No. 23.
V IJ F-E N-V EERTIdSTE
1890.
n«
aa
Co
:s.
R Q A N Q.
id
HON E AL A A l).
w
it.
'll
rie
sk
al
te
>ed
;en,
on,
de
>r-
er
41-
;e*
:nt
n-
st,
rd
is
Jr-
gegeven tot een verkiezingsstrijd onder min ge»
wenschte leuze en omdat hierdoor vertraging
in den ministerieelen arbeid ware ontstaan.
Zulk een „makke" en „tamme" uitlegging acht
de Stand, ongerechtvaardigd. Wel terdege stond
volgens haar de tegenstelling tusschen den Islam
en het Kruis op den voorgrond.
„Het votum der Eerste Kamer aldus ver
volgt het blad gold wel terdege het primor
diale regeeringsbeginsel. De verantwoordelijk
heid voor een stembus-campagne onder een zoo
scherpe tegenstelling Zou niet op rekening der
Ministers, maar van de Eerste Kamer zijn geko
men. En de vraag, ot het landsbelang meer
gebaat wordt door spoedige afdoening van eenige
zaken, dan wel door het trekken van zuivere
lijnen, zouden wij, voor ons, niet met het kabinet
in eerstgemelden zin durven beantwoorden."
Wat den heer Lohman betreft boekt de Stand.
vier declaration: „1. dat hij in zake kiesrecht
de denkbeelden zijner partij deelt, maar voor
dezen zomer geen voorstellen desaangaande kan
indienen; dus niet gelijk de bladen melden, dat
er niets te wachten was voor de stembus van
1891 2. dat de schoolwet zal worden uitge
voerd naar letter en geest; 3. dat hij zijn
overtuiging dat het beginsel van vrij onderwijs
verder dan de lagere school strekt, niet bij zijn
binnentreden van het kabinet heeft afgelegd;
en 4. dat hjj, alvorens nader zijn gevoelens
te openbaren, kennis wil nemen van ziju
departement."
„Summa summarum, aldus eindigt het blad,
blyft het dus by wat we na de oplossing der
crisis schreven. Keuehenius is toch, losg elaten;
maar dit droeve feit eenmaal geconstateerd zijnde
is gedaan wat gedaan kon worden, om ons,
auti-revolutionairan, tegemoet te komen, en niet
te zwenken naar de conservatieve richting."
Den 27 Februari werd uit den Rijn bij Rhe-
nen het lijk van een man opgevischt en, nadat
Nader verneemt het Vad. dat de heer Fabius,
benoemd inspecteur van het lager onderwijs,'
tegen 1 April ontslag uit den militairen dienst
heeft verzocht, terwijl hij eerstdaags zijn ontslag
neemt als lid der Kamer. F1.
dat zijn non-activiteit slechts van zeer korten
duur is en klaarblijkelijk alleen de bedoeling
heeft een verplichte aftreding als gemeenteraads
lid te Delft te voorkomen. Het bezwaar voor
’s lands schatkist is dus zeer geringja eigenlijk
is de regeling voor de schatkist nog voordeelig, Scheveningsche boscbjes. De raad "toch
daar de heer Fabius anders, zij ’t ook voor Jl—------ -• -
korten tijd, activiteits-tractement zou genieten.
Het doet ons voor den heer Fabius genoegen,
dat wij in staat zijn deze nadere opheldering te
geven.
In de vergadering van het bestuur der R. K.
kiesvereeniging te Hoes werd in de vorige week
besloten, een circulaire van den volgenden
inhoud te zenden aan alle roomgch-katholieke
kiezers van het hoofdkiesdistrict
„In haar vergadering van 8 Maart jl. heeft
de R. K. kiesvereeniging haar bestuur gemach
tigd, don eventueelen candidaten ter voorziening
in de vacature voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer der Staten Generaal in ons hoofdkies
district af te vragenwelk hun gevoelen is in
zake den verplichten persoonlijken dienstplicht.
