SIMIÏÏS- n IfflfflTIHLill Ï09H Ilf
1.1 “HUE III Ilf IWiWSSBMI 'Alik
L'
No. 92
1889.
VIE R-E N-V E E R T I G 8 T E
11 1
4WUU.1
skleu-’
liaifl
borsl
jet deil
istiseh
eienda
J
N Q.
4
Z A. T E I* IA. o
1G W O V JR M. 13 El 13.
U I T DE PER 8.
doctor
Bij deze Courant behoort als bijblad Feuil-
leton-nummer 49.
een
wil
lot.
run
I.
ov.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden*
Door de Synode is benoemd tot kerkelijk
hoogleeraar bij de gemeente-universiteit te Am
sterdam, dr. A. W. Bronsveld te Utrecht.
>ren
f 15
704
LOG.
OVER ZICH T.
De Fransche Kamer van Afgevaardigden
werd Dinsdag geopend, doch de aandacht was
meer gevestigd op hetgeen er buiten dan hetgeen
er binnen de wanden der vergaderzaal geschie-
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels,gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7 */2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den Uitgever,
Aan den openbaren weg te Stein (Limburg)
is Zaterdagavond de BOjurige arbeider Joh. Ken.
Driessens gevonden. Op zeven plaatsen van zyn
lichaam waren hem mes- of dolksteken toege
bracht. Hg verkeerde, toen men hem vond, in
bewusteloozen toestand en was korten tijd daar
na een Igk.
Dader ot daders van dit gruwelstuk zijn tot
dusverre onbekend.
Omtrent deze moord wordt nader gemeld, dat
het aldaar juist kermis was, en de versiagene
den bewusten avond tot 9 uur in een herberg
had vertoefd. Een kwartier later word hg
levenloos op den weg gevonden.
in do
Zaterdagavond is aan de scheepstimmerwerf
van den heer Coers te Arnhem een droevig
ongeval gebeurd. Aldaar wordt met twee ploe
gen gewerkt, des daags en ’s nachts. De werkman
Waterman was aangesteld als tijdelijk stoker.
Terwijl hij bezig was een riem om het rad te
doen, werd de ongelukkige medegesleurd en
eenige malen in de rondte geslingerd, zoodat de
beide beenen als het ware van het lichaam
gescheiden werden en een arm gebroken was.
Na naar het ziekenhuis te zijn overgebracht is
de ongelukkige ’s nachts om half twaalf over
leden.
van
win
i dc
de
nale i
lull
iger
rer-
llon
Zekere W. uit Doesburg, die van zijn vrouw
gescheiden leefde, terwijl deze bij haar ouders
te Arnhem in woonde, heeft Zondag, nadat hij
vruchteloos een verzoening had trachten te
bewerken, een revolverschot op zijn echtgenoot
gelost. Hij miste haar. Toen zette hy den
revolver zelf aan den mond en doodde zich.
Maandag moest zich voor de rechtbank te
Leiden verdedigen de socialist Pierlot, bekend
door de standjes, die bij zijn huis hebben plaats
gehad. Het gold hier een in Hecht voor Allen
van 13 J uni jl. geplaatst artikel, getiteld„Een
onbillyk vonnis14, waarin hij, op den burgemees
ter van Leiden doelende, dezen heeft genoemd
„reciitsverkrachter“ en „wetsschonner14, alles met
de bedoeling om gemelden ambtenaar in de
rechtmatige uitoefening zijner bediening opzette-
lyk te beleedigen.
Als getuige werd o. a. gehoord de heer Do
le verband mot do ook door ons reeds
vermelde aanbieding van valsche wissels aan
onderscheiden kantoren in ons land zijn Woens
dag te Utrecht ter beschikking der justitie
gesteld en naar de cel overgebracht de twee
aldaar wegens genoemde handeling gearresteerde
personen, zijnde zekere L. en de 8., de eerste
c* ididaat-notaris te Amsterdam, de tweede een
Engelsch taalkundige uit Londen. Verscheiden
kassierskantoren te Amsterdam, Apeldoorn, Arn
hem, Deventer, Utrecht, Zutfen moeten op
valsche cheques en wissels geld uitbetaald,
doch ze onbetaald uit Londen terug ontvangen
hebben. De endossant heet meest de firma
Kerny, Ledeboer Co., de trekker gewoonhjk
de firma Dunglas and sons of Morris Co.
maakt,14
Door den minister van binnonl. zaken zijn bij
een algemeene aanschrijving de noodige voor
schriften ter uitvoering der 7e algemeene tien
jarige volkstelling gegeven.
