BMIÏ8- Ell EDUIKn:\ni: IÏI..U) I'M KI
rm
te
A
No. 36
1890.
J!
1-
Iw
to
.N
V IJ F-E N-V EER, T I Q 8T E JAARGANG.
K
I
ZA.TEIriA. «-
3 31 12 I,
3
U I T DE PERS.
JO.
I
JO,
)0,
Bij het Departement van Waterstaat wordt
thana druk gearbeid aan de samenstelling der
memorie van antwoord op het Kamerverslag
over de spoorweg-overeenkomsten.
Tegen de helit van de volgende maand kan
dit lijvige stuk gereed zijn»
d:
•il.
en
15
vreemd zijn.
Waar slechts is het, dat de Indische kerk te
allen tijde wars is geweest van de propaganda
onder de Mahomedanen, hen uit onkunde door
de ijveraars iu Nederland opgedragen. Dit is uit
een religieus oogpunt ongeraden en uit een
staatkundig gevaarlijk. Iemand, die de religie
gebruikt tot politieke doeleinden, denkt daar
natuurlijk anders over, ’t Bat. Hand, acht het
een zegen, dat de poging, om dezen noodlottigen
invloed op koloniaal gebied te doen zegevieren,
mislukt is.
De onlangs benoemde staatscommissie voor
de arbeids-enquêle zal a.s. Maandag geïnstalleerd
worden en ais dun haar werkzaamheden aan vangen.
In de buitengewone vergadering der Exploi*
tatie-maatschappij, Woensdag to Amsterdam
gehouden, is de directeur -generaal gemachtigd
om, overeenkomstig het verlangen der regeering,
Omtrent ’s Konings gezondheid verneemt het
Handdat zich in het begin der vorige week
weder een lichte keelaandoening heelt geopen
baard en dat sedert dien tijd de algemeene toe
stand iets minder gunstig is gebleven. Z. M.
ontvangt intusschen dagelijks achtereenvolgens
de verschillende heeren der hofhouding bij zich.
Naar men mededeelt is voor den Minister
van Buitenlandsche Zaken, wiens gezondheid
in den laatstee tijd te wenschen liet, een verblijf
van eenige weken buitenlands noodig geoordeeld.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.—; franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
De Zutf. Ct. kenschetst den eisch van den
„normalen arbeidsdag® van 8 uren als een, die
thuis behoort in Utopia. Op den klank af
alleen is de eisch voor velen misschien nog niet
zoo hol en vaag: hij lijkt eenvoudig en scherp
gesteld. Doch is dat nu in de werkelijkheid
alzoo? Zijn er niet verscheidene bedrijven,
waarbij het invoeren van een achturigen arbeids
dag de zuiverste dwaasheid zou zijn? Stel u
voor den medicus, den apotheker, den postbe
ambte, den politiedienaar, den winkeliersbediende,
den dagblad-reporter, den telegraafbeambte, den
boer in het volle van den oogsttijd, den matroos,
enz. enz., die van niet meer dan acht uren ar
beid daags zouden willen weten.
Hot streven naar lotsverbetering van den
arbeider slaat het blad met oprechte belang
stelling gade. Zij vindt het mogelijk en nood
zakelijk dat in de verhouding van arbeider en
werkgever verbetering kome. Beide zijn in
den tegen woordigen tijd nog te veel-aan elkan
ders willekeur overgeleverd. Arbeidsraden, ar
beidskamers, verzekering tegen invaliditeit en
ongelukken, bovenal algemeener en verbeterd
ambachtsonderwijs, deze allen zijn gewenschte
hervormingen en deze hervormingen zijn mo
gelijk. En juist daarom is het van ganscher
harte te betreuren, dat men een utopie gaat
najagen door een algemeene leuze te gaan aan
heffen van een normalen, achturigen arbeidsdag,
die als algemeene regel een abstractie is, die uit
het studeervertrek van een kamergeleerde op
de algemeene phrasenmarkt is overgebracht.
