fl
I
MHJWS- 81 IDIMTOUJ 1'0011 DE
No. 39
V IJ F-E N-V E E R T I Q 8 T E J A A R Q A. N Gk
1890.
I
I
VRIJDAG 16 MEI 1890,
14 JML 15 I,
U I T DE PERS.
5
3
8
it
u
•t
h
r-
•o
I
1 I
werd te Amsterdam de „Amsterdamsche veree-
niging voor gezondheids- en vacantie-kolonies*
opgericht en van dien tijd werden ook in andere
steden op meer of minder uitgebreide schaal
proeven met deze philantropische instellingen
genomen. Zoo in Den Haag in 1884, te Rot
terdam in 1885 enz. De inrichting was onge
veer als die in het buitenlandde resultaten
over het algemeen zeer bevredigend. Vooral de
onderwijzers bewezen bij alle proeven uitsteken
de diensten en aan hen ook was de controle op
gedragen van den invloed der uitzending op den
leerling in de school.
Na een enkel woord over het herstellings- en
vacantie-oord voor Israëlietische kinderen te
Wijk uan Zee, eindigt schrijver met een beroep
op de belangstelling van het Nederlandsche
publiek, die nog niet zoo groot is als do zaak
verdient.
De vermoedeljjke dader van den moord jl-
Maandag avond te Melick-Herkenbosch gepleegd,
zekere Simon Steenbakker, is door den com
mandant der brigade marechaussee te Roermond
gevat. Hij heeft ook reeds volledige bekentenis
afgelegd en verklaard dat hij een wrok üad
tegen den verslagen venter v. d. Ven, omdat
deze eens tegen hem in een strafzaak getni-d
had, waardoor Steenbakker tot drie maanden
gevangenisstraf veroordeeld was geworden.
De moord is gepleegd met het houten kastje
waarmede v. d. V, gewoon was, met koopwaren
over land te trekken, met een klomp en met
een zwaar ploegtrekhout. AI deze voorwerpen
Zaterdag nacht is er inbraak geploegd in het
kantoor van de graanfactors, de hoeren Zoet
mulder Co., aan de West Vest te Schiedam.
1 oen do politie te 12 uren aldaar voorbijkwam
ontdekte zij dat de deur van het kantoor open
stond. De agent van politie le kl., H. A. Eij-
kelbaan, daarop de gang ingaande, zag zich voor
het geopende luik van de kantoordeur (do deur
zelve was gesloten) onmiddellijk geplaatst voor
een der inbrekers, die hem met het geladen
pistool op de borst dreigde, wanneer hij alarm
mocht maken.
De genoemde agent trok aanstonds zijn sabel
en in den donker in het wilde met dat wapen
door de deur en het luik stekende, wist hij de
inbrekers van zich af te houden. Do andere
agont, die Eijkelbaan vergezelde, seinde inmid
dels om hulp, die weldra van verschillende kan
ten kwam opdagen. Daar de agent E. vóór de
deur bleef staan konden de inbrekers niet
vluchten. Toen voldoende politiemacht, versterkt
door de hulp van eeuige burgers, tegenwoordig
was, opende men de kantoordeur en vond men’
diep verscholen onder en achter de lessenaars
twee personen. Blykbaar geen uitkomst meer
ziende, hadden ze getracht zich te verbergen.
De beide inbrekers, die vau alle mogelyke
werktuigen tot inbraak voorzien waren, waren
’s avonds van Leiden gekomen.
Reeds thans is bepaald dat de Tweede Kamer
op Dinsdag 3 Juni e. k. tot hervatting der
werkzaamheden zal terugkeeren.
Volgens het Haarl. Dagblad zijn op het
oogenblik bij het ministerie van oorlog plannen
aanhangig voor een bijzonder stelsel van kust
verdediging.
Ten eerste zou er een heirbaan worden aan
gelegd van den Hoek van Holland naar Scheve-
ningen, Katwijk aan Zee, Zantvoort en IJmui-
den, van IJmuiden verder door tot Helder.
Met den aanleg zou reeds in 1891 een begin
worden gemaakt. Deze weg zou echter slechts
het begin zijn van een veel omvattender werk,
nl. van den aanleg van een kustspoorweg,
welke dezelfde punten zou verbinden nis de
heirbaan.
Wat Vrijdag in de Tweede Kamer is voor
gevallen zegt het Hbl. is een voorspel
geweest van wat het land te wachten staat,
wanneer de aangekoudigde militaire wetsont
werpen inderdaad aan de orde zullen komen.
Nagenoeg allo leden der katholieke ^partij
op twee na: de hoeren Borret en Bevers
hebben gestemd voor het amendement van de
heeren Schaapman en Haffmans tot verkorting
van den diensttijd, in strijd met het voorstel en
de verdere plannen der regeering. Van de
anti-revolutionairen stemde alleen de heer Huber
voor dit amendement, Zoo stonden de bond-
genooten zeer scherp tegenover elkander: de
anti-revolutionairen als lijfwacht van den katho
lieken minister van Oorlog, die door bijna a
zijn eigen partygenooten werd bestreden. Men
kan nu nagaan hoe het spannen zal als de
militiewet in behandeling komt.