Tevens heeft de minister oen aantal publi
cation verzonden, bestemd om in het begin der
maand December in iedere gemeente te worden
aangeplakt. Daarbij worden de ingezetenen op
hun verplichtingen met betrekkiug tot de volks
telling gewezen, en op nauwkeurige en volledige
invulling der kaarten aangedrongeu.
1-1J
gemengde en do confossionoele school als volks
school erkennen. Hinkt hot ontwerp op twoe
gedachten en is het in strijd met do grondwet,
dan is bestrijding door do Eerste Kamer, het
schild der grondwet, noodzakelijk.
Een dorde groep was voor de voordracht.
Te Utrecht bobben Zondag een aantal ver
tegenwoordigers van kiezers-, onderwijzers- en
werkmansvereenigingen een bijeenkomst gehouden
tot bespreking van de aanhangige onderwijswet.
De geest was over het algemeen tegen aanne
ming door de Eerste Kamer. Verschillende
middelen werden besproken om aan die meening
uiting te geven. De meerderheid vond het
wenschelijk, in verschillende plaatsen door
openbare vergadering tegen do aanneming der
wet door de Eerste Kamer te getuigen, doch
liet do nadere uitvoering over aan een commissie
van 15 leden, die de in do vergadering uitge
sproken wenken daarbij in aanmerking zal nemen.
Do bijeenkomst was belegd door zeven heeren
uit Amsterdam en werd, naar het Utr. Dbl
waaraan de raedodoeling is ontleend, vermeldt,
bijgewoond door ruim honderd personen uit
verschillende streken des lands.
Bij koninklijk besluit van 30 October jl., op
genomen in de Staatscourant van VV oeusdag, is
op voordracht der ministers van Waterstaat,
Handel en Nijverheid en van Justitie, bepaald
dat de wet van 23 Juni 1889, houdende bepa
lingen tot voorkoming van bedrog in den boter-
handel, in werking treedt met 1 Januari 1890.
Voorts brengt de minister van Waterstaat in
herinnering den inhoud van artikel 2 der wet
van 23 Juni 1889, houdende bepalingen tot
voorkoming van bedrog in den boterhandel,
welk artikel luidt als volgt:
„Het is verboden een surrogaat van boter te
leveren ot het in een winkel of op eenige andere
openbare verkoopplaats voorhanden te hebben,
indien niet op do verpakking of by gebreke
daarvan op de waar zelve, het woord margarine
ot, is de waar uit oleo-margarine bereid, het
woord surrogaat in duidelijke letters voorkomt.
„De afmeting van de letters en de wijze
waurop die moeten worden aaugebracht, worden
door onzen minister van Waterstaat, Handelen
Ny verheid bepaald en in de Staatscourant aan-
gekondigd,*4
in da
m den
warra|
Jipr
•iep zij
’tjl
De heer Tindal zal eerstdaags op eene ver
gadering, waartoe aan do leden van deAmster-
damsche kiesvereeuigingen, op vertoon van een
by de besturen dier kiesvereeuigingen verkrijgbaar
te stellen kaart, toegang zal worden verleend,
de zaak dor landsverdediging inleiden. Opdat
de talrijke officieren, te Amsterdam in garnizoen,
in de gelegenheid zullen zijn, ook deze inleiding
te hooren, en daar het te vreezen is, dat bij
eene openbare vergadering voor niet allen plaats
gevonden zou kunnen worden, deukt de heer
Tindal eene niet-openbare vergadering voor mi
litairen aan die voor de leden der kiesvereeni-
giugen te doen vooraf gaan.
