds eenigen tijd is, naar ’t Hand, meldt,
bij het ministerie van biuneulandsche zaken in
bewerking oen voorstel tot wijziging der wet
op het middelbaar onderwijs. Is het blad goed
ingelicht, dan bestaat het plan de staathuishoud
kunde en het boekhouden niot meer op te nomen
in de lyst der vakken waarin eind-e&amcn dient
algelegd te worden. Ook wordt overwogen het
eiud-examou niet moer in elke provincie, doch
alleou te Amsterdam te doen pluats hebben.
De tijd nadort zoo schrijft men aan .de
iV, Gr. Ct.dat niet, gelijk vroeger, tjjdeljjk,
maar nu voor goed een bijzondere maatregel in
het belang van orde en veiligheid in werking
zal tredon, door de oprichting namelijk, in
verschillende plaatsen, van brigades koninklijke
maréchaussees. Weinige jaren geleden had een
vroegere minister gelijken politiemaatregel ten
behoevo der noordelijke provinciën voorbereid,
doch de Vertegenwoordiging weigerde de midde
len voor dat doel uangevraagd. De tegenwoordige
chef van het departement van oorlog is
gelukkiger geweest met zijn voorstel, schier
zonder discussie nam de Tweede Kamer de
betrekkelijko voordracht aan.
In de gemeenten, waar oeno brigade van de
bereden politie wordt gevestigd, behoort gelegen
heid tot huisvesting van manschappen en het
stallen van dienstpaarden te worden ingericht.
Als straks dit een en ander eeue afgedane
zaak is, dan lijdt het geen twijfel of in meer d-au
eene landelijke gemeente zal rust en veiligheid
op openbare wegen hier en daar worden verbeterd,
zij het dan ook door harde lossen ten behoeve
van hen voor wie de negentiende-eeuwsche
beschaving een gesloten boek en wier aanwezig
heid voor en na merkbaar is, zoowel op klei
als op zandbodem.
Donderdag komt de commissie van rapporteurs
uit de Eerste Kamer bijeen tot vaststelling van
het voorloopig verslag over de schoolwet. Tegen
het einde der maand wordt eerst de behandeling
verwacnt. Ondanks den wussendeu stroom
der adressen, die op eenige wankelmoedige leden
wel eenigen invloed zal hebben, blyft men een
aanneming der wet verwachten, zij ’t ook slechts
met een meerderheid van 5 of 6 stemmen.
De Indische begroeting wekt ditmaal ook de zeer
t, vooral om de Atjehzauk I
Tegenover de twee Leidsche hoogleerarcn, do
hh. Fruinen Buys, die pleiten voor aanneming
der schoolwet door de Eerste Kamer, plaatst
zich thans een hunner collega's, de heer M. J
de Goeje.
In een artikel in de N. R. C. betuigt hij dat
de Eerste Kamer de wet niet mag aanuemen.
Waar prof Buys zegt: de liberale partij leere
eindelijk eons minderheid te zijn, zegt do heer
De Goeje: do liberalen zijn niet in de minder
heid, de jongste verkiezingen voor de Prov.
Staten, welke sterker dan ooit door de onder-
wijsvraag worden beheerscht, hebben dit bewezen.
En al waren do liberalen minderheid, dan mogen
zij nog niet medewerken om zich wetten te
laten opleggen, die zij verderfelijk achten. De
beweging tegen de openbare school is, volgens
den heer De Goeje, met kunst- en vliegwerk
in het leven geroepen. Men heeft aan do
openbare school ongodsdienstigheid verweten,
de leiders der beweging hebben haar onophou
delijk zwart gemaakt. Doch laten morgen do
leiders op hooger bevel den strijd staken, dan
zal binnen korten tijd de geheelo zoogenaamde
volksbeweging uit zijn.
De jongste verkiezingen en de adresbeweging
bewijzen, dut veler oogeu opengaan. Aan de
Tweede Kamer richtte men geen adressen omdat
by dat lichaam toch geen meerderheid tegen
het ontwerp was te verkrijgen; bovendien
wenschte men niet, dat er liberalen vóór zouden
stemmen, tenzij do toekenning van subsidie
althans door stellige voorwaarden van deugde
lijk onderwijs werd opgewogen. Ware dozo
verwachting vervuld, men zou wellicht gezwegen
hebben, overtuigd, dat de Eerste Kamer oen
alleen door de clericale meerderheid doorgedreven
wet niet zou aannemeu. Thans moet echter
tegen die stemming geprotesteerd worden, wijl
de openbare school in gevaar ia. Wordt dit
ontwerp wet, dan zal de schoolstrijd niet bekoe
len; de openbare school moet leeggepompt
worden; vooral in de plattelandsgemeenten zal
dit met kracht worden doorgezet. Het ontwerp
geeft daartoe de vereisehte middelen.
