MÏI1WS- H MIWHIIHLW WOU liï
4
i
'ïi
No. 30
V IJ F-E N-V EERTIGSTE J
R (1 A N G.
1800.
1
h
Z A. T E K D A.
>0.
11.
'0,
'0,
>0,
0,
Bij Kon. besluit is aan dr. A. Meursinge Hz.
te Leeuwarden, op zijn verzoek, met iuguug van
16 April 1890, eervol ontslag verleend ais ad-
junct-inspecteur voor het geneeskundige Staats
toezicht voor Friesland en Groningen.
Volgens ’t Haagsche Dagblad zal de Tweede
Kamer tegen 22 April worden bijeengeroepen.
Bij deze Courant behoort als bijblad Feuil-
leton-nummer' 60.
fc
i«,
1:
a-
s»
m
n,
16
o-
ur
>0
n
9
a
De verkiezing voor een lid van de Tweede
Kamer in het hoofdkiesdistrict Delft, ter ver
vanging van den heer Fabius, die tot inspecteur
van het onderwijs werd benoemd, wekt in hooge
mate de algemeene belangstelling. De liberale
Volgens de N. R. Cl. worden bij een van
onze groote spoorwegmaatschappijen berekenin
gen gemaakt, teneinde te kunnen nagaan of en
in hoever de invoering van een zoogenaamd
„zonen-tarief" voor her personenverkeer hier te
lande goede uitkomsten zou opleveren. Een
zoodanig tarief is, naar men weet, op de Hon-
gaarscue lynen toegepast en zal thaas ook ia
Oostenrijk worden ingevoerd.
Nu de behandeling der overeenkomsten be
treffende de nieuwe regeling van de spoorweg-
exploitatie in de Staten-Generaal niet kan zijn
afgeloopen vóór den termijn van 1 Mei a.s., in
die overeenkomsten gesteld, heeft de regeering
aan elke der drie betrokken spoorwegmaat
schappijen voorgesteld dien termijn te verlengen
tot 1 Augustus a.s.
ïi
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fl.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betreffende, franc»
in te zenden.
kiosvereeniging „Burgerplicht" heeft reeds een
voorloopig lijstje van candidaten gereed, waarop
gebracht zijn de hh. Kielstra, oud-lid van de
Tweede Kamer jhr. mr. A. P. O. van Karne-
beek, oud-minister van buitenl. zaken; mr. A«
M. Maas Geesteranus, directeur van de Staatse.
C. Lely, ingenieur der Zuiderzee-commissie
jhr. mr. v. Doorn, oud-burgemeester van Naald
wijk, en A. Smit, oud-burgemeèster van Vlis-
singen.
Inmiddels heeft er, naar de uitdrukking van
t Vaal., over den te bezetten zetel van roomseh-
katholieke zijde een poging plaats tot „gemeen
overleg" met de anti-revolutionairen - waarbij,
zegt het blad, de lezer niet bij vergissing den
nadruk op het eerste dier twee woorden moet
leggen. „Beginnen de anti-revolutionairen met
geueel op eigen hand, zonder de leiders der
Delxtsche katholieken geraadpleegd te hebbeu,
een eigen candidaat te stellen, ineenende dat de
katholieken wel zullen volgen, dan - zegt de
Tijd loopt de zaak mis."