De verdediging van den achturigen arbeids
dag is van tijd tot tijd te naïf om niet te trach
ten zulk een Luilekkerlandsgeloof plaats te doen
V(TO Aan onderzoek naar de werkelijkheid..
Men kan hooren bewereu, u.j ucnturi-
gen arbeidsdag het lichaam van den arbeider
gespaard en zijn leven verlengd zal worden,
hetgeen zoo, met die vaagheid uitgedrukt, vol
strekt niet waar is; het is alleen waar, als de
arbeider dan toch een goede verdienste maakt,
zich goed voeden kan en van zijn rusttijd geen
misbruik maakt. Door den achturigen arbeidsdag
zouden meer arbeiders noodig zijn en dus het
leger van werkeloozen afnemen. Maar voor de
hoeveelste maal moet dan gezegd worden, dat
men alle dagen bij tallooze kleine industriëelen
en werkbazen zich overtuigen kan, dat deze
maar niet zooveel werklieden aan kunnen ne
men, als men hun op zou willen dringen en dat
het loon voor beu niet uit de lucht komt vallen?
Eenvoudige zotheid is het te proclameeren,
dat langs dien weg het loon zou stijgen, de
koopkracht zou vermeerderen en dus grooter
vraag naar waren zou ontstaan, de productie
geen schade zou lijden, maar alleen de winst
zou verminderen van de kapitalisten, alsof die
kapitalisten een afzonderlijk soort van boosdoe
ners zijn, die men gerust apart kan zetten en
af straffen en niet alles als een on verbreekbare
schakelketen aan elkander hangt! Men is
zelfs aan de zijde van dien normalen arbeids
dag zóo optimistisch, dat men verwacht, dat
een der grootste oorzaken van onmatigheid zal
Het Bat. Hand, geeft, onder het opschrift
een ontmaskerd duivelskunstenaar, een korte
schets van den stand van zaken na de aftreding
van Keuchenius en het optreden van den heer
Mackay als minister van koloniën. Feitelijk ie,
naar het blad doet opmerken, door den loop
der zaken een dementi gegeven aan dr. Kuypers
beweren, dat dit kabinet de signatuur draagt
der anti-revolutionaire partij. Wel is mr. De
Savornin Lohman minister van binnenlandsche
zaken geworden, maar sinds de schoolcrisis
doorstaan is, leent dat departement zich minder
dan eenig ander tot revolutionaire proefnemin
gen met de anti-revolutionaire beginselen. Het
was dan ook vooral, ja schier uitsluitend op koloni
aal gebied, dat de anti-revol. coterie gehoopt
had te kunnen agiteeren. Dit blijkt zoo duide
lijk mogelijk uit het hoofdartikel in de Stand.
van 12 Febr. jl., getiteld: „Het christelijk
Nederland in Indie." Welnu, sedert de benoe
ming van den premier, veel meer gehecht aan
zijn tegenwoordigen miuisterieelen zetel dan aan
den rechterstoel bij een kleine rechtbank, waarop
hij voorheen zijn ambtelijk leven doorbracht,
kan men er zeker van zijn, dat ludie niet lan
ger het jachtterrein zal wezen van hen, die alles
gelooven, omdat zij niets weten, en daarom lands-
gevaarlijk zijn in de koloniën, waar de weten
schap de eenige betrouwbare gids in het leven is.
De eerste de beste poging tot vermeestering
van het koloniaal gezag is mislukt. Vooreerst
is dit een gevolg van het feit, dat het dr. Kuy-
per aan meuschenkennis ontbreekt. Ten andere
echter moet het worden toegesehreven aan volle
dige onbekendheid met de Indische toestanden,
een onbekendheid, die hem zoover deed afdwalen
dat hij den Hadji- en deu christen-zende-
ling in Indie een smartkreet op de lippen
legde. Blijkbaar alleen geleid door zijn calvi
nisme en zijn eigen onverzadelijkc heerschzucht
heeft dr. K. getoond geen positieven, geen staat
kundig uitvoerbaren grondslag voor zyn koloni
ale agitatie te bezitten. Wel beschouwd, zijn
de redeneeringen van dr. Kuyper niet anders
dan die van hem, die van zijn rede een nering
maakt. Niet hetgeen is, maar slechts hetgeen
hij gelooft, al is dit een tastbare logen, geeft
dr. K. zyn volgelingen te overdenken, en dat
niet met de SCtruchiorheid welke hü d«n
gelieverkondiger aanprijst, maar met de onbe
schaamdheid van den in het overbluffen zijn
kracht zoekenden goochelaar.