In den Limburger Koerier van Zaterdag jl.
treedt de heer Thijssen, pastoor te Amstenrade,
die van den beginne af, hoewel op geheel andere
gronden dan de liberalen, de gewijzigde schoolwet
bestreden heeft, als voorvechter van de openbare
school op. Deze geestelijke komt thans ridder
lijk verklaren, dat hij de aanneming dezer nieu
we schoolwet niet wenscht. Hij heeft daarvoor
i ►twee gronden: de eerste is, dat de oprichting
van bijzondere scholen te veel geld zoude kosten
en daarom niet te verwezenlijken is; de tweede
grond is van zedelijken aard, nl. de vrees voor
tweedracht, haat en wrok tusschen de ingezete
nen derzelfde gemeente.
„fuimers4*, zoo schrijft de heer Thijssen, „in-
diim in eene gemeente eene katholieke bijzondere
school wordt gesticht, dan moet het voorschrift
van het bisschoppelijk mandement worden uitge
voerd, dat nl. de ouders hunne kinderen niet
meer naar de ongodsdienstige staatsschool mogen
zenden. De geestelijke overheid der gemeente
is dientengevolge verplicht de ouders aan te
sporen, hunne kinderen niet meer naar die
school te zenden. Daaidoor geeft zij natuurlijk
aanstoot aan de onderwijzers, met welke zij
doorgaans op vriendschappelijken voet staat.
Allicht worden er ouders gevonden, die uit
vriendschap of verwantschap de party van den
onderwyzer zullen kiezen.
„Buitendien zullen openbare en bijzondere
onderwyzers geeue vrienden zijn. Mededinging,
ijverzucht, ongenoegen, vijandschap zal zelfs
tusschen hen ontstaan. De scholieren zullen er
vaak in betrokken worden en in twee vyandige
kampen tegenover elkaar staan.
„Mocht iemand aan al die noodlottige gevolgen
i voor kleinere gemeenten twijfelen, dien verwijzen
wij naar België. Daar hebben zich ai die
gevolgen in hooge mate doen gevoelen. Daar
vindt men gemeenten, waar tot nog toe de
bitterste haat en vijandschap, ontstaan uit de
mededinging der openbare en bijzondere school,
de gemoederen verdeelt.
- -
I’
er slechts met huivering aan.
„Derhalve zijn wij met de regeling: bijzon
dere school regel, openbare uitzondering, niet
ingeuomen.14
mela Nieuwenhuis, volgens opgave zonder be
roep, die, „onder protest en onder bijvoeging dat
hij er niets aan hecht14, den eed aflegde en ver
klaarde, dat hij, als redacteur van Jl. v. A.t
de kopy voor boven aangehaald artikel heeft
ontvangen en dat die kopy was van beklaagdes
handschrift. Do directeur-uitgever van R. v. .4.
verklaarde ten slotte, dat het nummer van dat
blad, hetwelk het geïncrimineerde artikel inhield,
op de gewone wijze in het openbaar was ver
spreid.
Het O. M., bij monde van den subst-officier
mr. Ort, achtte tegenover de aanvankelyke
bewering van bekl., die opgaf, dat hij niet het
opzet had te beleedigen, doch alleen om den
burgemeester aansprakelijk te stellen voor de
aan zijn persoon en goederen door anderen aan
gedaan geweld door de aangehaalde woorden,
in verband met de strekking van het geheele
artikel, bokl’s. opzet om den burgemeester in
diens hoedanigheid te beleedigen wettig en over
tuigend bewezen on vorderde twee maanden
gevangenisstraf.
Te zjjner verdediging voerde bekl. breedvoe
rige motieven aan, nu en dan van de zaak af
dwalende, waardoor de voorzitter genoodzaakt
was hem hierop te wijzen. Hij beweerde dat
de burgemeester drie grondwettig gewaarborgde
rechten, het recht van vergadering en vereoni-
ging, van vryheid van drukpers en van bescher
ming van personen en goederen, tegenover de
socialisten had geschonden en hy dus het recht
had dezen te noemen gelyk hij deed.
De uitspraak werd bepaald op Maandag a.s.
S N E E K, 15 November.