Alle zeilen dienen, volgens het blad, te worden
bijgezet, want in 1888 kreeg de heer Fabius,
door samenwerking van katholieken en anti
revolutionairen, 1403 stemmen, maar de candi-
daat der liberalen, de heer Gleichman, behaalde
er 1247. De rechterzijde mag dus geen enkele
onvoorzichtigheid begaan. De protestanten zijn
in het tegenwoordige kiesdistrict Delft bijna
tweemaal sterker dan de katholieken en daarom
ligt het op den weg der katholieken, om te
Delft al dadelijk bij eerste stemming met de
auti-revolutionaire kiezers samen te gaan. Daar
volgt nu echter niet uit, dat de katholieken de
handen maar in den schoot moeten laten rusten,
geduldig afwachtend welke candidatuur hen zal
worden aangeboden. Volstrekt niet. De ge
meenschappelijke candidaat dient aan het bestuur
der katholieke kiosvereeniging te verklaren,
„dat hij, om redenen van practised staatsbeleid,
omdat hij meent, dat andere hervormingen
moeten voorafgaan, of om welke redenen ook,
niet zal mee werken om in deze en in de
volgende vierjarige periode van wetgeving de
quaestie bij de Staten-Generaal aanhangig te
maken en, mocht dit zijns ondanks geschieden,
zijn stem tegen de invoering van persoonlijken
dienstplicht, nu en in de gegeven omstandighe
den, zal uitbrengen."
De minister van binnenlandsche zaken heeft
op het desbetreffend adres der Goudsche schut
ter y-officieren geantwoord, dat er geen aanleiding
bestaat tot uiteenzetting der gronden voor de
berisping der Rotterdamsche officieren. De ont
slagaanvraag dezer laatstee is om advies aan
den commissaris des konings in Zuidholland
toegezonden.
de hoogleeraar mr. Cort van der Linden de
vraag, die bij de behandeling van de voorstellen
der vijf liberale Kamerleden weder is ter sprake
gekomenof de grondbelasting inderdaad een
belasting is dan wel een grondrente Met
andere woorden of men bij de verdeeling van
lasten rekening moet houden met de grondbe
lasting, dan wel of deze een bijzondere inkomst
is van den staat, buiten het belastingstelsel?
De schrijver bestrijdt die laatste meening,
althans bij ongebouwde cigendomnen bij ge
bouwde is de belasting van bijzonderen aard.
De grondbelasting, zoo betoogt hij, is geen
zakelijke last, want de persoon is aansprakelijk:
de waarde van het goed is wel maatstaf van
heffing, maar het inkomen blijft de bron. Zij
Werkt ook niet als zakelijke last, als een heffing
waarvan de druk niet zal worden gevoeld, om
dat de last bij de koopsom ia rekening is
gebracht en geamortiseerd, dus afgewenteld. Voor
zulk een afwenteling ware het noodig, dat de
last ouveranderlyk is, en dat is niet enkel onwaar
wegens de veranderlijke opcenten, maar ook
omdat de hoofdsom door herschatting kan ver
anderen. Allerlei invloeden brengen in onze
dagen verandering in de waarde van den grond,
aanleg van wegen, kanalen, ontwatering en be-
vloeiingdan de vooruitgang in de nij verheid
de invloed van bemesting en wetenschap ook
de wijze van behandeling door pachters. Dat
alles maakt dat geen vaste waarde van den grond
en dus ook van den last bestaat.
Bij die waarde komt ook in aanmerking, dat
op andere bezittingen lasten drukken. By be
drijven betaalt men patent en het kapitaal in
portefeuille zal stellig belast worden. Bij de
keus van belegging wordt dit evenzeer in reke
ning gebracht, als bij aankoop van grond. En
bij den kapitalist mogo de vrijdom van roerend
kapitaal nog invloed oefenen, niet by den boer
die land koopt en van zijn kapitaal, zonder bij
komend bedrijf, niet kan leven. Men moet ook
niet vergeten, dat menigeen zijn land behoudt,
ook zonder dat het voordeel qplevert, in de hoop
op betere tijden. Ook de prijs, dien de kapita
list voor land besteedt, hangt niet alleen van
de belasting af, maar ook van de pacht die hij
kan maken, en deze staat weder in omniddellyk
verband met de koopprjjzen die landbouwers
besteden. Ook de kapitalist kan de grondbe
lasting daarom niet altijd afwentelen, en daar
van is zeker geen sprake als de grond niets
opbrengt of de opbrengst door de hypotheek
wordt verslonden en toch jaarlijks de belasting
moet worden betaald.