„Door het bestuur is aan deze opdracht
voldaan, en blijkens de ingekomen antwoorden
der candidaten mr. L. W. C. Keuehenius en
J. II. C. Heijse kan een eventueel bij de Kamers
in te dienen wetsontwerp, waarbij de verplichte
persoonlijke dienstplicht wordt voorgesteld, op
hun steun rekenen.
„Naar aanleiding en ten gevolge van deze
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
■Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franen
in te zenden.
antwoorden heeft de R. K. kiesvereeniging in
haar vergadering van 13 Maart jl. met alge-
meene stemmen besloten, bij de aanstaande
verkiezing zich van stemming te onthouden, en
noodigt zij bij dezen haar R, K. medekiezers in
dit hoofdkiesdistrict dringend uit, Dinsdag a.s.
evenzoo te handelen en dus, als protest tegen
het 4streven naar invoering van verplichten
persoonlijken dienstplicht, zich van stemming te
onthouden."
Binnen eenige dagen zal door het bestuur
der Ned. Ver. ter voorkoming van ongelukken
in fabrieken en werkplaatsen, voorloopig be
staande uit de heeren F. W. Westerouen van
Meeteren, voorz. en mr. H. J.A. Mulder, secr.,
een circulaire worden verspreid, in de eerste
plaatsom ledon to verkrijgen onder de werkge-
vers, industrieelen, deskundigen of deskundige
werklieden en in de tweede plaats om een be
roep te doen op den zedelijken en geldelijken
steun van officieele personen, corporation, ver-
eemgingen, instituten en belangstellenden.
De circulaire is vergezeld van de voorloopse
statuten, die in de maand December van dit
jaar definitief zullen worden vastgesteld. Het
doel der vereeniging blijkt voldoende uit haar
naain en zij tracht dit te bereiken
b, d°or het bekend maken van doeltreflende
inrichtingen ter bescherming der arbeiders
2. door het samenstellen en verspreiden’van
voorschriften voor de behandeling van machines
enz,;
3. door het verspreiden van kennis der fa-
.briekshygiêue
4. door bezoeken, te brengen door een des
kundige, aan de fabrieken der leden en het
verstrekken van adviezen omtrent inrichting enz.
van fabrieken, werkplaatsen en hare onderdee-
len
5. door het uitloven van premien en beloo-
ningen, het deelnemen aan tentoonstellingen,
enz. enz.
Het is zeker onnoodig het doel dezer veree
niging bijzonder aan te bevelen; ’t spreekt voor
_3Z1?h men wordt donateur door jaarlijks
Daaruit volgt dus, minstens f 2,50, of f 10 in eens te storten.
De heer Koelman is, naar uit Den Haag aan
de J*. G. Ct. wordt gemeld, druk bezig” met
het boetseeren van Vosmaer’s borstbeeld, dat in
irons zal worden gegoten voor do fontein in de
- —-i heeft
zijn goedkeuring gehecht aan de oprichting en
iet wel wat bekrompen voorstel van B. en W.
om ’t aanbod van de hand te wijzen, verworpen.
In de N. R. Ct. wordt het volgende gemeld
in den avond van den 13 Maart omstreeks
8 uren zijn in de roef van het Rijnschip Drie
Qebt oederSy liggende in de -Rijnhaven (Feyenoord)
waarin zich alleen bevond de 71-jarige schippers
vrouw, twee mannen gekomen, blootshoofds met
geheel zwartgemaakte gezichten. Nadat zij tot
de vrouw gezegd hadden; „waar is je geld? als
je niet stil bent snijden we je den hals af," en
nadat die vrouw hun, door vrees gedreven, een
kastje had aangewezen waarin zich de geldtrom-
mel van haar zoon bevond, hebben zij uit
gezegden trommel een bankbiljet van honderd
gulden, een bankbiljet van zestig gulden en een
som van dertig gulden, meerendeels bestaande
uit rijksdaalders, ontvreemd. „We hebben al
lang op hem geloerd," zeiden zij toen zij
vertrokken.
