MMIÏS- ffl OHMHH-H» M 1)8
SEJIEtlTEEMEimOiWSSEmiSm
f
Hii
Nationale Militie.
No. 54
V IJ F-E N-V EERTIGSTE J A A R G
1890.
N G.
I
Z A. T E It <SJ-
5 JULI,
'll,
B i A E.\ .1 I».
U I T DE PEES.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.—franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco,
in te zenden.
De wet op het militair onderwijs is door de
Tweede Kamer aangenomen met 69 tegen 19
stemmen.
De commissie tot voorbereiding voor de leger-
wet is samengesteld uit de heerea Haffmans,
yan Houten, Schaepman, Huber, Sehimmelpen-
Bij deze Courant behoort als bijblad Feuil-
leton-xiummer 66.
uitgaande
S T A T E N-G E N E R A A L.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER eu WETHOUDERS der
Gemeente Sneek,
voldoende aan art. 87 der wet op de Natio
nale Militia van den 19den Augustus 1861
ninek van der Oye, Seyffardt en Guyot.
Tot voorzitter der commissie van rapporteurs
uit de Eerste Kamer over de spoorweg-overeen-
komsten is benoemd de heer Kappeyne van do
Coppello.
i 1
Men schrijft uit Amsterdam
Als een bewijs van onbeperkt vertrouwen,
dat de firma Van Gend Loos (alias H.
Cofignon) bij de handels- en bankiersinrichtingen
geniet, kan dienen dat door haar gisteren
vervoerd werden zes paketten, ter aangegeven
waarde van 1,971,620 Ned. courant.
Uit Amsterdam wordt gemeld, dat de leening
voor den herbouw van den stadsschouwburg is
volteekend.
De Maasbode bespreekt het artikel van de
I Stand, over Bahlmann's voorstellen. Volgens
haar heelt de heer Bahlmanu juist den weg j
I «geslagen, hem door de Stand, aangewezen, j
De voorstellen tot wijziging van statuten en
huishoudelijk reglement van de Liberale Unie
zijn Maandag avond in eeue weinig bezochte
vergadering van „Burgerplicht* te Amsterdam
behandeld. De voorstellen van de heerea Wil-
leumier, Oppenheim en van üilae, om te komen
Hef voorstel is, zegt het blad, indertijd schrif
telijk bij de katholieke Kamerclub ingediend
later is een gedrukt exemplaar aan ieder katho
liek afgevaardigde ter hand gesteld. Toen is
men verder gegaan en heeft ook aan alle leden
der rechterzijde een exemplaar toegezonden,
Nog meer, er heeft zelfs naar aanleiding van het
wetsvoorstel des heeren Bahlmann een gecom-
s vergadering der rechterzijde plaats ge
had en wij gaan niet te ver, wanneer wij be
weren, dat met instemming van de meerderheid
op die vergadering de hoer Bahlinann tot in
diening van zijn wetsvoorstel bij de Tweede
Kamer is overgegaan. Men was er wel is waar
tegen, dat het voorstel zou ingediend worden als
van de gecombineerde rechterzijde
dat zou immers een partydaad geweest zijn
maar, dat de quaestie van de al of niet heffing
van graanrechten op initiatief van den heer
Balilmann aan de orde gesteld werd, vond goed
keuring.
Liever dan een „franc tireur* zou de Maasb.
den heer Bahlmann een „sentinelie perdue*
noemen. Zij gelooft dan ook, dat er bij de Stand.
iets achter zit, dat zij den heer B. het bekende
„der Mohr hat seine Schuldigkeit getban euz.“
wil toeroepen. En waarom? Voor de verkie
zingen van Juni 1891 moet men bijtijds op
een nieuwe „cri de guerre* bedacht zijn. Wel
licht kan daarbij „vrijhandel of bescherming*
een groote rol spelen en krijgen do gematigde
protectionisten de meerderheid dan heeft de heer
De Beaufort weer voor vier volle jaren zijn
zetel. Doch met het oog op die vooruitzichten
raag natuurlijk den heer Bahlmann niet de eer
gelaten worden thans stukwerk te leveren.
Er is nog een andere onderstelling mogelijk.
Misschien durft de minister van financiën nu
wat hij twee jaar geleden niet dorst en wil hij
in 1S91 met een algeineene herziening van het
Ned. tarief van invoerrechten komen. Dan heeft
de heer Bahlmann de verdienste den weg ge
baand te hebben.