Volgens mr. van der Linden is de grondbe
lasting nooit grondrente geweest. Haar daartoe
te rnuken ware een onteigening. Alleen de
billijkheid kan medebrengen dat men een deel
er van bij de verdeeling der lasten buiten re
kening laat, maar zyns inziens moet dat slechts
een klein deel zijn.
werker van het Centrum, dan kunnen zij dank
baar zijn zoo zij in de nieuwe Kamer met 35
tegen 65 liberalen komen te staan.
Dinsdag 22 April, zegt de heer Haffmans in
zijn Venl. Wkbl., is de groote dag. Dan wordt
er over het al of niet voortbestaan der anti
liberale party beslist, dan wordt het antwoord
gegeven op de vraag: Zullen katholieken en
anti-revolutionairen nog langer samengaan of
voor goed uiteenspatten?
Het lot van Nederland is met de verkiezing
te Delft gemoeid.
De N. R. Ct. wijdt een hoofdartikel aan het
verzet tegen den weerplicht. Zij noemt den
strijd der Roomscho partij tegen den persoonlij
ken dienstplicht even vreemd als betreurens-
waardig. In Frankrijk, Oostenrijk, Spanje eu
Beieren is de persoonlijke dienstplicht zonder
eenig principieel verzet ingevoerd. Waar 80
pet. dor militieplichtigon persoonlijk hun dienst
plicht reeds vervullen, daar kan de toestand
van het leger slechts verbeterd worden wanneer
ook de overige 20 pet., onder welke juist de
zonen van invloedrijke klassen, zelven dienst
doen en kunnen de arme broeders slechts gebaat
worden wanneer de rijkere naast hen plaats neemt
in ’t gelid. De behandeling van den soldaat,
het kazerneleven enz. zal den weldadigen invloed
van den persoonlijken dienstplicht ondervinden.
Het is bezijden de waarheid, dat het volk voor
het behouden der plaatsvervanging is. Geioo-
vigen van onverdachteu huize, de hh. Schaopmau
en Reekers, zijn geen tegenstanders; goede
roomsch-katholieken ais de heer Bergansius zijn
zelfs besliste voorstanders. Men vergeet te veel,
dat in den strijd om het bestaan juist de kleine
staten al hun krachten, inzonderheid de zedelyke,
moeten inspannen om zich eervol te hand
haven.
Door weinig deskundigen wordt het betwijfeld,
dat de plaatsvervanging de kracht van ’s lands
weerbaarheid verzwakt. De betere aanvoering
der legerreserve kan slechts op voldoende wijze
verzekerd worden als de iutellectueele elementen,
die thans ontbreken, daarin plaats nemen, De
plaatsvervanger brengt slechtzyn physieke kracht
mede, waaraan thans minder behoefte is dan
aan intellectueele kracht, waarvan de plaatsver-
zaker het leger berooft. Terwijl in het orkest
violen noodig zijn, versterkt de plaatsvervanging
de rijen der tamboers.
De plaatsvervanging verzwakt de zedelijke
banden van de hoogere maatschappelijke klassen
met liet vaderland. Zy kweekt wrevel tegen de
meer gegoeden, tegen den rijkeren broeder, die
zich door de macut van het goud aan de ver
vulling zijner hoogste plichten onttrekt en lijfs
behoud koopt als het vaderland in gevaar is.
Naarmate Nederland zwakker is, stijgen de
oorlogskansen. Doet eenmaal de krijgstrompet
ook binnen onze landpalen zich hooren, dan
zullen de lasten, die de plaatsvervanging thans
nog aan weinigen bespaart, door het geheeie
N ederlandsche volk gedragen worden. Worden
m tijden van gevaar de regeerende klassen tot
voorgaan geroepen, dan zullen zy de kracht en
het vermogen tot leiden missen.