De politie doet onderzoek.
EKENDMAK ING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter openbare kennis,
de volgende
KENNISGEVING.
De COMMISSARIS des KONINGS in de
provincie Friesland,
Gelet op het besluit van Gedeputeerde Staten
dier provincie, van den 13 Maart 1890, no. 6,
e afdeeling B, en op art. 11 der wet van den
13 J uni 1857 (Staatsblad no. 87)
Brengt tor kennis van de belanghebbenden
dat, met wijziging van het besluit van 6 Fe
bruari 1890, no. 1, le afdeeling B, is bepaald
dat de jacht, voor zoover betreft het jachtbe
drijf van het vangen van waterwild met slag
netten, bedoeld in art. 15, letter f der wet, dit
paar zal worden gesloten op Zaterdag, den 22
Maart 1890, met zons-ondergang.
En zal deze op de gebruikelijke wijze worden
■aigekondigd en aangeplakt.
Leeuwarden, den 13 Maart 1890.
De Commissaris des Konings voornoemd,
feetVan IIARINXMA thoe SLOOTEN.
öueek, den 17 Maart 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BEhlNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
De afschaffing der plaatsvervanging blijft de
K K. kiesvereenigingen in onrust brengen,
ffhaus hebben alle kiesvereenigingen van die
Leur in Noordbrabant het volgend adres aan
de Tweede Kamer gericht.
I «Be ondergeteekende presidenten der roomsch
Rtholieke kiesvereenigingen in Noordbrabant.
Mehoord hun vereenigingen. In aanmerking
deinende
»dat de rechterzijde der volksvertegenwoor-
digiug bestaat uit een vereeniging der roomsch
katholieke, anti-revolutionaire en conservatieve
«dat die vereeniging gesloten is, om, met
Beboud van ieders zelfstandigheid, te trachten
jMgene te verkrijgen, wat door die partijen
p'enscheljjk wordt geacht;
«dat hieruit noodzakeljjk voortvloeit, wil ge
doemd bondgenootschap in stand blijven, alle
P rtijen moeten trachten datgene te vermijden,
"at tot verbreking dier samenwerking zoude
pleiding geven;
«dat het van algemeene bekendheid is, dat
hu overgroot gedeelte van het Nederlandsche
polk van iedere politieke richting, waaronder
h eel de R. K. bevolking, de invoering van
Pigeujeene of persoonlijken dienstplicht, als een
Fer grootste rampen beschouwt, die het zoude
Munen treffen;
«dat de R. K. bevolking voor niemand onder
bet in liefde en gehechtheid voor komng en
belaad, maar naar eigen oordeel, daarin ver-
'ei'kt door het gezag van deskundigen, ver-
r’eeut, welke meaning tot nu toe door geen
okeie steekhoudende redeneering is ontzenuwd,
F door de invoering van een dier stelsels een
ü&a ondragelijke last der bevolking zoude wor-
b opgelegd en het hoogste goed der burgeren,
vrijheid namelijk, onnoodig zoude worden
er«acht
«dat bij ’t bekend verschil van gevoelen, omtrent
R aangelegenheid, bij de roomsch-katholieke
anti-revolutionaire partijen, het behandelen
een wetsontwerp, dat een dier stelsels zoude
vatten, in plaats van tot verder samenwer-
der partijen, zoude leiden tot verbittering
verbreking van het bondgenootschap;
„dat bij dezen stand van zaken, het ministerie
der rechterzijde, als zijnde uit alle fraction dier
partij samengesteld, moet trachten, het bond
genootschap, waardoor de zege van 8 Maart
^888 is bevochten, zoolang mogelijk te besteu-
„uiteu eerbiedig, maar dringend den wensch,
dat het der hooge regeering moge behagen
zulk een wetsontwerp niet in te dienen;
„verzoeken alle roomsch katholieke, anti-re-
yolutioaaire en conservatieve kiesvereenigingen
in den lande van hun instemming met deze
motie te doen blijken.