Woensdag jl. hield de IJsvereeniging De
Friesche Jeugd hare jaarlyksche algemeene
vergadering op de bovenzaal van den heer W.
Haaustra alhier, die zeer geanimeerd was.
Na opening dor vergadering en lezing der
notulen, die onveranderd werden vastgesteld,
deed de Penningmeester rekening on verant
woording van het beheer der golden over het
afgeloopen jaar; waaruit bleek dat het voordeelig
saldo f86.16*/, en het aantal leden 374 bedroeg.
De Directeur G. S. Hoistra en de Keurmees
ter 1L Eennema, die aan de beurt van aftreding
waren, werden met bijna algemeene stemmen
als zoodanig herkozen.
Verder werd er besloten, het reglement der
vereeuiging te doen drukken en uan ieder lid
een exemplaar ter hand te stellen.
De hoer G. E. 8y perdu, cand. alhier, is
beroepen bij de Herv. Gem. te Bar en Latum.
Westekooo, 14 Nov. De aardappel-campague
is zoo goed ais afgeloopen De bulten zijn in
’t winterpak gestoken en worfion zoudor veel
aanvraag vooreerst niet weer geopend. Daarge
laten do ziekte onder do Munstcrschen, kan
1889 als eon goed aardappelja ir aangomorkt
worden. De beste soorten brachten allen boven
den gulden tot f 1,30 op, terwijl nog van zeer
goedo eetaardappelen de prijzen tusschon 15
stuivers en een gulden varieerden. Een enkele
zag zich genoodzaakt alles, wat het land had
opgeloverd door elkander hoon aan de fabrieken
af te leveren. Keu uitzondering op don rogel
was, dat van ’t zelfde land aardappelen van
mindere kwaliteit dan in ’t vorige jaar werden
gerooid.
Het verslag der Eerste Kamer over het
echoolwetontwerp is verschenen. De gevoelens
zyii zeer (verdeeld. Er bleek niet van het
bestaan eener meerderheid in een bepaalde rich
ting, daar meerdere leden hun stem voorbehou
den tot nadere inlichtingen der regeering waren
verstrekt.
Kenerzijds achtte men, zonder zich te verheugen
over de aanneming in dc andere Kamer, thans
de aanneming door de Eerste Kamer raadzaam.
Waardeerende do welwillendheid der regeering,
,_do bescheidenheid der tegenparty en de ernstige
zucht tot gemeen overleg en tegemoetkoming aan
de vrienden van het openbaar ouderwys, achtte
men de aanneming in ’s lands belang en zou men
het betreuren dat deze nooit te herhalen poging
tot verzoening afstuitte op het veto der Eerste
Kamer.
Anderzijds vroeg men, instemmende in den lof
aan de tegenpartij toegebracht, wat plicht gebood.
Bevrediging is slechts te verkrygeu van een wet
met een vast beginsel.
Men kan niet van staatswege tegelijk de
en
m-
aio
ide 1
tar I
zoo I
mr.
nor
sen,
rido
hij
heel
zij
Zondag heelt te Groningen een 14jarige
knaap, zokere Hendrik Vellema, die ruzie had
met den 13jarigen J. v. Oort en driftig werd
over een scheldwoord, v. O. met een slagersmes,
dat hij voor zijn moeder had moeten koopen,
twee steken toegebracht, een bij ’t oor on een
onder aan de borst. Men vreest ’t ergste van
don verwonde. Dc knaap is in hechtenis genomen.
'1 I
ecus E
o hi I
ems,
zou
haai R
zou I
den! I
treek j
oren. 1
p het I
ver- 1
der
lun?
V vaaB
daar
J i ver-
haar j
i miiki
wodfl
c aud
Wie zou zulke toestanden in onzo rustige
kleinere gemeenten wonschoni' Wy denken
f
SNEEKER COURANT
t
a
B 1 A .V ÜALIA I».
1*17
B I1T E .V L .l 1>,
1
612
76
7 27
S 20
oor
>41
oor
Jl
oor
16
oor
>30
jor
>46
58
15
30
45
15
•0
2
i
d
ir
It
-■
ro
iet