Zij die zich in de beweging tegen den per
soonlijken dienst laten meeslepen of gebruiken,
mogen zich wel ernstig de vraag stellen of hun
leiders wel den waren weg wijzen.
Is men tot opbouwen gezind, dan, zoo besluit
het blud, is er wel een oplossing te vinden, die
op het stuk van den weerplicht een verzoening
tot stand brengt tusschen de verschillende par
tijen, wier strijd tnans het vaderland verzwakt.
In de „Vragen des Tyds" van April bespreekt
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag den 12 April 1890,
’s namiddags 7 uur.
Punten van behandeling;
1. Resumtie der notulen.
2. Mededeeiing van ingekomen stukken enz.
3. Rapport der Commissie in zake de ge
wijzigde Coneessie-aanvraag voor den aanleg
eener Waterleiding.
4. Rekening van het Old-Burger Weeshuis,
dienst 1889.
5. Alsvoren der begrafenisrechten, dienst 1889.
6. Alsvoren der Brandweer, dienst 1889.
7. Af- en overschrijving begrooting Arm-
voogdij, dienst 1889.
8. Taux der geneesmiddelen voor de Arm-
voogdij, dienst 1890.
9. Adres van den Gemeenteraad van Rosen-
daal, inzake persoonljjke militie-dienstplicht.
10. W ziging der verordening, regelende de
bestemming van het Ziekenhuis.
11. Vaststelling van het Kohier van den
Hoofdelijken Omslag, dienst 1890.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet hebbende op art. 7 van Zijner Majes
teit8 besluit van 7 September 1828 (Staatsblad
no. 55), roepen op, alle personen, welke als
gehuwd of als weduwnaar met kind of kinderen
in de tweede klasse van de algemeene rol der
schutterij, in het vorige jaar opgemaakt, zijn
gebracht, doch sedert dien tijd door het over
lijden van hunne vrouwen of kinderen, de be
voegdheid hebben verloren om in die klassen
te verblijven, en dus als nu in de eerste
klasse der voor dit jaar te formeeren algemeene
rol gerangschikt moeten worden
Om van zulke veranderde omstandigheden
^ecrGtarie dezer gemeente kennis te geven,
vóór den 15en der volgende maand, zullende bjj
verzuim dezer aangifte de belanghebbenden,
ingevolge art. 8 van voormeld Koninklijk besluit,
bij de Schutterij worden ingelijfd en bovendien
tot eene geldboete en gevangenisstraf verwezen
worden.
Voorts wordt ter kennis van de belangheb
benden gebracht, dat zij, die hun 34e jaar heb
ben voleindigd, of gedurende vijf jaren bij de
leserve hebben gestaan, desverkiezende kunnen
worden ontslagen, wordende elk, die van dit
recht wensent gebruik te maken, aangemaand,
om zulks uiterlijk vóór den 30en J uni aanstaande
te? Secretarie aan te geven.
Sneek den 8 April 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BEN NEW ITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
De vraag, wie zal te Delft door de anti
revolutionairen tot candidaat voor de Tweede j
Kamer gekozen worden en in hoever zal bij I
die keuze aan de weuschen der roomsch-katho-
hekeu worden temoetgekomen, blijft aan de orde.
In een correspondentie uit Amsterdam aan de
Uuitsche Germania wordt de opmerking ge
waakt, dat, indien te Delft hetzelfde spelletje
te Goes gespeeld wordt, deze zetel in handen
der liberalen zal vallen.
Houdt de samenwerking tusschen katholieken
en anti-revolutionairen bij de stembus op, zoo
waarschuwt de heer v, N., een getrouw mee-
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘/a Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Yoorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den Uitgever.
SNEEK
ICOIRAN
JS
sra
3.
U 1 NX E N L A N a.
>’17
-■
iaOIHIlolLj!
3
19
15
30
45
5
45
[5
.0
20
30
41
jn
>12
76
f 27
120
ao»
>41
aor
il
aor
>16
oor
j 30
oor
146
5S