Het blad houdt verder vol, tegenover de aan
vallen, die het Christendom in Indie van dr. K.
heeft te doorstaan gehad, dat het in Indie zoo
weinig aan een braaf handelend christendom
ontbreekt, dat het, wat elders zelden wordt
aaugetroffen, de kosten der armen- en weezen-
verzorging geheel alleen draagt. Het christelijk
medelijden tiert in Indie even goed als de Ne-
derlandsche musch. Waar hulp noodig is, wordt
zij verstrektvooral in de protestantsche ge
meenten, wier predikanten, hoe zwart ook afge-
sehilderd door hun onverdraagzame collega’s in
Nederland, steeds bereid worden gevonden waar
het. de beoefening der liefdadigheid geldt. Dat
gaat echter, zoouis het behoort, in stiltezoo in
stilte zelfs, dat de broederen in Nederland er
nooit van hooren. Eu wut de christelijke deugd
der verdraagzaamheid betreft, nergens wordt zij
op ruimer schaal beoefend dan iu de Neder-
lundsche koloniën. Dezelfde Hervormde kerk,
waarop dr. Kuyper en zijn geestdrijvende vol
gelingen smalen, kent bovendien de tucht en
onderhoudt haar zoo uitstekend, dat van schan
dalen in haar boezem geen spraak is, en doleeren,
ptocedeeren, paneelzagen en dergelyke Kuype-
nuansche eigenaardigheden huur Goddank geheel
worden weggenomen!! En alsof het vooruit
zicht nóg niet schoon genoeg was, zegt men dat
„de eisch van nog grootere vermindering vau
arbeidstijd zal wakker worden!" De gelukkig
ste en welvarendste menschen hebben wij,
schrijft de Zutf. Crh, steeds aaugetroffen onder
hen, die zeer geregeld en veel arbeiden. Ledig
gang leidt evenzeer als overmaat van arbeid tot
demoralisatie en allertreurigst is het voor den
man van ervaring om to zien en te hooren, wat
het lijden en de bezoeking der verveling, van
het luieren is.
Dat de loonkwestie tegenwoordig do geheele
wereld in beroering brengt wien zal of kan
het nog verwonderen! Doch dat men langs
den omweg van een theoretische illusie, de in
stelling van een normalen arbeidsdag van acht
uren, de loonkwestie in een andere phase en
aan de werkeloozen brood wil brengen, ja, dat
is wei te verwonderen van menschen, die het
toch niet anders aau verhouding- en werkelijk
heidsgevoel mangelt. Kunnen we voor alle
menschen niet slechts een mensch waardig maar
zelfs een engelen waardig bestaan verkrijgen,
kunnen wy in acht uren genoeg verdienen om
ons dat engelenbestaan te verschaffen en kunnen
we dan nog een panacee vinden tegen alle
bezoekingen, rampen en ziekten, aan dit aardsch
bestaan verbonden a la bonne heuvel
Laten de arbeiders toch echter van zulke
„leuzen" niet veel verwachten, laat hen de
werkelijkheid in de oogen zien en zorgen dat
zij bekwaam zijn en hun tijd goed gebruiken,
en waarachtig zij zullen geen armoede lijden
en zich niet ongelukkig gevoelen. Van de eoue
zijde wordt beweerd, dut werkeloosheid de gjoote
slagschaduw is, die over onzen tijd geworpen
wordt; werkstaking wordt de chronische kwaal,
de intermitteerende koorts van onze dagen;
laten we toch onze oogen eens onbevangen om
ons slaan, van de luchtkasteelen in Wolkenkoe-
koeksheim afwenden, niet zooveel denken aau
minder werk, maar meer aan de schoone woor
den, die Carmen Sylva in haar studeervertrek
aan den wand heeft laten beitelen: Er bestaat
maar een geluk: de Plicht. Er bestaat maar
een genot: het Schoone. Er bestaat maar’ een
troost: de Arbeid.