Prof. Do Goeje waarschuwt daarom ten ern
stigste tegen de aanneming.
Onze teekenaren hebben ook het hunne tot
van
de Eed. Spectator geelt do „nachtmerrie* van
een Eerste Kamerlid. Zijn bed is met couranten
en tydschriiteu bedekt en allerlei gestalten en
gevleugelde hoofden van politieke leiders zwoven
boven hem, hem aangrenzende en bedreigende.
Een plaat van het weekblad de Amsterdammer
stelt uo Eerste Kamer als een oude dame voor,
die by het vuur zit te peinzen, terwijl de hoog-
leeraar Buys, met een pak „adressen aan de
Eerste Kamer* in de hand, haar vragend
eauzieude, de stukken ia het vuur werpt.
1
,|r
fc
wordt intussehen verzekerd geacht.
Tot dusver zijn er bij de Eerste Kamer
278 adressen tegen do schoolwet ingekomèn.
Door hot hoofdbestuur vau ’t Nod. Onderwij
zersgenootschap is het volgend schrijven gericht
aan de afdeclingen
Ten einde onjuiste gevolgtrekkingen te voor
komen, heeft het hoofdbestuur de eer u bij
deze te berichten, dat hot besloten heeft, geon
adres in zake het wetsontwerp op het lager
onderwijs aan de Eerste Kamer der Staten-Ge-
neraal te zonden:
Het hoofdbestuur is tot dat besluit geleid
door de volgende overwegingen.
Van het adres, in den loop dozes jaars aan
gaande hot genoemde wetsontwerp aan do Twee
de Kamer gezonden, hebben ook alle loden
der Eerste Kamer een afdruk bekomen. Deze
mogen dus geacht worden volkomen op de
hoogte te zijn van de paedagogische bezwaren,
welke het Genootschap tegen dat wetsontwerp
had; zij kunnen dus mede de vraag beantwoor
den, in hoeverre het door de Tweede Kamer
ten slotte aangenomen ontwerp aan deze bezwa
ren al of niet is tegemoet gekomen.
In dezen stand der zaak meent het hoofdbe
stuur, dat het niet op den weg ligt van een
paedagogisch lichaam als het Nederlandsch
Onderwijzersgenootschap, anderen invloed op
het lot vau het bedoelde wetsontwerp te willen
uitoefenen.
Gelijk men weet is het ontwerp-contract der
regeling met de Exploitatie-maatschappij, de
Rijnspaor en do llollandsche spoor weg-maat
schappij door de aandeelhouders der drie onder
nemingen goedgekeurd. Eerlang is dus een
wetsontwerp te verwachten. Hoewel reeds het
oen on ander werd medegedeeld nopens de
verdeeling dor lijnen, nieenen wij goed te doen
aaii do xV. R. Ct. vau gisteren nog het volgende
te ontleenen.
Aan de maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen zullen worden opgedragen de
navolgende lynon 1. van Arnhem over Zutfen,
Zwolle, Meppol naar Leeuwarden 2. van Har
lingen over Leeuwarden en Groningen naar
Nieuwe Schans 3. vau Groningen naar Meppol
4. van Zutfen naar Hengelo5. van Maastricht
via Venlo, Boxel en Tilburg naar Breda 6. van
Rozendaal naar Vlissingen; 7. van Venlo naar
de Duitsche grenzen, richting Kaldenkirchen
8. van Utrecht via den Bosch naar Tilburg; 9.
van Moerdijk via Lage Zwaluwe naar Breda
10. van Zwolle naar Almelo; 11. van Lage
Zwaluwo via Geertruidenberg naar Den Bosch
12. van Groningen naar Delfzijl; 13. van Eist
naar RessenBemmel14. van Breda naar
Rozendaal15. van Amsterdam via Utrecht
naar Arnhem, met de lijnen in Amsterdam
naar het Entrepotdok, naar de Stads Rietlanden
en naar het Centraalstation1G. vau Breukelen
naar llarmeleu 17. van Gouda naar den Haag
18. van Den Haag naar Schevemugon (stoom
tram) 19. van Rotterdam via Dordrecht, langs
Zwaluwe, Zevenbergen en Rozendaal naar de
Belgische grenzen20. van Hengelo via Enschede
naarde Duitsche grenzen; 21. van Arnhem
naar Eist 22. van Nijmegen naar Venlo; 23.
van RessenBemmel naar Nijmegen; 24. van
Arnhem via Zevenaar naar Emmerik25. van
Utrecht via Gouda naar Rotterdam.