Het oordeel over de interpellatie van den
heer A. baron van Dedem, ter zake van de
jongste crisis in ’t kabinet, luidt verschillend.
De liberale bladen laten er zich betrekkelijk
weinig over uit, hoewel zij met zekere ontstem
ming op verschillende verklaringen, namens de
regeering afgelegd, wijzen.
De Ty<7 acht den afloop zoo bevredigend
mogelijk. In de eerste plaats toch bleek, dat
de minister Lohman geen ander denkbeeld over
de schoolwet koestert dan de minister Mackay
ten andere blijkt dat Mackay eenstemmig is
met den heer Keuehenius, wat betreft zijn
sympathie voor zendelingen en bekeerden. Het
blad verheugt er zich in, dat de minister van
kolomen de leus: „Het Kruis tegenover de
Halve Maan" niet heeft goedgekeurd.
„Het zou dan ook schrijft de lijd—-een
geheel valsche leuze zijn geweest, gelijk de heer
Mackay, onder instemming van een groot gedeelte
der rechterzijde, verklaarde, indien, na ontbinding
alleen van de Eerste Kamer of van beide Ka
mers, of de Provinciale Staten da kiezers ter
stembus waren geroepen met den kreet, reeds
dadelijk na de afstemming van bet Xe hoofdstuk
der staatsbegrooting in de Stand, aangeheven
„Het Kruis tegenover de Halve Maan Het
aanheffen der valsche leuze, welke voor een
land, dat over meer dan 20 millioen Mohame-
daansche onderdanen te gebieden heeft, zoo
gevaarlijk moet geacht worden, hebben wij steeds
afgekeurd. De vaderlandsliefde van den minis
ter gedoogde niet, dat door die leuze ons land
in beroering werd gebracht. Hij ontbond daar-
om de Kamera niet, maar aanvaardde zelf do
portefeuille van koloniën, die van binnenlandsche
zaken overgevende aan den heer Lohman.
„Wij gelooven," aldus vervolgt het blad, „dat
inzonderheid de verklaringen omtrent dit punt
- verklaringen, waardoor de minister niet
schroomde een krachtig démenti te geven aan
het hoofdorgaan van zijn eigen party en zich
inderdaad onafhankelijk toonde van buiten het
kabinet en buiten het parlement werkende in
vloeden, waarop van liberale zijde bij deze
interpellatie schier onophoudelijk, hetzj openlijk,
hetzij meer bedekt, werd gewezen de waar-
deenng verdienen, ook van zijn politieke tegen
standers."
De Standaard is minder content. Den heer
Vau Dedem brengt het blad allen lof toe voor
de ongemeene tact waarmede hij zich gekweten
heeft van de moeilijke taak, die op hem rustte.
Hy heelt de quaestie volkomen zuiver gesteld.
Met her antwoord der regeering kan de Stand.
zich echter niet vereenigen. Het liet de consti-
tutioneele quaestie onaangeroerd. Slechts twee
ërlei is daarin opmerkelijk. Ten eerste, dat het
kabinet het votum der Eerste Kamer niet heeft
opgevat als gekeerd tegen het beginsel van zijn
regeeringsbeleid, maar als te verklaren uit een
samenloop van tal van omstandigheden en grieven.
En ten anderen, dat de regeering daarom tot
geen indiening van ontslag voor heel het kabinet
dorst adviseeren, omdat dit licht aanleiding had
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7>/a Cents. Bij abonnement ia de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den Uitgever.
I
0tt
in
53
OIRiV
’Oil
oe-
ide
y’e
ten
'en
icn
IOf
en
ar
en
Bil
lon
it&
te
eg.
4d,
Dll.)
Olt,
id.
>rt
de
ler
<1.
der
ipe,
OBEKKR
Ulins JI lIIHIiraiHLil) IWII be