Deze gebeurtenis werpt een zeer eigenaardig
licht over hetgeen bij de verkiezing in Delft is
voorgevallen. De vrede onder de bondgenooten
is daar bewaard door de dubbelzinnige, zooge
naamd „geruststellende* verklaringen van den
anti-revolutionairen candiduat. De katholieke
kiezers hebben daarmede genoegen genomen.
En nu reeds ervaren zij, wat die verklaringen
waard zijn. Bij zulk een gewichtige stemming
staat de toen gekozen candidaat met al zijn
partijgeuooteu vlak tegenover de katholieken
Nogmaals komt mr. Kerdijk in het Sociaal
Weekblad op den maatregel der Enschedesche
fabrikanten terug. Hij neemt thans goeddeels
terug wat hij een vorige maal schreef over de
„oorlogsverklaring* van de zijde der fabrikanten,
door te zeggen dat een oorlogsverklaring uit
zelfverdediging gerechtvaardigd wezen kan. Ver
der verklaart hij thans niet genoeg op de hoogte
te zijn van de omstandigheden om een oordeel
uit te spreken
Een leering schijnt volgens hem te kunnen
worden getrokken uit ’t geen te Enschede ge
beurt, nl. dat het voor alle partijen goed is in
vredestijd organisaties te scheppen, die als ver
bindende schakels dienstig kunnen zijn tot het
bijleggen van geschillen.
De heer 8. Sr. Coronel bespreekt in de Vra
gen des Tijas van Mei de gezondheids- en va-
cantie-kolonies, zooals die in het buitenland en
ook by ons tegenwoordig werkzaam zijn. De
predikant Biom in Zurich was de eerste, die
het denkbeeld, om arme zwakke kinderen eeni-
gen tijd in de gezonde berglucht te doen ver
blijf houden, verwezenlijkte. In 1876 toog hij,
bygestaan door tien onderwijzers, met 68 onge
zonde kinderen naar de bergen van Appenzell
om hen naar hartelust te doen genieten van de
vrije natuur. In 1886 was het aantal reeds tot
216 gestegen. Zijn voorbeeld vond spoedig na
volging in andere steden van Zwitserland en
daarna ook in Duitschland, Oostenrijk, Frank-
ryk enz. en ook in Nederland. Dat in Duitsch
land deze instellingen by val vinden blijkt uit de
volgende cijfers: in 1888 werden door 72 ste
den in 82 vereenigingen 14750 kinderen naar
zomeruitspanningen gezonden, waarvoor een be
drag van f208581 werd uitgegeven.
Schrijver geeft nu een overzicht van de zor
gen en moeite, die het uitzenden van zulk een
vacantie-kolonie met zich brengt, en een aan
trekkelijk verhaal van de wyze, waarop de
kolonisten hun dagen doorbrengen.
De eerste poging bij ons te lande gedaan tot
het uitzeudeu van vacantie-koloniea ging uit van i
den heer en mevrouw Kerdyk. Later in 1884 I
bekendmaking.
SCHUTTERIJ.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze op: alle manspersonen,
binnen deze gemeente woonachtig, die op den
1 Januari 1890 bun 25e jaar waren ingetreden
en mitsdien allen, die geboren zijn in het
jaar 1865 om zich voorden Schutterlijken dienst
te doen inschrijven, zullende daartoe ter Secre
tarie dezer gemeente worden gevaceerd op
Verder wordt ter kennis van belanghebbenden
gebracht:
dat diegenen, welke vroeger in andere ge
meenten ingeschreven, sedert de inschrijving van
bet vorige jaar binnen deze gemeente zijn komen
ponen, zich insgelijks op dien dag zullen moeten
laten inschrijven, in het register, loopende over
een der jaren 1856 tot en met 1864, waartoe
all volgens hun ouderdom behooren;
dut een ieder, hetzij hij al of niet vermeent
tot de vrijgestelden of uitgeslotenen te behooren,
tot deze inschrijving verplicht is;
dat veor ingezetenen worden gehouden alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf hou-
tende, alsmede alle vreemdelingen, binnen deze
gemeente woonachtig, welke hun voornemen, om
Eieh binnen het Ryk te vestigen, zullen hebben
aan den dag gelegd, hetzy door eene uitdruk
kelijke verklaring, hetzij door het werkelijk
overbrengen van den zetel van hun vermogen
ol de hoofdmiddelen van hun bestaan;
dat zij, die in meer dan éene gemeente hun
geweon verblijf houden of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, tot de inschrijving
verplicht zijn binnen die gemeente, alwaar eene
dienstdoende Schutterij aanwezig is;
dat de registers ter inschrijving van af 15 Mei
tot 1 Juni e. k. zijn geopend en dat allen,
«te bevonden worden, zich alsdan niet te hebben
doen inschrijven, volgens art. 9 der wet op de
oehutterijen, door het Gemeentebestuur ambts
halve zullen werden ingeschreven en door
en Schuttersraad tot eene geldboete worden
vei wezen, terwijl zij bovendien zonder loting bij
de Schutterij zullen worden ingelijtd, indien het
z. blijken, dat er tijdens de verzuimde inschrij
'mg, geene redenen tot uitsluiting oi vrijstelling
te hunnen aanzien bestonden;
dut eindelijk een ieder, die binnen deze
gemeente niet geboren is, wordt aangemaand,
zich tijdig van eene geboorteakte te voorzien,
en zich alzoo vau zijnen juisten ouderdom te
'tizekeren, ten einde de inschryving naar
behooren geschiede en hij alzoo niet kome
te vallen in de straf bij het aangehaald artikel
9 bepaald.