BEKENDMAKING.
SCHUTTERIJ.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze op: alle manspersonen,
binnen deze gemeente woonachtig, die op den
1 Januari 1830 hun 25e jaar waren ingetreden
en mitsdien allen, die geboren zijn in het
jaar 1865 om zich voor den Schutterlijken dienst
te doen inschrijven, zullende daartoe ter Secre
tarie dezer gemeente worden gevaceerd op Don
derdag 15 Mei 1890,
ües inorg. van 9—10 uur voor dio van Wijk 1, 2 3. 4 en 5
K°~?I 6- 7 8 9 en 10
Verder wordt ter kennis van belanghebbenden
gebracht:
dat diegenen, welke vroeger in andere ge
meenten ingeschreven, sedert de inschrijving van
iet vorige jaar binnen deze gemeente zijn komen
wonen, zich insgelijks op dien dag zullen moeten
aten inschrijven, in het register, loopende over
sen der jaren 1856 tot en met 1864, waartoe
tij volgens hun ouderdom behooren;
dat een ieder, hetzij hij al of niet vermeent
■et de vrijgestelden of uitgeslotenen te belmoren,
tot deze inschrijving verplicht is;
dat voor ingezetenen worden gehouden alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf hou-
lende, alsmede alle vreemdelingen, binnen deze
jemeente woonachtig, welke hun voornemen, om
óch binnen het Rijk te vestigen, zullen hebben
an den dag gelegd, hetzij door eene uitdruk-
lelijke i ei klaring, hetzij door het werkelijk
iverbrengen van deu zetel van hun vermogen
do hoofdmiddelen van hun bestaan;
dat zij, dio in meer dan éene gemeente hun
jewoon verblijf houden of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, tot de inschrijving
Verplicht zijn binnen die gemeente, alwaar eene
lionstdoeude Schutterij aanwezig is
dat de registers ter inschrijving van af 15 Mei
'0t 1 Juni e. k. zijn geopend en dat allen,
ie bevonden worden, zich alsdan niet te hebben
wen inschrijven, volgens art. 9 der wet op de
Schutterijen, door het Gemeentebestuur ambts
halve zullen worden ingeschreven en door
Sen Schuttersraad tot eene geldboete worden
terwezen, terwijl zij bovendien zonder loting bij
ie Schutterij zullen worden ingelijtd, indien het
»1 blijken, dat er tijdens de verzuimde insofar j -
dug, geene redenen tot uitsluiting of vrijstelling
ie hunnen aanzien bestonden;
dat eindelijk een ieder, die binnen deze
letneenfe niet geboren is, wordt aangemaand,
óch tijdig van eene geboorteakte te voorzien,
m zich alzoo van zijnen juisten ouderdom te
verzekeren, ten einde de inschrijving naar
ichooren geschiede en hij alzoo niet kome
0 vallen in de straf bij het aungehaald artikel
bepaald.
Sneek den 25 April 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENJiEWITZ, Secretaris.
B E K E N D M A K I N G.
VERGUNNINGEN DRANKWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter kennis van belang
hebbenden, dut de afschriften der vergunning
■<jt verkoop vun sterken drank in het klein,
heust 1890,91, aan den Geineente-Ontvanger
!1Jn toegezonden en aldaar tegen betaling van
verschuldigde recht moeten worden afgehaald.
Sneek den 30 April 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOIIs. SCHIJFSMA, L.-Burgemeester
BEN N E WITZ, Secretaris,
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
▼oor eiken regel meer 7*/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den Uitgever.
I..
S1EI1K
8
$r
I
10
la-
en
18
8
11
I.
J
MIX NKN LAN
U. 12. 13. 14 en 15
w »™ald.l2—1 16. 17.18. 19 en 20