De lijnen onder 19 en 25 worden gemeen
schappelijk geëxploiteerd met de Holl. ijzeren
spoorwegmaatschappij.
Bovendien zal de exploitatie-maatschappij nog
Omtrent den artillerist, die zich te Arnhem
door een kanonschot van het leven heeft berooid,
verneemt men dat hij een Limburger was,
zekere E., een stil en ernstig man. Men wil
weten, dat zijne daad in verband staat met
eene hem opgelegde strak
Blijkens een bericht van een deskundige aan
de N. R. Ct. bevatte do munitiewagen, die in
de lucht sprong, behalve tal van andere kleine
voorwerpen, 17 granaten, 17 granaatkartetsen,
2 kartetsen en 28 kardoezen, elk gevuld met
1,6 kilogram buskruit. Door de ontploffing
werd het dak vernield van een steenou gebouw,
op vijfentwintig pas afstand, dut met duizenden
infanteriepatronen was gevuld. Wanneer ook
dit ontploft ware, zou de ramp niet te overzien
zijn geweest.
De Standaard zegt
By waterstaat is metterdaad alles couleur de
rose.
En dit zeggen we nu niet, om hierdoor
Waterstaat boven de andere Departementen te
verheffen.
Immers, hot springt in het oog, dat Waterstaat
bijna niet met politieke moeielyk heden heeft te
worstelen en dus de banden vrij heeft
By de andere Departementen liggen voetangels
en klemmen, die Waterstaat niet kent.
Maar dit neemt met weg, dat het een blyde exploiteeren a. de Nederlandsche Centrualspoor-
verrassing mag heeten, dat juist in dit Kabmetj -
der Rechterzijde, Waterstaat zoo uitnemend
gerepresenteerd is.
Men nep altoos dat de „kerkelijke* partijen
voor de materieele volksbelangen geen oog hadden.
En zie, reeds in ons eerste Kabinet treedt
voor Waterstaat een man op, van wieu de
Liberalen zelve getuigen, dat hy the right man
on the right place is.
Rozendaal; 4. NijmegenVenlo; 5. Arnhem—
Emmerik 6. Utrecht—GoudaRotterdam
7. den nog aan te leggen verbindings-spoorweg
van station Rotterdam D. P. naar Rotterdam
N. R. S.
Bij de familie Mertens te Doenrado, bij Sittard,
trad Maandag voor middag een persoon binnen,
voorgevende koster te zijn te Togelen. Hy kwam,
zeide hij, de treurige tijding brengen, dat do
pastoor van Tegelen, een brooder van M., des
nachts een too val had gekregen, dat diens toestand
hoogst bedenkelijk was en het wonschelijk ware,
dat óen of twee leden der familie zich naar T.
begaven. Hij zelf moest naar Maastricht om
daar doctor van Kleef te halen, met wien des
pastoors geneesheer te T. wenschte te consul teeren.
Na een 11 ink ontbijt te hebben gebruikt,
maakte do pseudo koster zich tot vertrekken
gereed. Hy vreesde echter, aangezieu hij ook
de reiskosten vaudr. van Kleef moest voorscuieten,
niót genoeg gold bij zich te hebben gestoken
en verzocht aan de familie hem nog een gulden
of vijf te geven, die natuurlijk te T. terugbetuald
zouden worden. Met de meeste bereidwilligheid
werden onzen man twee rijksdaalders ter hand
gesteld, waarop hy ijlings zijns weegs ging.
Kort daarop begat zich een vrouwelijk lid
der familie met nog een under, uit het naburig
Jabeek ontboden, naar Sittard, om van daar
per spoor naar T. te vertrekken. Bij den heer
R. te Sittard iets te bestellen hebbende, vertelden
zij dezen de oorzaak hunner reis naar T. Den
heer R. kwam do zaak verdacht voor en hij
raadde de beido vrouwen aan, eerst een telegram
naar T. te zenden, om naar den toestand vau
den pastoor te iniormeeren. Aldus geschiedde,
en kort daarna kwam als antwoord terug,
dat de eerwaarde heer zich in blakeudeu welstand
bevond en de familie hartelyk liet groeteu.
De politie, die van een under in kennis werd
gesteld, kou tot dusverre nog geen spoor vuu
den sluweu oplichter ontdekken.
vicvBB
daairl
ver- j
haar
inaakfl
in.W
ikleu-J
:t delM
istisehfl
jieiidc
itanS
in do j
in de 1
,n den I
warme J
fé
mimiiOa
t blacl
iep zij
doctor
bijzondere aandacht.
F "-