De indiening van het wetsontwerp tot invoe
ring van den persoonlij ken dienstplicht zal, meent
de Tijd, op een aanmerkelijk deel van het Ne-
derlandsche volk een pijnlijken indruk maken.
Waren dan de argumenten tegen de afschaffing
der dienstvervauging zoo weinig de aandacht
waard, vraugt het blad, dat in de ruim 200
bladz. der memorie van toelichting niet een
woord daaraan ten koste is gelegd?
Zulk een optreden komt aan de Tyd voor,
weinig in overeenstemming te zijn met het ka
rakter, dat een wetsvoordracht, van deze regee-
ring uitgaande, behoort te vertoonen. Van een
samenwerking tusschen kabinet en de partij
waaruit zy is voortgekomen, zooals onlangs de
Stuud. besprak, draagt dit wetsvoorstel niet de
sporen.
„In de allereerste plaats toch, aldus besluit
het R. K. orgaan, zou deze hebben gevorderd,
dat er althans eenige aandacht geschonken ware
aan oe grieven, die tegen den thans voorgestelden
maatregel werden aangevoerd. Kon men ze
al niet wegnemen, ze geheel te ignoreeren is
moeilijk vereenigbaar, dunkt ons, met den eerbied,
die ook een bevriende regeering aan den politie
ker medestander is verschuldigd.*
Ook het Centrum betreurt de indiening er
van. Het lyvige boekdeel inziende, heeft het
op haar een ongunstigen indruk gemaakt, vooral
natuurlijk om de invoering van den persoonlij
ken dienstplicht.
Bij de nieuw voorgestelde regeling, aldus be
sluit het Centrum, heeft niemand eemg voordeel.
Het wetsontwerp getuigt zeker van den ijver
en de werkkracht van onzen minister van oor-
ADVERTENT1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den Uitgever.
Den 15den September en volgende dagen zal,
zooals men weet, in het Paleis voor Volks vlijt
te Amsterdam een congres gehouden worden
voor nijverheidshygiëne en reddingswezen.
Dit congres zal vier dagen duren. Des voor-
middags zullen afdeelingsvergaderingen, des na
middags algemeene vergaderingen gehouden wor
den.
Er zullen vier afdeelingen zijn1. eene waar
zaken van industrieelen aard zullen behandeld,
worden, (het nemen van veiligheidsmaatregelen
bij verschillende werktuigen in fabrieken, bij
het mijnwezen, de uitvoering van bouwwerken,
het gebruiken van stoomketels, het leggen van
electrische geleidingen enz.); 2. eene, waar
zaken van medischen aard zullen besproken
worden, (hygiënische inrichting der werkplaatsen,
tot bestrijding van vervuiling van lucht, bodem
en water door fabrieksvuil en rook, de voor-
deelen van het geneeskundig onderzoek van
werklieden vóór de toelating tot fabrieksarbeid,
het voorkomen van ziekten in fabrieken, waar
vergiftige en andere schadelijke stoffen verwerkt
worden, de middelen tot afwering van besmetting
der werklieden onderling en de middelen tot het
verleenen van de eerste hulp bij ongelukken)
3. eene, aan het reddingswezen gewijd, (voor
koming van en redding bij brand, de redding
van schipbreukelingen van den wal, van het
schip en bij aanvaring, hulp bij ijsgang en over-
strootning, veiligheidsmaatregelen bij het spoor
wegverkeer, bij het krijgswezen in vredestijd
en in het algemeen bij het verkeer te water en
te land)4. eene, waar zaken van meer alge-
meenen aard behandeld zullen worden, (toezicht
op den fabrieksarbeid in verschillende rijken, da
verzekering van werklieden tegen invaliditeit en
ongelukken, de coöperatieve bouwvereenigingen
en de volksbaden, de arbeid van vrouwen on.
kinderen, de Zondagsrust en dergelijke onder
werpen van wetgeving). Den inleider van eenig
onderwerp worden 20 minuten toegestaau; hun,
die na hem debat voeren, 10 min. Op de alga-
meene vergaderingen zullen een of meer sprekers
eene voordracht houden.
De contributie voor het lidmaatschap bedraagt
6 gulden.
Aan de leden wordt tijdens het congres vrije
toegang tot de tentoonstelling verleend, alsmede
tot die inrichtingen te Amsterdam, die nader
zullen worden opgegeven.