Sneek den 25 April 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemdt
ALMA, Burgemeester.
BEN’ NEW 1TZ, Secretaris.
bekendmaking.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sn eek brengen ter openbare kennis,
Hat ter Secretarie dezer gemeente, voor den prijs
'au 25 cents per stuk, afdrukken verkrijgbaar
hot aan den Gemeenteraad aangeboden
SAG VAN BEN TOESTAND DER
GEMEENTE over 1889.
Sneek den 13 Mei 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEW1TZ, Secretaris.
ADVEBTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
▼oor eiken regel meer 7’/» Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernomen bij
den Uitgever,
vergadering van het Nederl. Tooneel verbond
gehouden. Het hoofdbestuur is tengevolge der
stemming over art. 15 van het reglement, waarop
een amendement van Rotterdam werd aangeno
men om 4 in plaats van 5 leden te delegeereu
in de commissie van beheer over de Tooneel-
school, afgetreden ten einde de verkiezing van
een nieuwe commissie geheel vrij te laten.
Ook hier te lando, en wel te Amsterdam,
heeft zich een comité gevormd voor het gedenk
teken ’t welk men in Duitschland voor Bismarck
wil oprichten. Een rondschrijven voor bijdragen
Uit den sneltrein die Dinsdag te 12.56 n.m.
vertrok van Nijmegen naar Amersfoort via Res
teren, sprong voorbij de halte Lent een gevan
gene, die vervoerd werd onder geleide van een
ryksveldwachter. Deze haalde onmiddellijk het
noodsein over, waarop de trein stopte. Met be
hulp van het spoorwegpersoneel mocht het hem
gelukken den vluchteling te achterhalen.
In de nabijheid van het Liesbosch bij Breda
is Zaterdag een vrouw overreden. Toen do van
Bieda komend© sneltrein den sluitboom gepas*
seerd was meende zij dat zij er onder doorkruipen
bad echter niet gerekend op den juist
voorbijkomenden sneltrein van Roosendaal. Zij
kwam in aanraking met de machine en werd
onder den trein geslingerd. Vreaselijk verminkt,
byna verpletterd, werd het lijk op den wc’
gevonden.
Dr. G. F, Westerman, de laatst overgebleven
oprichter van Artis* te Amsterdam, is de vori
ge week na een lyden van eenige maanden, op
ruim 81 jarigen leeftijd overleden.
Het is overbodig hier nog weder in herinne
ring te brengen wie Westerman was. Hoe« hij
als knaap reeds ofschoon voor den boekhandel
bestemd voor de zoölogische studiën bijzon
doren aanleg toonde, en met Werleman en
Wysmuller de grondslagen legde voor den
eeuigen Nederlandschen dierentuin.
De groote verdiensten van Westerman voor
maatschappij of wetenschap bleven niet onge
waardeerd.
Als gelukkig beoefenaar der zoölogische we
tenschap werd hij door een buitenlandscho
hoogeschool honoris causa tot doctor in de
philosophic bevorderd. De Nederlandsche re
geering begiftigde hem met het ridderkruis
„Virtue nobilitat.* Van Z. M. den Koning,
die Westerman een bijzonder goed hart toedroeg,
ontving hij reeds vroeg het ridderkruis der
Eikenkroou-orde, waarin hij, ter gelegenheid
van de „blyde inkomste* van Koningin Emma
in de hoofdstad, tot officier werd bevorderd.
Hy was voorts kommandour 2e kl. in de orde
van Philips den Grootmoedige van Hessen-
Darmstadt, en ridder der Gustaaf-Wasa-orde van
Zweden.
Als een bewijs hoe gehecht Westerman was
aan zijn stichting, moge vermeld worden, dat
hij voor twee maanden nog aldaar van des
morgens 9 uur tot ’s avonds 10 uur vertoefde
en haar alleen verliet om te huis (Middenlaan)
even het middagmaal te gebruiken. Het tweede
ontbijt werd hem steeds in Artis bezorgd.
V rijdag is te Amsterdam de 20e algemeene
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
I
unniiin^
ÜI A X E,V L.l X
9
I
t
18
i.
t
It
r.
il
1
a
,0
a»
ie
le
a
d
o
n
lit
fl
a
■a
e, k
3t
3t
I
OEEKER (OIRIV
Ces morg. van 9—10 uur voor dio van Wflk 1, 2. 3. 4 en 5
- 6. 7. 8. 9 en 10
11. 12. 13. 14 en 15
TT J? 12—16.17.18.19 61120