Aanmeldingen voor het lidmaatschap worden
ingewaciit bij den heer J. D. Landré, penning
meester, Spuistraat 68 te Amsterdam.
bineerde
(Staatsblad no. 72.) brengen ter openbare kennis,
dat de tweede zitting van den Militieraad voor
deze gemeente zal worden gehouden in het
Gemeentehuis van Schoterland te Heerenveen
1 op Vrijdag den 18 Juli e. k., des voormiddags
ten 9 ure, ca in die zitting uitspraak wordt ge
daan omtrent alle in de eerste zitting niet afge
dane zaken en omtrent hen, die als plaatsver
vanger of nu ram er ver wisselaar verlangen op te
treden.
Saeek, den 1 Juli 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEW1TZ, Secretaris.
log. Daarom spijt ’tons te meer, dat hij een
dienstregeling voordraagt, die in geen land ter
wereld bestaat of bestaan kan.
Niet gunstiger is het oordeel der Maasbode.
De minister Bergansius, zegt zij, heeft wel aan
dachtig geluisterd naar anderhalf dozijn leden der
staatscommissie, maar de meening van anderhalf
millioen katholieken acht hij geen stom woord
waardig. Doch de wet staat nog niet in het
Staatsblad en om zorg te dragen, dat zij zoover
niet kome, zijn voor de katholieken twee dingen
broodnoodig.
„In de eerste plaats", aldus eindigt het blad,
„moeten wij God bidden, dat Hij in Zijne barm
hartigheid ons dierbaar vaderland voor deze ramp
beware, en vervolgens moeten wij zoo eendrach
tig mogelijk zijn. Wij allen hebben ons verklaard
tegen den persoonlijken dienstplicht de ver
schillen, welke onder ons bestonden, zijn, hopen
wij, in de discussie verdwenen, en wij kunnen
nu schouder aan schouder optrekken tegen dezen
vijand van ons zedeljjk en stoffelijk welzijn.
Naar aanleiding van het gebeurde in Edi,
wijdt het Bat. Handbl een artikel aan dit
landschap voorheen en thans.
Edi is de Atjehsche onderhoorigheid, waarmee
het gouvernement het langst in betrekking heeft
gestaan. Reeds een paar jaar, vóór het uitbre
ken van den Atjeh-oorlog, had de radja van
Edi afgezanten naar Biouw gezonden om aan
Nederland de souvereiniteit over zijn land aan
te bieden. Het voorbeeld van Deli leidde hem
er toe op die wijze te trachten zich tegen
Groot-Atjeh en zijn naburen te beschermen.
Na het uitbreken van den oorlog herhaalde
de radja zijn verzoek, met het gevolg, dat een
oorlogschip naar Edi werd gezonden en 7 Mei
1873 op Atjehschen bodem de Nederlandsche
vlag werd geheschen.
Zooals uit den loop der volgende gebeurtenis
sen blijkt, meenden de radja en zijn rjksgroo-
ten het werkelijk met de erkenning onzer sou-
vereimceit. Er ontstond een zeer vertrouwelgke
veistandhouding tusschen de inlandsche groeten
en de officieren. Geheel gewapend deden deze
een wandeling aan den waL
Algemeen was dan ook de meening, dat Edi
een schoone toekomst tegemoet zou gaan. De
Handelmaatschappij vroeg zelfs woeste gronden
aan voor de tabakscultuur- En nog in April
1887 werd tusschen den tegenwoordigen gouver
neur van Atjeh en den radja van Edi een over
eenkomst gesloten betreffende opiumpacht en
hazardspelen in Edi.
Doch reeds een klein jaar later werd Edi de
verzamelplaats van het uitschot der bevolking,
dat de heilige oorlog predikte. De toenemende
driestheid maakte een expeditie in Mei 1888
noodig onder kolonel Bank Langenhorst. Twee
jaar daarna was een nieuwe expeditie noodig
en thans verkeert het land in volslagen oorlogs
toestand.
De groofe fout ligt, volgens het Bat. Hand.,
daarin, dat de Nederlandsche regeering op de
hoogte gehouden wordt door rapporten, die niet
de minste waarde hebben, omdat de rapporteurs
te eenenmale onbevoegd zijn. Diezelfde rappor
ten hebben ook den minister Keucbenius doen
gelooven aan een toenadering by den Atjeher.
1
SAEBk
Ö8
on
I
■z
l (OIRAVT.
3
gmi nriiiiiij j r.ii irW»!WBMgg"-- .K'LU
.f y
I
Het pas verschenen ontwerp tot regeling van den krijgsdienst
bedoelt in hoofdbeginscl een uitbreiding dei legersterkte. De
strijdkrachten zijn onvoldoende en moeten verbeterd en ver
sterkt en alle klingen der bevolking zullen hun leden beschik
baar moeten stellen tot verdediging des lands.
Volgens het ontwerp zal de zeemacht bestaan uit actieve
«eeuiacht en zeeweer; de landmacht uit leger, landweer en de
aanvullingsreserve en iu buitengewone omstandigheden
Vrijwillige legerkorpsen.
be organieke sterkte van het leger op voet van oorlog be
draagt niet meer dan 116000.
het maximum dienstplichtigen by de actieve zeemacht ia
3100 jaarlijks worden daarbij niet meer dan 600 dienstplichti
gen ingelyfd.
By het leger worden jaarlyks ingelyfd ten hoogste 13,200
dienstplichtigen voor volledige en ten hoogste 2500dienstplich
tigen voor korte oelening.
be dienst duurt voor de ingelijfden bij de actieve zeemacht
6 jaar, by de actieve landmacht 6 jaar. Daarna gaat de dienst
plichtige naar zee- oi landweer over en dient daarbij 5 jaar.
Tot langeren diensttijd kan bij de wet worden verplicht.
Dienstplichtig is ieder minderjarig mannelijk Nederlander,
die binnen het rijk verblijf houdt of wiens vader, moeder of,
Voogd aldaar woontieder meerderjarig mannelijk Nederlander
uie binnen het rijk woont, en ieder maiwelyk ingezeten niet
I Nederlander, die op 1 Januari het 20elevensjaar was ingetreden
behoudens de bij de wet gemaakte uitzonderingen,
Een veldleger zal gevormd worden ter sterkte van 45,000
ïnan; het zal de mobiele kracht van het leger uitmaken. Daar
naast een bezettingsleger van 30,000 man, beantwoordende aan
de inrichting van ons vestings leisel, bestemd om te vormen
een krachtige passieve weerstandslijn.
Toi aanvulling van de verhezen in tijd van oorlog is gere
kend op de vorming van 26,000 man depóttroepen, die zoo ge
selend zullen worden dat er zeer spoedig na de mobilisatie
over beschikt zal kunnen worden.
Op een aantal reserve bataljons is gerekend, die bewakings
diensten zullen verrichten aan de kusten tot het voorkomen
Van landingen ot in de linienen stellingen, ter verzekering van
de veiligheid. De sterkte dezer reserve, die later tot een mobiele
divisie kan worden gevormd, zal niet minder dan 20,000 man
bedragen.
bun komt de landweer: een krachtige legerrescrvevanbO.OOO
xnau, samengesteld uit oud-gedienden van het leger, in de
hoogste nood geholpen door landstorm, bestaande uit alle nog
beschikbare mannen van den te bepalen leeftijd.
vrijstellingen worden verleend ot telkens voor een jaar
of voor altijd. Tut de eerste redenen van vrijstelling behoort
o. a. eenige zoon of kostwinner. Verder worden telkens voor
Gen jaar vrijgesteldstudenten in de godgeleerdheid, die bin
nen het rijk aan een erkende inrichting van onderwijs tot gees
telijke of bedienaar van den godsdienst wordt opgeleid; de
K.-K. ordebroeder behoorende tot een binnen het ryk gevestig
de kloosteriaiichting Vrijstelling vooi altijd wordt o. a. ver
leend aan geestelijken en bedienaars van den godsdienst by
een kerkgenootschap bij kon. besluit te bepalen den R.-K,
ordebroeder die 27 jaar is.
biunstveivanging is toegelaten voor broeders. By de actieve
zeemacht is de eerste oefening 12 maanden, met mogelijkheid
Van verlenging
De werkelijke dienst voor eerste verblijf onder de wapenen
der tot volledige oefening ingelijfden bij de landmacht is 12
maanden by de onbereden, 18 maanden bij de bereden korpsen.
Voor de korte oefeningen worden de algeleverde manschap
pen 3 maanden in werkelijken dienst gehouden.
In sommige gevallen kan door den koning aan aangewezenen,
tot den dienst ontheffing van werkelyken dienst worden ver
leend, hetzij voor den gcheelen duur van den diensttijd, hetzy
voor een gedeelte daarvan. Daarmede wordt vooral rekening
gehouden met de belangen van kunsten en wetenschappen.
,be vermeerdering der jaariyksche kosten tengevolge der
hieuwe regeling wordt geraamd op f1,550,500; daartegenover
Blaat dat thans de kosten der schutterijen vervallen off 228,000,
fcoodut 11,322,500 meer zal worden vereischt.
ij
--
o
X